یکی از اصلیترین قسمتهای زندگی هر شخص اقتصاد است. کمتر کسی پیدا میشود که روزانه با بحثهای اقتصادی روبرو نباشد. میخواهیم به طور کامل و جامع به بررسی اقتصاد بپردازیم و تمام آنچه که باید درباره آن بدانید را بیان کنیم.
اقتصاد چیست؟ چرا تورم به وجود میآید؟ چگونه میتوان بر مشکلات اقتصادی غلبه کرد؟
اگر بخواهیم کلمه اقتصاد را به صورت لغوی معنا کنیم، اقتصاد به معنای نگه داشتن تعادل است.
خیلی از کارشناسان بر این باور نیستند که اقتصاد یک نوع علم است، آنها برای بیان دلیل خود میگویند چون اقتصاد آنچنان فرضیههای زیادی ندارد که بتوان مورد آزمایش قرار داد در نتیجه نهادن نام علم بر روی آن کاملاً اشتباه است.
عدهای دیگر نیز آن را یک علم اجتماعی میدانند چرا که اعتقاد دارند مانند باقی علوم اجتماعی، علم اقتصاد نیز ترکیب شده از شاخصهای مختلف کمی و کیفی.
البته در تمامی دانشگاهها اقتصاد به عنوان علم مطرح شده است و خیلی از اساتید به آموزش اقتصاد میپردازد و سالانه هزاران فارغ تحصیل در رشته اقتصاد از دانشگاههای مختلف کسب مدرک میکنند و در مشاغل مرتبط با رشته تحصیلیشان مشغول به کار میشوند.
اقتصاد خرد چیست؟
یکی از شاخههای اقتصاد، اقتصاد خرد است. اقتصاد خرد به دنبال این است که با بررسی رفتار فروشنده، مصرف کننده و شرکتها آنها را تحلیل کرده تا بتواند شیوه تصمیم گیری آنها و اثری که بر اقتصاد دارند را شناسایی کنند.به طور کلی میتوان گفت اقتصاد خرد در بازارهای نه چندان بزرگ (کوچک) به بررسی عرضه و تقاضا و همچنین تعیین قیمت میپردازد.
مفاهیم مهم اقتصاد خرد
در اقتصاد خود برخی از مفاهیم مطرح شده مهمتر از بقیه موارد هستند. این مفاهیم عبارتند از:
اقتصاد خرد بررسی کننده منابع در دسترس برای تولید و عرضه است.
دانشمندان اقتصاد با توجه به اطلاعاتی که به دست میآورند مدلهایی را بر اساس دنیای واقعی شبیه سازی کرده و متغیرها را در آن آزمایش میکنند.
اقتصاد خرد با بخشهای جزئی بازارها مانند قیمت سر و کار دارد.
کاربرد اقتصاد خرد
در ادامه با ذکر چند مثال کاربرد اقتصاد خرد را بهتر بررسی میکنیم. تصور کنید که تولید کننده لوازم خانگی که تاکنون محصولات خود را با یک قیمت ثابت به بازار عرضه میکرده است تصمیم میگیرد که مقدار قیمت تمام شده محصولات خود را افزایش دهد. اقتصاد خرد بررسی میکند که رفتار مصرف کنندگان محصولات این تولید کننده پس از افزایش قیمت به چه شکل خواهد بود.
اقتصاد خرد بررسی میکند که چرا اگر مصرف کنندگان یک محصول کاهش پیدا کند به همان نسبت نیز سرمایه، سهام و ارزش یک شرکت نیز کاهش پیدا میکند.
با کمک اقتصاد خرد میتوان بررسی کرد و این موضوع را توضیح داد که چرا اگر شرکتی پایه حقوق کارگران خود را افزایش دهد مجبور خواهد بود که کارگر کمتری را برای شرکت خود استخدام کند.
در مثالهای بالا کاربرد اقتصاد خود را بیشتر متوجه شدید. در واقع با کمک اقتصاد خرد این امکان فراهم میشود که الگوهایی طراحی شود تا بتواند جلو ضرر را بگیرد و باعث سودآوری یک فعالیت اقتصادی شود.
نظریه عرضه و تقاضا
یکی از اصلیترین نظریههای اقتصادی، نظریه عرضه و تقاضا است. برای اینکه با نظریه عرضه و تقاضا بهتر آشنا شویم به ذکر یک مثال میپردازیم.
تصور کنید که در فصل گرما تقاضا برای سرد کردن خانه و محل کار در کل کشور افزایش پیدا میکند افراد زیادی از کولر و وسایل سرمایشی استفاده میکنند. این موضوع باعث میشود که برق بیشتری مصرف شود در نتیجه شرکت توانیر میتواند به دلیل افزایش تقاضایی که برای مصرف برق اتفاق افتاده است قیمت را افزایش دهد.
یا ممکن است در همین مثال به دلیل خرابی یک نیروگاه برق مقدار برق در دسترس افراد کاهش پیدا کند در نتیجه به دلیل این کاهش عرضه قیمت برق نیز ممکن است افزایش پیدا کند.
برای مطالعهی تخصصی در رابطه با عرضه و تقاضا وارد شوید.
