پیش روی آب دریای خزر طی سه سال آتی

به گزارش مثلث آنلاین، داریوش یوسفی کبریا ظهر چهارشنبه در گفتگو با خبرنگاران دلیل اهمیت دریای خزر برای ایران را به نسبت دیگر کشورهای حاشیه این دریا، توزیع جمعیت بیشتر در این سواحل برشمرد و افزود: حدود چهل درصد از جمعیت ساحل‌نشین دریای خزر مربوط به ایران و مابقی به‌ترتیب مربوط به روسیه با 25 درصد و سپس آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان است و از دیگر سوی، از نظر مساحت ساحل، قراقزستان دارای بیشترین مساحت و سپس روسیه، ترکمنستان، ایران و آذربایجان است.

مدیر مرکز ملی مطالعات دریای خزر با توجه به اینکه ایران دارای بیشترین تراکم جمعیتی در ساحل این دریا است، به اهمیت وضعیت گذشته، حال و آینده این دریا برای ایران اشاره و بر انجام مطالعات دقیق بر روی رفتار دریا تأکید کرد.

وی با بیان اینکه تا اوایل دهه هفتاد، مرکزی در کشور که به‌صورت منسجم در رابطه با این دریا فعالیت داشته باشد وجود نداشت، افزود: از این رو، با افزایش تراز حدود دو نیم متری از سال 57 تا اوایل دهه 70 شاهد خسارت زیادی در آن دوره با رقم 15 میلیارد دلار بوده‌ایم.

وی ادامه داد: پس از این زمان، وزارت نیرو به‌عنوان متولی امر مرکزی را از طریق مجلس با عنوان "مرکز ملی مطالعات دریای خزر" به ثبت رساند که این مرکز زیرمجموعه یکی از مراکز زیرمجموعه موسسه آب تهران از زیرمجموعه آبفای وزارت نیرو است.

یوسفی با بیان اینکه در همان سال روسیه هم آسیب زیادی از این امر دید، افزود: در همان سال کشورهای مختلف کمیته‌ای تحت عنوان کمیته آب‌شناسی و هواشناسی مراقبت‌های محیطی دریای خزر با عنوان مخفف CASPAM تشکیل دادند.

وی با بیان اینکه در تمام کشورهای حاشیه دریای خزر و دیگر کشورها سازمان‌هایی تحت عنوان آب و هواشناسی داریم، چرا که آنها متاثر از هم هستند، افزود: در زمینه آب‌شناسی، متولی امر در کشور وزارت نیرو و در آب‌شناسی دریای خزر مرکز ملی مطالعات دریای خزر است که این مرکز خوشبختانه از ابتدای شروع کارش در استان مازندران بوده است.

یوسفی کبریا با بیان اینکه مازندران باید از حضور چنین مرکزی در استان بهره برد، افزود: در این چند سال اخیر، در شورای اداری و کمیته‌های ساماندهی حضور نداشتیم چرا که زیرنظر مستقیم وزارت نیرو بودیم و اکنون خوشبختانه چند وقتی است که حضور فعال در استان و استانداری داریم و از اطلاعات ما استفاده می‌شود.

مدیر مرکز ملی مطالعات دریای خزر از اصحاب رسانه درخواست کرد: همانطور که برای اعلام وضعیت هوا به متولی امر آن مراجعه می‌کنند، در بحث آب‌شناسی دریای خزر نیز باید به متولی آن مراجعه کنند.

وی با اشاره به اینکه دریای خزر برای مازنداران به‌عنوان استانی که بیشترین جمعیت ساحل‌نشین دریای خزر را به خود اختصای داده و مسائل اقتصادی شهروندان از دریا است بر مراقبت از آن تأکید کرد و گفت: برای این امر باید رفتار دریا مطالعه شود تا رفتار طغیانی یا عدم طغیانی آن را پیش بینی کرد، امری که پیش از اوایل دهه هفتاد انجام نشده بود و منجر به ایجاد خسارات بسیار شد.

یوسفی با بیان اینکه از سال 74 تا کنون 22 نشست انجام شده و جلسات کمیته در این پنج کشور برگزار می‌شود، افزود: دانمشندان، مدیران و مدیران امر مربوط به آب‌شناسی و هواشناسی دو روز تمام، داده‌ها را ارائه و در نهایت به یک جمع‌بندی میرسیم و خروجی آن خروجی حاصل از مطالعات همه کشورهاست.

وی یکی از اهداف وزارت نیرو و آب‌شناسی در این حوزه را تبادل اطلاعات با سایر کشورهاست دانست و افزود: ما به نوعی نماینده آب‌شناسی کشور در این نشست‌ها هستیم و 22 نشست انجام شده، بیانگر اهمیت اطلاعات و امکان پیش‌بینی وضعیت دریای خزر است.

وی با بیان اینکه قدیمی‌ترین ترازسنج در سال 1830 و در زمان شوروی سابق در باکو نصب شده، افزود: قدیمی ترین تراز سنج ایران در انزلی و با قدمت 90 سال است و در این مدت در دیگر بنادر سواحل دریای خزر نیز ترازسنج نصب شده و مطالعه انجام می‌شود.

وی با بیان اینکه از سال ۷۴، اولین نشست انجام شد، گفت: 19 سال بعد در سال 1394 در کشور ما قانونی باعنوان قانون موافقت‌نامه همکاری آب‌شناسی و هواشناسی دریای خزر به ثبت رسید و به زبان‌های مختلف ترجمه شد.

یوسفی با بیان اینکه 85 درصد ورودی دریای خزر را روسیه تأمین می‌کند، افزود: مابقی مربوط به دیگر کشورهاست و ایران نیز حدود 5 درصد آب‌دهی دریای خزر را به عهده دارد.

وی افزود: این درحای است که سهم روسیه حدود نیم درصد از حجم کل آب دریای خزر با عمق 13 متر را دارا و بیشترین حجم آب به دلیل شیب دریا و چاله‌های عمیق با عمق بیش از یک کیلومتر مربوط به ایران است.

یوسفی با بیان اینکه روسیه به راحتی نمی‌تواند در ولگا دخل و تصرف کند چرا که حرکات نطامی و شیلات و دریانوردی‌اش مختل می‌شود، خاطرنشان کرد: بنابراین برای ما باید همکاری‌های نزدیک‌تر با سایر کشورها و انجام تبادلات برای ما مهم است.

وی با بیان اینکه از سال 57 حدو 20 سال پیش‌روی و در 20 سال دوم شاهد پس‌روی آب دریای خزر بوده ایم، افزود: از سال 95 و 96 پس‌روی متوقف شده و طبق مطالعات ما و آذربایجان شاهد افزایش تراز در سه سال آتی خواهیم بود.