با خروج زودهنگام و البته نه‌چندان دور از انتظار آمریکا از برجام، به‌خوبی دغدغه و هشدارهایی که مقام معظم رهبری و به‌دنبال آن جریان انقلابی کشور در خصوص عدم اعتماد به آمریکا بیان کرده ‌و دولت را هوشیاری بخشیده بودند، روشن شده و جامه عمل به تن کرد اما اکنون صحنه سیاست داخلی در مواجهه با این بدعهدی آمریکا و اعتماد دولت چیست؟ عباس سلیمی‌نمین، استاد تاریخ و تحلیلگر سیاسی اصولگرا معتقد است که نبایستی این رخداد، باعث نزاع داخلی شود؛ بلکه باید از آن برای اتحاد در داخل کشور و آگاهی‌بخشی به جوانان در‌خصوص ماهیت و چهره واقعی غرب، بهره جست.

با استفاده جناحی از برجام مخالفم
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

 اگر با خروج آمریکا از برجام آن را از دست‌رفته بدانیم‌، باید شاهد چه تاثیراتی بر طیف‌های سیاسی در داخل باشیم؟ گروه‌هایی که طی سال‌های اخیر، بر‌اساس موافقت یا مخالفت با برجام شناخته می‌شدند.

   هنوز مشخص نیست که چه نتیجه‌ای برای برجام رقم خواهد خورد؛ بگذارید این پرسش را زمانی که اروپایی‌ها را آزمودیم و نتیجه مشخصی گرفتیم، پاسخ دهم. ظاهرا مسئولان کشور مبنای‌شان این است که اگر اروپا در چارچوب برجام همراهی کرد و پذیرفت آنچه را که از برجام عاید ایران می‌شود‌، برجام را با اروپاییان ادامه دهند. در این فضا باید منتظر ماند و نتیجه را دید.

پیش از خروج آمریکا از برجام و زمانی که این کشور خود را پایبند به برجام می‌دانست‌، مسئولان کشور بارها اذعان کرده بودند که عواید چندانی از قِبل برجام عاید کشور نشده است و نتوانسته انتظارات را مرتفع ‌کند. به نظر شما این عدم بهره‌مندی متناسب از برجام تا چه میزان می‌تواند بر رای مردم در انتخابات آینده و تصمیم مردم تاثیر داشته باشد؟ آیا مردم به سمت کسانی خواهند رفت که برجام را ادامه ندهند؟

   الا‌ن زمان این بحث نیست. مطرح‌کردن بحث رقابت و اینکه  به‌دنبال آن باشیم که استفاده جناحی ببریم و صحبت‌هایی مطرح شود که دلالت بر این کند که بخواهیم از شرایط پیش‌آمده برای تحکیم مصالح گروهی استفاده کنیم، کار غلطی است. این موضوع و بحث بر سر آن، برای الا‌ن نیست.

 در حال حاضر آمریکایی‌ها خیز بلندی برای ایجاد شرایطی که بتواند ملت ایران را تحت فشار قرار دهد، برداشته‌اند پس باید بحث‌های جناحی و گروهی را کنار گذاشت و بر این موضوع تمرکز کرد که چگونه می‌توانیم همراه و هم‌صدا در برابر آمریکایی‌ها بایستیم، چرا که فقط این هم‌صدایی می‌تواند آمریکا را منفعل کند. در نتیجه مطرح‌کردن این بحث که شرایط پیش‌آمده به نفع یک جریان سیاسی هست یا نه را نمی‌پسندم و نباید به این مباحث دامن زد.

شما به این موضوع اشاره کردید که بایستی منتظر ماند تا آینده، تکلیف برجام را مشخص کند. بارها مقام معظم رهبری در فرمایشات خود صراحتا بیان کرده بودند که نمی‌توان به آمریکا اعتماد کرد. اکنون با این پرسش روبه‌رو هستیم که آیا اروپا می‌تواند قابل اعتماد باشد؟ اساسا دولت چه راهبردی را برای حفظ برجام باید در پیش بگیرد؟

