کیهان/ دفتر پژوهش‌های مؤسسه کیهان «... خدا لعنتشان‌ کند آنهایی‌ که‌ این‌ فتنه‌ها را ایجاد می‌کنند. در این‌ روز عید صد بار بر آنها لعنت. از درگاه‌ خدا و خلق‌ دور باش‌ بر همه! بر همهِ‌ اینها! چقدر ما سعی‌ کردیم، کوشیدیم، با مذاکره، با مهربانی، با دور هم‌ نشستن‌ مسائل‌ را حل‌ کنیم. چه‌ این‌ جوجه‌ کمونیست‌های‌ داخل‌ خودمان، چه‌ آنها. یک‌ مشت‌ جوان‌ احساساتی، سی‌ ساله، خیال‌ می‌کنند قیم‌ همه‌ مردمند. قیم‌ همهِ‌ زنهای‌ ما هستند، زنهای‌ ما احتیاج‌ به‌ قیم‌ ندارند. «زنها حقشان‌ پایمال‌ شده» مگر خودشان‌ نمی‌توانند حرف‌ بزنند؟ «کارگر حقشان!» به‌ تو چه! تو که‌ دستت‌ پینه‌ نزده، نشسته‌ای‌ فقط‌ شعار می‌دهی. جوان‌های‌ مسلمان‌ ما هستند که‌ توی‌ این‌ آفتاب‌ و با این‌ زبان‌ روزه‌ در میان‌ این‌ مزارع‌ دارند کار می‌کنند. اینجا نشسته‌ای‌ فقط‌ شعار دادن. این‌ شد مسئله؟ »1

پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

این بخشی از خطبه دوم نماز عید فطر 1358 است که در دوم شهریور آن سال توسط مرحوم آیت‌الله طالقانی قرائت شد. در شرایطی که تا قبل از آن، گروهک مجاهدین خلق به شدت از موقعیت آیت‌الله طالقانی و مدارای ایشان با نیروهای مختلف جهت جذب جوانان فریب خورده به انقلاب، سوءاستفاده کرده و با عناوینی همچون «پدر طالقانی»، تلاش داشتند تا وی را به نفع خود و مطامع نامشروع شان مصادره کنند که مرحوم طالقانی در آن خطبه تاریخی عید فطر، مرزبندی قاطع و روشن خود را با آنها مشخص نمود ولو به قیمت غوغاسالاری و وارونه‌نمایی منافقین و جبهه رنگ‌ووارنگی که از آنان حمایت می‌کردند.

مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، این خطبه انقلابی را گوشه‌ای از صراحت همیشگی مرحوم آیت‌الله طالقانی دانسته و در این باره گفته‌اند:

«... این آدم، آدم صافی بود، رو راست بود، بی‌شائبه و بی‌شیله‌پیله بود. نتیجه این بی‌شیله‌پیله بودن هم صراحتش بود، صراحت در بیان. آن خطبه(که به چپ‌ها حمله کرد)را نمی‌شود عادی به حساب آورد. اینها (منافقین) دائما می‌گفتند پدر طالقانی، خودشان را فرزندان او معرفی می‌کردند و به عنوان پدر، از او اسم می‌بردند. آدمی که توی این جور رودربایستی‌ها گیر کند و برود آن جور قرص و محکم توی خطبه، موضعی به آن شدت بگیرد، کیست؟ این جور آدمی را آدم باید واقعا بگردد تا پیدا کند! مرحوم طالقانی این جوری بود. من بعد از خطبه به ایشان تلفن کردم و گفتم: «آقا، خواستم از شما به خاطر این خطبه تشکر کنم». گفت: «بله، خیلی‌ها هم تلفن می‌کنند و به خاطر همین خطبه فحش می‌دهند» این جوری بود، تحمل می‌کرد. آدمی بود با چنین روحیه ای...»2

آیت‌الله طالقانی در ادامه همان خطبه به گلایه‌های امام خمینی از برخورد نرم با این گروهک‌ها ‌اشاره کرده و گفت: «... من‌ خودم‌ را برای‌ دفاع‌ از اینها داشتم‌ فدیه‌ می‌کردم. حتی‌ در مقابل‌ بعضی‌ از تنگ‌ نظرها، اندک‌ بین‌ها من‌ را متهم‌ می‌کردند. حتی‌ خود رهبر به‌ من‌ می‌فرمود: «شما چرا مسامحه‌ می‌کنید در برابر اینها؟» گفتم: «آقا ،اینها شاید به‌ نصیحت، موعظه، تغییر اوضاع، تغییر شرایط، جذب‌ بشوند به‌ عامهِ‌ مردم.» و دیگر حوصلهِ‌ همه‌ را سرآورند. این‌ رهبری‌ که‌ سراپا دلسوزی‌ نسبت‌ به‌ مستضعفین‌ و محرومین‌ است، ببینید چطور او را به‌ خشم‌ آوردند. این‌ کار بود؟ حالا بچشند جزای‌ اعمال‌ خودشان‌ را. کارهایی‌ که‌ کردند. دیگر در مردم‌ جا ندارند، بروند فکر دیگری‌ بکنند.»3

این تشر و اخطار و اتمام حجت آیت‌الله طالقانی با مجاهدین خلق، فقط به همان خطبه عید فطر محدود نبود که برخی از خناسان شبهه انداختند گویا مرحوم طالقانی در روز عید فطر تحت تاثیر برخی گزارشات قرار گرفته بوده! و بعدا در دیدارهای خصوصی، آن حرف‌ها را به اصطلاح تصحیح کرده است!! بلکه نزدیکترین افراد به آیت‌الله طالقانی، این نوع برخورد را در زمان‌ها و مکان‌های دیگر هم مشاهده کرده بودند.

