روحانی چه کسانی را تغییر می‌دهد؟
فشار برای اصلاحات در تیم اقتصادی
هم 187 نماینده از روحانی درخواست کرده‌اند و هم واعظی خبر داده است؛ گویا این‌بار جدی شده است تغییرات کابینه. این‌بار اما منظور از تغییرات کابینه گویا اضافه شدن وزرای جدید با تفکیک وزارتخانه‌ها نیست. گویا چند نفری قرار است دولت را ترک کنند. حالا اینکه این افراد از تیم اقتصادی هستند یا چهره‌های سیاسی را هم در میان خود خواهند داشت، سوال مهمی است که باید منتظر تصمیم نهایی روحانی ماند.
افرادی می‌روند
ماجرا از این قرار است که واعظی برای دومین‌بار از تغییرات در کابینه خبر داده است: «ترمیم در کابینه همیشه مطرح بوده و رئیس‌جمهور همان‌گونه که در دولت یازدهم نیز ترمیم داشتند، در این دولت هم خواهند داشت و این نشان‌دهنده پویایی دولت است و من فکر می‌کنم در آینده نیز خواهیم داشت.»
این سخنان البته همزمان شد با یک نامه مهم از سوی نمایندگان مجلس. ۱۸۷ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی طی نامه‌ای به رئیس‌جمهور خواستار ترمیم کابینه دولت شدند. ۱۸۷ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی طی نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور خواستار ترمیم کابینه دولت شدند. در متن این نامه آمده است: «به استحضار می‌رساند شرایط کنونی اقتصادی کشور ایجاب می‌کند قوای سه‌گانه در جهت استحکام بیشتر نظام جمهوری اسلامی و نیز در جهت کاهش فشار معیشتی و اقتصادی بر مردم و جلوگیری از کاهش بیش از حد قدرت خرید آنها تلاش کند. باتوجه به تاکیدات مقام معظم رهبری، حمایت از دولت محترم برای فائق آمدن بر چالش‌های اقتصادی کشور ضروری است. امیدواریم دولت نیز این حمایت را قدر دانسته و با یادآوری عهد خود با مردم اعتماد روزافزون مردم به چارچوب‌های نظام را فراهم آورد. آگاه هستید که امروز در شرایط اقتصادی با تحریم‌ها و توطئه‌های پیچیده دشمنان این مرز و بوم و تشکیل اتاق جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران مواجه هستیم اما برخی ناکارآمدی‌های بخش اقتصادی دولت در این زمینه تاثیر جدی داشته است. ضرورت دارد دولت برنامه‌ریزی دقیق اقتصادی متناسب با شرایط موجود داشته باشد. به نظر اینجانبان عملکرد نامناسب مدیران ارشد اقتصادی کشور طی سال‌های اخیر موجب بی‌اعتمادی روزافزون مردم نسبت به تصمیمات و سیاست‌های ابلاغی و اجرایی در بخش اقتصادی کشور گردیده است و این امر بازنگری در تیم اقتصادی دولت را ضرورتی دوچندان و اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. اگرچه مجلس شورای اسلامی در راستای وظایف و اختیارات و با استفاده از ابزارهای قانونی پیش‌بینی شده می‌تواند نسبت به اصلاح این مهم اقدام نماید، ولی از جنابعالی به عنوان منتخب مردم و رئیس دولت انتظار داریم قبل از تصمیم نمایندگان مجلس شورای اسلامی نسبت به این مهم یعنی تغییر در مجموعه مدیریتی تیم اقتصادی با رویکرد چابکی و درک حساسیت‌های کنونی با هدف هماهنگی و کارآمدی هرچه بیشتر تیم اقتصادی اقدام عاجل به عمل آورید.»
