شاید بتوان گفت پرآوازه‌ترین ناو کیهانی که تاکنون به فضا رفته، سفینه "آپولو" باشد. از یک سو جنجال تبلیغاتی وسیعی که آمریکایی‌ها درباره این ناو به راه انداختند تا تلافی موفقیت‌های روس‌ها در نخستین سال های تسخیر فضا را درآوردند و از سوی دیگر اهمیت سفر انسان به ماه توانست شهرت این ناو را طوری جهانی سازد که در روستاهای کوچک هم مردم با نام "آپولو" آشنا بودند.

سرنوشت ناوهای کیهانی "آپولو" چه شد؟+تصاویر
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

به گزارش ایسنا، کسانی که با تاریخ سفرهای فضایی آشنا هستند می‌دانند سفینه آپولو شامل بخش فرماندهی و قسمت موتوری بود که بعد از پایان ماموریت این دو قسمت از هم جدا شده, قسمت موتوری در فضا رها می‌شد و بخش فرماندهی یا سرنشین‌دار فضانوردان را بر می‌گرداند ولی امروز کمتر کسی می‌پرسد که بر سر سفینه‌های آپولو چه آمد و الان ناوهایی که انسان را به ماه برد و بعد به زمین برگرداند در کجا هستند؟

بخش فرماندهی ناو آپولو- 1 که هیچ گاه به فضا نرفت امروز در مرکز تحقیقاتی لانگلی در همپتون از ایالت ویرجینیای آمریکا قرار دارد. این همان ناوی است که به دلیل بروز اشکال فنی در 27 ژانویه 1967 آتش گرفت و ویریجیل گریسام، ادوارد وایت و راجر چافی سرنشینان آن در حین تمرین، به دلیل همین آتش سوزی کشته شدند .

بعد از آپولو- 1، آمریکا چند فروند آپولو را به طور آزمایشی به فضا پرتاب کرد تا دستگاه‌های مختلف آن را بیازماید و اطمینان کافی به دست آورد که حادثه مشابهی رخ نخواهد داد .

بخش فرماندهی آپولو- 6 اینک در مرکز علوم فربنک در شهر آتلانتا از ایالت جورجینای آمریکا قرار دارد .

نخستین ناو کیهانی سرنشین‌دار از این گروه سفینه‌ها آپولو - 7 بود .

این ناو و سه فضانورد آمریکایی والتر شیرا، دان ایزل و والتر کانینگهام در 11 اکتبر 1968 مدار زمین پرتاب شدند. آنها طی 260 ساعت پرواز، زمین را 163 بار دور زده، کلیه تجهیزات و ادوات آپولو را آزمایش کردند. آپولو-7 سرانجام روز 22 اکتبر در اقیانوس اطلس فرود آمد . بخش فرماندهی آپولو- 7 امروز در موزه مرزهای پرواز در دالاس از ایالت تگزاس قرار دارد و مردم می‌توانند آن را از نزدیک ببینند .

سفینه آپولو-8 در 21 دسامبر 1968 با سه سرنشین به نام‌های فرانک بورمن، جیمز لاول، و ویلیام آندرس به فضا پرتاب شد. این ناو برای نخستین بار در تاریخ کیهان نوردی توانست انسان را به مدار ماه برده، به بشر توانایی دیدار نزدیک از این همسایه زمین را بدهد. آپولو-8 پس از گردش در مدار ماه سپس به سوی زمین بازگشته، در اقیانوس آرام فرود آمد . بخش فرماندهی آپولو-8 پس از این سفر، به موزه علم و صنعت شهر شیکاگو تعلق گرفت .

سرنوشت ناوهای کیهانی "آپولو" چه شد؟+تصاویر

آپولو 9

آپولو-9 در 3 مارس 1969 راهی فضا شد. سه سرنشین این ناو سفینه مه‌نشین و عملیات مربوط به فرود در ماه را آزمایش کردند. این بررسی توسط مک دیویت، اسکات و شوایکارت طی 10 روز پرواز در مدار زمین انجام گردید. آنها مراحل الحاق، تبادل فضانورد، جدا شدن دو ناو اتصال مجدد را آزمایش کردند. بخش فرماندهی آپولو - 9 امروزه در موزه هوا- فضا، در شهر سان دیاگو از ایالت کالیفرنیا نگهداری می‌شود .

