تفرقه بینداز و حکومت کن/سیاست ترامپ در قبال اروپا چیست؟

مثلث آنلاین/استیون ارلانگر نیویورک تایمز

طی روزهای اخیر بسیاری از تحلیلگران مسائل بین‌الملل، تمرکز ویژه‌ای‌ روی مناسبات آمریکا و اتحادیه اروپا نموده‌اند. برخی از کارشناسان، معتقدند که روابط واشنگتن و بوکسل در آینده‌ای نزدیک وارد فاز بحرانی خواهد شد. روزنامه نیویورک‌تایمز نیز در تحلیلی به قلم استیون ارلانگر،به بررسی مناسبات آمریکا و اتحادیه اروپا و سیاست‌های خاص دولت ترامپ در قبال اروپای واحد پرداخته است.

شرکای اروپایی ایالات متحده در نشست اخیرشان در بروکسل، انتظار کارهای غیرمنتظره زیادی را از ترامپ داشتند، به‌خصوص پس از رفتار دونالد ترامپ در جریان نشست گروه جی 7 در کانادا، آنان به خوبی نسبت به این نکته آگاه بودند. با این وجود سفر ترامپ به اروپا همچنان برای عده‌ای چالش‌برانگیز بود، یعنی افرادی که با وجود رصد سیاست‌های بحث‌برانگیز وی، تا‌کنون به صورت مستقیم با آن مواجه نشده بودند. بسیاری از کارشناسان و شهروندان اروپایی اکنون بر این باورند که پشت خودشیفتگی ترامپ و طعنه‌های وی، یک استراتژی به‌خصوص وجود دارد: هدف ترامپ از بین بردن همبستگی میان اعضای ناتو و اتحادیه اروپا‌ست تا بدین شکل بتواند به صورت جداگانه با هریک از ‌این کشورها وارد روابط تجاری و نظامی شود.  ترامپ با خوشحالی زیاد پروتکل ناتو و انگلیس را نقض کرد، قرار ملاقات با دیگر رهبران را لغو نمود، برنامه‌ها را به هم ریخت، رهبران دیگر را سرکوب کرد، دستور ترتیب‌دادن یک کنفرانس خبری را برای پخش ‌در برنامه‌های تلویزیونی صبح آمریکا داد، ادعاهای بی‌اساسی درباره توافقات انجام‌شده ابراز کرد‌ و با انجام مصاحبه‌ای که در نشریه انگلیسی «سان» منتشر شد، میزبان خود «ترزا می» نخست‌وزیر انگلیس را خجالت‌زده کرد.   فرانسیس هاس بورور، تحلیلگر سیاسی فرانسه در خصوص رفتار ترامپ، عنوان می‌کند که اکنون اروپایی‌ها متقاعد شده‌اند که ترامپ برنامه‌ها و مقاصد خاص خود را دنبال می‌کند: «اروپایی‌ها دریافته‌اند که رفتارها و رویکردهای او ناشی از نپختگی وی نیست، بلکه او قصد دارد تا نظم چندجانبه‌ای را که 70 سال قدمت دارد از بین ببرد، چرا که معتقد است قدرت آمریکا را محدود می‌کند.» تامپسون والاسک یکی از محققان سیاست خارجی اروپایی، عنوان می‌کند که مقامات  اروپایی دیگر به ترامپ به عنوان یک خرابکار می‌نگرند. آقای ولاسک گفت: «این‌طور نیست که ما در مورد رفتار او گنگ و حیران باشیم‌ اما ما هرگز قبلا با این‌گونه حیوانات سیاسی برخورد نداشته‌ایم‌. این یک بازی جدید است و ما یاد می‌گیریم که چگونه بازی کنیم.»مقامات مختلف استراتژی‌های گوناگونی را در خصوص ترامپ آزموده‌اند. آقای والاسک گفت: «اما ما متوجه شدیم که هیچ‌کدام از اینها مهم نیست. او با دیگران مانند یک رقیب برخورد می‌کند. او می‌خواهد کشورها را در مقابل یکدیگر قرار دهد و از قدرت و ثروت ایالات متحده در مقابل دیگران به نفع خود استفاده کند.»در حال حاضر نارضایتی زیادی میان مقامات اروپایی نسبت به رئیس‌جمهور ایالات متحده وجود دارد که به اشکال گوناگون خود را نمایان ساخته است. این نارضایتی‌ها گاهی در کلام و سخن و کاملا مستقیم  ابراز می‌شود و گاهی نیز به صورت بی‌توجهی نسبت به شخص ترامپ خود را نشان می‌دهد.آقای والاسک می‌گوید: «ترامپ در اروپای غربی به لحاظ سیاسی به موجودی سمی و زهرآگین تبدیل شده است. بعد از ارسال پیام‌هایش در تو‌ئیتر، کسی مایل نیست به او لبخند بزند. فراتر از این، اهانت‌های ترامپ و عدم محبوبیت وی میان رای‌دهندگان اروپایی باعث می‌شود که کار برای مقامات قاره سبز سخت‌تر شود و آنها نتوانند کارهایی را که ترامپ از آنان می‌خواهد، مانند افزایش هزینه‌های نظامی، انجام دهند.»