فی‌المثل محمد مهدی جعفری از همراهان و دوستان دیرین مرحوم طالقانی، یکی از آن برخوردهای قاطع را چنین شرح داد: «... در یکی از شب‌های رمضان 58 بعد از افطار با دکتر یزدی ایستاده بودیم و صحبت می‌کردیم که مسعود رجوی آمد و بدون اینکه یک کلمه با ما حرف بزند، به سرعت رفت داخل! یک مرتبه صدای آقای طالقانی بلند شد و من رفتم و دیدم دارد توپ و تشر می‌زند که شما خودتان رفتید و با کمونیست‌ها یکی شدید و دست به یکی کردید. من برای شما هیچ اقدامی نمی‌کنم.»4

این مواجهه مرحوم آیت‌الله طالقانی با منافقین در مورد رابطه با مارکسیست‌ها اقدام تازه‌ای نبود. پیش از این و در آخرین دوران زندان هم وقتی همراه تعدادی از روحانیون انقلابی، اطلاعیه نجس بودن مارکسیست‌ها در زندان و عدم مراوده با آنها را صادر کردند، مورد تمسخر و مخالفت گروهک‌هایی مانند مجاهدین خلق قرار گرفتند.

محمد مدیر شانه‌چی از دیگر یاران و نزدیکان آیت‌الله طالقانی درباره برخوردهای دفعی ایشان با مجاهدین خلق در همان سال 58 گفت: «... چند شب قبل از درگذشت آقای طالقانی، وارد خانه آقای چهپور شدم، دیدم مسعود رجوی و مهدی ابریشمچی و یکی دو نفر دیگر به دیدن ایشان آمده‌اند. دیدم که آقا با حالت تشر و عصبانیت دارد به مسعود رجوی می‌گوید: «شما کاری کرده‌اید که من هم دیگر نمی‌توانم کمکتان کنم. بدانید که در تاریخ خواهد ماند که هرکس در این موقعیت خطیر و حساس کشور، چه کرد و تاریخ دقیقا ثبت می‌کند که شما در این موقعیت چه کار می‌کنید.»5

مرحوم آیت‌الله طالقانی در نماز جمعه بعد از نماز عید فطر سال 1358 که 9 شهریور برگزار شد نیز در خطبه دوم به افشاگری درباره حیله‌های منافقین براساس آیات قرآن و همچنین تشریح جنایات حزب دمکرات در کردستان پرداخت.

در آن روزها پس از بحران کردستان و جنایات گسترده حزب دمکرات در این استان از جمله حمله به پادگان‌ها و سربریدن پاسداران و محاصره پاوه و قتل عام مردم این شهر، در 27 مرداد، حضرت امام با پیام قاطع خود، مردم و ارتش و سپاه را به مقابله با ضد انقلاب در کردستان فراخواندند و مردم و نیروهای نظامی هم با دل و جان، فرمان امام را لیبک گفته و طی یکی دو روز غائله پاوه را خاتمه بخشیدند.

در همین اوضاع بود که گروهک‌هایی مانند مجاهدین خلق و فداییان و... هم در شهرهای مرکزی مثل تهران، بلوا به راه انداخته بودند و نشریات مزدور و مزد بگیر بیگانه مانند آیندگان و پیغام امروز و تهران مصور و امید ایران و... نیز (که همگی توسط فراماسون‌ها و تفاله‌های رژیم شاه و سرسپردگان آمریکا و اسرائیل اداره می‌شدند)، در حمایت از دمکرات‌های ضد انقلاب، غوغایی برپا ساخته بودند که همه این اوضاع باعث شد تا امام با قاطعیت و صلابت همیشگی، شخصا وارد صحنه شده و در مقابل انفعال دولت موقت و بعضا همراهی‌اش با ضد انقلاب، نیروهای انقلابی را به صحنه فراخوانند که ‌اشاره مرحوم طالقانی در این بخش از خطبه عید فطر ‌اشاره به همین موضوع بود.