سفینه آپولو-10 در 18 مه 1969 با سه سرنشین به نام‌های استافورد، یانگ و سرنان به فضا پرتاب شد. آنها به مدار ماه سفر و مراحل فرود را آزمایش کردند. گرچه سفینه مه نشین آپولو 10 بر سطح ماه فرود نیامد، اما تا 15 کیلومتری سطح این کره نزدیک شد و همانند آپولو-9 کلیه مراحل عملیات سفر به ماه را دقیقاً اجرا کرد. این سفینه پس از پایان مأموریت، روز 26 مارس در اقیانوس آرام فرود آمد .

سرنوشت ناوهای کیهانی "آپولو" چه شد؟+تصاویر

آپولو 10

بخش فرماندهی آپولو - 10 اینک در موزه علوم لندن در معرض دید علاقمندان است .

سفینه آپولو-11 در 16 ژوئیه 1969 با هدف اولین فرود انسان در ماه به فضا پرتاب گردید. در جریان این پرواز نیل آرمسترانگ به عنوان نخستین انسانی که بر روی کره‌ای غیر از زمین پا نهاده، نام خود را در تاریخ فضانوردی به ثبت رساند. پس از او ادوین آلدرین بر روی ماه به راهپیمایی پرداخت. روز 20 ژوئیه سفینه مه‌نشین با دو فضانورد بر سطح ماه فرود آمد. در این زمان مایکل کالینز با ناو اصلی به گرد ماه می‌چرخید. قدم زدن بر روی ماه حدود دو ساعت به طول انجامید و سوغات مه نوردان، 22 کیلو از خاک و سنگ ماه بود که با خود به زمین آوردند. پس از اتمام مأموریت، دو فضانورد با مه‌نشین خود را به سفینه اصلی در مدار ماه رساندند و مه‌نشین را رها کردند. سپس آپولو-11 به سوی زمین حرکت کرده، روز 24 ژوئیه قسمت فرماندهی ناو آپولو در آبهای اقیانوس آرام فرود آمد . این بخش امروز در موزه ملی هوا- فضایی واشنگتن در معرض دید بازدید کنندگان است.

سرنوشت ناوهای کیهانی "آپولو" چه شد؟+تصاویر

آپولو 11

آپولو-12 در 14 نوامبر 1969 با سه‌سرنشین به نام های کنراد، گوردون و بین راهی ماه شد. در جریان این سفر، کنراد و بین با مه‌نشین بر سطح ماه فرود آمده، به انجام تحقیقات پرداختند. عملیات آنها در خارج از سفینه، طی دو مرحله و به مدت تقریبی 8 ساعت انجام گردید. سپس مه نوردان با 40 کیلوگرم از خاک و سنگ ماه سطح این کره را ترک گفتند. آپولو-12 روز 24 نوامبر در اقیانوس آرام فرود آمد . بخش فرماندهی ناو کیهانی آپولو- 12 در حال حاضر، بخش با ارزشی از مرکز هوا- فضایی ویرجینیا در شهر همپیتون از ایالت ویرجینیای آمریکاست .

سرنوشت ناوهای کیهانی "آپولو" چه شد؟+تصاویر

آپولو 12

سفینه آپولو-13 در 11 آوریل 1970 با سه سرنشین کیپ کاناورال را به مقصد ماه ترک گفت، اما در نیمه راه به علت انفجار مخزن اکسیژن و احتمال بروز خطری جدی برای سرنشینان ناچار به بازگشت شد، به طوری که اگر عملیات بازگشت با دقت کافی انجام نمی‌شد، ممکن بود فضانوردان آن لاول، سوئیگرت و هیز از بین بروند. قسمت سرنشین‌دار سفینه آپولو-13 روز 17 آوریل در اقیانوس آرام فرود آمد . بخش فرماندهی آپولو- 13 اینک در مرکز فضایی در شهر هاچینکسون از ایالت کانزاس نگهداری می‌شود .

سازمان فضایی آمریکا - ناسا - در 31 ژانویه 1971 آپولو-14 را با سه سرنشین به نام های آلن شپارد، استوارت اروسا و ادگار میچل به فضا فرستاد. شپارد و میچل توسط مه‌نشین در ماه فرود آمده، طی دو راهپیمایی به مدت تقریبی 9 ساعت بر سطح این کره به تحقیق پرداختند. پس از اتمام ماموریت و برداشتن 44 کیلوگرم نمونه از خاک و سنگ، فضانوردان ماه را ترک گفته، راهی زمین شدند و روز 9 فوریه در اقیانوس آرام فرود آمدند . بخش فرماندهی آپولو- 14 امروز در موزه ای در شهر تیتوسویل از ایالت فلوریدا قرار دارد .

