یکی از پر استفاده ترین دستگاه ها برای برش کاری، در تمامی صنایع، دستگاه CNC است. این دستگاه، فرایند طراحی و برش محصولات را تسهیل کرده و توانسته در بخش های مختلف، جایگاه مهمی را به دست آورد. سرعت، دقت و کیفت کار های انجام شده توسط این دستگاه، باعث شده تا در صنایع مورد استفاده قرار گیرد.

این دستگاه، از قطعات مختلفی تشکیل شده است. این قطعات، برای دستگاه های CNC مواد مختلف، مشابه بوده و تنها اندکی در تیغه و عملکرد متفاوت هستند. ضمن اینکه برای خرید دستگاه سی ان سی دست دوم باید قطعات پر مصرف آشنایی داشت تا بتوان سلامت دستگاه را از هر نظر تشخیص داد. در این بخش، با مهمترین و پر مصرف ترین قطعات دستگاه CNC آشنا خواهیم شد.

پر استفاده ترین قطعات CNC

دستگاه های CNC به طور مداوم در صنعت ها استفاده می شوند. پس طبیعی است که پس از گذشت مدتی از کارکرد دستگاه، نیاز به تعویض برخی از قطعات این دستگاه داشته باشید. از این رو، لازم است تا با پر استفاده ترین قطعات یدکی سی ان سی آشنا شده و در صورت لزوم، اقدام به تعویض و یا تعمیر آنها داشته باشید. تمامی این قطعات، از قطعات اصلی این دستگاه ها محسوب می شوند.

به همین خاطر، عدم شناخت و یا تعویض به موقع این دستگاه ها، می تواند باعث اختلال در عملکرد دستگاه و یا در نهایت، خرابی های سنگین برای CNC مورد استفاده شما شود.

دستگاه های CNC دستگاهی است که به صورت کامپیوتری و دقیق کنترل می شود. این دستگاه ها از سه بخش کنترل، برق قدرت و مکانیک تشکیل می شود.

قطعات بخش کنترل:

این بخش، همانطور که از نام آن پیداست، مسئولیت کنترل و برنامه ریزی عملکرد دستگاه را به عهده خواهد داشت. این بخش، به صورت نرم افزاری و کامپیوتری طراحی می شود. این قسمت خود از بخش هایی مانند نرم افزار واسط، بخش اندازه گیری، مبدل اسپیندل، درایور موتور و... تشکیل می شوند. دو قسمت مهم آن، کنترولر مرکزی و بخش ارائه فیدبک و بازخورد است که به آن اشاره می کنیم.

کنترولر مرکزی دستگاه

مهمترین قطعه از بخش کنترل، کنترلر مرکزی CNC است که تمامی فرایند های برنامه ریزی دستگاه، توسط این بخش انجام می شود

این بخش، قلب دستگاه CNC است. تمام عملکردهای کنترلی دستگاه CNC توسط این بخش انجام می شود. وظایف مختلفی که توسط MCU انجام می شود عبارتند از: خواندن و رمزگشایی دستورالعمل های کدگذاری شده. تولید دستورات حرکتی (استفاده از درونیابی و به صورت های خطی، کروی و مارپیچی). تعیین سرعت محور و اطلاع به مدار برای به حرکت در آوردن. دریافت اطلاعات و سیگنال های بازخورد موقعیت و سرعت برای هر محور محرک و اجرای عملکردهای کنترلی کمکی مانند روشن/خاموش کردن بخش خنک کننده یا اسپیندل و تغییر ابزار.

سیستم بازخورد

این سیستم متشکل از مبدل هایی است که به عنوان حسگر عمل می کنند. به آن سیستم اندازه گیری نیز می گویند. سیستم بازخورد شامل مبدل های موقعیت و حرکت است که به طور مداوم موقعیت و سرعت ابزار برش واقع در هر لحظه را کنترل می کند.

قطعات بخش برق و قدرت

این قطعات، وظیفه برق رسانی و انتقال الکتریسیته به دستگاه و موتور دستگاه را دارند. از جمله مهمترین قطعات این بخش می توان به تابلو برق، فیوزهای حفاظتی، کنتاکتور، محافظ کابل و... اشاره کرد. تمامی تجهیزات الکتریکی در این دسته قرار می گیرند.

قطعات بخش مکانیکی

از مهمترین بخش های هر دستگاه CNC، بخش مکانیکی آن است. به دلیل فعالیت و استفاده بیشتر از قطعات این بخش، نیاز به تعویص آن و احتمال خرابی بیشتر است. به همین خاطر، اهیمت شناسایی این قطعات، بالاتر از دو دسته قبلی است. اگرچه که در صورت استفاده از برند های معتبر، می توانیئ این حرابی را بسیار کاهش دهید.

تخت یا بدنه

در دستگاه های CNC، این قطعات تمام وزن دستگاه را تحمل می کنند. این بدان معناست که تمام اجزای دیگر روی آن نصب شده اند. این بخش با نام هایی همچون شاسی، استراکچر، بدنه و... شناخته می شود. جزء بستر از مواد سخت مانند چدن ساخته شده است زیرا برجک ابزار (tool turret) در ماشین های تراش CNC از روی آنها عبور می کند. دو نوع غالب در ساخت بدنه ها، بدنه فولادی و بدنه چدنی هستند که مورد استفاده قرار می گیرند. شاسی های فولادی قیمت مناسب تر و شاسی های چدن قابلیت جذب لرزه و ارتعاشات بالاتر دارند. معمولا شاسی های چدنی، در CNC های تراش فلزات مورد استفاده قرار می گیرند.

