مشروعیت‌زدایی از اصلاح‌طلبان/ برجام چه ضررهایی برای طرفداران روحانی داشت؟
خروج آمریکا از برجام فصل تازه‌ای از برخوردهای سیاسی جناح‌ها را داخل کشور رقم زد، به‌گونه‌ای که پس از تصمیم ترامپ شاهد تسویه‌حساب‌های سیاسی بودیم. بدین معنا که جناحی برجام را بی‌پایه و غیرضروری قلمداد می‌کند و از ابتدا با شکل‌گیری برجام مخالف بود که حال با خروج آمریکا از برجام دایه‌دار بی‌فایده بودن برجام و رکب‌خوردن سیاسی کشور از آمریکا می‌دا‌‌ند اما در مقابل برخی دیگر برجام را فصل تازه‌ای از سیاست کشور می‌دانستند و حال خروج آمریکا از برجام را رخدادی مهم تصور نمی‌کنند و بر این باور هستند که با تصمیم ترامپ هیچ اتفاق مهم سیاسی و اقتصادی در سطح داخلی یا بین‌المللی برای ایران رخ نخواهد داد.آنها سعی بر آرام نشان دادن شرایط اقتصادی و سیاسی حاکم بر کشور حتی پس از اعمال تحریم‌های جدید دارند.
به‌طور حتم یکی از مولفه‌های تأثیرگذار در انتخابات‌های گذشته (مجلس 94 و ریاست‌جمهوری 96) موضوع برجام و سیاست‌های حمایتی از این توافق سیاسی بود که در نهایت توانست با جلب آرای قشر خاکستری، پیروزی را برای دولت اعتدال و حامیان او رقم بزند. اما در شرایط کنونی با خروج آمریکا از برجام هر دو جناح اصلاح‌طلب و اصولگرا کمر همت به جمع‌آوری آرای خاکستری در این صف‌آرایی سیاسی دارند، چرا که با این اوصاف دیگر اعتدال‌گرایان اعتماد به نفس خود را از دست داده‌اند و مثل سابق خود را مشتاق برجام و آثار مثبت آن نشان نمی‌دهند؛ چرا که مردم چرخ زندگی‌شان با ایستادن سانتریفیوژها، نچرخید و شرایط معیشتی‌شان بهبود نیافت. از سوی دیگر نیز افکار عمومی به اصلاح‌طلبان بدبین شده‌اند و اصلاح‌طلبان نیز برای جبران این وضعیت سعی بر خوب نشان‌دادن شرایط اقتصادی و سیاسی کشور بعد از خروج آمریکا از برجام دارند و تصمیم بر این دارند که حتی شرایط بد اقتصادی حاکم بر کشور را بر گردن تحریم‌ها بیندازند و به عبارتی آرام از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنند، هر‌چند دیگر مثل گذشته از برجام دفاع نمی‌کنند. به عبارت ساده‌تر خروج آمریکا از برجام کارت قرمزی برای اصلاح‌طلبان محسوب می‌شود چرا که دیگر این جناح سیاسی مثل گذشته اعتباری در میان مردم نخواهند داشت و به مرور زمان نیز وضعیت لغزنده‌تری را پیدا خواهند کرد.
باید خاطرنشان کرد که خروج ترامپ از برجام و اعمال تحریم‌های جدید به‌طور حتم آثار منفی بر وضعیت معیشت مردم و به‌طور کلی اقتصاد کشور بر جای خواهد گذاشت که با این اوصاف بازار اصلاح‌طلبان از سکه خواهد افتاد که در این شرایط اصولگرایان در این فضای سیاسی چراغ خاموش حرکت خواهند کرد تا در زمان مقتضی فصل قدرت‌نمایی خود را آشکار سازند. باید توجه داشت که با خروج آمریکا از برجام نوع رفتار جناح‌ها با دولت و اصلاح‌طلبان شکل تازه‌ای به خود گرفته و اصولگرایان که از ابتدا با برجام مخالف بودند، سردمدار برشماری معایب برجام هستند و در هر محفلی، شکل‌گیری برجام را بزرگترین ضعف دولت روحانی بیان می‌نمایند و بر این باور هستند که توافق شکل‌گرفته از همان ابتدا نیز عجولانه و به نفع کشور نبوده است و حال باید برای ادامه مذاکره با کشورهای باقیمانده از سناریوی دیگر یا حتی تیم مذاکره‌کننده‌ای جدید با روحیه‌ای انقلابی استفاده شود تا شاید کمتر کشور متحمل ضرر و زیان شود و بدین ترتیب شکست سیاسی اصلاح‌طلبان را اعلام نمایند.
