مردم، چگونه «از روحانی مچکریم» به پشیمانی و ناامیدی رسیدند؟

پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

روزنامه اعتماد ضمن بررسی ابعاد این پرسش نوشت: در آخرین ماه سال 97 وقتی اعضای فراکسیون امید که در طول این سال‌ بارها در اظهارنظرهای‌شان گفته بودند، این فراکسیون دستاوردهای خوبی داشته، به دیدن سید محمد خاتمی رفتند، حرف‌های مردم کوچه و خیابان را به تلخ‌ترین شکل از زبان او شنیدند: «امروز من از سوی مردم با این سؤال مواجهم که ما را کشاندید پای صندوق رأی، یک مورد نشان دهید که در راستای اصلاحات واقعی باشد؛ دیگر خیلی سخت است که به مردم بگوییم بیایید رأی بدهید. آیا فکر می‌کنید در دور آینده انتخابات به حرف من و شما مردم پای صندوق‌ها خواهند آمد؟»

اما این حرف‌ها چرا بر زبان کوچک و بزرگ جاری شد و به گوش

سید محمد خاتمی هم رسید؟

پشیمان‌ها چگونه پشیمان شدند؟ دی ماه 96 تا فروردین 97 را می‌توان بازه زمانی تولد هشتگ # پشیمانم در فضای مجازی خواند. زمانی که تغییرات قیمت اقلام مصرفی مردم، بحران مالباختگان مؤسسات مالی، بحران معوقات صندوق‌های بازنشستگی و به خصوص معلمان و برخی بحران‌های کارگری در بنگاه‌هایی که دچار مشکل شده بودند، فضای اقتصادی را تحت‌الشعاع قرار داد و چهره‌های سینمایی و هنرمندان سلبریتی وارد گود انتقاد و اعلام پشیمانی از رأی به روحانی شدند. هشتگی که در تمام سال 97 کماکان در فضای مجازی وجود داشت و شدت و حدت آن در زمان‌های مختلف تغییر می‌کرد.

آذر ماه 96 اما موضوع سازمان‌یافته‌تر و جدی‌تر شد و نخستین موج انتقادات جدی به دولت روحانی به راه افتاد. جرقه آن نیز از بودجه‌ای بود که محتوای آن نقل محافل مخالفان دولت و بخشی از موافقان آن شد.

در نخستین ساعات ارایه بودجه به مجلس جزئیات بودجه درباره خبر گرانی سوخت، بالا رفتن عوارض خروج از کشور، حذف یارانه نقدی بیست میلیون ایرانی در توییتر و تلگرام فضاسازی می‌کرد و این فضا عاملی شد تا برخی رأی‌دهندگان از رأیی که به حسن روحانی داده‌اند، اظهار پشیمانی کنند.

بخشی از سلبریتی‌ها همانند زمان انتخابات که به صورت پررنگ در فضای مجازی با شعار به عقب بازنمی‌گردیم، از روحانی حمایت کرده بودند تحت تأثیر این اخبار و واکنش مردم به گرانی‌ها از رأی به روحانی ابراز پشیمانی کردند. چهره‌های غیرسیاسی همچون نوید محمدزاده، علی کریمی، مهدی فخیم‌زاده و دیگر چهره‌های معروف ورزشی و هنری عنوان کردند که از رأی به روحانی پشیمان‌اند و حتی برخی از آنان بابت حمایت‌های خود از مردم عذرخواهی هم کردند.

این موضع انتقادی از سلبریتی‌ها به توده مردم سرایت کرد و بدین‌گونه پشیمانی سلبریتی‌ها آغازی بر بیان انتقادات در زیر سایه این هشتگ و خارج از آن شد. موجی به‌راه افتاد که در ابتدای کار گاهی با استدلال‌های سیاسیون کم و زیاد می‌شد، اما هرچه جلوتر رفت حنای سیاسیون کمرنگ‌تر و شدت انتقادات و سرخوردگی‌ها بیشتر شد.

در موج اول کمپین پشیمانیم، برخورد دولت با سلبریتی‌ها تقابلی بود. در همین راستا «محمدباقر نوبخت»، سخنگوی وقت دولت خطاب به سلبریتی‌های حامی دولت گفت: شما اصلا کی رأی دادید که حال پشیمان شده‌اید؟!

رسانه دیگری از جریان اصلاح‌طلب که حمایت پررنگ از دولت روحانی داشت، سوالی کلیدی از پشیمان‌ها پرسید: بازگردیم آیا گزینه بهتری جز روحانی اصلا وجود داشت؟ و در ادامه خطاب به این سلبریتی‌ها نوشت: «حمید فرخ‌نژاد، رضا رشیدپور، سیروان خسروی، محسن افشانی، مهدی فخیم‌زاده، نوید محمدزاده، مهدی پاکدل و علی‌کریمی از جمله آنها هستند. می‌گویند وقتی عرصه سیاست از اهلش خالی شود، وقتی احزاب به حاشیه رانده شوند، شهر شلوغ می‌شود و جا برای عرض‌اندام برخی باز می‌شود.

جز مقامات رسمی دولت و وزرا چهره‌های نزدیک به رئیس‌جمهور نیز به شدت به این کمپین واکنش نشان دادند. به‌طور مثال حسام‌الدین آشنا مشاور روحانی این کمپین را «پویش فرمایشی» خواند. شاید یکی از پر سروصداترین پشیمان‌ها استاد راهنمای دوره دکترای حسن روحانی باشد که در برنامه علی ‌ضیاء در تلویزیون حضور پیدا کرد و بعد از توضیحاتی درباره صحت مدرک دکترای حسن روحانی در پاسخ به سوال همیشگی مجری صداوسیما مبنی بر اینکه آیا از رأی به آقای روحانی پشیمان هستید یا خیر، گفت بنده رأی دادم به وعده‌های ایشان اعتماد کردم ولی فکر می‌کنم اگر می‌دانستم به این وعده‌ها عمل نمی‌شود جور دیگری رفتار می‌کردم و بله! پشیمانم!

مهم‌ترین دلیل ابراز پشیمانی از جانب سلبریتی‌های این کمپین مباحث اقتصادی و معیشتی مردم است. سینماگران، فعالان حوزه فرهنگ و نویسندگان و ورزشکاران با طرح عنوان پشیمانی از وضعیت اقتصادی مردم گلایه کرده و یادآوری می‌کنند که سفره مردم روزبه‌روز در حال کوچکترشدن است. موضوعی که به اذعان آنها خلاف وعده‌های دولت و از اساس خلاف وظایف حاکمیت و دولت است. مشکلات اقتصادی، قیمت کالاهای اساسی، وضعیت معیشتی، افت درآمدها و دستمزدها در قیاس با رشد تورم، مباحث مربوط به موسسات مالی ‌و اعتباری، عوارض خروج از کشور، تصمیم دولت برای افزایش قیمت حامل‌های انرژی و آب و برق و کوچک‌شدن سفره‌های خوراکی مردم مهم‌ترین دلایل سلبریتی‌ها برای انتقاد از دولت و پیوستن به کمپین پشیمانم است.