آنالیز رسانه های داخلی ایران؛ انفجارهای امارات کار چه کسی بود؟/ماجرای ساختگی با هدف متهم کردن ایران

 بامداد روز یکشنبه(22 اردیبهشت)، اخباری از وقوع انفجار مهیب در بندر فجیره در شرق امارات منتشر شد که در ابتدا این خبر از سوی مقامات امارات متحده عربی تکذیب شد اما در ادامه وزارت خارجه این کشور اعلام کرد که چهار کشتی در نزدیکی آب های منطقه ای این کشور مورد اقدامات خرابکارانه قرار گرفته است.

با گذشت 2 روز از این حادثه، همچنان گمانه زنی ها نسبت به دلایل وقوع آن و اظهارات ضد و نقیض و ابهامات موجود در نحوه انتشار این خبر، واکنش ها و همچنین تاثیر این موضوع بر اقتصاد، مورد توجه رسانه های داخلی قرار دارد.

بررسی امروز سه شنبه 24 اردیبهشت تارنماها، خبرگزاری ها و روزنامه های داخلی نشان می دهد که رسانه های نزدیک به جریان اصلاح طلب با اشاره به تلاش دشمنان برای اتهام‌زنی به ایران و احتمال ساختگی بودن این خبر انفجار ، آورده اند: احتمال اقدام خرابکارانه عامدانه از سوی کشورهای دیگر از جمله رژیم اشغالگر فلسطین که خواهان رویارویی مستقیم ایران و امریکا است یا خرابکاری خود خواسته توسط حاکمان امارات که از ورود «نیروهای بین‌المللی» به خلیج فارس برای حفاظت از امنیت منطقه استقبال می‌کنند از جمله گمانه‌زنی‌هایی است که از سوی برخی کارشناسان مطرح می شود.

همچنین این رسانه ها معتقدند: نحوه خبررسانی اولیه درباره این اتفاق، اطلاع‌رسانی پرضدونقیض امارات و عدم اعلام جزئیات واقعه موجب شده تا انفجارهایی که در چهار کشتی ظاهرا نفت‌کش در بندر یا در فاصله‌ای از آن صورت گرفت، همچنان در پرده‌ای از ابهام باقی بماند.

واکنشها به حادثه بندر فجیره امارات؛ تاثیر این حادثه بر قیمت جهانی نفت؛دلایل بررسی اهمیت این حادثه و اهمیت نحوه برخورد ایران با این حادثه از دیگر محورهای مورد بررسی در این رسانه ها است.

رسانه های منتسب به جریان اصولگرا نیز معتقدند این ماجرا یا ساختگی بوده یا خرابکاری عمدی با اهداف سیاسی بوده است.

این رسانه ها در مطالب منتشر شده خود به 'دست داشتن رژیم صهیونیستی در این عملیات' اشاره کرده و آورده اند: موج‌سواران انگشت اتهام عمال سعودی و صهیونیستی در این حادثه را به سمت ایران گرفتند تا با متهم کردن ایران به خرابکاری در منطقه، واشنگتن را به اقدام ماجراجویانه علیه تهران تشویق کنند، اما بسیاری از ناظران نقش ایران را رد کرده و رژیم صهیونیستی را مسبب این خرابکاری معرفی کردند.

همچنین این رسانه ها با اشاره به سانسور این اخبار از سوی امارات، بر این باورند که 'سانسور این خبر به دلیل وحشت از تبعات حادثه' صورت گرفته است.

اهمیت فوق‌العاده الفجیره؛ واکنش‌ها نسبت به این موضوع؛ تاثیر این اتفاق بر اقتصاد و ضعف نظامی امارات از دیگر محورهای مورد بررسی در این رسانه ها است.

رسانه های اصلاح طلب

.......................................

** گمانه زنی ها در خصوص حادثه مهیب بندر فجیره

به گزارش روزنامه شرق، این حادثه در پی ادعای آمریکا در مورد احتمال حمله ایران یا متحدانش به خطوط کشتی‌رانی در منطقه و نیز در شرایط اوج‌گیری تنش بین ایران و آمریکا و متحدان‌ منطقه‌ای آن رخ داده است. بنابراین، بسیار محتمل است که برخی از عناصر تندرو در این کشورها بکوشند تا به نوعی این حادثه را با ایران مرتبط کنند.

'تحمیل ناامنی به تنگه هرمز' عنوان مطلبی است که در روزنامه اعتماد منتشر شده است. اعتماد در این مطلب به 'تلاش برای اتهام‌زنی به ایران' اشاره کرد و نوشت: در حالی که ابوظبی حتی از انتشار اخباری در مورد شیوه انجام حمله هم خودداری کرده است و تا 14 ساعت بعد از اتفاق انتشار خبر این چندین انفجار مهیب، حاضر به تایید آن نشده ‌بود، گروهی از عناصر تندرو در امارات و بحرین، اتهام‌زنی به جمهوری اسلامی ایران را آغاز کردند. عبدالخالق عبدالله، استاد علوم سیاسی و از مشاوران ولیعهد ابوظبی، محمد بن زاید با انتشار توییتی ادعا کرده است: «اینکه رسانه‌های نزدیک به ایران» خبر انفجار در فجیره را اعلام کرده‌اند، «به معنای دست داشتن ایران» در این انفجارهاست.