سرنوشت ناوهای کیهانی "آپولو" چه شد؟+تصاویر

آپولو 14

آپولو-15 26 ژوئیه 1971 با سه سرنشین به فضا پرتاب شد. در جریان این پرواز اسکات و ایروین با مه نشین در ماه فرود آمدند و طی سه راهپیمایی جمعاً حدود بیست ساعت را بر روی ماه به تحقیق گذراندند . ایروین و اسکات پس از برداشتن 78 کیلوگرم از خاک ماه به درون مه نشین رفته، این کره را ترک گفتند. با اتصال مه‌نشین و سفینه اصلی فضانوردان و محموله به آپولو-15 منتقل شده، مه‌نشین رها گردید. هر سه فضانورد، سالم در اقیانوس آرام فرود آمدند .

بخش فرماندهی آپولو- 15 امروز در موزه ملی نیروی هوایی آمریکا در پایگاه رایت پاترسن نگهداری می شود. این پایگاه در نزدیکی شهر دیتون از ایالت اوهایوی آمریکا قرار دارد .

در 16 آوریل 1972 ماموریت آپولو-16 توسط ناسا صورت گرفت. در مدار ماه دو تن از فضانوردان این ناو به نام‌های جان یانگ و چارلز دوک از نفر سوم توماس ماتینگلی جدا و با مه نشین راهی سطح این کره شدند . یانگ و دوک طی سه راهپیمایی در سطح ماه حدوداً 20 ساعت خارج از سفینه فعالیت کردند که شامل 27 کیلومتر رانندگی و انجام تحقیقات علمی در این کره بود. آنها قریب به یک صد کیلوگرم خاک ماه را با خود به زمین آوردند. آپولو-16 با سه فضانورد خود روز 27 آوریل در اقیانوس آرام فرود آمد .

سرنوشت ناوهای کیهانی "آپولو" چه شد؟+تصاویر

آپولو 16

بخش فرماندهی ناو آپولو- 16، پس از انجام ماموریت خود و بازگرداندن سرنشنیانش اینک تزیین بخش مرکز موشک و فضا آمریکا در شهر هانتسویل از ایالت آلاباما است .

آپولو-17 در 7 دسامبر 1972 با سه‌سرنشین به نام‌های یوجین سرنان، رونالد ایوانز و هاریسون اشمیت به فضا پرتاب شد و راهی مدار ماه شد. سرنان و اشمیت طی سه بار راهپیمایی، حدود 20 ساعت به تحقیق در سطح ماه پرداختند، 35 کیلومتر رانندگی کردند و 110 کیلوگرم از خاک این کره را به زمین آوردند .

مأموریت سفینه‌های آپولو در کره ماه، با فرود آپولو-17 در آب‌های اقیانوس آرام -به روز 19 دسامبر 1972- پایان یافت .

بخش فرماندهی ناو کیهانی آپولو-17 آمریکا، که سفر تاریخی خود یعنی بردن آخرین گروه فضانوردان به ماه را انجام داد اینکه در مرکز فضایی جانسن در هوستون تگزاس قرار دارد .

سرنوشت ناوهای کیهانی "آپولو" چه شد؟+تصاویر

آپولو 17

گرچه طبق پیش بینی‌ها، ناوهای آپولو باید همچنان سفر به ماه را ادامه می‌دادند اما آمریکا که به موفقیت و شهرت رسیده بود و توانست روسها را از میدان خارج کند دیگر نیازی به ادامه کار نمی‌دید ، آپولو- 17 را به عنوان آخرین سفر انسان به ماه و پایان این ماموریت‌ها اعلام کرد. اما چند فروند ناو آپولو و موشک ساترن که از قبل بنا به سفارش ناسا، ساخته شده بودند باید مورد استفاده قرار می‌گرفت. از سوی دیگر تا به صحنه آمدن ناو کیهانی بعدی یعنی شاتل فضایی راهی طولانی در پیش بود به همین دلیل دو طرح اسکای لب و برنامه آزمایشی سایوز- آپولو به عنوان کارهای میانی برنامه‌های آپولو و شاتل فضایی به کار گرفته شد .