   برجام قطعا در آمریکا خلاصه نمی‌شود و در اروپایی‌ها هم خلاصه نمی‌شود. در برجام کشورهای دیگری هم مشارکت داشته‌اند نظیر چین و روسیه که باید نقش آنها هم در نظر گرفته شود. قطعا نسبت به آمریکا بدبین هستیم؛ نسبت به کشورهای اروپایی قدری بدبین هستیم، البته که نسبت به انگلیسی‌ها خیلی‌خیلی بدبین هستیم و مانند آمریکا غیرقابل اعتماد هستند. باتوجه به این موضوع که آلمان و فرانسه سابقه استعماری در ایران نداشته‌اند، نگاه کمی متفاوت است. در عین حال می‌خواهیم اروپایی‌ها را به ویژه آلمان و فرانسه را بیازماییم و ببینیم که آیا بر عهد خود پایدار خواهند ماند یا خیر. احتمال ضعیفی وجود دارد که این کشورها در مقابل آمریکا و صهیونیست‌ها بایستند؛ در عین حال این احتمال ضعیف هم باید آزموده شود. اینکه رهبری اجازه گفت‌وگو با اروپایی‌ها را می‌دهند تا آنها را در این زمینه محک بزنیم، به این معنی است که اگر اروپایی‌ها پایبند بمانند، برجام برای ما منافع دارد.

این‌گونه نیست که برجام را پدیده‌ای صددرصد منفی بدانیم‌. برجام می‌توانست بهتر و قوی‌تر از این باشد؛ به‌گونه‌ای شفاف باشد که هزینه بدعهدی آمریکا را بسیار بیشتر از اینها بسازد. قبلا نسبت به آمریکا ‌بی‌اعتماد بودیم؛ آن‌قدر دقت می‌کردیم که در صورت خروج یا بدعهدی آمریکایی‌ها، هزینه برایشان به‌شدت افزایش پیدا کند. اما اینها به این معنی نیست که برجام در آمریکا یا حتی در اروپای طرفدار صهیونیسم خلاصه شود.

بنابراین بر حسب درایتی که در مدیریت کلان کشور وجود دارد، راه‌های دیگر را می‌آزماییم؛ یعنی حتی اگر اروپایی‌ها هم نقض عهد بکنند باز ما توانسته‌ایم وحدت و اتفاق در شورای امنیت را بشکنیم و من‌بعد دو عضو موثر و دائم شورای امنیت، [چین و روسیه] با تصمیمات ضدایرانی غرب همراهی نخواهند کرد. بنابراین به نظرم دلیل اینکه این فرصت داده شده تا تلاش شود با اعضای مختلف برجام مذاکره کنیم به این معناست که برجام برای ما یک‌سری منافعی دارد ولو اینکه بدعهدی‌هایی صورت گیرد.

شما به نواقص برجام اشاره کردید و اینکه می‌توانست در مجموع، توافق بهتر و کم‌نقصی شکل بگیرد تا هزینه بدعهدی آمریکایی‌ها را بالا ببرد. از طرف دیگر اکنون صحبت‌هایی از سوی مخالفان برجام به گوش می‌رسد که دولت بایستی عذرخواهی کند. در طرف مقابل دولت قائل به عذرخواهی نیست و معتقد است توافق خوبی را امضا کرده است. نظر شما چیست؟

   در این زمینه بحث‌های زیادی صورت گرفته است؛ کارشناسان متعددی به ارزیابی برجام پرداخته‌اند و ضعف‌های آن را مشخص کرده‌اند و صحبت‌های تیم مذاکره‌کننده را هم فراموش نکرده‌ایم که خودشان هم اذعان کرده‌اند که برجام ضعف‌هایی دارد. اما تاکید می‌کنم که در فضای فعلی مطرح‌کردن این موضوع که دولت باید عذرخواهی کند‌، درست نیست. مباحث را به جای اینکه در یک صحنه بیرونی، سوق دهد، به صحنه داخلی سوق خواهد داد.

باید مسائلی که مطرح می‌شود، متوجه بدعهدی آمریکا و اینکه آنها در هیچ موضوعی قابل اعتماد نیستند تبیین شود و نبایستی دعواهای داخلی را دامن بزنیم؛ نباید جلوی شناخت جوانان را گرفت. در شرایط کنونی باید متحد در کنار یکدیگر حرکت کنیم تا از یک‌سو بتوانیم فشارهای آمریکایی‌ها را خنثی کنیم و از سوی دیگر اجازه بدهیم به افکار عمومی در داخل که بیرون را ببیند، نه اینکه در دعواهای داخلی و یک منازعه سیاسی ‌بیجا، متوقف ‌شویم.

 الا‌ن باید در خصوص این موضوع بحث کنیم که چه مکانیزمی ‌بر جهان حاکم است که غربی‌ها به‌راحتی، هر کاری که دل‌شان می‌خواهد انجام می‌دهند. هر بازی‌ای که می‌خواهند بر سر ملت‌ها درمی‌آورند. بگذاریم جوانان چهره واقعی غرب را ببینند. در چنین شرایطی است که چهره واقعی غرب را که هیچ ارزشی برای بشر قائل نیستند و برای منافع نامشروع خود حاضرند همه اصول انسانی را زیرپا بگذارند‌، می‌بینند.