همچنین این روزنامه در ادامه گزارش خود با اشاره به 'توطئه کشورهای ثالث' نوشت: اظهار نگرانی در مورد دخالت عوامل خارجی در این حادثه مشکوک، منحصر به ایران نماند. .... احتمال اقدام خرابکارانه عامدانه از سوی کشورهای دیگر از جمله رژیم اشغالگر فلسطین که خواهان رویارویی مستقیم ایران و امریکا است یا خرابکاری خود خواسته توسط حاکمان امارات که از ورود «نیروهای بین‌المللی» به خلیج فارس برای حفاظت از امنیت منطقه استقبال می‌کنند از جمله گمانه‌زنی‌هایی است که از سوی برخی کارشناسان مطرح شد.

روزنامه مردم سالاری در صفحه نخست خود گزارشی با عنوان 'انفجار در شاهرگ نفتی امارات' منتشر کرده است. به گزارش این روزنامه، عبدالباری عطوان سردبیر روزنامه رای الیوم چاپ لندن نوشت: سوال مطرح این است که هویت مجریان این انفجارها مشخص نیست و هنوز اطلاعاتی درباره نوع انفجارها نیز منتشر نشده مثلا اینکه آیا حمله موشکی رخ داده یا هوایی یا با مین‌های دریایی این انفجارها به وقوع پیوسته است یا حتی این گمانه مطرح است که یگان‌های کماندوی غواص اقدام به کاشت بمب در بدنه کشتی‌ها کرده باشند.

روزنامه ابتکار، برخی از کارشناسان این موضوع را به عملیات نظامی حوثی‌های یمن مربوط می‌دانند و استنادشان به این است که انصارالله یمن پیش از این پاسخ‌های متقابلی را در راستای حملات ائتلاف عربی به امارات و عربستان داده است. البته این موضوع از سوی بسیاری از ناظران مردود است.اما موضوع مهم‌تری که در راستای این بازی جدید نفتکش‌ها در خلیج فارس رخ داده، مربوط به افزایش نگرانی‌ها از بروز یک درگیری ناخواسته میان ایران و آمریکاست. ایران در این میان بارها اعلام کرده که خواهان درگیری در منطقه نیست. از سوی مقابل آمریکایی‌ها نیز با تحریک افکار عمومی مدعی هستند که خواهان جنگ نیستند، اما نسبت به اقدامات ایران نگرانند. به همین دلیل برخی تحلیل‌گران معقتدند که این موضوع در واقع می‌تواند نوعی زمینه‌سازی از سوی آمریکا و متحدانش در قبال ایران در منطقه باشد.

روزنامه ایران نیز در مطلبی نوشت: به گزارش اسپوتنیک، اخبار ضد و نقیض و تأیید و تکذیب‎های این خبر آنقدر زیاد شد که برخی می‎گویند این خبر می‎تواند ساختگی باشد یا آنکه حمله‎ای باشد که با اهدافی سیاسی از سوی نیروهای خودی صورت گرفته است. این احتمالی است که برخی سایت‌های معتبر خبری همچون «آسوشیتدپرس» مطرح کردند.

** اظهارات ضد و نقیض و ابهام در انتشار این خبر

شرق در بخشی از یادداشت خود آورده است: نحوه خبررسانی اولیه درباره این اتفاق، اطلاع‌رسانی پرضدونقیض امارات و عدم اعلام جزئیات واقعه موجب شده تا انفجارهایی که در چهار کشتی ظاهرا نفت‌کش در بندر یا در فاصله‌ای از آن صورت گرفت، همچنان در پرده‌ای از ابهام باقی بماند.ظاهرا ابتدا امارات که مایل به اجتناب از ارائه تصویری ناامن از قلمرو خود است، خبر را تکذیب کرد، اما اطلاع‌رسانی شبکه المیادین که حزب‌الله لبنان نزدیک است از یک‌سو و انعکاس گسترده خبر این شبکه در رسانه‌های ایران از سوی دیگر مخفی‌کردن این خبر را غیرممکن کرد. در نتیجه، تکذیب اولیه خبر توسط مقامات امارات جای خود را به تأیید «خرابکاری» در چهار کشتی داد با این توضیح که واقعه نه در بندر فجیره، بلکه در آب‌های منتهی به این بندر روی داده است.

روزنامه اعتماد نوشت: ده‌ها ساعت بعد از انفجار در بندر فجیره، دولت امارات همچنان از انتشار خبر و گزارش‌های دقیق در مورد دلایل و خسارات انفجارهای بامداد یکشنبه در این بندر مهم تجاری دریای عمان خودداری می‌کند.... هر چند اولین گزارش‌ها توسط این شبکه خبری پیش از ظهر روز یکشنبه به نقل از ساکنان محلی منتشر شده ‌بود، اما تا ساعت 19 یکشنبه، هیچ منبعی در دولت امارات متحده عربی حاضر به تایید آن نشد. غروب روز یکشنبه بود که عاقبت وزارت خارجه امارات متحده عربی با صدور بیانیه‌ای مبهم تایید کرد که «چهار کشتی تجاری مورد حمله خرابکارانه قرار گرفته‌اند.»

