مواجهه کاخ‌سفید با اروپای واحد / خیز ترامپ برای بی‌ثبات‌سازی اروپا آغاز شده است

تقابل دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده‌ آمریکا  با اروپای واحد ادامه دارد. پیشنهاد ترامپ به ‌‌امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه مبنی بر خروج از اتحادیه اروپا، بار دیگر از تلاش‌های خاص کاخ‌سفید در مواجهه با اتحادیه اروپا و منطقه یورو پرده برداشته است. طی روزهای اخیر بسیاری از رسانه‌های آمریکا‌یی و اروپایی، به بررسی و تحلیل رویکرد خاص دولت فعلی آمریکا  در قبال قاره سبز پرداخته‌اند. واشنگتن‌پست در یادداشتی به قلم جاش راجین‌، این مواجهه را مورد واکاوی قرار داده است. متن این یادداشت از نظرتان می‌‌گذرد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده ماه آینده به منظور شرکت در نشست ناتو به اروپا سفر خواهد کرد‌ و پس از آن راهی ملاقات تاریخی خود با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه خواهد شد. این موضوع (ملاقات با پوتین) در کنار حملات شخصی وی به اتحادیه اروپا و دیگر ستون‌های غرب، نگرانی زیادی برای مقامات اروپایی ایجاد می‌کند. در این میان تلاش‌های کابینه ترامپ به منظور اطمینان‌خاطر دادن به شرکای ایالات متحده در قاره سبز و تاکید بر روی اعتقاد وی به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا  به پروژه‌های مشترک میان دو سوی آتلانتیک که از سال‌های 1940 در جریان بوده، فایده‌ای نداشته است.

طی یک جلسه خصوصی در کاخ‌سفید که در اواخر ماه آوریل‌ و در خصوص تجارت  با فرانسه برگزار شد،‌ امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه با سوال بحث‌برانگیزی روبه‌رو شد. در این جلسه ترامپ از ماکرون پرسید: «چرا شما اتحادیه اروپا را ترک نمی‌کنید؟» ترامپ سپس تاکید کرد که در صورت خروج فرانسه از اتحادیه اروپا، وی معاملات تجاری ویژه‌ای را به فرانسه پیشنهاد خواهد داد که ارزش آن بیش از آن چیزی است که اتحادیه اروپا در کل از مراودات تجاری خود با ایالات متحده به دست می‌آورد و در حالی‌که دو تن از مقامات اروپایی ‌این گفته ترامپ را تصریح نموده‌اند، کاخ‌سفید ا‌ز تایید ‌یا رد این نقل قول سر باز زده است.

فعلا نمی‌‌خواهیم به این نکته بپردازیم که چنین پیشنهادی از سوی ترامپ بیانگر عدم درک صحیح وی از نظرات ماکرون‌ و آن‌دسته از شهروندان فرانسوی است که وی را به عنوان رئیس‌جمهور خود برگزیده‌اند. جدای از این مساله، این رفتار ترامپ نمونه‌ای از انگیزه حقیقی رئیس‌جمهور ایالات متحده، مبنی بر تجزیه سازمانی است که متحد آن محسوب می‌‌شود‌ و این بر خلا‌ف سیاست‌های رسمی‌‌ دولت آمریکا  می‌‌باشد.

واقعیت این است که ترامپ از زمان مبارزات انتخاباتی خود، اتحادیه اروپا و ناتو را نادیده گرفته است‌  ‌اما سرعت و خشونت حملات او در ماه‌‌های اخیر افزایش یافته است. ترامپ در این هفته در جمع هواداران خود در داکوتای شمالی گفت: «البته که اتحادیه اروپا، برای استفاده از بانک‌های ایالات متحده  تاسیس شد‌ تا به بانک‌های پر‌قدرت ما حمله کند.» او سپس از 150 میلیارد دلار کسری بودجه در تجارت با اتحادیه اروپا شکایت کر‌د، البته رقم واقعی این مبلغ 101 میلیارد دلار است.  

همچنین گزارش‌های رسیده حاکی از آن‌ است که ترامپ، به تازگی به رهبران گروه جی 7 گفته است که «ناتو نیز همانند نفتا، پیمان بدی محسوب می‌‌شود.» وی سپس به نخست وزیر سوئد پیشنهاد خروج ا‌ز ناتو را داده‌ و حملات بی‌سابقه‌ای را نیز به آنگلا مرکل صدراعظم  آلمان داشته است. این در حالی است که مرکل اکنون در جایگاه ضعیفی قرار گرفته است. چنان که مشخص است این روند همچنان شدت بیشتری به خود می‌گیرد و در نهایت تنها به یک نتیجه می‌‌انجامد؛ اینکه ترامپ اعتقادی به ادامه بقای اتحادیه اروپا و ناتو ندارد و هیچ تعهدی را برای ایالات متحده نسبت به این دو پیمان قائل نیست.  

