حقوق کیفری و جرم شناسی
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

 

حقوق جزا یا حقوق کیفری با موضوع جرائم و مجازات ها مرتبط است که یک وکیل متخصص جرایم کیفری باید به آن مسلط باشد.. حقوق کیفری و جرم شناسی یکی از رشته ها و گرایش های رشته ی حقوق می باشد که تحصیل کرده های دوره ی کارشناسی رشته ی حقوق می توانند در این گرایش به تحصیل خود ادامه دهند . این گرایش در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می شود.  گرایش حقوق جزا و جرم‌ شناسی در شرایط کنونی که با افزایش جرایم و آسیب های اجتماعی مواجه هستیم، جزء گرایش های کاربردی و جذاب علمی و عملی محسوب می شود.

 حقوق کیفری چیست؟

حقوق کیفری یکی از گرایش های علم حقوق عمومی است که به بررسی جرم ها و مجازات آن ها می پردازد، همچنین این گرایش به بررسی حمایت دولت ها از حقوق مردم و ارزش های جامعه می پردازد به همین سبب به آن حقوق ارزش ها نیز می گویند.

قوانین جزایی پدید آورنده ی حقوق برای دیگران و ایجاد قانون نمی باشد اما می توان آن را یک ضمانت برای رعایت حقوق دیگران و قوانین جامعه در نظر گرفت. به دلیل وجود همین مجازات ها است که علوم جزا یا همان حقوق کیفری به یک رشته ی سرکوبگر تبدیل شده است.

 از حقوق کیفری تعاریف گوناگونی شده است که بر پایه یکی از این تعاریف می توان گفت موضوع حقوق کیفری، مطالعه جرائم و اعمال ضد اجتماعی و قواعد حاکم بر واکنش دولت به آن ها به منظور برقرار ساختن امنیت و نظم است.

 

رابطه ی حقوق کیفری با زندگی انسان

 در ارتباط با این گرایش باید گفت که هر روزه شاهد تغییرات فراوانی در سبک زندگی انسان ها هستیم که این امر بر روی این رشته نیز تاثیر می گذارد. اصول و مبانی جرم انگاری و تعیین ضمانت اجراهای کیفری باعث شده تا این رشته، به یکی از پرشتاب ترین گرایش‌های در حال تحول در رشته حقوق تبدیل شود که علت اصلی ان نیز همان تغییرات موجود در سبک زندگی بشر است.

حقوق کیفری تضمینی برای رعایت و احترام به حقوق متقابل انسان ها باهم و احترام و رعایت ارزش های هر جامعه می باشد.

شاخه های حقوق کیفری

این رشته شامل شاخه های مختلف علوم جنایی یا همان علوم کیفری می باشد که شامل علوم:  علوم جنایی حقوقی، علوم جنایی تجربی، سیاست جنایی و فلسفه کیفری است .گسترش علوم جنایی تجربی به عنوان یکی از علوم زیر مجموعه ی علوم جنایی (از جمله علوم جرم‌ یابی ، جرم‌ شناسی و کیفر‌شناسی و جامعه شناسی عدالت کیفری ) بیانگر این موضوع است که علم حقوق و جزا در حال تخصصی شدن است که این امر بی‌تردید مرتبط با تحولات حاکم بر جوامع ، صنعت ، اقتصاد و ... است.

13

انواع حقوق کیفری

حقوق کیفری به صورت کلی به دو دسته تقسیم می شوند ، حقوق کیفری عمومی و حقوق جزای اختصاصی.

حقوق جزای عمومی: در این دسته از حقوق جزا به بررسی مفهوم جرم، مجرم و مسوولیت کیفری و مجازات و اقدامات تأمینی و تربیتی آن ها می پردازیم.

حقوق جزای اختصاصی: نوع دوم حقوق کیفری ، حقوق جزای اختصاصی می باشد که به بررسی یکایک جرایم، عناصر اختصاصی تشکیل دهنده هر یک از جرایم و مجازات مربوطه به آن ها می پردازد.