برخی می‌خواهند بروند
در این میان محمدرضا باهنر گفته است: «بنده شنیده‌ام که برخی وزرا تقاضای ترک کابینه را دارند که رئیس‌جمهور به هر دلیلی اجازه این کار را نمی‌دهد.» دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین با اشاره به لزوم تغییرات در کابینه دولت باتوجه به نوسانات اخیر در نرخ ارز و دیگر کالاها گفت: «بعضی از مسئولان دولتی احساس خستگی می‌کنند و تنها در فضایی کاملا روان که همه پارامترهای پیرامونی فراهم باشد می‌توانند کار کنند و در فضایی که مطالبات مردم با سختی قابل پاسخگویی است، قادر به کار کردن نیستند.» وی افزود: «در دیگر کشورها مساله تغییرات در کابینه امری عادی است، به‌گونه‌ای که حتی گاهی رئیس دولت کل کابینه را تغییر می‌دهد ولی متاسفانه در کشور ما این موضوع بسیار سنگین و سخت است.» پیشتر رسانه‌های اصلاح‌طلب در مورد سخنان واعظی که گفته بود تغییرات کابینه در راه است واکنش نشان داده بودند.
روزنامه شرق به بهانه سخنان واعظی نوشته بود: «رئیس‌دفتر رئیس‌جمهوری در حالی از جوان‌گرایی در دولت سخن گفته که کمتر از یک سال از روی کار آمدن کابینه دوم حسن روحانی می‌گذرد؛ کابینه‌ای که از همان بدو معرفی آن به مجلس، با انتقادات مردم و جریان‌های سیاسی مواجه شد. البته حضور محمدجواد جهرمی، به عنوان یک جوان دهه شصتی در سمت وزیر ارتباطات، نشانه توجه او به جوانان تعبیر شد اما محدودشدن فضای مجازی باعث شد طرفداران حسن روحانی از او هم ناامید شوند. این در حالی است که تیم اقتصادی دولت نیز با وجود فشارهای اقتصادی حال حاضر، پاسخگویی لازم را ندارد و همه تیرها به سمت حسن روحانی نشانه رفته است.» از سوی دیگر روزنامه آرمان نوشت: «سخن از جایگزینی نفرات تازه‌نفس و پرانگیزه و جوان گاهی شتاب بیشتری گرفته و زمانی آرام شده است اما چندین و چند بار مطرح شده است. نکته مهم این است که طرح چنین مسائلی از سوی منتقدان با طرح آن از سوی بخش‌های نزدیک به دولت و حتی خود دولت تفاوت مهمی دارد. به نظر می‌رسد که دولت با دامن‌زدن به چنین مساله‌ای درصدد آرام‌کردن فضا و نرم‌کردن تیغ انتقادات است و به چنین موضوع مهمی به مثابه تاکتیک می‌نگرد که در غیر این صورت می‌توانست زودتر از اینها به نتیجه برسد. نه منتقدان و نه تحلیلگران و نه حتی رسانه‌هایی که این مهم را دنبال می‌کنند و نه حتی مردم از دولت در این زمینه گامی مشاهده نکرده‌اند و دقیقا از همین زاویه است که گویی دولت هنوز به نتیجه نرسیده که تغییر در کابینه می‌تواند موجب افزایش کارایی شود. حوادث و رویدادهای مختلف در طول یک‌سال گذشته دلیلی بر اهمیت و لزوم تغییر در دولت بود که از سوی دلسوزان به رئیس‌جمهور گوشزد می‌شد.» روزنامه اعتماد دیگر روزنامه حامی دولت نیز در گزارشی خاطر نشان کرد: «کابینه تغییر می‌کند. تغییرات در انتظار هیات دولت اما آن چیزی نیست که بسیاری از منتقدان بر آن اصرار داشته و دارند. حرف و حدیث‌های حاشیه جلسه هیات دولت نشان می‌دهد که قرار نیست وزیری برود و سیاستمداری دیگر بر کرسی وزارتخانه‌ای تکیه زند. همه تغییراتی که خبر آن در حیاط پاستور رسانه‌ای شد در راستای لایحه اصلاح ساختار دولت است. با وجود این حالا که قرار است دولت در صورت تصویب این لایحه بار دیگر جلسات متمادی و رایزنی‌ها و رفت‌وآمدها به مجلس را برای معرفی وزرای جدید آغاز کند چرا از همین فرصت برای تغییرات اساسی در کابینه استفاده نکند؟»
