منتقد ترامپ رقیب وی می‌شود؟ / دموکرات‌ها برای انتخابات بعدی باید روی مسائل داخلی تمرکز کنند
مثلث/ مهدی فتحی/ کارشناس‌ارشد روابط بین‌الملل از دانشگاه تهران
هرچند هنوز بیش از دو سال تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020 در آمریکا زمان باقی مانده است اما از هم‌‌اکنون ادعاها و اخباری از سوی جان کری، وزیر خارجه پیشین آمریکا برای نامزدی در انتخابات آتی ریاست‌جمهوری مطرح شده است. در آخرین اظهارنظر نیز جان کری گفت که احتمال نامزدی وی در انتخابات ۲۰۲۰ بسیار کم است. البته همزمان تاکید کرد که اکنون وقت فکر کردن درباره ۲۰۲۰ نیست و همه باید اکنون به انتخابات ۲۰۱۸ یعنی انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره توجه کنند.
مروری بر کارنامه سیاسی وی نشان می‌دهد که درواقع نقاط عطف زندگی جان کری وزیر خارجه سابق دولت باراک اوباما درچند مورد خلاصه می‌شود. شروع فعالیتهای کری در عرصه دیپلماسی به جنگ ویتنام برمی‌گردد، وی در سال 1966 تا 1969 در جنگ ویتنام شرکت کرد اما سپس به مخالفین جنگ پیوست و تلاش کرد در دورانی که سکان دیپلماسی آمریکا را در دست گرفته بود، مسائل سیاسی و بین‌المللی را از طریق گفت‌وگو با دیگر کشورها حل کند. کری از سال 1985 تا 2013 پنج دور در مجلس سنای آمریکا سناتور و از سال 2013 تا 2017 وزیر امور خارجه دولت باراک اوباما بود. وی برای کرسی ریاست‌جمهوری در سال 2004 با جورج بوش پسر به رقابت برخاست که شکست خورد. در مجموع باید گفت که جان کری چهره شناخته‌شده‌ای در آمریکا و صحنه بین‌الملل است. او بعد از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ و اتمام کارش در وزارت خارجه، به عنوان مقام ناظر در انتخابات کنیا شرکت کرد. همچنین در برخی از تظاهرات و راهپیماییهایی که در دو سال اخیر علیه ترامپ تشکیل شد، او حضور داشت و به‌عنوان منتقد سیاستهای دونالد ترامپ، خود را مطرح کرده است.
کری در دوره ریاست‌جمهوری اوباما سکان دیپلماسی کشور را در دست داشت و با جدیت سیاستهای رئیس‌جمهور وقت را پیگیری می‌کرد. او نقش ویژه‌ای در پیمان آب‌و‌هوایی پاریس که ترامپ از آن خارج شد، داشت. همچنین توافق برجام در ردیف تجربیات کارنامه وی قرار میگیرد و از مهمترین اقداماتی بود که در دوران فعالیتهای دیپلماتیکش انجام داد. درواقع شاید بتوان گفت کری بیشترین زمانش را در دوران اشتغال در وزارت خارجه بر سر مساله برجام و به سرانجام رساندن آن صرف کرد. علاوه بر این زمینه گسترش مناسبات با کوبا، اروپا و همسایگان آمریکا را در دوران فعالیتش فراهم کرد و آمریکا در این دوران روابط کم‌تنشی را در عرصه بین‌الملل تجربه کرد. اما وزیر خارجه دولت دوم اوباما با روسیه در ارتباط با مساله اوکراین دچار مشکلاتی گشته بود، ضمن اینکه براساس سیاست اوباما که باید مرکز ثقل دیپلماسی آمریکا به سمت غرب آسیا گسترش پیدا کند، به دنبال ایجاد محدودیتهایی علیه چین به جهت قدرت گرفتنش بودند. بنابراین در این زمینه از یک سو بر روسیه تمرکز داشتند و از سوی دیگر بر چین. همچنین طبق آخرین مصاحبه‌ای که انجام داده به نظر میرسد که او با اوباما بر سر مساله سوریه اختلافنظرهایی داشتند اما به این دلیل که در ایالات متحده، رئیس‌جمهور فرمانده کل قوا محسوب می‌شود و وزیر خارجه منتسب رئیس‌جمهور است در تلاش بودند که این اختلافات را علنی نکنند.
