منهول و کاربرد آن در شبکه‌های فاضلاب

منهول چیست؟

تعریف، هدف، انواع، بازسازی

برای افرادی که در حین رفت و آمد روزانه در شهرهای خود قدم می زنند، آدم روها بخشی از چشم انداز روزمره برایشان به حساب می آید، چیزی که ممکن است به نظر یک دست انداز ساده و گرد در سطح جاده به نظر بیاید، اما در واقع دری است که به بخش ناشناخته ای از شهر منتهی می شود که در زیر زمین قرار دارد. بیشتر مردم ممکن است با زیرساخت های پیچیده در طرف دیگر روکش منهول آشنا نباشند، اما آن ها بسیار بیشتر از پوشش گرد ناهموار در روسازی جاده ها وظایفی دارند.

تعریف منهول بازدید

چاهک ها که می‌توان به آنها با عنوان چاله‌های تاسیسات یا اتاق‌های بازرسی نیز اشاره کرد، سازه‌های زیرزمینی با دهانه‌هایی در سطح خیابان هستند که دسترسی به تاسیساتی مانند فاضلاب، خطوط تلفن، لوله کشی آب باران و سیستم‌های آبی را فراهم می‌کنند. می‌توان روکش‌های آدم رو را برداشت تا افراد حرفه‌ای و آموزش دیده بتوانند وارد این سازه‌های زیرزمینی شده و زیرساخت‌های زیرزمینی را بازرسی، تمیز، تعمیر و نگهداری کنند. منهول ها را هر جا که ساختمان پیدا کنید می توانید ببینید زیرا آنها برای زیرساخت های شهری استفاده می شوند. آنها در نواحی شهری که معمولاً متمرکز هستند و همچنین در مناطق حومه شهر قرار دارند به چشم می خورند. چاهک های کمتری در مناطق روستایی که زیرساخت های زیرزمینی وجود ندارد یافت می شود مگر اینکه در آنجا یک زیرساختی مانند مخابرات به کار گرفته شده باشد.

اجزای منهول بازدید

1. پوشش
2. قاب
3. دودکش
4. دیواره
5. نیمکت انتهایی
6. کانال انتقال

این سازه‌های عمودی در اعماق و اندازه‌های مختلف وجود دارند که در ابتدا به طور جهانی برای دسترسی به سیستم فاضلاب زیرزمینی استفاده می‌شوند. برای دسترسی به داخل آن، متخصصان ابتدا باید دریچه منهول را که معمولاً گرد است (در موارد نادر می‌تواند مستطیل یا مربع باشد) و از چدن ساخته می‌شود، جدا کنند. البته در مورد جنس ها باید گفت که مواد پلاستیکی جدیدا شروع به محبوبیت در بازار پیدا کرده اند. پس از باز کردن دریچه باید از طریق پله، نردبان یا وینچ وارد شوند، توجه داشته باشید که در صورت کوچک بودن آدم روی شما، ممکن است شامل این نردبان نباشد. در مورد امنیت نیز میتوان گفت که اقدامات ایمنی مانند مجوز ورود به فضای محدود، نظارت بر گردش هوا و حفاظت از سقوط باید در حین کار رعایت شود.

تمامی این موارد را گفتیم تا بدانیم منهول چیست، اما اکنون زمان آن رسیده که هدف تولید این محصول و نصب آن را بررسی کنیم و بدانیم چرا در تاسیسات، استفاده از آن مهم تلقی می شود؟

منهول‌ها برای چندین هدف مختلف ساخته شده اند. اولین مورد تعمیر و نگهداری معمول برای انواع مختلف سیستم های فاضلاب است. چاهک ها باید برای بازرسی و تمیز کردن جهت شناسایی و جلوگیری از انسدادهایی که ممکن است در داخل خط لوله فاضلاب ایجاد شود نصب شوند.

روکش‌های دارای تهویه بالای آن به سیستم فاضلاب اجازه تهویه هوای داخل را می‌دهد، بنابراین از بوهای غلیظی که ممکن است در داخل آدم رو آزاردهنده باشد جلوگیری می‌کند. اما گاهی ممکن است که در تاسیساتی خاص نخواهید که مایعی مانند آب باران به خط لوله کشی زیر زمینی شما ورود پیدا کند که در اینصورت باید از دریچه های یکپارچه استفاده کنید که هیچ منفذی نداشته بلکه دارای یک حلقه رینگ پلمپ کننده دریچه را داراست که عملا ورود و خروج هوا و مایع به داخل خط لوله کشی را غیر ممکن می کند. فقط در چنین شرایطی باید توجه داشته باشید که خطراتی احتمالی زیاد است و قبل از خرید و نصب این سیستم ها بهتر است با یکی از متخصصین پایپ گستر مشورت کنید.