در 25 مه 1973 نخستین گروه کیهان نوردان اسکای لب به نام‌های چارلز کنراد، جوزف کروین و پاول ویتز با یک سفینه آپولو راهی مدار زمین گشتند. آنها توانستند سفینه خود را به آزمایشگاه فضایی متصل ساخته، ضمن برطرف کردن برخی اشکال‌های به وجود آمده در اسکای لب، 28 روز در مدار زمین بسر بردند. آنها در روز 23 ژوئیه در آب‌های اقیانوس آرام به سلامت فرود آمدند .

سرنوشت ناوهای کیهانی "آپولو" چه شد؟+تصاویر

اسکای لب 2

بخش فرماندهی ناو آپولو، به کار رفته در ماموریت اسکای لب- 2 که نخستین گروه کیهان نوردان را به ایستگاه مداری رساند امروز در موزه ملی هوانوردی دریایی در شهر پنساکولا از ایالت فلوریدا نگهداری می‌شود .

روز 28 ژوئیه 1973 سه کیهان نورد به نام‌های آلن بین، جک لوسما و اون گاریوت با یک سفینه آپولو راهی ایستگاه فضایی اسکای‌لب شدند تا در ادامه مأموریت گروه اول رکورد اقامت را افزایش بخشند. آنها با شکستن رکورد فضانوردان قبلی, جمعاً 59 روز ‏ و 11 ساعت و 9 دقیقه در فضا به سر بردند و سرانجام روز 25 سپتامبر سالم به زمین بازگشتند .

بخش فرماندهی اسکای لب- 3 پس از بازگشت به زمین به مرکز پژوهشی جان گلن وابسته به سازمان فضای ناسا در کلیولند از ایالت اوهایو تحویل شد .

جرالد کار، ادوارد گیبسن و ویلیام پوگ سومین گروه سرنشینان آزمایشگاه مداری اسکای‌لب در 16 نوامبر 1973 راهی این سفینه شدند. آنها ضمن ادامه دادن به تحقیقات گروه‌های قبلی رکورد اقامت فضایی انسان را به 2017 ساعت افزایش دادند. هر سه کیهان نورد با سفینه آپولو که آنها را به اسکای لب رسانده بود، در 8 فوریه 1974 به زمین بازگشت .

قسمت فرماندهی ناو آپولو، بکار رفته در ماموریت اسکای لب- 4 که سفر تاریخی و رکورد شکن 84 روزه کیهان نوردان آمریکایی را میسر ساخت امروز در موزه ملی هوا- فضایی واشنگتن در معرض دید همگان قرار دارد .

دو ناو آپولوی باقیمانده از طرح سفر به ماه، در برنامه آزمایشی سایوز آپولو به کار رفت. یکی به عنوان شبیه‌ساز یا کلاس درس و دومی که به فضا سفر کرد .

در روز 15 ژوئیه 1975 الکسی لئونف و والری کوباسف با سفینه سایوز-19 به فضا پرتاب شدند. ساعتی بعد یک ناو آمریکایی آپولو کیپ‌ کندی را به مقصد مدار زمین ترک گفت. دو ناو سایوز و آپولو طبق برنامه پیش‌بینی شده در فضا به یکدیگر متصل شده و سرنشینان آنها به انجام آزمایش‌های و تحقیقات مشترکی دست زدند. این پرواز براساس یک توافق و پس از ماهها تمرین و آموزش صورت گرفت و نخستین و تنها پرواز مشترک کیهان نوردان آمریکا و شوروی بود و سفری تاریخی به حساب می‌آمد .

پس از پایان برنامه، فضانوردان به سفینه‌های خود بازگشته، ناوهای کیهانی سایوز و آپولو از هم جدا شدند و هر یک راه خود را در پیش گرفتند .

سایوز در 21 ژوئیه به زمین بازگشت و آپولو با فضانوردان خود توماس استافورد، دونالد اسلی تن و ونس براند روز 24 ژوئیه فرود آمدند .

نمونه آموزشی- آزمایشی ناو فرماندهی آپولو در برنامه پرواز آزمایشی سایوز- آپولو اینک در موزه پرواز در شهر سیاتل از ایالت واشنگتن قرار دارد و مدل اصلی ناو فرماندهی که سه کیهان نورد را به فضا برد و عملیات با آن انجام شد در مرکز فضایی کندی واقع در کیپ کاناورال از ایالت فلوریدا نگهداری می‌شود .