مدافعان ترامپ اغلب عنوان می‌‌کنند که او در این خصوص صرفا به بیان آنچه‌ به ذهنش می‌‌رسد اکتفا می‌‌کند و اقدام ویژه‌ای در راستای تحقق سخنان خود صورت نمی‌‌دهد. برخی می‌‌گویند انگیزه‌های او عمدتا سیاسی و داخلی است - یا اینکه او بیش از آنکه دست به عمل بزند، صحبت می‌‌کند. بسیاری ‌امیدوارند که مقامات ارشد دیپلماتیک و نظامی ‌‌رئیس‌جمهور هنوز بتوانند سیاست‌های صحیح را اجرا کنند، به متحدان اطمینان خاطر دهند، رفتار ترامپ را مدیریت کنند و هر  نوع فاجعه واقعی را سر و سامان دهند.این توجیهات در طول نخستین سال قدرت ترامپ تا حدی قابل درک بود و متحدان اروپایی آمریکا  نیز نسبتا مطمئن بودند. ‌اما در طول سال دوم خود، تاکنون، ترامپ سعی در سست‌نمودن ریشه محدودیت‌های قبلی ‌داشته است. تیم جدید ‌امنیت ملی او تنها می‌‌تواند تلاش کند تا ترس‌ها را در این خصوصا از بین ببرد و تلاش کند تا با اتخاذ یک استراتژی مسئولانه،  شعار ترامپ یعنی «آمریکا  در وهله اول قرار دارد» را با یک استراتژی مسئولانه همراه سازد.

مایک پمپو، وزیر ‌امور خارجه آمریکا  در مصاحبه‌ای که ماه گذشته انجام شد، اعلام کرد که رئیس‌جمهور به دنبال «تنظیم مجدد» نظم جهانی یا تجزیه آن نیست، بلکه او مترصد است تا از طریق تخریب، متحدان ایالات متحده را مجبور سازد تا با اصلاحاتی که به سود منافع آمریکا‌ست، موافقت کنند. معاون وزیر ‌امور‌خارجه، وس میچل ماه گذشته در بروکسل، سخنرانی ترامپ را «نوسازی استراتژیک» نامید. آقای میچل استدلال کرد که مقابله با اختلاف‌نظرها مانند سرنوشت تجارت می‌‌تواند اتحاد را برای رقابت استراتژیک با روسیه و چین به جلو ببرد.

اما این تلاش‌ها برای اطمینان خاطر بخشیدن به اروپا ناموفق بوده است. مقامات اروپایی دیگر اعتقاد ندارند که سخنان ترامپ را می‌‌توان همچنان ساده انگاشت و از کنار آن عبور کرد. آنها دیگر ایجاد شکاف در اتحادیه اروپا را اقدامی ‌‌روتین یا موقت نمی‌‌بینند. آنها دیگر باور ندارند که می‌‌توان رابطه تخریب‌شده میان دو سوی آتلانتیک را با وجود حضور ترامپ بازسازی کرد. برای کشورهای اروپایی دیگر هیچ گزینه‌ای نمانده است مگر جست‌وجو برای یافتن جایگزینی برای ایالات متحده به منظور در دست گرفتن رهبری.

‌تونی بلر، نخست‌وزیر سابق بریتانیا  تاکید کرد: «اگر ‌امروز به جهان نگاه کنید، متوجه می‌‌شوید که برای نخستین بار طی چندین قرن، موضع غرب  مورد منازعه قرار گرفته است‌ و اگر اتحاد غرب از هم بپاشد، دیگر به خوبی قادر نخواهد بود ‌در برابر این چالش ایستادگی کند.‌ به همین دلیل بسیار کمتر قادر به کنار گذاشتن این چالش خواهد بود.»

اگر اروپا احساس کند که  ایالات متحده واقعا متحد آن نیست، این خطر وجود دارد که کشورهای اروپایی  به صورت جداگانه به دیگر نیروهای ژئوپلیتیکی گرایش پیدا کنند، و این ‌امر برای آمریکا  بد است.

مشخص است که نظرات آقای ترامپ، بسیار با عقاید پوتین همخوانی دارد، از جمله در خصوص وضعیت کریمه، کمک به اوکراین و دخالت روسیه در انتخابات ایالات متحده. به طور کلی، حمله ترامپ به اتحادیه اروپا و رابطه ایالات متحده و اروپا، یک نقطه قوت بزرگ و استراتژیک برای روسیه محسوب می‌‌شود. بنا به گفته جو بایدن، معاون اسبق رئیس‌جمهور ایالات متحده، وجود یک اروپای متحد بر خلا‌ف منافع افرادی مانند پوتین می‌‌باشد.

ایالات متحده و اروپا پیشتر نیز اختلاف نظر داشته‌اند. این ‌امکان وجود دارد که این منازعه نیز نهایتا حل‌وفصل شده و خاتمه یابد.  با این وجود باید توجه داشت که ترامپ آسیب‌های عظیم و غیرضروری به بار می‌‌آورد. اقدامات عمدی و فریبکارانه او برای تضعیف اتحادیه اروپا، ناتو و رابطه ایالات متحده با هر دو را دیگر نمی‌توان نادیده انگاشت یا توجیه نمود، بلکه این اقدامات از سوی شخص رئیس‌جمهور آمریکا به واقع تلاش‌هایی بی‌سابقه به منظور از بین‌بردن زیرساخت‌های استراتژیکی است  که آمریکا  و اروپا هر دو، بیش از هر زمان دیگری

 به آنها نیاز دارند.