در ابتلا به آفت دهان کدام گروه برتری دارند؛ زنان یا مردان؟

مریم حسن‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با آفت دهان، اظهار کرد: آفت دهان (Aphthous stomatitis) شایع‌ترین زخم عودکننده دهانی است که به صورت ضایعات دردناک به رنگ زرد، سفید یا خاکستری با حاشیه‌ای قرمز رنگ و نیز گرد و کم‌عمق در مخاط دهان و اغلب در گون، لب‌ها، کام نرم یا روی زبان ایجاد می‌شود.

وی در رابطه با علت بروز آفت دهان، افزود: علت بروز آفت دهان ناشناخته بوده ولی ممکن است به‌دلیل عوامل خودایمنی در بدن باشد. متوسط شیوع آفت دهان، حدود 20 درصد است که در زنان نسبت به مردان برتری نسبی‌ از نظر ابتلا وجود دارد و سن شیوع آن دهه دوم زندگی است. آفت، یک عفونت ویروسی نیست و قابلیت سرایت هم ندارد اما عامل ژنتیکی در بروز آن بسیار موثر است.

این مسئول در رابطه انواع آفت دهان، تصریح کرد: سه نوع آفت دهان وجود دارد که اولین نوع آن، نوع مینور (minor)، دومین نوع ماژور (major) و سومین نوع فرم شبه تب‌خال (Herpetic form) است. آفت مینور، شایع‌ترین نوع آفت است که 80 درصد زخم‌های آفت از این نوع هستند. قطر زخم‌های نوع مینور از یک سانتی‌متر و معمولا 3 تا 5 سانتی‌متر است و خود به خود در عرض یک تا دو هفته بهبود خواهد یافت و جای زخم این نوع باقی نمی‌ماند.

حسن‌زاده در رابطه با نوع آفت ماژور و آفت فرم شبه تب‌خال نیز بیان کرد: آفت ماژور، حدود 10 درصد موارد را شامل می‌شود و اندازه آن‌ها از یک سانتی‌متر بزرگ‌تر است که بعد از بهبودی امکان باقی ماندن جای زخم این نوع آفت وجود دارد. فرم شبه تب‌خال نیز در افراد مسن به‌ویژه خانم‌ها شایع‌تر بوده و این فرم آفت به صورت زخم‌های کوچک (یک تا 2 میلی‌متری) ظاهر می‌شود که این زخم‌ها بزرگ‌تر شده و به یکدیگر می‌پیوندد.

رئیس واحد سلامت دهان و دندان معاونت بهداشت و درمان دانشگاه علوم‌پزشکی استان زنجان، ادامه داد: در آفت فرم شبه تب‌خال زخم‌های خوشه‌ای با لبه‌های نامنظم را تشکیل‌ می‌دهند و آفت‌های تب‌خالی به این دلیل که به تب‌خال شباهت دارند، با این نام خوانده می‌شوند ولی دلیلی برای دخالت ویروس تب‌خال در این بیماری وجود ندارد.

وی در رابطه با علائم و نشانه‌های آفت دهان، افزود: تقریبا 80 درصد افراد اولین زخم‌های خود را قبل از 20 سالگی گزارش‌ می‌کنند. آفت ابتدا یک‌سری علائم اولیه مثل سوزش و خارش یا گزگز حدود 2 تا 48 ساعت قبل از ظاهر شدن زخم وجود دارد. سپس یک ناحیه قرمزی که طی چند ساعت به یک زخم سفید، خاکستری یا زرد گرد یا بیضی شکل تبدیل شده و ظاهر می‌شود و طی 72 ساعت بزرگ‌تر می‌شود.

این مسئول خاطرنشان کرد: درد زخم‌های آفت می‌تواند با حرکات جویدن و یا خوردن غذاهای تند و اسیدی مانند مرکبات شدت پیدا کند و در موارد شدید ممکن است علائم عمومی مانند، تب، بی‌حالی و تورم جزئی غدد لنفاوی نیز دیده شود و زخم‌ها غالبا به صورت تکی یا چندتایی و خود محدود شونده هستند و با بهبود زخم، درد کاهش می‌یابد.