کدام وزرا می‌روند؟
به نظر می‌رسد تغییر وزرایی مثل وزیر کشور، اطلاعات و علوم همان‌قدر بعید است که تغییر رئیس‌کل بانک مرکزی، وزیر اقتصاد و وزیر صنعت محتمل است. گمانه جدی تغییرات در تیم اقتصادی دولت است. اعتراضات به عملکرد ولی‌الله سیف و آن جنجالی که چندی قبل در صحن علنی مجلس ایجاد شد، کلید خوردن طرح استیضاح وزیر اقتصاد که حاجی‌دلیگانی از آن خبر داد. انتقادات گسترده از عملکرد شریعتمداری، وضعیت بازار ارز، سکه و... همه آفتابی است دلیل آفتاب. نظر بیشتر منتقدان در هفته‌های اخیر ضعف تیم اقتصادی دولت است و این‌طور که به نظر می‌رسد آقای رئیس‌جمهور بالاخره آن‌طور که می‌گفت صدای مردم و مخالفان را شنیده است. انتظار می‌رود که تغییرات آتی گامی در راستای بهبود باشد و مثل آن تغییراتی که با شروع دولت دوازدهم در تیم اقتصادی داده شد؛ کار را بدتر نکند. اکنون که واعظی یعنی موثرترین چهره نهاد ریاست‌جمهوری از ایجاد تغییرات در کابینه خبر داده است، فرصت خوبی برای ارزیابی عملکرد دولت است.
ولی‌الله سیف وزیر نیست اما سکانداری بانک مرکزی نیز کم از وزارت نیست. او در صف اول تعویضی‌های دولت قرار دارد. آشفته بازار ارز صبر همه را سرآورده و اغلب کارشناسان در این خصوص انتقاد دارند. بسیاری از این منتقدان نیز راه را در برکناری سیف می‌جویند. حضور رئیس‌کل بانک مرکزی در صحن علنی برای گفت‌وگو با وکلای ملت در مورد مشکلات کنونی اصلا خوب پیش نرفت و کار به درگیری و شعار علیه او رسید. برخورد نمایندگان مخالف دولت قابل دفاع نیست اما نشان داد که اراده موجود برای خط‌زدن نامه از فهرست کابینه جدی است. سخن از تغییر تیم اقتصادی دولت است و وزیر اقتصاد در مرکز توجه‌ها. اگرچه همین دیروز خبر رسید که برخی در بهارستان به‌دنبال استیضاح او هستند اما به نظر نمی‌رسد که او رفتنی باشد. زیر پای محمد شریعتمداری این‌قدرها محکم نیست. او نسبت به نعمت‌زاده جوان‌تر اما خیلی منفعل‌تر است. نسبت شریعتمداری و کنش‌های سیاسی یا اقدامات مدیریتی‌اش با وضعیت اقتصادی کشور همچون فردی است که هنگام سیل خواب مانده باشد. شریعتمداری از چند زاویه مورد نقد است. از یک سو مدیریت انفعالی و واکنش‌ها و اقدامات دیرهنگام و از سوی دیگر عملکرد نزدیکانش. شریعتمداری به تجار اتاق بازرگانی، قول داده بود که از آزاد شدن نرخ ارز دفاع می‌کند اما حالا در بحبوحه نوسانات ارزی ساکت است. منتقدان او اما ساکت نیستند. ماجرای واردات خودرو در زمان بسته بودن سایت ثبت سفارش هم موضوعی نیست که بتوان در برابر آن سکوت کرد. همین است که گمان می‌رود او هم رفتنی شود، اگر اراده‌ای برای ترمیم تیم اقتصادی دولت شکل بگیرد. بنابر برخی گمانه‌زنی‌های دیگر، وزیر راه و شهرسازی نیز به خاطر سوء‌عملکردش در معرض برکناری قرار دارد. نرخ مسکن فقط در یک سال گذشته ۳۵ درصد رشد داشته است.
دیدگاه تان را بنویسید