جرم شناسی

جرم شناسی یکی از گرایش علم حقوق است، البته جرم شناسی علمی است که از مجموعه ای از علوم حقوق، جامعه شناسی و روانشناسی  بوجود آمده است و علمی میان رشته ای محسوب می شود که وجود و اهمیت این رشته در بین علوم دیگر باعث شده است تا به علمی قدرتمند تبدیل شود.

با پیشرفت تکنولوژی و اینترنت و تغییر روز افزون نحوه ی زندگی بشر جرایم مختلف نیز به وجود آمدند که دیگر تنها مجازات مجرم راه پیشگیری از وقوع جرم نبود به همین سبب رشته ی جرم شناسی شکل گرفت که راه های جدید برخورد با مجرمیت و جرم را تغییر داد با این وجود می توان گفت جرم شناسی علمی است که به مطالعه ی جرم، علت ارتکاب جرم و مطالعه ی مجرمین می پردازد.

انواع جرم شناسی

جرم شناسی خود دارای تقسیم بندی ها و شاخه های مختلف و متنوعی است. در حالت کلی می توان جرم شناسی را به دو دسته ی کلی تقسیم کرد: ۱. جرم شناسی نظری.    ۲. جرم شناسی کاربردی

هر کدام از این دسته ها دارای شاخه های متنوعی هستند که به اختصار به معرفی هر کدام خواهیم پرداخت.

انواع جرم شناسی نظری

در ابتدا به شاخه های علم جرم شناسی نظری می پردازیم. جرم شناسی نظری را می توان در دسته ی ذیل تقسیم کرد.

  1. جرم شناسی عمومی

 این بخش از جرم شناسی نظری به عملکرد مجرم، رفتار او و شرایط محیطی فردی که تبدیل به مجرم شده است می پردازد.

  1. جرم شناسی اختصاصی

 به بررسی علل ارتکاب جرائم و بروز حالت خطرناک، پایه و اساس جرم شناسی را تشکیل می دهند می پردازد و رشته ‌های خاصی را در جرم ‌شناسی به وجود آورده‌اند؛ جرم شناسی اختصاصی نامیده می‌شود. سه علم زیست شناسی کیفری، روان شناسی کیفری و جامعه شناسی کیفری، زیر مجموعه های جرم شناسی اختصاصی تشکیل می دهند.

زیست شناسی کیفری

زیست شناسی کیفری به جنبه‌ های تشریحی، فیزیولوژی، تشخیص بیماری، بیوشیمی شخص مجرم می پردازد.

روانشناسی کیفری

روانشناسی کیفری بیشتر به وضعیت روحی و روانی افرادی که مرتکب جرم می شود ، می پردازد.

جامعه شناسی کیفری:

جرم شناسی کیفری، علاوه بر بهره گیری کامل از جامعه شناسی کیفری، به مطالعه کامل پدیده جرم، علل محیطی، آمار‌های کیفری و تمام مسائل مربوط به جرم و مجرم از جنبه ‌های مختلف جرم شناسی می ‌پردازد.

انواع جرم شناسی کاربردی

جرم شناسی بالینی

جرم شناسی بالینی با بررسی میزان خطرناک بودن مجرمان و شرایط روانی آن ها به دنبال را های درمان می باشد و همچنین بیشتر جنبه علمی نیز دارد.

جرم شناسی پیشگیری

یکی از مهم ترین جنبه های پیشگیری کاربردی، جرم شناسی پیشگیری می باشد. همه ی علت یابی ها و تحقیق و بررسی ها برای پیشگیری از ارتکاب جرم و کاهش آمار جرم، همگی مربوط به این علم می باشد.

پیشگیری از جرم خود به دو نوع پیشگیری کنشی و واکنشی تقسیم می شود.