مبارزه افراطی با افراط‌گرایی؟
تَوهم ولیعهد
عبدالرضا خلیلی در مثلث نوشت:
ولیعهد عربستان سعودی یکشنبه نخستین اجلاس (به اصطلاح) اتحاد اسلامی- نظامی مبارزه با تروریسم را با حضور مقامات دفاعی برخی کشورهای اسلامی برگزار کرد.
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی نخستین اجلاس (به اصطلاح) اتحاد اسلامی- نظامی مبارزه با تروریسم را با حضور مقامات دفاعی ارشد 40 کشور مسلمان برگزار کرد. عربستان سعودی در دسامبر 2015 [1394] خبر تشکیل این اتحاد را که هدف آن گفته می‌شود مبارزه با تروریسم است اعلام کرد.
تشکیل این اتحادیه نظامی از زمانی آغاز شد که آمریکا به علت مسائل اقتصادی جدی خود، نقش‌آفرینی مستقیم نظامی در منطقه را برای حمایت از متحدان خود کم‌رنگ کرد و از متحدان منطقه‌ای خود خواست نقش بیشتری در تامین امنیت خود ایفا کنند.
اما شاهزاده محمد در سخنان خود در مراسم افتتاحیه این اجلاس در ریاض ادعا کرد: «این اتحاد از تلاش‌های نظامی، مالی، اطلاعاتی و سیاسی تمام کشورهای عضو در زمینه مبارزه با تروریسم و ایدئولوژی‌های افراطی حمایت خواهد کرد.: وی همچنین بزرگترین خطر تروریسم و افراطی‌گرایی را وارد کردن خدشه به دین اسلام توصیف و تاکید کرد نباید اجازه داده شود، چنین اتفاقی روی دهد.
این شاهزاده سعودی در حالی هدف این اتحادیه را مبارزه با تروریسم و ایدئولوژی‌های افراطی می‌داند که اولا، اکنون داعش تا حدود زیادی در عراق و سوریه شکست خورده است، ثانیا آل‌سعود در دهه‌های گذشته مهمترین عامل ترویج تروریسم افراط‌گرایی ایدئولوژیک با حمایت از سلفی‌گری وهابی بوده است. بنابراین پرسش‌ها و تردید درباره اهداف اتحاد همچنان باقی است.
برخی منتقدان این اتحاد را تنها یک تلاش تبلیغاتی توصیف می‌کنند و معتقدند ایدئولوژی وهابی عربستان سعودی عامل اصلی ظهور گروه‌های افراطی مانند القاعده و داعش است. ثروت ناشی از فروش نفت منطقه خلیج‌فارس میلیاردها دلار را به منظور رواج و توسعه گونه‌ای از اسلام سنی فوق محافظه‌کار که با جریان اصلی مذهب سنی در تضاد است، به سراسر جهان سرازیر
کرده است.
برخی دیگر معتقدند عربستان سعودی می‌خواهد خود را کشور سردمدار جنگ با افراطی‌گرایی و تروریسم نشان دهد تا از شر تصویر یک کشور حامی بنیادگرایی رهایی یابد. از این رو جنگ با تروریسم محور اصلی دستورکار سیاسی محمد بن سلمان است تا تصویر رهبر متجدد و عمدتا سکولار عربستان سعودی جدید را
برای خود ترسیم کند.
ممکن است برخی معتقد باشند شاهزاده محمد آغازگر برخی اصلاحات برای دور کردن عربستان از افراط‌گرایی است ولی رویه افراطی وی در برخورد با مسائل منطقه از جمله تحولات قطر، یمن، سوریه، عراق، بحرین و جمهوری اسلامی ایران - به‌خصوص در موضوع حمایت از داعش و استعفا‌ی سعد حریری - و مسائل داخلی - از جمله برخوردها با شیعیان و حتی شاهزادگان سعودی - همه و همه حکایت از این دارد که وی خود رهبری یک جریان نو‌ظهور افراطی را - با حمایت آمریکا و رژیم‌صهیونیستی- بر عهده گرفته است و او تنها دچار مساله «خود میانه‌روی پنداری» یا «خود معتدل پنداری» شده است. حتی رویه افراطی شاهزاده سعودی سبب شده برخی نتیجه بگیرند که اوضاع عربستان و کشورهای عربی ممکن است
وخیم‌تر شود.
به نظر می‌رسد رویه ریاض در واکنش به تحولات جهان اسلام بیش از اینکه انسجام‌بخش باشد تفرقه‌افکن است تا حدی که نتوانسته متحدان باسابقه این رژیم - مانند قطر - را حفظ کند. نباید فراموش کرد که تنها چیزی که می‌تواند سبب شود وحدت و انسجام مسلمانان و جهان اسلام را در پی داشته باشد رویکرد
ضد صهیونیستی است.
رویکرد شاهزاده محمد همچنین در حمایت از داعش در سوریه و عراق و هم‌اکنون در حمایت از طالبان و داعش در یمن نشان می‌دهد که ریاض با دلارهای نفتی در پی انسجام‌بخشی به جبهه عربی در برابر مقاومت اسلامی ضدصهیونیستی در منطقه است نه مبارزه با تروریسم؛ و خود این رویکرد نیز تفرقه‌افکن خواهد بود؛ زیرا افکار عمومی جهان اسلام و بسیاری از رهبران جهان اسلام و عرب، از کشورها و جنبش‌های پیش‌روی مقاومت اسلامی
حمایت می‌کنند.