آیت‌الله طالقانی درمورد جنایات حزب دمکرات و سابقه خیانت هایش نیز در همان خطبه عید فطر گفت: «... متاسفانه‌ در اواخر این‌ ماه‌ پر برکت... یک‌ عده‌ مردم‌ جانی‌ این‌ برکت‌ را، این‌ خیر را، آلوده‌ کردند. مردمی‌ که‌ در انجام‌ جنایت‌ از هیچ‌ کاری‌ فروگذار نکردند. تازه‌ اسم‌ خودشان‌ را هم‌ «دمکرات» می‌گذارند. دمکراتی‌ که‌ مردم‌ را به‌ گلوله‌ ببندد، مردم‌ مظلوم‌ را، مردم‌ بیچاره، مردم‌ بی‌ طرف، پاسدارها، جوان‌های‌ پاسدار، بیمارها، ای‌ خاک‌ برسرشان! چقدر این‌ نام‌ همیشه‌ برای‌ این‌ کشور، نام‌ «دمکرات»، خاطرات‌ بدی‌ داشته! بعد از جنگ‌ بین‌المللی‌ اول‌ یک‌ عده‌ دمکرات‌ پیدا شدند، سرنخ‌ شان‌ معلوم‌ نبود به‌ کجا هست! همه‌‌چیز را به‌‌هم‌ ریختند. ترور کردند و... امروز هم‌ همان‌چهره‌ها هستند به‌ اسم‌ «دمکرات»...»6

اما مرحوم آیت‌الله طالقانی در خطبه نخست همان نماز عید فطر سال 58، ابتدا بخش‌هایی از اولین خطبه حضرت امیرالمومنین علی علیه‌السلام که پس از بیعت مردم با ایشان، به عنوان برنامه حکومتشان در مسجد مدینه اعلام فرمودند را بیان کرده و تفسیر نموده و سپس آن را با هوشمندی به موقعیت‌های انقلاب اسلامی ایران، گره زد.

مرحوم طالقانی پس از قرائت محور اصلی برنامه‌های اجتماعی و اقتصادی حضرت امام علی علیه‌السلام درباره زیر و رو کردن طبقات اجتماعی و کنار نهادن منش و روش‌های ‌اشرافی و دور ریختن برتری‌جویی‌های شرک‌آمیز در جامعه آن روز، به مسئله ضدانقلاب در حکومت امام علی علیه‌السلام پرداخته و آن را به‌گونه‌ای تفسیر و تبیین کرد که گویا برای امروز گفته شده است.

آیت‌الله طالقانی گفت: ... «هَلَکَ مَن‌ ادعی»، مردم پرادعای‌ کم‌ کار و فریبکار در حکومت‌ ما از بین‌ خواهند رفت. بروند دنبال‌ کارشان.

«و خاب‌ من‌ افتری»، آنهایی که‌ دروغ‌ می‌بافند، تهمت‌ می‌زنند، اینها هم‌ دستشان‌ خالی‌ است. فقط‌ مردم‌ صادق‌ این‌ وسط‌ می‌توانند راه‌ انقلاب‌ را، انقلاب‌ علی‌ را پیش‌ ببرند.

«من ابدی‌ صَفحَته‌ لِلحَقّ‌ هَلَک»

کسی که‌ رو به‌ روی‌ انقلاب‌ بایستد، باید هلاک‌ بشود، باید نابود بشود. [نمازگزاران: صحیح‌ است.] به‌ من‌ نگویید صحیح‌ است‌ برادرها، به‌ علی‌ بگویید صحیح‌ است! من‌ عبارت‌ علی‌ را می‌گویم.

انقلاب، انقلاب‌ محرومین‌ است. انقلاب، انقلاب‌ توده‌ مسلمان‌ است. انقلاب، انقلاب‌ پیروان‌ قرآن‌ است. انقلاب، انقلاب‌ پیروان‌ توحید است. هر کس‌ که‌ از این‌ مسیر منحرف‌ شد، باید پایمال‌ بشود...»7

از همین رو بود که حضرت امام به مناسبت فوت ایشان در جمع خانواده‌شان گفتند:

... مرحوم آقای طالقانی مستقیم بود، مستقیم فکر می‌کرد، انحراف به چپ و راست نداشت. نه غرب زده بود و نه شرق زده. اسلام زده بود. دنبال تعلیمات اسلام بود...»8

_________________________________

1- آیت‌الله سید محمود طالقانی - خطبه دوم نماز عید فطر- دوم شهریور 1358

2-زلالی او انسان را به حیرت می‌انداخت- منش اجتماعی و مبارزاتی آیت‌الله طالقانی در آئینه توصیفات رهبر معظم انقلاب- نشریه یادآور – شماره 9 و 10 و 11 و 12- موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران- صفحه 15- تابستان 1391-

3- آیت‌الله سید محمود طالقانی - خطبه دوم نماز عید فطر- پیشین

4-مدارای طالقانی نفاق رجوی را عیان کرد- گفت‌و‌گو با دکتر سید محمد مهدی جعفری – نشریه یادآور- پیشین – صفحه 231

5- در روزهای آخر به رجوی هشدار داد- گفت‌و‌گو با محمد مدیر شانه چی- نشریه یادآور- پیشین – صفحه 211

6- همان

7- آیت‌الله سید محمود طالقانی - خطبه دوم نماز عید فطر- پیشین

8-آرام‌بخش نگرانی‌های جامعه – جوهره فکر و سمت و سوی تلاش طالقانی در آئینه توصیف امام خمینی – نشریه یادآور- پیشین- صفحه 8