پیشنهاد جدید ایران برای توافق هسته‌ای: حفظ غنی‌سازی، فشار بر اسرائیل برای خلع سلاح هسته‌ای
در حالی که مذاکرات هسته‌ای بین ایران و ایالات متحده وارد مرحله‌ای حساس شده، نیویورک‌تایمز فاش کرده است که ایران پس از رد پیشنهاد اولیه واشنگتن، طرحی جایگزین ارائه داده که در آن نه‌تنها برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود را حفظ می‌کند، بلکه خواستار فشار بین‌المللی برای خلع سلاح هسته‌ای اسرائیل شده است؛ درخواستی بی‌سابقه که می‌تواند معادلات منطقه‌ای را دگرگون کند.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی اختصاصی اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران، پس از رد پیشنهاد اولیه ارائه‌شده از سوی ایالات متحده برای احیای توافق هسته‌ای، پیشنهاد جدیدی را به واشنگتن ارائه کرده است. بر اساس این گزارش، ایران در این طرح بر حفظ حق غنی‌سازی اورانیوم در داخل کشور پافشاری کرده و هم‌زمان خواهان اقداماتی مشخص علیه زرادخانه هسته‌ای اسرائیل شده است.
این پیشنهاد که هنوز به‌طور رسمی از سوی مقامات آمریکایی یا ایرانی تأیید نشده، نشان از تغییراتی در رویکرد تهران دارد؛ تغییری که هم ابعاد راهبردی دارد و هم پیام‌هایی سیاسی برای بازیگران منطقه‌ای و جهانی ارسال می‌کند. در این میان، تاکید بر حفظ توانمندی‌های هسته‌ای، تداوم غنی‌سازی در خاک ایران، و مطالبه رسمی درباره زرادخانه‌های هسته‌ای اسرائیل، از جمله مواردی است که می‌تواند مسیر مذاکرات را با پیچیدگی‌های تازه‌ای مواجه کند.
درخواست خلع سلاح اسرائیل؛ چرخشی در دیپلماسی منطقه‌ای؟
تحلیلگران بر این باورند که گنجاندن مسئله زرادخانه هسته‌ای اسرائیل در پیشنهاد ایران، اقدامی هوشمندانه اما چالش‌برانگیز است. اسرائیل به‌رغم گمانه‌زنی‌های گسترده درباره در اختیار داشتن سلاح‌های هسته‌ای، تاکنون سیاست «ابهام راهبردی» را در پیش گرفته و هرگونه تأیید یا تکذیبی درباره توان هسته‌ای خود ارائه نکرده است. اما طرح این مسئله از سوی ایران می‌تواند به باز شدن باب یک گفتمان جدید در سطح بین‌المللی منجر شود؛ گفتمانی که مسئله توازن تسلیحاتی در خاورمیانه را به شکل اساسی به چالش می‌کشد.
واکنش احتمالی آمریکا و متحدانش
با توجه به سیاست‌های سنتی ایالات متحده در حمایت بی‌قید و شرط از امنیت اسرائیل، مشخص نیست که واشنگتن تا چه میزان حاضر به بررسی یا حتی پذیرش بخش‌هایی از پیشنهاد جدید ایران خواهد بود. با این حال، برخی گزارش‌ها از تمایل غیرعلنی برخی حلقه‌های تصمیم‌سازی در دولت بایدن برای «کاهش تنش از مسیر توافق گام‌به‌گام» حکایت دارد.
جمع‌بندی:
پیشنهاد تازه ایران، با وجود آن‌که ممکن است از سوی برخی محافل غربی بلندپروازانه تلقی شود، در بستر تحولات ژئوپلیتیکی منطقه و شکست‌های متوالی سیاست فشار حداکثری، بیانگر تلاش تهران برای بازتعریف موضع خود از موضعی دفاعی به موضعی مطالبه‌گرانه و فعال است. اگرچه مسیر مذاکرات همچنان پرپیچ‌وخم خواهد بود، اما به نظر می‌رسد ایران با این پیشنهاد در پی آن است که قواعد بازی را نه‌تنها در حوزه توافق هسته‌ای، بلکه در ساختار امنیت منطقه‌ای نیز تغییر دهد.
دیدگاه تان را بنویسید