سهام عدالت

بر اساس تعریفی که در پایگاه اطلاع‌رسانی سهام عدالت مشاهده می‌کنیم، منظور، فروش تسهیلات بخشی از سهام شرکت‌های دولتی معین، به اقشار پایین درآمدی جامعه است. به زبان دیگر، می‌توان آن را نوعی یارانه، تلقی کرد. این طرح در دولت نهم اجرایی شد و در میان طرح‌های اقتصادی دولتی در جهت بهبود رفاه و حمایت از اقشار کم‌درآمد جامعه و فقرا، بیشتر موردتوجه بوده و به دفعات مورد حمایت قرارگرفته است.

فرآیند شکل‌گیری سهام عدالت
تا پیش از اجرای این طرح، خصوصی‌سازی به کندی پیش می‌رفت و حدود سه هزار میلیارد تومان از سهام شرکت‌های دولتی تا آن زمان واگذارشده بود ولی ارزش سهام عدالت در همان مرحله اول دو هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بود. در سال ۱۳۸۵ پس از شکل‌گیری تفسیر جدیدی از اصل ۴۴ قانون اساسی، دولت توانست تا ۸۰ درصد سهام کارخانه‌ها، بنگاه‌های بزرگ دولتی را به بخش خصوصی و تعاونی واگذار نماید. این سهام شامل شرکت‌های بزرگ نظیر خودروسازی‌ها، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاه‌ها، مخابرات و نفت گاز بود. برای شروع فرآیند، نخست باید افراد مشمول را مشخص می‌کردند. بنابراین شروع به دهک بندی کرده و ۶ دهک جمعیتی کشور از پایین‌ترین درآمد به بالا (در حدود ۴۲ میلیون نفر) مشخص شدند. پس از این مرحله، اقدام به انتقال یک شرکت دولتی به زیرمجموعه سازمان خصوصی‌سازی تحت عنوان شرکت کارگزاری سهام عدالت کردند.

بدین ترتیب شرکت های تعاونی عدالت شهرستانی در کلیه شهرستان‌های کشور به تعداد ۳۳۷ شرکت و شرکت سرمایه‌گذاری استانی در هر استان متشکل از شرکت های تعاونی در کلیه استان‌های کشور درمجموع به تعداد ۳۰ شرکت سرمایه‌گذاری، تأسیس شد. آیین‌نامه اجرایی افزایش ثروت خانوارهای ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون براساس توزیع سهام عدالت در تاریخ ۹ بهمن ۸۴ و پس از اصلاح متن اولیه که خود در ۲۳ آبان ۸۴ مصوب هیئت‌وزیران شده بود، به تصویب این هیئت رسید. در مرحله اول واگذاری این سهام به برخی از افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و رزمندگان بیکار فاقد شغل تقسیم شد و برگه‌هایی به عنوان برگه سهام عدالت نیز به مشمولان این طرح داده شد. ارزش این برگه‌ها در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان سهام بود که بعد به یک‌میلیون تومان افزایش یافت. قرار بود که برای گروه‌های کم‌درآمد، نیمی از قیمت هر سهم تخفیف داده شود و نیمی دیگر نیز به مدت ده سال از محل سود شرکت بازپرداخت گردد.

سود سهام عدالت چگونه پرداخت می‌شود؟
این سهام متشکل از یک سبد سرمایه‌گذاری است و سهامداران در سود و زیان شرکت‌ها سهیم هستند. سود سهام برای هر یک از افراد خانوار به حساب خود آن فرد واریز می‌شود و مانند یارانه‌ها، تمام سود به حساب سرپرست خانوار منتقل نمی‌شود. هر فرد از خانواده در هنگام ثبت‌نام این طرح به طور جداگانه، شماره شبای حساب خود را در سیستم به ثبت رسانده است و درنتیجه برای دریافت سود هم نیازی به دریافت سهم خود از سرپرست خانوار ندارد. افراد می‌توانند وضعیت سهام خود را ازسایت سهام عدالت پیگیری و مشاهده کنند. دوره مجازاین سهام به پایان رسیده است. اکنون به دلیل نبود مجوز و ظرفیت‌های قانونی، ثبت و توزیع سهام به افراد جدید صورت نمی‌گیرد. اگر وضعیت جدیدی برای ثبت‌نام افراد تازه در سامانه شکل بگیرد، اطلاع‌رسانی‌های لازم از طریق مراجع و پایگاه‌های عمومی دولتی انجام خواهد گرفت. مرحله اول واریز سود این سهام در سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ پیگیری انجام شد و واریز سود مرحله سوم هم در مردادماه ۱۳۹۸ صورت گرفت. بر اساس مصوبه دولت، مشمولان نهادهای حمایتی دو برابر افراد دیگر، سهام دریافت کرده‌اند و به همین میزان واریز سود سهام کمیته امداد و بهزیستی بیشتر از گروه‌های دیگر است.

واریز مرحله تکمیلی سودهای سهام عدالت

رئیس اتحادیه تعاونی‌های سهام عدالت کشور گفت: پرداخت سود تکمیلی سهام عدالت درحال انجام است که پیش‌بینی می‌شود تا اوایل مرداد واریزی‌ها انجام شود.
عسکر توکلی امروز درباره آخرین وضعیت سودهای سهام عدالت سال ۹۸ سهام‌داران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در شهرستان ساری، اظهار کرد: پرداخت سود تکمیلی سهام عدالت درحال انجام است که پیش‌بینی می‌شود تا اوایل مرداد واریزی‌ها انجام شود.

وی افزود: پرداخت مرحله تکمیلی سودهای مسال ۹۸ سهام‌داران درحال واریز است.

رئیس اتحادیه تعاونی‌های سهام عدالت کشور با تاکید بر اینکه خرید و فروش سهام عدالت انجام نشود، تصریح کرد: سهام‌دارانی که سهام عدالت خود را به فروش رساندند لازم است به کارگزاری‌ها مراجعه کنند که باید پیگیری کنند؛ چراکه برخی سفارش فروش سهام دادند و کارگزاری مربوطه باید پیگیر شود.