بررسی اظهارنظرهای متفاوت پیرامون مذاکرات
گزینه بعدی غرب در صورت عدم توافق چیست؟
درحالی که نتانیاهو و جان بولتن معتقدند ایران مشغول دریافت امتیازات بیشتر است، کیهان یقین کرد مذاکرات شکست می خورد.
مثلث آنلاین: مذاکرات ایران و غرب به مرحله حساس خود رسیده است. امروز براساس مهلت تعیین شده آخرین روز ضربالاجل به حساب میآید اما پیش از آنکه ظریف به تهران سفر کند، این خبر قطعیت یافت که مذاکرات برای چند روز تمدید خواهد شد. در این شرایط از هر دو سو اظهارنظرهایی مطرح می شود. از تهران حسین شریعتمداری در مقالهای نوشت که در آخرین مرحله توافق با شکست روبهرو خواهد شد. اما جان بولتن سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل در این باره گفته: ایرانیها می دانند که امتیازاتی که از آمریکا می گیرند تمامی ندارد و قصد دارند طی چند روز آتی نیز چند امتیاز دیگر بگیرند.
بولتون گفت اظهارات اخیر مقامات ارشد ایران نیز تلاش وی برای افزایش قدرت اهرم مذاکراتی ظریف بود. من فکر می کنم در واقع در وین از این نقطه عبور کرده اند که بتوانند اختلافات خود را حل و فصل کنند. آنها در تلاشند که شرایط را پیش روی آنها بگذارند تا بتوانند شرایط را ادامه دهند و همانطور که انگلیس گفته است اسنادی خواهند داشت تا بتوانند امضا کنند و اعلام پیروزی کنند
جان بولتون سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل که در حال حاضر تحلیلگر موسسه تحقیقاتی آمریکن اینترپرایز است گفت سفر ظریف و رایزنی های وی درتهران در واقع یک نمایش است. ایران با این اقدام دوباره به جان کری وزیر خارجه آمریکا در مذاکرات رو دست زده است و اگر ایرانی ها بتوانند در شرایط کنونی نیز به توافق با آمریکا دست پیدا کنند هنوز یک پیروزی بزرگ برای آنها است. با این حال آنها این مسئله را احساس می کنند که امتیازاتی که می توانند از دولت اوباما بگیرند هیچ انتهایی ندارد و قصد دارند طی چند روز آینده چند امتیاز دیگر نیز بگیرند.
حسین شریعتمداری درمورد شکست مذاکرات در مرحله پایانی اما معتقد است: «برخلاف تصور برخی از دوستان که روزهای پیشروی را مرحله پایان مذاکرات تلقی میکنند و احتمال دستیابی به یک توافق را دور از انتظار نمیبینند، با قاطعیت و به یقین میتوان گفت که هیچ توافقی در پیش نخواهد بود، و باز هم مانند ۱۲سال گذشته، مذاکرات در مرحله پایانی خود با شکست روبرو میشود.»
نتانیاهو: حرکت به سمت توافقنامه بدتر
در همین شرایط نخستوزیر اسرائیل به عنوان اصلیترین مخالف انجام توافق میان ایران و غرب به کمیته روابط دفاعی رژیم صهیونیستی رفت و برای نمایندگان سخنرانی کرد. او گفت: من از حفره هایی که در گفتگوهای هسته ای وجود دارد شگفت زده نشده ام . متاسفم که شاهدیم مطالبات ایران درحال افزایش است و امتیازات قدرت های بزرگ نیز مطابق با فشار ایران درحال افزایش است.
نتانیاهو معتقد است که این توافقنامه ایران را به یک قدرت بزرگ در منطقه تبدیل کرده و شرایط دستیابی ایران به بمب هستهای را نیز فراهم خواهد کرد: «این توافقنامه از یک توافقنامه ی بد به سمت یک توافقنامه بدتر حرکت می کند و روز به روز بدتر می شود. در واقع این توافقنامه درحال هموار کردن راه ایران است تا این کشور نه تنها به یک قدرت بزرگ با یک یا دو بمب هسته ای تبدیل شود بلکه در طی یک دهه با نقض کردن نظارت هایی که پر از اشکال است زرادخانه ای نامحدود با چندین بمب آماده ، داشته باشد . علاوه بر این ، این توافقنامه همچنین میلیارد ها دلار پول در اختیار ایران قرار می دهد که ظاهرا در مدت کوتاه صدها میلیارد دلار می شود.»
گزینه بعدی در صورت شکست
آمریکا از ابتدای انجام گفتوگوها در سالهای گذشته همواره از روی میز بودن گزینه نظامی سخن گفته بود. اگرچه این روند بعد از روی کار آمدن حسن روحانی بسیار کند شد و این اظهارات در بیان مقامات آمریکایی کمتر یافت می شد اما سئوال اصلی اینجاست که در صورت عدم حصول توافق گزینه بعدی غرب چیست؟
آسوشیتدپرس در گزارشی به بررسی این موضوع پرداخته و معتقد است گزینه جنگ که آمریکا بر روی میز نگاه داشته است طرفدار چندانی ندارد و جامعه جهانی نیز مایل به اعمال تحریمهای فلجکننده بر ایران نیست. در نتیجه دوره خطرناکی از تردید پیش خواهد آمد.
آسوشیتدپرس ادامه می دهد: در ظاهر به نظر می رسد ایران موضع ضعیفتری دارد اما ایران موضعی اتخاذ کرده است که همگان بر شجاعت آن صحه میگذارند. دولت اوباما نیز که میراث سیاسی اش در معرض خطر است به همان اندازه برای حصول توافق مصمم است.
اسرائیل و کشورهای عرب سنی نظیر عربستان به خاطر تردید نسبت به وعدههای ایران و نیز توان غرب برای مهار ایران برای حصول هیچ توافقی تمایل ندارند. در بعد اقتصادی، به نظر میرسد جهان برای بهزانودرآوردن ایران از طریق قطع جریان سرمایه و کالا به این کشور آمادگی ندارد.
این کار مستلزم تحریم پرهزینه زمینی و دریایی این کشور است که از نظر سیاسی نیز انفجارآمیز است و مستلزم اعمال منطقه پرواز ممنوع بر فراز کشوری است که دو برابر و نیم ایالت تگزاس آمریکاست. ای پی می افزاید: در نتیجه، راه واقعگرایانهتر افزودن بر فشار تحریمهای کنونی است اما کشورهای دیگر حتی این مساله را نیز به سادگی نخواهند پذیرفت.
برخی کشورها نظیر چین، هند و ژاپن هنوز هم به مقادیر زیادی از نفت ایران وابسته هستند. ایران بازار گستردهای دارد که شرکتهای ریز و درشت مشتاق ورود به آن هستند. هرچه تحریمها بیشتر باقی بمانند، شرکتهای جهان بیشتر تشویق میشوند که راهی برای دورزدن آن پیدا کنند و در نتیجه، تاثیر افزایش تحریمها کاهش خواهد یافت.
در آمریکا، افزایش تحریمهای ایران در میان مقامات طرفدارانی دارد اما اشتهای موجود برای افزایش تحریمهای سازمان ملل و اتحادیه اروپا بسیار کمتر است.
دیدگاه تان را بنویسید