مردم سالاری نیز نوشت: اخبار ضد و نقیضی روز یکشنبه از وقوع یک انفجار مهیب در بندر «الفجیره » در شرق امارات منتشر شد که ابتدا با سکوت رسمی اماراتی‌ها روبرو شد.... خبرگزاری رویترز در این زمینه خبری منتشر نکرد تا اینکه تکذیبیه اماراتی‌ها منتشر شد. اما برخی رسانه‌ها حتی نام نفتکش‌های آسیب دیده را هم منتشر کردند که امکان تکذیب، سانسور یا بایکوت خبری وجود نداشت.....وزارت خارجه امارات متحده عربی روز یکشنبه حدود 14 ساعت بعد از حادثه، اعلام کرد که چهار فروند کشتی در نزدیکی آبهای منطقه ای این کشور مورد «اقدامات خربکارانه» قرار گرفته است.

'بازی نفتکش‌ها' عنوان مطلبی است که در روزنامه ابتکار منتشر شده است. در این مطلب آمده است: روز یکشنبه هفته جاری، اخبار ضد و نقیضی از سوی رسانه‌ها، مبنی بر وقوع انفجارهای گسترده در بندر فجیره امارات منتشر شد. در حالی که برخی رسانه‌ها در حال پوشش این خبر بوده و هر لحظه ابعاد تازه‌تری از این ماجرا را مطرح می‌کردند، حاکم فجیره با انتشار مطلبی هر گونه انفجار در این بندر را تکذیب و تاکید کرد که اوضاع در فجیره عادی است. اما عصر یکشنبه این بار وزارت خارجه امارات مدعی شد که چهار کشتی در نزدیکی آب‌های این کشور مورد حمله خرابکارانه قرار گرفتند.

روزنامه ایران در مطلبی با عنوان 'انفجار در دریای مه‎آلود' به چگونگی شکل گرفتن اخبار ضد و نقیض حمله خرابکارانه به کشتی‎های تجاری عربستان و امارات، اشاره کرد و نوشت: روز یکشنبه خبری درباره انفجار در بندر الفجیره منتشر شد که ساعاتی بعد امارات متحده عربی آن را تکذیب کرد اما در نهایت بعد از اینکه خالد فالح وزیر نفت عربستان سعودی، اعلام کرد در جریان حمله «خرابکارانه» در نزدیکی آب‎های امارات متحده عربی دو نفتکش عربستانی صدمه دیده‎اند، این کشور هم سرانجام تصمیم بر تأیید این خبر گرفت....«آسوشیتدپرس» در گزارشی نوشت: تصاویر ماهواره‎ای هیچ دود یا آتشی را در منطقه‎ای که امارات مدعی حمله است، نشان نمی‎دهند. حتی ساعاتی پس از انتشار این خبر، حساب رسمی بندر فجیره در توئیتر نوشت که وقوع انفجار در این بندر دروغ است و گفت عملیات نفتی به صورت طبیعی در حال انجام است. اما جدا از اخبار ضد ونقیض درباره حمله، حتی بر سر تعداد نفتکش‌ها نیز آمار مشخصی وجود ندارد.

** واکنش ها به حادثه بندر فجیره

به گزارش روزنامه اعتماد، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران صبح روز دوشنبه با انتشار بیانیه‌ای از گزارش‌ها در مورد این حادثه در نزدیکی آب‌های ایران، اظهار نگرانی کرد. در بیانیه وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران آمده است: «جمهوری اسلامی ایران حوادث روز یکشنبه 22 اردیبهشت برای چند کشتی در دریای عمان را نگران‌کننده و تاسف بار می‌داند و خواهان روشن شدن ابعاد دقیق این حادثه است.» در این بیانیه با اشاره به تاثیر منفی این حوادث بر کشتیرانی و امنیت عبور و مرور دریایی نسبت به هر گونه دسیسه از سوی بدخواهان جهت بر هم زدن ثبات و امنیت در منطقه هشدار داده شده است و جمهوری ‌اسلامی ایران خواهان هوشیاری کشورهای منطقه نسبت به هرگونه ماجراجویی از سوی عوامل خارجی شده است

شرق در بخشی از یادداشت خود آورده است: تلاش امارات و عربستان برای دادن ابعادی بین‌المللی به این حادثه قابل‌توجه است. وزیر نفت عربستان از «مسئولیت مشترک جامعه بین‌الملل برای تأمین عبورومرور دریایی و امنیت نفت‌کش‌ها» گفت و وزارت خارجه امارات نیز ضمن تأکید بر همین «مسئولیت مشترک بین‌المللی» از «همکاری با سازمان‌های محلی و بین‌المللی» برای تحقیق در مورد این حادثه سخن گفته و اظهارنظر در این مورد را به بعد از تکمیل تحقیقات موکول کرده است. شکی نیست که تلاش این دو کشور برای بین‌المللی‌کردن این حادثه ادامه خواهد یافت. در این رابطه مواضعی که چین و روسیه خواهند گرفت، حائز اهمیت خواهد بود. بندر فجیره هم از نظر انتقال بخش فزاینده‌ای از نفت امارات به بازارهای آسیایی و آفریقایی از طریقی به غیر از تنگه هرمز حائز اهمیت است و هم از نظر خدمات‌رسانی به خطوط کشتی‌رانی بین این مناطق. روس‌ها همیشه خواستار آن بوده‌اند که ایران از نفوذ خود برای جلوگیری از پرتاب موشک‌های حوثی‌ها به عربستان و امارات استفاده کند و چین نیز بخش مهمی از نفت خود را از منطقه تأمین می‌کند. مواضع این دو کشور از این نظر مهم است که بعید نیست آمریکا با توجه به نتیجه تحقیقات برای بردن موضوع به شورای امنیت تلاش کند.