آنچه مسلم است با خروج آمریکا از برجام شاهد برگزاری ماراتن قدرت میان جناح‌های اصلاح‌طلب و اصولگرا هستیم، به‌گونه‌ای که اصولگرایان که از پیش تصمیم ترامپ را متصور می‌دانستند بار دیگر در کسب قدرت بیشتر یا تحکیم قدرت سابق خود بر‌می‌آیند اما در مقابل روحانی و یارانش برای آرام‌کردن جو حاکم به‌دنبال بازکردن فضای سیاسی و یارگیری‌های جدید هستند تا درگیری‌های داخلی سیاسی را به حداقل برسانند.
با رصد فضای عمومی جامعه و گمانه‌زنی‌های مختلف،تحلیلگران سیاسی بر این گزاره که اصولگرایان بر این باور هستند که خروج ترامپ از برجام باعث خواهد شد که دیگر در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری و مجلس شورای اسلامی بیشترین آرا به نفع اصولگرایان چرخش پیدا کند، صحه می‌گذارند؛ چرا که مردم به عدم صداقت اصلاح‌طلبان واقف شده‌اند بنابراین در این فضا گفت‌وگو درباره حضور دوباره اصلاح‌طلبان بر مسندهای مهم سیاسی کشور، بسیار دور از ذهن خواهد بود. از این رو می‌توان این ادعا را داشت که خروج آمریکا از برجام تنها بر سیاست خارجی تاثیر‌گذار نبوده است، بلکه در مقابل بیشتر سیاست داخلی و آرایش جناح‌ها را تحت تاثیر قرار داد و اصولگرایان که چند سالی بود بخت با آنها یار نبود این بار با تحقق پیش‌بینی خلف وعده آمریکایی‌ها به اقبال سیاسی دست یافته‌اند. شاید نشان این ادعا را بتوان در احوال نمایندگان اصولگرای مجلس شورای اسلامی هنگام آتش‌زدن پرچم‌آمریکا نیز جست‌وجو کرد، چرا که این مهم بیش از آنکه امکان مسترد کردن حقوق ازدست‌رفته هسته‌ای ایران را مهیا کند، خود نشان از افزایش قدرت اصولگرایان بین جامعه
دارد.
با نگاهی گذرا به رفتار یک سال گذشته اصلاح‌طلبان می‌توان به این مهم دست یافت که در این مدت کوتاه اصلاح‌طلبان دو نوع رفتار متضاد از خود نشان دادند. بدین معنا که در ابتدا معتقد به وحدت ملی بودند و حال نیز با خروج آمریکا از برجام زمزمه‌های مشروعیت‌زدایی از این جناح به گوش می‌رسد، به عبارت ساده‌تر رفتار اصلاح‌طلبان بیانگر این است که باز هم مثل گذشته با هزینه‌زایی قصد بر مبراکردن خود از جریانات منفی دارند و سعی دارند به هر قیمتی بر جایگاه سابق خود تکیه بزنند. بدیهی است در این میان نیز محافظه‌کاران طبق روال گذشته سعی بر نادیده گرفتن سهم خود در این بن‌بست دارند و می‌خواهند تقصیر را تنها بر دوش روحانی بیندازند.
خروج آمریکا از برجام این فرصت را برای طیف‌های تندرو جریان اصولگرا ایجاد کرد تا با استفاده از آن دوباره حملات خود به دولت را آغاز کنند اما این‌بار طیفی که در برابر آنها ایستادگی می‌کند اصلاح‌طلبان نیستند، بلکه اصولگرایانی هستند که رویکرد میانه‌رویی نسبت
به مسائل کشور دارند.
دیدگاه تان را بنویسید