گفت‌و‌گوی «مثلث» با مقام پیشین وزارت خارجه آمریکا
ویلکرسون: ترامپ یا استعفا می‌دهد یا عزل می‌شود
دونالد ترامپ را بدون تردید می‌توان یکی از جنجالی‌ترین روسای‌جمهور تاریخ آمریکا دانست که به‌زعم بسیاری از مفسران و اندیشمندان، اقداماتش قدرت رهبری آمریکا را در جهان به‌ویژه در منطقه حیاتی خاورمیانه به‌شدت کاهش داده است.
یکی از همین اقدامات خارج‌کردن آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران بود که بسیاری نسبت به پیامدهای آن به او هشدار داده بودند؛ اما در سر این مرد چه می‌گذرد؟ رئیس‌جمهوری که حتی در برخی از موارد گفته‌های چند دقیقه قبل خود را نیز نقض می‌کند و با یک توئیت یک توافق را جوش می‌دهد. بی‌شک رمزگشایی از افکار چنین رئیس‌جمهوری امری دشوار است.
با این‌حال لارنس ویلکرسون، رئیس‌دفتر کالین پاول، وزیر خارجه دولت جورج بوش در گفت‌و‌گو با «مثلث»، خطاهای سیاسی رئیس‌جمهور آمریکا را به باد انتقاد می‌گیرد و مهم‌ترین آنها را خارج‌کردن آمریکا از برجام می‌داند؛ اشتباهاتی که به گفته ویلکرسون در بسیاری از موارد سوء‌استفاده شخصی ترامپ از قدرت هستند و همین خطاهای بزرگ ازجمله شکست تمام‌عیار آمریکا در خاورمیانه موجب خواهد شد تا او پیش از آنکه به موعد برگزاری انتخابات 2020 برسد، یا با استیضاح برکنار شود یا در نهایت وادار به استعفا شود. این مقام پیشین آمریکایی، همچنین سیاست‌های ترامپ را موجب افزایش خودکامگی اسرائیل در منطقه می‌داند و با اشاره به اینکه رئیس‌جمهور آمریکا عاشق پول‌های عربستان است، گفت که تا زمان دریافت این پول‌ها، عربستان بهترین دوست ترامپ باقی خواهد ماند. وی همچنین کمپین دموکرات‌ها را که این روزها تنور آن برای شکست ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری 2020 در حال داغ شدن است، ضعیف می‌داند و معتقد است که حتی جو بایدن هم در مسیر تخریب خودش گام برمی‌دارد. مشروح گفت‌و‌گوی مثلث با لارنس ویلکرسون، سرهنگ بازنشسته نیروی هوایی آمریکا را در ادامه بخوانید. لارنس ویلکرسون، سرهنگ بازنشسته آمریکایی است که طی چهار سال نخست ریاست‌جمهوری جورج بوش پسر، سمت ریاست دفتر کالین پاول، وزیر خارجه اسبق آمریکا را عهده‌دار شد. او اکنون ریاست اندیشکده «باشگاه رهبری کالین پاول» را بر عهده دارد. ویلکرسون از مهم‌ترین منتقدان جنگ آمریکا علیه عراق محسوب می‌شود. او در ژانویه 2007 در مصاحبه با شبکه خبری بی بی سی اعلام کرد که پس از حمله آمریکا به عراق پیشنهاد ایران به آمریکا برای کمک به ایجاد ثبات در عراق توسط وزارت خارجه این کشور مورد استقبال قرار گرفت اما توسط دیک چنی، معاون جورج بوش رد شد.
آقای ویلکرسون! می‌دانیم که ترامپ از روزی که قدم در دفتر بیضی کاخ‌سفید گذاشت، به‌طور مداوم ایران را به اقدام نظامی تهدید کرده است اما با این‌حال در موارد متعددی ثابت کرده که چنین برنامهای ندارد؛ با توجه به گذشت دو سال‌ونیم از ریاست‌جمهوری ترامپ، نقشه‌راه او در برابر ایران را چگونه ترسیم می‌کنید؟
قطعا کسی نمی‌تواند تصویر درست و دقیقی از استراتژی ترامپ در برابر ایران ترسیم کند اما آنچه تقریبا قطعی به‌نظر می‌رسد آن است که ترامپ خواستار ورود آمریکا به یک جنگ جدید در خاورمیانه نیست. با این‌حال شاهد هستیم که طی ماه‌های گذشته عربستان‌سعودی و امارات از‌سوی آمریکا و در موضعی که به‌طور فزاینده‌ای خطرناک است، عمل می‌کنند؛ موضعی که بیش از پیش اعتبار و قدرت آمریکا را در یکی از حیاتی‌ترین مناطق جهان، لکه‌دار کرده است.
همچنین ائتلاف عربستان و امارات در حال شکست در این جنگ هستند و درواقع بازنده اصلی آمریکاست. شکست‌های متعدد در جنگ‌ها می‌تواند امپراتوری‌ها را سرنگون کند؛ فقط کافی است تا شکست‌های آمریکا طی نزدیک به دو دهه اخیر را در جنگ‌های افغانستان، عراق، لیبی، سوریه و حالا یمن درنظر بگیریم. به‌رغم اینکه ترامپ مدام بی‌میلی خود را به جنگ با ایران ابراز کرده است اما باید توجه کرد او در عین حال همواره احتمال جنگ با این کشور را منتفی نمی‌داند. اگر ترامپ روزی بخواهد علیه ایران اقدام نظامی انجام دهد، این کار را بدون مجوز کنگره انجام خواهد داد.