روزنامه اعتماد آورد: عبداللطیف الزیانی، دبیر کل شورای همکاری خلیج‌ فارس در این بیانیه تاکید کرد که «چنین رفتارهای غیرمسوولانه می‌تواند به افزایش تنش و درگیری در منطقه بینجامد و منافع ملت‌ها را با خطر بزرگی مواجه سازد.» وزارت خارجه عربستان سعودی در بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن حادثه بندر فجیره، آن را «تهدیدی برای دریانوردی و امنیت جهانی» دانست. در بیانیه وزارت خارجه عربستان سعودی بر همبستگی این کشور با امارات برای مقابله با «عملیات‌های خرابکارانه» تاکید شده است. وزارت خارجه بحرین نیز با صدور بیانیه‌ای حادثه در بندر فجیره امارات را محکوم کرد و گفت‌: «بحرین به‌شدت عملیات‌های خرابکارانه و هدف قرار گرفتن کشتی‌های تجاری غیرنظامی در نزدیکی آب‌های منطقه‌ای امارات در خلیج عمان واقع در نزدیکی امارت فجیره را محکوم می‌کند و آن را اقدامی جنایتکارانه و تهدیدی برای امنیت و سلامت دریانوردی می‌داند».

به گزارش روزنامه مردم سالاری، ریاض تعرض به دو نفتکش سعودی را محکوم کرد. ....وزارت خارجه عربستان سعودی در بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن حادثه بندر فجیره، آن را «تهدیدی برای دریانوردی و امنیت جهانی» دانست. در بیانیه وزارت خارجه عربستان سعودی بر همبستگی این کشور با امارات برای مقابله با «عملیات‌های خرابکارانه» تأکید شده است. همچنین «خالد الفالح» وزیر انرژی و صنایع عربستان سعودی تعرض به دو نفتکش سعودی در نزدیکی بندر فجیره امارات را محکوم کرد. وزارت خارجه اردن نیز با صدور بیانیه‌ای حادثه برای چند کشتی نفتکش در بندر فجیره امارات را محکوم کرد. «سفیان القضاة» سخنگوی رسمی وزارت خارجه اردن «بر موضع ثابت و مخالف این کشور با هر گونه اقدامات جنایتکارانه و تهدید علیه امنیت و سلامت دریانوردی در خلیج (فارس)» تأکید کرد....وزارت خارجه مصر نیز با صدور بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن حادثه بندر فجیره، بر همبستگی با دولت و ملت امارات برای مقابله با تمامی چالش‌ها و تمامی تلاش‌های مربوط به برهم زدن ثبات امارات، تأکید کرد.

ابتکار در مطلبی با استفاده از میان تیتر 'وحشت اروپا' نوشت: مقامات اروپایی از روز گذشته طی صحبت‌های مختلف ابراز نگرانی شدید خود را نسبت به وقوع یک درگیری احتمالی و بر اساس یک عامل تصادفی عنوان کرده‌‌اند. به عنوان مثال فدریکا موگرینی هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیروز بار دیگر ضمن تاکید بر اینکه اروپا با تمامی ابرازهای خود از توافق هسته‌ای حمایت خواهد کرد، گفت: قرار است به زودی طی دیداری با وزیران خارجه آلمان، انگلیس و فرانسه در خصوص یافتن بهترین راهکارها برای حمایت از برجام رایزنی داشته باشیم. او همچنین به سفر غیرمنتظره پمپئو به بروکسل برای دیدار با مقامات اروپایی اشاره کرد و گفت که باید از هر نوع افزایش تنش با ایران اجتناب شود.

** تاثیر این حادثه بر قیمت جهانی نفت

به گزارش روزنامه اعتماد، وقوع این حادثه روز دوشنبه باعث افزایش قیمت جهانی نفت شد و قیمت نفت برنت دریای شمال با یک دلار افزایش در هر بشکه به 72 دلار رسید. نزدیک به یک پنجم از کل نفت مصرفی در جهان از طریق تنگه هرمز تامین می‌شود. 10 روز پیش، دولت ایالات متحده امریکا با اعلام پایان مهلت تمام معافیت‌ها برای کشورهای وارد‌کننده نفت خام از ایران، پیشنهاد کرده ‌بود که واردکنندگان نفت ایران از امارات متحده عربی و پادشاهی عربستان سعودی نفت بخرند و بلافاصله صدور بیانیه‌هایی در مورد اعزام تجهیزات نظامی به منطقه آغاز شده‌ بود.