اسپیندل یا اسپیندل موتور

اسپیندل در لغت، به معنای چرخش یا چرخنده است. این دستگاه در ماشین های CNC برای به حرکت در آوردن دستگاه های تراش استفاده می شوند. با چرخش سریع و مداوم آن، قطعات تراش نیز به چرخش در آمده و فرایند برش انجام می شوند. تفاوت عمده CNC های چوب با سایر CNC ها، در همین قطعه است. معمولا CNC های چوب، اسپیندل و موتور را در بخشی مجزا قرار داده و به آن اسپینل موتور می گویند. در CNC های فلز اما این دو قطعه مجزا هستند. اسپیندل ها به طور متوسط 20000 دور در دقیقه سرعت دارند که این مقدار، قابل کنترل و کم و زیاد شدن بسته به فرایند خواهد بود.

اسپیندل، یکی از مهمترین قطعات CNC محسوب می شود. اسپیندل ها معمولا از سنسورهای فشار، لرزش، دما برای فیدبک به کنترلر، یاتاقان هایی به منظور نگهداری شفت و موتور و شفت و استاتور تشکیل شده اند.

موتور های حرکتی CNC

هر دستگاه الکتریکی برای انجام فعالیت های خود، به یک موتور نیاز دارد. این موتور ها در دستگاه های CNC معمولا در دو نوع استفاده می شوند. در ادامه به این دو نوع موتور اشاره خواهیم کرد.

استپ موتور

استپ موتور، موتور پله ای یا استپر موتور (به انگلیسی: Step Motor) یکی از انواع موتور های DC یا جریان مستقیم است که در بین این نوع موتور ها، دقت بالاتری را ارائه می دهد.

به این دلیل به آن استپ موتور یا موتور پله ای نام داده اند که مراحل کار را به چند پله تقسیم کرده و در هر گام، یک پله را طی می کند. برای مثال در موتوتور های 150 استپ، هر پله 2.4 درجه را طی می کند. حرکت از یک پله به پله بعدی، منوط به پیشنهادات از سیستم فیدبک بوده و باعث بالا رفتن دقت کار خواهد شد. استپ موتور ها، فاقد جاروبک هیتند و به همین علت، عملکرد دقیقتری را ارائه خواهند داد. 

سروو موتور

موتور های کنترلی یا سروو موتور(به انگلیسی:Servomotor ) از جمله پر کاربرد ترین موتور های حرکتی برای استفاده در سیستم ماشین هاس CNC هستند. این موتور ها، در کنار ابزار کنترلی و برای فرایند هایی با دقت و سرعت بالا استفاده می شوند. هدف عمده این موتر ها، ازتباط با قسمت بازخورد و استفاده از این فیدبک ها در فرایند خود است. امکان استفاده از راه دور، سرعت و دقت بالا و... همه از مزایای استفاده از سروو موتور ها هستند.

سیستم حرکتی

وظیفه سیستم حرکتی، تبدیل حرکت چرخشی تولید شده توسط اپسیندل، به حرکات خطی و مورد نیاز در فرایند برش و تراش است. این بخش، خود می تواند انواع مختلفی داشته باشد. برای این کار، از سه مدل قطعه بال اسکرو، دنده شانه یا تسمه تایم می توان استفاده کرد.

بال اسکرو، یک قطعه مکانیکی است که به منظور تبدیل حرکت دورانی به خطی در CNC ها مورد استفاده قرار می گیرد. دنده و شانه، مکانیزمی مانند فرمان خودرو داشته و نسبت به دو مورد قبل، به گرد و غبار حساسیت کمتری دارد. از این رو در CNC های چوب، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.

تسمه تایم نیز همانطور که از نامش پیداست، از تسمه تایم برای این کار استفاده می کند. تسمه تامی برای کارهای سنگین، پینشهاد خوبی نخواهد بود.

سایر قطعات دستگاه CNC

علاوه بر موارد ذکر شده که از مهمترین بخش های یک دستگاه CNC محسوب می شوند، این دستگاه، از قطعات ریز و درشت دیگری نیز تشکیل شده که هریک، به خودی خود نقش مهمی در عملکرد درست دستگاه دارند. برای مثال می توان به تیغه ها، بازوها، پدال پایی، برد و صفحه، ریل و واگن و... اشاره کرد.

کلام آخر

استفاده از قطعات با کیفیت، یکی از مهمترین عوامل موثر در تولید ابزار و ماشین آلات صنعتی است. انتظار از ئستگاه CNC عملکرد سریع و دقیق بوده و عدم کیفیت بالا در طراحی و ساخت، می تواند باعث کاهش کیفیت و اختلال در عملکرد باشد. خرید از برند های معتبر می تواند نگرانی شما را از بابت کیفیت، از بین ببرد. برند های معتبری در حال ساخت دستگاه های CNC هستند. از جمله برند هایی که برای خرید توصیه می کنیم، برند mollen شرکت آمل برش است. این شرکت توانسته با تولید دستگاه های با کیفیت، از جمله برند های ایرانی است که توانسته در بازار با برند های معتبر خارجی از نظر کیفیت رقابت کرده و با قیمت مناسبتر، ابزاری با کیفیت بالاتر را ارائه دهد.