چت‌بات‌های مجهز به هوش مصنوعی به طور پیوسته در حال تطبیق یافتن با صنایع و حوزه‌های مختلف کسب و کار هستند. چت‌بات‌های هوشمند در حال گسترش خدماتشان از تجارت الکترونیک گرفته تا خدمات پزشکی هستند و به نظر می‌رسد این روند پرشتاب توسعه کاربردها، نه تنها قرار نیست کند شود، بلکه شاید بیشتر هم شود. با این روند، پس تعجبی ندارد اگر بگوییم که AI chatbots ورود پرقدرتی به حوزه آموزش و پرورش داشته‌اند و در دورنمای آموزش، باید نقش پررنگی را برای این بازارهای تعاملی هوش مصنوعی در نظر گرفت. در این نوشته قصد داریم بررسی اجمالی داشته باشیم بر روی توانایی‌ها و کاربردهای چت‌بات‌های هوشمند در میان‌مدت و بلندمدت در حوزه آموزش عمومی و عالی ایران و جهان:

نقش چت‌بات‌های هوش مصنوعی در آینده آموزش
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

 

تدریس شخصی‌سازی شده برای هر نفر با هوش مصنوعی

فرض کنید شما در حال آموزش برنامه‌‌نویسی تحت نظر یک استاد هستید. اگر او استاد کارکشته‌ای باشد، بر اساس بازخوردها و پاسخ‌های شما به تمرین‌ها، نقطه ضعف‌های شما را درمی‌یابد و روی آن‌ها تمرکز بیشتری می‌کند. البته در دنیای واقعی، شما فقط زمانی می‌توانید از چنین خدمت آموزشی سطح بالایی بهره‌مند شوید که با صرف هزینه‌ای زیاد، استاد خصوصی داشته باشید. در شرایط آموزش عادی و اقتصادی، استاد یا آموزگار، قرار نیست آموزشی ویژه توانایی‌ها و سطح یادگیری شما ارائه دهد. اما هوش مصنوعی قرار است این مشکل را برطرف کند. چت‌بات‌های هوشمند در حال تبدیل شدن به استادان خصوصی برای تک تک کاربران هستند و آموزش‌هایی شخصی‌سازی و منحصر به فرد ویژه هر دانشجو و دانش‌آموز را ارائه خواهند کرد. این خود یک گام بلند در برابری فرصت‌های آموزشی برای همه جامعه است و این می‌تواند سطح استانداردهای آموزشی را به شدت افزایش دهد. مثلا یک دانش‌آموز در یک منطقه جغرافیایی سخت‌گذر تنها به کمک اینترنت و یک اپلیکیشن چت‌بات هوشمند، می‌تواند همان آموزش منحصر به فردی را دریافت کند که در پایتخت همان کشور در دسترس است. 

چت‌بات‌ها ابزاری برای یادگیری زبان

آموزش زبان برای توسعه تعاملات فردی و اجتماعی بین‌المللی اهمیت زیادی دارد. ماهیت کلیدی زبان‌های بشری، تعامل فرد به فرد است و چت‌بات‌ها، ابزارهایی دقیقا بر همین پایه هستند. حال اگر چت‌بات مجهز به هوش مصنوعی باشد، همه ویژگی‌های لازم برای تبدیل شدن به یک آموزگار هوشمند و در دسترس زبان را دارد. یک چت‌بات هوش مصنوعی که برای آموزش یک زبان خاص به زبان‌آموزی با یک زبان مادری مشخص، آموزش دیده باشد، به همان ترتیبی که در بالا توضیح دادیم می‌تواند آموزش‌های شخصی‌سازی‌شده به هر زبان‌آموز ارائه دهد. این گروه از چت‌بات‌ها به کمک فناوری «یادگیری ماشین» می‌توانند نقاط ضعف مخاطبشان را یافته و با ارائه تمرین‌های بیشتر، آن مهارت زبانی خاص را تقویت کنند. 