به گزارش روزنامه مردم سالاری، خبرگزاری رویترز روز یکشنبه گزارش داد که به دنبال تشدید تنش‌ها در منطقه شاخص بورس کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس سقوط کرد.....تجربه ثابت کرده است که ناامنی در خلیج فارس به سود هیچ طرفی نیست اما برخی طرف‌ها در این میان آسیب پذیرترند. واقعیت این است که اقتصاد باراندازی امارات و برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس که در دهه‌های گذشته به لطف مراقبت مداوم ایران و به مدد امنیت در خلیج فارس به خود بالیده اند اکنون با کمترین تهدید امنیتی می‌تواند به دره سقوط کند.

ابتکار نوشت: این امر علاوه بر اینکه هزینه‌ها و تبعات نامشخصی برای ایالات متحده و متحدان منطقه‌ای این کشور خواهد داشت، از یک سوی ماجرا می‌تواند با بالا بردن قیمت نفت موجب افزایش فشار بر روی اروپا و در نهایت تغییر محاسبات در کاخ سفید شود. همچنین حمله به چهار کشتی نفتی در نزدیکی بندر فجیره اگر هم به منظور تحریک افکار عمومی از سوی طرف مقابل برای اقدام احتمالی باشد، بار دیگر می‌تواند قیمت‌ نفت را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

به گزارش روزنامه ایران به نقل از خبرگزاری رویترز، در پی انتشار خبر انفجار در بندر فجیره، روز دوشنبه قیمت نفت افزایش پیدا کرد. قیمت هر بشکه نفت برنت که 71 دلار و 71 سنت بود، بیش از یک دلار افزایش قیمت پیدا کرد. نفت متوسط غرب تگزاس امریکا هم که 62 دلار و 45 سنت بود، 79 سنت افزایش داشت. عربستان و امارات، به نوبت بزرگ‎ترین و سومین تولیدکننده بزرگ نفت در جهان هستند و در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) از نفوذ بسیار بالایی برخوردار هستند. برخی ناظران می‎گویند هدف امارات از تکذیب اولیه این انفجار این بوده که قیمت نفت جهش زیادی نداشته باشد.

** دلایل اهمیت این اتفاق

در بخشی از یادداشت منتشر شده در ستون نگاه روزنامه شرق، می خوانیم: اتفاقی که صبح یکشنبه در بندر فجیره یا آب‌های ساحلی آن افتاد، از اهمیتی بیش از اهمیت این قبیل وقایع در شرایط عادی برخوردار است. روشن است که شرایط این روزها در منطقه را به دلیل تحریکات غیرمسئولانه آمریکا، از جمله ارسال ادوات جنگی به منطقه و سخنان تحریک‌آمیز مقامات آن کشور، نمی‌توان چندان عادی شمرد. در چنین شرایطی هر اتفاقی به‌سرعت رنگی خاص به خود می‌گیرد و طرف‌های ذی‌ربط می‌کوشند تا از آن برای پیشبرد اهداف خود بهره‌برداری یا سوءاستفاده کنند. .... از طرفی، این حادثه در شرایطی رخ داده که وزرای خارجه انگلیس، آلمان و فرانسه به همراه موگرینی دیروز در بروکسل راجع به مواضع جدید ایران در مورد برجام با هم مشورت کردند. وزیر خارجه آمریکا نیز با تعویق سفرش به مسکو برای مشورت با همتایان اروپایی به آنها ملحق شد.

روزنامه اعتماد نیز در مطلبی نوشت: انفجارهای مشکوک امنیت شاهراه انرژی جهان را به مخاطره انداخت.....این رویدادها در شرایطی اتفاق می‌افتد که طی یک هفته گذشته مقام‌های امریکایی از جمله وزیر خارجه، مایک پومپئو، مشاور امنیت ملی رییس‌جمهور، جان بولتون و فرمانده سازمان تروریستی سنتکام، رابرت مک‌کنزی، ضمن تشدید لفاظی‌های ضد ایرانی، اقداماتی از جمله اعزام جنگنده‌ها، ناو هواپیما‌بر و سامانه ضدموشک را با هدف ادعایی «دفاع در مقابل حملات ایران» آغاز کرده‌اند. همزمانی رویدادهای اخیر بسیاری از ناظران شرایط منطقه غرب آسیا را بر آن داشته است تا صریحا در مورد احتمال توطئه برای آتش‌افروزی در منطقه هشدار دهند. این رویداد درست دو روز بعد از آن رخ می‌دهد که اداره کل دریانوردی ایالات متحده امریکا برای کشتی‌های عبوری از تنگه هرمز هشداری در مورد خطرات احتمالی از جمله ادعای «حمله توسط نیروهای ایرانی» تردد در خلیج فارس صادر کرد و از کشتی‌های امریکایی خواست تا دست کم 48 ساعت قبل از عبور از تنگه هرمز، مسیر خود را به اطلاع پایگاه دریایی سازمان تروریستی سنتکام در بحرین برسانند.