اقتصاد کلان چیست؟
زیرمجموعه بعدی علم اقتصاد، اقتصاد کلان است. بر عکس اقتصاد خرد در اقتصاد کلان به بررسی مفاهیم کل و بزرگ تاثیر گذار در اقتصاد مثل تورم، نرخ رشد، تولید ناخالص، بیکاری و... پرداخته میشود.
در واقع اقتصاد کلان به دنبال این است که به طور کلی یک اقتصاد را بررسی کند و عواملی که در آن تاثیرگذار است را شناسایی کرده و در جهت بهبود عملکرد آن حرکت کند.
اقتصاد کلان به دنبال پاسخگویی به سوالاتی از قبیل موارد زیر است:
- چه عواملی ممکن است باعث افزایش بیکاری در یک جامعه شود
- چه عواملی باعث میشود که میزان تورم سالیانه در یک کشور روند افزایشی یا کاهشی پیدا کند؟
- چطور میتوان نرخ رشد را در اقتصاد یک جامعه افزایش داد؟
برای مطالعهی بیشتر در رابطه با اقتصاد کلان وارد شوید.
بودجه چیست؟
اگر بخواهیم یک تعریف ساده از بودجه داشته باشیم میتوانیم بگوییم بودجه عبارت است از یک پیش بینی از میزان درآمد و خرج کرد مورد نیاز برای یک بازه زمانی تعیین شده و مشخص (در اکثر مواقع یک ساله).
دلایل نیاز به بودجه
چرا باید بودجه تهیه شده و بر طبق آن عمل کرد؟ برای پاسخ به این پرسش میتوانیم دلایل زیر را بیان کنیم:
یک چشمانداز از فعالیت شرکت در طول یک زمان معین به صورتی که با عدد و رقم نمایش داده میشود را نشان میدهد.
همراه کردن تمام بخشهای یک شرکت برای رسیدن به یک هدف مشخص که در اهداف شرکت تعریف شده است
به وجود آمدن یک ملاک ارزشیابی برای تقسیم مسئولیت به بخشهای مختلف یک شرکت
تورم چیست؟
شما هم مانند اکثر افراد ممکن است نام تورم را بسیار زیاد شنیده باشید. به طور کلی تورم عبارت است از افزایش قیمت کالاهای مورد نیاز افرد در مدت زمان مشخص.
به بیان سادهتر و افزایش بدون دلیل قیمت کالاها بدون اینکه برنامه ریزی شده باشد تورم میگویند.
اگر به مطالعهی بیشتر دربارهی تورم علاقهمند هستید دورهی رایگان آموزش اقتصاد به زبان ساده را از دست ندهید.
انواع تورم
تورم انواع مختلفی دارد که به طور کلی به سه دسته تقسیم میشود:
تورم آرام یا خفیف یا خزنده
در تورم آرام، قیمتها به صورت ملایم صعودی شده و افزایش پیدا میکند. معمولاً تورمی که باعث افزایش قیمت ۴ تا ۸ درصد شود را تورم خفیف مینامند.
تورم شدید یا شتابان یا تازنده
اگر قیمتها با یک الگوی بسیار تند و سریع افزایش پیدا کند، به آن تورم شتابان گفته میشود.
به طور معمول اگر افزایش تورم سالیانه ۱۵ تا ۲۵ درصد باشد جز تورم شتابان یا تازنده است.
تورم بسیار شدید یا افسار گسیخته یا فوق تورم
آخرین نوع از تورم، حالتی است که شدیدترین میزان تورم را شامل میشود. اگر قیمتها در مدت یک ماه ۵۰ درصد زیاد شود و یا اینکه قیمتها در مدت زمان ۶ ماه حدود ۲ برابر شود، به این میزان تورم، تورم افسار گسیخته میگویند.
روشهای کنترل تورم
برای کنترل تورم روشهای بسیار زیادی ارائه شده است ولی هر کشور با توجه به شرایط و نوع تورم باید روش مخصوص خود را اتخاذ کند. اما در حالت کلی میتوان از این ۲ نوع روش برای کنترل تورم استفاده کرد:
سیاستهای پولی و بانکی
یکی از علل ایجاد تورم در تمامی کشور ها، افزایش نقدینگی است. کشورهایی که میخواهند تورم را کاهش دهند باید سیاستهای پولی و بانکی را اتخاذ کنند که باعث شود میزان نقدینگی در کشور کاهش پیدا کند و این موضوع کمک کننده به کاهش تورم است.
سیاستهای درآمد
دولتها میتوانند با کمک روشهای خاصی تمامی عواملی که باعث تورم میشود را کنترل کنند به این صورت تورم روند نزولی به خود میگیرد.
جمع بندی
اقتصاد یکی از علوم بسیار مهم در هر جامعه است. هر ساله تعداد زیادی دانشجو در این رشته از دانشگاههای مختلف کشور فارغ التحصیل می شوند. در این مطلب به طور کامل به بررسی اقصاد، اقتصاد خرد، اقتصاد کلان، تورم، بودجه و... پرداختیم.
دیدگاه تان را بنویسید