درخصوص ادعای اخیر او برای شرکت در انتخابات آتی باید گفت که اگرچه دو سال و 3 ماه تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا زمان باقی است و هنوز کاندیداهای حزب دموکرات کاملا مشخص نشده‌اند اما در ابتدا اعلام شد که جو بایدن، معاون رئیس‌جمهور سابق آمریکا، کاندیدای حزب دموکرات خواهد شد. برخی رسانهها نیز نوشته‌اند که امکان دارد برنی سندرز یکی از نامزدهای بالقوه حزب دموکرات باشد و همان‌طور که گفته شد اخیرا نیز جان کری سخن از کاندیداتوری در انتخابات 2020 را مطرح کرده است. به هر جهت هر سه چهره در جامعه بین‌الملل و نزد مردم آمریکا شناخته‌شده هستند. اما در مورد پایگاه این حزب در میان مردم باید گفت که در انتخابات سال 2016 خانم کلینتون به نمایندگی از حزب دموکرات حدود 3 میلیون رای بیشتر از ترامپ داشت اما آرای الکترال سبب پیروزی ترامپ در انتخابات شد. همچنین بر اساس آخرین نظرسنجیهایی هم که در داخل آمریکا صورت گرفته حدود 60 درصد مردم از عملکرد دونالد ترامپ ابراز نارضایتی کردند و نزدیک به 50درصد هم خواستار استیضاح دونالد ترامپ هستند. اما اگر بخواهیم دقیق‌تر تمایل مردم به حزب دموکرات در ایالات متحده را بسنجیم باید منتظر انتخابات میان‌دوره‌ای نوامبر 2018 در آمریکا باشیم که قرار است انتخابات مجلس نمایندگان و همچنین انتخابات یک سوم از نمایندگان مجلس سنا برگزار شود. در حال حاضر اکثر نظرسنجیها نشان می‌دهد که حزب دموکرات در انتخابات مجلس نمایندگان پیروز خواهد شد اما در مورد مجلس سنا چون رقابت سنگین‌تر است، شانس کمتری برای حزب دموکرات قائل هستند. درمجموع باتوجه به تظاهراتهایی که در داخل آمریکا برگزار شده، ناخشنودیهایی که نخبگان در داخل آمریکا داشتند، نارضایتیهایی که از دونالد ترامپ در شهرها و ایالتهای بزرگ آمریکا وجود دارد، جنگ تجاری که میان آمریکا با کانادا، چین و اتحادیه اروپا در طول ماههای اخیر صورت گرفته و آثار و عواقب آن که در بخشهای کشاورزی ظاهر گشته است، اگر ترامپ نتواند به نوعی مصالحه با قدرتهای چندگانه دست پیدا کند، احتمال دارد آرای حزب جمهوریخواه کاهش پیدا کند. ضمن اینکه در مراسم تشییع جان مک‌کین، سناتور جمهوریخواه در آمریکا شاهد شکاف میان اعضای حزب جمهوریخواه بودیم و این گمانه را که دوران ریاست‌جمهوری ترامپ در پایان 4 سال به اتمام برسد تقویت کرد. از سوی دیگر اگرچه وزن سیاسی جان کری در میان سیاستمداران آمریکا بسیار زیاد است اما این‌بار موضوع اصلی برای ریاست‌جمهوری در آمریکا مسائل داخلی است؛ به همین خاطر دموکرات‌ها برای داشتن شانس بیشتری برای پیروزی باید راهکارهایی برای مشکلات اقتصادی ملت آمریکا ارائه دهند. اگر دموکرات‌ها در دو سال آینده بتوانند سیاستهای منسجمی را برای اقشار ضعیف‌تر، کارگران و در مورد بیمه درمانی و مهاجران ارائه کنند، شانس ترامپ را در رقابت با نماینده دموکرات‌ها کاهش میدهند. به هرجهت علی‌رغم همه این شواهد و اطلاعات باز هم نمیتوان نتیجه انتخابات 2020 ایالات متحده آمریکا را پیش‌بینی کرد.
اما اگر جان کری بتواند به قدرت دست یابد و وارد کاخ سفید شود، به نظر میرسد با توجه به اینکه برجام دستاورد دوران وزارت وی بود و به نوعی بزرگترین میراث او در زمان فعالیتش در وزارت خارجه ایالات متحده محسوب می‌شود، احتمال بازگشت به برجام یا پیگیری روند دیپلماسی با جمهوری اسلامی ایران بسیار زیاد است. زیرا خروج آمریکا از برجام و پیمان‌شکنی آنها بازتاب بدی در جامعه بین‌الملل داشته و منجر به افزایش بی‌اعتمادی به ایالات متحده شده است؛ به صورتی‌که مذاکرات آنها با کره‌شمالی را به شدت تحت شعاع قرار داد و درنتیجه این گفت‌وگوها پیشرفتی به همراه نداشت. همچنین خروج از برجام موجب ایجاد اختلاف نظر میان آمریکا و اروپا شده و بحث جایگزینی ارزهای دیگر با دلار در معاملات تجاری دنیا را مطرح کرده است. لذا با توجه به همه مسائل ذکرشده به نظر میرسد که اگر هر فردی غیر از ترامپ وارد کاخ سفید شود این توافق‌نامه را مجددا احیا کند.
دیدگاه تان را بنویسید