** اهمیت نحوه برخورد ایران با این حادثه

شرق در بخشی از یادداشت خود آورده است: نحوه برخورد جهات دولتی، حکومتی، رسانه‌ای و خصوصی در ایران با این قضیه حائز کمال اهمیت است. .... بی‌شک، نیاز ما به راه دریایی خلیج‌فارس بیشتر از نیاز دشمنان ماست. بخش عمده صادرات و واردات ما، از جمله تأمین حوائج اولیه ما، از این طریق تأمین می‌شود. کشورهایی که روابط بهتری با ما دارند مانند عراق و کویت و قطر و نیز بسیاری از کشورهای آسیایی وابستگی بیشتری به این آبراه دارند. بنابراین طبیعی است که ما بیش از دیگران نگران امنیت خطوط دریایی در منطقه باشیم. در چنین شرایطی نحوه برخورد برخی از رسانه‌های داخلی و «شیشه‌ای»‌ شمردن امنیت جنوب خلیج‌فارس و مانند آن ممکن است به حساب نوعی استقبال ضمنی یا صریح از حادثه فجیره گذاشته شده و دست تندروها در آمریکا و منطقه را برای دشمنی بیشتر باز کند.

رسانه های اصولگرا

..................................

** گمانه زنی ها در خصوص حادثه بندر فجیره

در بخشی از گزارش منتشر شده در روزنامه جوان می خوانیم: خرابکاری در چند کشتی نفتکش در بندر فجیره امارات، شک و شبهه‌های فراوانی ایجاد کرده و بسیاری را بر آن داشته که باور کنند این ماجرا به نوعی یا ساختگی بوده یا خرابکاری عمدی با اهداف سیاسی بوده است. عمال سعودی و صهیونیستی با موج‌سواری روی این حادثه انگشت اتهام را به سمت ایران گرفتند تا با متهم کردن ایران به خرابکاری در منطقه، واشنگتن را به اقدام ماجراجویانه علیه تهران تشویق کنند، اما بسیاری از ناظران نقش ایران را رد کرده و رژیم صهیونیستی را مسبب این خرابکاری معرفی کردند.

تارنمای مشرق نیوز در مطلبی با طرح سوالی مبنی بر ' پشت پرده انفجار نفتکش‌ها چیست؟/ آیا الفجیره نسخه اماراتی 11 سپتامبر است؟' به 'ابهامات یک حادثه مشکوک' اشاره کرده است. به گزارش این روزنامه، هیچ شاخصی وجود ندارد که نشان دهد به این کشتی‌ها حمله نظامی شده است. بلکه به نظر می‌رسد انفجارها از داخل کشتی‌ها بوده و مواد منفجره بر اساس برنامه از پیش تعیین شده به داخل کشتی‌ها انتقال داده شده‌اند.

قضاوت در مورد اینکه آیا انفجارهای الفجیره یک خودزنی سیاسی بوده و نسخه اماراتی حوادث 11 سپتامبر آمریکا به شمار می‌رود یا نه، هنوز زود است، اما تحلیل‌گران هنوز درک درستی از ماهیت عجیب ابهامات این حادثه ندارند. به همین علت است که نقطه اشتراک تحلیل کارشناسان منطقه‌ای و بین‌المللی، توجه به پشت پرده مشکوک این حادثه به ظاهر تروریستی است.

طارق ابراهیم کارشناس مسائل مربوط به منطقه خلیج فارس دست داشتن رژیم صهیونیستی در این عملیات را بعید نمی‌داند و معتقد است که اسرائیل امکانات لجستیکی و اطلاعاتی برای اجرای چنین عملیاتی را دارد....محمد عباس دیگر کارشناس مسائل نظامی منطقه نیز تاکید می‌کند که عربستان و رژیم صهیونیستی منافع قابل توجهی را در حمله آمریکا ضد ایران دارند و همین موضوع می تواند انگشت اتهامات در اجرای این عملیات را متوجه آنها کند. ....بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران مسائل منطقه دست داشتن طرف سوم در این انفجارها را مطرح می‌کنند، طرفی که گرچه تلاش دارد سیگنال‌های ظاهری این عملیات را به گونه‌ای طراحی کند که گروه‌ها و کشورهای دیگری را پشت پرده این خرابکاری معرفی می‌کند، اما با توان اطلاعاتی کشورهای منطقه ای و بین‌المللی و در سایه سکوت مسئولان کشور امارات این عملیات را طراحی و اجرا کرده است.

** سانسور این خبر به دلیل وحشت از تبعات حادثه

به گزارش کیهان، دلیل سانسور عجیب، شدید و هماهنگ این خبر، هراس از پیامدهای سیاسی، اقتصادی، امنیتی این انفجارها عنوان شده است، چرا که امارات مدعی است که به دلیل امنیت حاکم در این کشور توانسته است اقتصاد خود را شکوفا کند. در چنین شرایطی انفجار در یکی از مهم‌ترین بندرهای امارات می‌تواند تبعات زیادی برای اقتصاد این کشور داشته باشد. برخی از کارشناسان معتقدند نگرانی از افزایش قیمت نفت باعث شد مقامات اماراتی دست به سانسور خبری در این خصوص زده و وقوع هرگونه حادثه را تکذیب کنند و سرانجام آن را حادثه‌ای کوچک جلوه دهند، به همین دلیل تاکنون تصویر یا فیلمی از این حادثه به رسانه‌ها درز نکرده یا اگر منتشر شده، از تصاویری استفاده شده که میزان خسارت را ناچیز جلوه دهد!