والیسک ادامه می‌دهد: «پس از اینکه ترامپ با اروپایی‌ها در مورد مسائلی همچون قرارداد تغییرات آب و هوایی پاریس و قرارداد هسته‌ای ایران مخالفت کرد، مقامات اروپایی دیگر مایل نیستند به هر نحو با خواسته‌های وی ارتباط پیدا کنند. این بوسه مرگ است.»

آنها همچنین از حمایت از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا (برگزیت) و گرایش او به مخالفان سیاسی اتحادیه اروپا که در رویکرد ناسیونالیستی و مهاجرستیز خود با وی اشتراک دارند، نگرانند. با این حال، همان‌طور که «زیگمار گابریل» وزیر خارجه سابق آلمان، در مصاحبه‌ای با اشپیگل عنوان نمود، اروپا در خصوص ترامپ با معضلی جدی مواجه است. گابریل گفت: «حقیقت این است که ما نمی‌توانیم خود را با ترامپ هماهنگ کنیم و از طرفی، بدون ایالات متحده هم نمی‌توانیم ادامه دهیم. بنابراین ما به یک استراتژی دوگانه نیاز داریم، یک استراتژی واضح، سخت و فراتر از آن، یک استراتژی که پاسخ  مشترک اروپا به ترامپ باشد. هر‌گونه تلاش برای همکاری با او، هر‌گونه تعریف و تمجید‌ از سیاست‌هایش تنها باعث می‌شود او به مرحله ‌بالاتر برود. این باید متوقف شود، از تجارت گرفته تا ناتو. ما نمی‌توانیم بیش از این خود را فریب دهیم. دونالد ترمپ تنها قدرت را می‌شناسد، پس ما باید به او نشان دهیم که قدرتمند هستیم.» با این حال، اینکه چگونه باید این کار را انجام داد، چندان مشخص نیست. زیرا وابستگی امنیتی اروپا به ایالات متحده کاملا واضح و آشکار است و به زودی، تغییری نخواهد کرد. جان سی کورن بلوم، سفیر سابق آمریکا در آلمان که هنوز هم در آنجا زندگی می‌کند، عنوان داشت: «مشکل واقعی این است که به نظر می‌رسد اروپا پس از جنگ جهانی دوم هنوز هدف و جهت‌گیری مشخص ندارد.» آقای کورنبلوم ادامه داد: «این رویکرد نمی‌تواند به اهداف قابل دستیابی منتج شود و بدتر از آن، به نظر نمی‌رسد که بیشتر از این بتواند  در برابر جنایتکاران جهان ایستادگی کند.» آقای کورن‌بلوم همچنین گفت: «دستاوردهای بزرگ کشورهای اروپایی مانند صلح  و رفاه اجتماعی - موجب شده است که آنها به خود مغرور شوند، اما در واقع برداشتن این گام‌ها به جلو تنها با کمک ایالات متحده  امکان‌پذیر بوده است. ‌اکنون ترامپ آنها را از چنین فضایی بیرون رانده و آنچه را که نباید گفته شود، گفته است. این برای اروپایی‌ها ناخوشایند و ناراحت‌کننده است.»

گذشته از تمامی اینها، مساله‌ای که ذهن بسیاری از کارشناسان اروپایی را به خود مشغول داشته این است که به واقع ترامپ قصد دارد تا چه حد در راهی که پیش گرفته به جلو برود؟ پاسخ این سوال نگران‌کننده است: «رویکرد خاص اتخاذ‌شده توسط رئیس‌جمهور ایالات متحده و سیاست‌های وی مشخصا مخالف با بقای اتحادیه اروپا می‌باشد، و چنین به نظر می‌رسد که وی تا زمان از بین بردن ناتو و اتحادیه اروپا، از پای نخواهد نشست و این همان چیزی است که مقامات اروپایی را به شدت نگران ساخته است.»

مترجم: شادی حسینی‌فرد/ هفته نامه مثلث