دسته بندی انواع منهول بر اساس عمق

منهول ها در اعماق مختلف که از چند فوت شروع و تا بیش از صد فوت ساخته می شوند. مدل های کم عمق معمولاً در ابتدای حوضه فاضلاب و در مناطقی هستند که می توان فاضلاب را در اعماق کم احداث کرد. عمق متوسط یک چاهک بازدید در ایران حدود 9.5 فوت است. این مقدار در مناطق جغرافیایی مختلف می تواند متفاوت باشد (برای مثال شمال ایران). اکثر چاهک ها دایره ای شکل هستند اما برخی مستطیل یا مربع بوده و کاربرد مشابه دارند. در مورد اعماق باید گفت که مواد اولیه در تعیین عمق بسیار مهم است. برای مثال قبل از سال 1970 که خطوط فاضلاب اجرا می شد، از آجر برای ساخت این نقاط بازرسی استفاده می شد اما بعد از سال 1970 شرکت ها و تاسیسات شروع به استفاده بتن برای ساخت آدم رو ها کردند که در زمان خود تحول بزرگی بود. امروزه نیز بدون توجه به عمق می توان از مواد مختلفی از جمله پلاستیک (منهول پلی اتیلن) و یا فلز برای ساخت آن استفاده کرد.

تعویض یا بازسازی آدمرو؟

حتی اگر منهول ها در زیر پیاده رو پنهان شده اند، ممکن است فرسودگی زیادی را در آن ها مشاهده کنند. همانطور که گفتیم آنها بخش مهمی از سیستم فاضلاب هستند زیرا نقاط دسترسی را برای متخصصان آموزش دیده برای انجام انواع تعمیرات ضروری فراهم می کنند تا سیستم فاضلاب به خوبی کار کند. بنابراین، فشار خاک، فشار آب، فشار زمین لرزه‌ای و ذوب یخ‌زدگی دلایلی هستند که سازه‌های آدم رو خراب می‌شوند یا به طور کامل از کار می‌افتند. به طور طبیعی، نیاز به بهبود سیستم های آدم رو فقط یک مسئله زمان است که در مورد پلی اتیلن تقریبا بی معنی است (عمر بالای 50 سال منهول پلی اتیلن).

بازسازی دقیقاً همین مرحله است. این مرحله فرآیندی است که در آن سیستم های چاهک بازدید نگهداری، تعمیر و جایگزین می شوند.

دلیل تعویض این محصولات را اگر بپرسید با توجه به گفته هایمان و اهمیت این محصول باید اینگونه جوابی برای خود داشته باشید. چاهک‌هایی که خراب می‌شوند می‌توانند باعث از کار افتادن خدمات عمومی شوند و همچنین می‌توانند خطر آسیب را برای افراد حرفه‌ای که سعی در تعمیر سیستم‌های تاسیساتی دارند ایجاد کنند. این سیستم‌ها در ترکیب اجزا پیچیده هستند، معمولاً از اجزای زیاد با طیف گسترده‌ای از مواد تشکیل می‌شوند که همه آنها به خودی خود در طول زمان خراب می‌شوند. بازرسی مداوم و تعمیر و نگهداری و تعمیرات معمول به سیستم‌های فاضلاب و لوله کشی اجازه می‌دهد بیشتر دوام بیاورند و می‌توانند از آسیب به کارگران و همچنین خرابی تاسیسات زیر زمینی (مانن برق) جلوگیری کنند.

با توجه به اینکه کدام قطعه از سیستم نیاز به تعمیر دارد، بازسازی را می توان با استفاده از تکنیک های مختلفی انجام داد. گریتینگ، سیمانی، پوشش پلیمری، و افزودن پلاستیک به کمک حرارت چند مورد از متداول ترین روش های بهسازی منهول ها هستند. همچنین هر ترکیبی از این روش ها ممکن است برای حذف سلامت کلی و نفوذ و تقویت ساختاری استفاده شود.

بازرسی منهول

قبل از شروع هر کار فیزیکی در سیستم منهول، ضروری است که یک بازرسی کامل انجام شود تا تمام کارهای لازم و خطرات احتمالی در نظر گرفته شود و بتوان با روش های مناسب، با مواد مناسب در شرایط موجود، با خیال راحت اجرا کرد. اگر بازرسی نشان داد که نشتی، نشانه شکسته، خوردگی یا قطعات مفقود وجود دارد، این مسائل باید برای تعیین روش‌های بازسازی مناسب ارزیابی شده و توسط یک فرد متخصص و حرفه ای بررسی و رفع گردد.