اما «ایدی کوهین» روزنامه‌نگار و پژوهشگر مشهور اسرائیلی صبح روز دوشنبه (امروز) فیلمی را در حساب توییتر خود با عنوان «فیلم آتش‌گرفتن یکی از نفتکش‌هایی که روز گذشته منفجر شد» منتشر کرد که نشان می‌داد یک کشتی باری دچار حریق شده و تماماً در حال سوختن است. کوهین اما لحظاتی بعد بدون هیچ توضیحی این فیلم را از صفحه توییتر خود حذف کرد!

به گزارش وطن امروز، تکذیب و تأیید انفجارهای بندر فجیره نشانه به‌هم ریختگی حکومت ابوظبی است.....سریال ضدونقیض‌گویی مقامات اماراتی در رابطه با سونامی انفجارهای سحرگاه یکشنبه در بندر فجیره بار دیگر این ضرب‌المثل را در ساحل جنوبی خلیج‌فارس بر سر زبان عوام انداخت که «هر چه شبکه‌های اماراتی می‌خواهند بگویند اما باید صحت و سقمش را از شبکه‌های خارجی جست‌وجو کنیم».

حتی پیش از آنکه وزارت خارجه امارات در بیانیه رسمی عصر یکشنبه اصل وقوع حادثه را تکذیب کند، رسانه مردمی شایعه کار خود را کرده بود و از واکنش هموطنان ایرانی در دوبی و ابوظبی آشکار بود که همه ماجرا را می‌دانند.....از نخستین واکنش‌های جسته و گریخته کارشناسان غربی و عربی چنین بر می‌آید که حمله فجیره چنان عظیم بوده که رژیم ابوظبی دیگر نمی‌توانسته پنهانش کند بویژه وقتی خبرگزاری وام از ورود هیات بررسی بین‌المللی به بندر فجیره خبر می‌داد بدون آنکه خبری رسمی از جزئیات حادثه منتشر کند. رویکردهای ضد و نقیض این امارت‌های بندانگشتی به حادثه‌ای به این مهمی که می‌تواند تجارت را در ترمینال نفتی فجیره و حتی دوبی ناامن کند، آنها را بیشتر به شرکتی شیشه‌ای تشبیه می‌کند تا حاکمیتی ملی. این ضربه نشان داد که حاکمیت مرکزی 7 امارت جنوب تنگه هرمز تحت عنوان امارات عربی متحده تا چه میزان سست است که با چند انفجار خود را می‌بازد.

** اهمیت بندر الفجیره

کیهان نوشت: الفجیره با مساحتی در حدود 1165 کیلومترمربع و جمعیتی بالغ ‌بر130 هزار نفر، یکی از هفت امیرنشین امارات متحده عربی است. بندر الفجیره، تنها بندر نفتی و صنعتی کشور امارات در حاشیه دریای عمان است؛ چند سال قبل بود که اماراتی‌ها یک خط لوله انتقال نفت به طول 370 کیلومتر از ابوظبی به این بندر کشیدند تا به زعم خودشان تنگه هرمز را دور بزنند. این درحالی است که خط لوله مذکور تنها در قالب یک طرح ملی کشور امارات تعریف می‌شود و نه یک طرح فراملی و بین‌المللی تا بتوان آن را رقیبی برای یک آبراه بین‌المللی قلمداد کرد به‌گونه‌ای که توانایی دور زدن تنگه هرمز را به سایر کشورهای حوزه خلیج‌فارس بدهد. نباید فراموش کرد بندر فجیره وابستگی به کشتی‌های عبور کرده از تنگه هرمز دارد و اگر روزی این آبراه راهبردی به هر دلیلی خالی از تردد کشتی‌ها گردد، بدون شک ضربه بزرگی متوجه بندرگاه فجیره خواهد شد.

فاصله الفجیره با تنگه هرمز موجب شده تا حاکمان شیخ نشین امارات برای دور زدن تنگه هرمز و صادرات نفت خام خود به این بندر نگاه ویژه‌ای داشته باشند. نتیجه این نگاه ویژه در سال‌های گذشته سرازیر شدن سیل سرمایه‌های خارجی برای ساخت ترمینال بزرگ نفتی در این بندر بوده است. هم‌اکنون شرکت‌های بزرگ نفتی همچون اکسون موبیل، شل و توتال در این بندر گرد آمده‌اند تا 75 درصد نفت این شیخ نشین را از این ترمینال صادر کنند تا نفتکش‌های اماراتی مجبور به گذشتن از تنگه هرمز نباشند.