آیا درصورت پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری 2020 آمریکا، استراتژی ترامپ در قبال ایران دستخوش تغییرات خواهد شد؟
من فکر نمی‌کنم که دونالد ترامپ بار دیگر در انتخابات به پیروزی برسد. معتقدم که او از سمت ریاست‌جمهوری آمریکا به‌وسیله استیضاح کنار گذاشته خواهد شد یا در نهایت مجبور به استعفا می‌شود. اکنون دولتی در کاخ‌سفید مستقر شده است که طی نزدیک به سه سال گذشته شاهد انباشت خروارها خطای سیاسی از سوی رئیس آن بوده‌ایم و در بسیاری از موارد نیز این‌گونه اقدامات ترامپ سوء‌استفاده از قدرت در راستای منافع شخصی بوده‌اند. فقط کافی است تا نگاهی به نقض تعهدات آمریکا در توافق هسته‌ای با ایران که به تایید دولت پیشین و سازمان‌ملل رسیده بود، بیندازیم.
در دولت کنونی آمریکا اظهارات ضد‌ونقیض ترامپ و مقاماتش دیگر به فصل تکراری نشست‌های خبری مختلف آنها بدل شده است و البته گاهی ترامپ با یک توئیت حرف‌های پیشین خود را هم نقض می‌کند؛ اکنون در کاخ سفید حرف آخر را چه کسی می‌زند؟
تنها دونالد ترامپ است که تصمیم نهایی را در هر زمینه‌ای اتخاذ می‌کند؛ البته او نمی‌تواند ساختار اداری دولت را وادار کند تا هر چیزی به جز آنچه خود وی می‌تواند دستور آن را دهد و بر اجرای آن نظارت کند، انجام دهد؛ حتی ممکن است برخی از نزدیکان ترامپ نظیر استیو میلر، مشاور سیاسی او کارهای دیگری به میل خود انجام دهند.
این روزها که تنور انتخابات درون حزبی دموکرات‌ها برای انتخاب رقیب ترامپ درحال داغ شدن است و مناظره‌های کاندیداها هم برگزار می‌شود، شاهد آن هستیم که این افراد بی‌محابا به یکدیگر حمله می‌کنند و هیچ اثری از برنامهای جامع و دقیق دیده نمی‌شود؛ به این ترتیب شما کدام کاندیدا را دارای شانس رقابت با ترامپ می‌دانید؟
موافقم. دموکرات‌ها در این‌دوره کم‌توان هستند و ضعیف ظاهر شده‌اند. معتقدم که جو بایدن خودش را تخریب خواهد کرد. و شاید در نهایت یک کاندیدای جمهوری‌خواه باشد که ترامپ را به چالش بکشد. شاید هم فردی که در حال حاضر در پیش روی ما قرار ندارد به‌عنوان یک رهبر دموکرات قد علم کند.
آیا اوباما در این شرایط از نفوذ لازم برای تاثیر در انتخاب گزینه نهایی حزب دموکرات در رقابت با ترامپ برخوردار است؟
تقریبا می‌توان گفت که اکنون باراک اوباما و هیلاری کلینتون به‌طور کامل هیچ اعتباری ندارند؛ اوباما به این دلیل که هرچه بیشتر می‌گذرد، نقش او در برخی از چالش‌های کنونی آمریکا نظیر جنگ یمن پررنگ‌تر می‌شود و کلینتون نیز به این دلیل که از خود یک احمق به تمام معنا ساخته است.
با روی کار آمدن ترامپ از سال 2016 تحولاتی در روابط آمریکا و اسرائیل ایجاد شد؛ این روابط که طی دو سال گذشته به‌دلیل روابط ترامپ و نتانیاهو تقویت شده، به کدام جهت حرکت می‌کند؟
این روند فقط منجر به خودکامگی بیشتر اسرائیل در قبال فلسطینی‌ها، اعراب و منطقه خواهد شد. «طرح جرد کوشنر» برای «صلح» اسرائیل و فلسطین که در آن از دولت‌های عربی خواسته شده است سرمایه‌گذاری‌های میلیارد دلاری انجام دهند هرگز به سرانجام نخواهد رسید چراکه اهداف این طرح برای بسیاری از رهبران منطقه‌ای که همان افزایش قدرت اسرائیل خواهد بود، مشخص است.
استراتژی کلی ترامپ در منطقه خاورمیانه بر چه بنایی استوار است و در همین راستا، روابط آتی بین آمریکا و عربستان را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
ترامپ درواقع هیچ استراتژی مشخصی را در خاورمیانه دنبال نمی‌کند ،حتی برای هیچ منطقه دیگری در جهان. فقط استراتژی ترامپ این است که یک‌بار دیگر در انتخابات پیروز شود. او از پول سعودی‌ها هم استقبال می‌کند و از همین رو تا زمانی که سیل پول‌های سعودی‌ها به سمت کاخ‌سفید سرازیر می‌شود، او بهترین دوست ریاض باقی خواهد ماند.
باید با این حقیقت روبه‌رو شد که منطقه درگیر کشمکش‌های فراوان است و البته منظور من فقط مختص به سوریه نیست. نظام سیاسی لبنان در لبه فروپاشی است؛ عراقی‌ها دست به اغتشاش زده‌اند و در مصر نارضایتی‌ها رو به گسترش هستند؛ جنگ یمن با وجود برخی از گشایش‌های سیاسی همچنان ادامه دارد؛ شورای همکاری کشورهای عربی خلیج‌فارس بی‌مصرف است؛ قطر همچنان در محاصره عربستان و امارات قرار دارد و البته ایران هم تحریم شده است که این موضوع را به منزله اقدام به آغاز جنگ می‌داند. ترکیه هم که فقط به‌دنبال ایجاد دردسرهای بیشتر در منطقه است؛ در مجموع شرایط برای خاورمیانه به‌هیچ‌وجه مساعد نیست.
گفت و گو: پوریا فیروزنژاد/ مجله مثلث
دیدگاه تان را بنویسید