دستیار اساتید در امور اداری

فرایندهای آموزشی، تنها شامل روندهای انتقال دانش و مهارت به دانشجویان و دانش‌آموزان نیست. بلکه مجموعه‌ای از امور برنامه‌ریزی، زمان‌بندی و سامان‌دهی اداری در آن نقش دارند. این فرایندها گاهی آنقدر پرتعداد و در هم تنیده می‌شوند که روی کیفیت کار استاد یا آموزگار اثر منفی می‌گذارند. یک استاد حرفه‌ای باید به طور پیوسته مطالعه کند، خود را به روز نگه دارد و روی روش‌های تدریسش تمرکز کند. اما این امور اداری گاهی جای کارهای ضروری آموزش را می‌گیرند. در این میان چت‌بات‌های هوشمند می‌توانند نقش دستیار اداری را در فرایند آموزش بر عهده بگیرند و همه این وظایف بوروکراتیک را حل و فصل کنند. حتی یک چت بات هوشمند به طور مناسب توسعه‌داده‌شده می‌تواند پرسش‌های پرتکرار دانشجویان را پاسخ دهد و تنها پرسش‌های کلیدی و متفاوت را برای پاسخگویی به استاد ارجاع دهد. چه شما یک مدرس خصوصی باشید و یا یک مرکز آموزشی داشته باشید، چت‌بات‌ها می‌توانند دستیاران و کارشناسان پشتیبانی خوبی برای شما باشند. 

ارزیابی و پایش پیوسته و هوشمند

ارزیابی تحصیلی و برگزاری آزمون یکی از بخش‌های فرساینده و گاه غیرخلاق ساختارهای آموزشی است. بخش بزرگی از زمان دست‌اندرکاران نظام‌های آموزشی، صرف طراحی، برگزاری جلسات آزمون و استخراج نمرات می‌شود. چت‌بات‌ها می‌توانند بخش بزرگی از فرایندهای تکراری و غیرخلاق ارزیابی آموزشی را بر عهده بگیرند و سرعت و دقت مجموعه این فرایند را به شکل چشمگیری بهبود دهند. علاوه بر اینکه با کاستن از کار استادان، موجب تمرکز بیشتر آنان روی فرایندهای آموزشی می‌شوند و از بار هزینه‌های نظام‌های آموزشی هم می‌کاهند و تحصیل را برای گروه‌های بزرگتری، در دسترس می‌سازند.

6

افزایش سطح عمومی دانش در نظام‌های آموزشی

یک چت بات هوشمند را در نظر بگیرید که از دید محتوایی از یک هوش مصنوعی پیشرفته زبانی مانند ChatGPT بهره می‌برد. این بدین معناست که دانشجو می‌تواند سطح اولیه دانستنی‌ها را به کمک این ابزار تعاملی به دست آورد. به عبارتی بسیاری از چیزهایی که وقت زیادی از مدارس و کلاس‌های آموزشی را می‌گیرد، به کمک یک چت‌بات در دسترس می‌شوند. در نتیجه نظام آموزشی می‌تواند روی لایه‌های عمیق‌تر و پیچیده‌تر آموزش کار کند؛ یعنی کاربرد و استفاده از دانش، خلاقیت در دانش، بازآفرینی و توسعه آگاهی و مواردی از این دست. 

آیا می‌توان از ظرفیت‌ چت‌بات‌های هوشمند در نظام آموزشی ایران بهره برد؟

اگر شما صاحب یک مرکز آموزشی خصوصی و یا یکی از دست‌اندکاران مجموعه‌های آموزشی دولتی یا دانشگاه‌ها باشید، پس از مطالعه این مقاله احتمالا به این فکر کرده‌اید که آیا می‌توان از این چت‌بات‌های هوشمند در سیستم آموزشی ایران هم بهره برد؟ خبر خوب این است که بله. نه تنها فناوری چت‌بات‌های مجهز به هوش مصنوعی در ایران در دسترس است، بلکه «چت‌بات چاتا» به طور خاص ویژه کاربران فارسی‌زبان طراحی و ساخته شده است. چت بات هوش مصنوعی چاتا که محصولی از شرکت هوش مصنوعی دلفین است، می‌تواند به عنوان یک عنصر فعال در مجموعه آموزشی شما ظاهر شود و بهره‌وری فرایندهای آموزشی را به شکل محسوسی افزایش دهد. پیشنهاد می‌کنیم دموی رایگان چاتا را امتحان کرده و با کارشناسان مجموعه درباره چگونگی بهینه‌سازی چاتا برای کاربرد موردنظرتان گفتگو کنید.