** واکنش‌ها نسبت به این موضوع

کیهان در گزارشی نوشت: سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران حوادث روز یکشنبه 22 اردیبهشت برای چند کشتی در دریای عمان را نگران‌کننده و تاسف بار خواند و خواهان روشن شدن ابعاد دقیق این حادثه شد. وی با ‌اشاره به تاثیر منفی این حوادث بر سلامت کشتیرانی و امنیت عبور و مرور دریایی نسبت به هرگونه دسیسه از سوی بدخواهان جهت برهم زدن ثبات و امنیت در منطقه هشدار داد و خواهان هوشیاری کشورهای منطقه نسبت به هرگونه ماجراجویی از سوی عوامل خارجی شد. اداره امور دریایی آمریکا نیز به کشتیران‌ها درخصوص تردد در دریای عمان هشدار داد و از آنها خواست تا به هنگام عبور از بندر «الفجیره»، نهایت احتیاط را به کار گیرند. شورای همکاری خلیج‌فارس هم در بیانیه‌ای «عملیات خرابکارانه علیه چهار کشتی تجاری» در نزدیکی آب‌های منطقه‌ای امارات را محکوم کرد. وزارت خارجه مصر نیز با صدور بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن حادثه بندر الفجیره، بر همبستگی با دولت و ملت امارات برای مقابله با تمامی چالش‌ها و تمامی تلاش‌های مربوط به برهم زدن ثبات امارات، تأکید کرد.

** تاثیر این اتفاق بر اقتصاد

به گزارش روزنامه کیهان، به دنبال این حادثه شاخص بورس‌های تمام کشورهای عربی حاشیه‌ خلیج‌فارس به‌شدت کاهشی شد. سقوط حدود 4درصدی بورس دبی، ابوظبی و عربستان‌ پس از حملات انجام‌شده به نفتکش‌های سعودی و اماراتی موجب ملتهب‌شدن بازار در این دو کشور شده است. همچنین شاخص بورس در اغلب کشورهای اروپایی و جهانی روند کاهشی داشته است. قیمت نفت نیز حدود نیم درصد بالاتر رفت. اهمیت اتفاقات در فجیره از آن جهت بود که این بندر، دومین بندر بزرگ بانکرینگ یا همان سوخت‌رسانی به کشتی‌ها و نفتکش‌ها در جهان است. همچنین نزدیکی این بندر به منابع نفت و گاز خاورمیانه و بارگیری روزانه 1/5 میلیون بشکه نفت خام از این بندر، بر اهمیت آن افزوده است.

کیهان در بخشی از مطلب منتشر شده در ستون گفت و شنود آورده است: انفجار نفتکش‌های غول‌پیکر در بندر نفتی فجیره امارات، شاخص بورس را در ایران 3863 واحد افزایش داده، قیمت نفت افزایش پیدا کرده و قیمت دلار هم پایین آمده است.... شاخص بورس در کشورهای عربی هم به شدت کاهش یافته است!

وطن امروز نوشت: اما متعاقب اعتراف رژیم‌های امارات و سعودی به عنوان نخستین و سومین تولید‌کنندگان اوپک به انفجارهای بندر نفتی فجیره، قیمت جهانی نفت آتی با افزایش ناگهانی مواجه شد. نفت خام برنت با افزایش قیمت بیش از یک دلاری به 71/71 دلار در هر بشکه برای معاملات آینده رسید و به همین شکل بهای هر بشکه نفت متوسط وست‌تگزاس با 79 سنت افزایش به 45/62 دلار رسید. موسسه مشاوره انرژی جی‌بی‌سی در وین نیز انفجارهای فجیره را نشانه‌ای نگران‌کننده از رشد ریسک تجارت سوخت در منطقه خاورمیانه دانست.

* این رخداد نشانه ضعف نظامی امارات

وطن امروز در مطلبی نوشت: یک کارشناس نظامی برجسته لبنانی در گفت‌وگو با شبکه المیادین، نخستین شبکه بین‌المللی که حادثه بندر فجیره را برملا ساخت، این رویداد را نشانه ضعف امنیت نظامی امارات عربی متحده دانست. سرتیپ بازنشسته «الیاس فرحات» گفت: «با آغاز انتشار اخبار، مقامات اماراتی نتوانستند این موضوع را پنهان نگه دارند. به‌رغم امنیت پلیسی خوب امارات، این حادثه نشان داد امنیت نظامی این کشور در سطح امنیت پلیسی آن نیست. فرحات معتقد است شرکت بندرهای دوبی پس از این حادثه در تدابیر امنیتی خود تجدیدنظر خواهد کرد، بویژه اینکه خارجی‌های بسیاری مقیم این کشور هستند.

روزنامه جوان نیز با استفاده از میان تیتر 'امنیت شیشه‌ای امارات ' نوشت: امارات با سکوت درباره افشای ابعاد این ماجرا سعی می‌کند نشان دهد خاک این کشور امن است، چرا که کوچک‌ترین اتفاق در این چند امارت باعث خراب شدن وجهه این کشور و عدم اطمینان شرکت‌ها از ایمن بودن این بنادر می‌شود. اما این حادثه نشان داد که امارات برخلاف آنچه مقامات این کشور مدعی هستند چندان هم امن نیست.... امارات درحالی از عهده تأمین امنیت خود برنمی‌آید که در سال‌های اخیر با مشارکت در جنگ یمن به دنبال سلطه بر مناطق جنوبی این کشور و گسترش نفوذ خود در خلیج فارس است. امارات همچنین با مداخله در امور کشور‌های شمال آفریقا و کمک‌های مالی به رهبران آنها، سودای رهبری در خاورمیانه را دارد.