کاهش قیمت مرغ به پایین تر از نرخ مصوب اگرچه رضایت مصرف کننده را به دنبال داشته اما با هشدار تولیدکنندگان مواجه شده است، دلیل این افت قیمت چیست و وزارت جهاد برای تعادل بازار چه برنامه ای دارد؟

کاهش وحشتناک قیمت مرغ در بازار امروز | قیمت مرغ گرم کیلویی چند؟
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

بعد از افزایش قیمت مرغ، با کاهش قدرت خرید مردم رو به رو شدیم. بر همین اساس قیمت مرغ روند کاهشی پیش گرفت. قیمت مرغ هم اکنون 37 تا 40 هزارتومان است. قیمت مرغ کاهش داشته و در بازار نیز هیچ کمبودی نداریم. قیمت مرغ نسبت به ماه های گذشته روند تعادلی خود را حفظ خواهد کرد. 

کاهش قیمت مرغ به پایین تر از نرخ مصوب اگرچه رضایت مصرف کننده را به دنبال داشته اما با هشدار تولیدکنندگان مواجه شده است، دلیل این افت قیمت چیست و وزارت جهاد برای تعادل بازار چه برنامه ای دارد؟

این روزها قیمت مرغ در بازار به حدی کاهش یافته که از نرخ مصوب دولتی ۱۱ هزار تومان کمتر شده است. بررسی میدانی از بازار تهران نشان می دهد که در برخی مناطق این شهر، مرغ هم اکنون کیلویی ۵۲ هزار تومان است. این در حالی است که قیمت مصوب مرغ پس از حذف ارز ترجیحی کیلویی ۵۹ هزار و ۵۰۰ و پس از آن با انتقاد تولیدکنندگان ۶۳ هزار تومان تعیین شد. با این اوصاف بدیهی است اگر چه کاهش نرخ مرغ در بازار موجب رضایتمندی مصرف کنندگان است، اما با توجه به کمتر بودن آن نسبت به قیمت اعلامی و تعادلی، به قیمت ضرر تولیدکنندگان تمام می شود. علت این موضوع و وعده وزارت جهاد برای رفع آن چیست؟

سقوط آزاد قیمت مرغ به ۱۱ هزار تومان زیر نرخ مصوب

اما سوال این جاست که چه اتفاقی موجب این وضعیت ناپایدار شده است؟ اسدا...نژاد مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران در این باره به ۳ دلیل عمده اشاره می کند:

عرضه زیاد مرغ منجمد: اولین موردی که وی اشاره می کند، مربوط به عرضه زیاد مرغ منجمد به بازار در عین وجود مازاد مرغ است. به گزارش مهر، وی توضیح داد: کشور به لحاظ تولید مرغ خودکفاست و حتی ظرفیت صادرات تا یک میلیون تن مرغ در سال فراهم است. با این حال متأسفانه بر اساس سیاست‌گذاری که به دلیل شرایط آبان سال گذشته انجام شد، مجوز واردات بیش از ۲۳۰ هزار تن مرغ منجمد به کشور صادر شد. اسدا...نژاد ادامه داد: یک ماه پس از این موضوع ضرورت آن از بین رفت و کشور گوشت مرغ مازاد داشت؛ بنابراین شرکت پشتیبانی امور دام ناگزیر به جمع‎ آوری آن ها از بازار شد. از این ‎رو درخواست شد تا واردات مرغ منجمد متوقف شود. هم اکنون نیز چالش، مربوط به عرضه مرغ‌هایی است که بدون عقبه کارشناسی، برنامه‎ ریزی و وارد شده و تاریخ مصرف آن ها رو پایان است.آن هم در شرایطی که قیمت از نرخ مصوب، پایین تر آمده است. بنابراین باید توزیع گوشت مرغ منجمد وارداتی به طور کامل متوقف شود.

نبود تناسب برنامه تولید با مصرف: مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران، دومین دلیل وجود مرغ مازاد را نبود تناسب میان برنامه تولید و مصرف بیان کرد و افزود: میزان جوجه ریزی در آبان ۱۲۰ میلیون قطعه بوده که این رقم بیش از مصرف کشور با ۱۰۵ میلیون قطعه است. در نتیجه وزارت جهاد باید اقدام لازم را برای ایجاد تعادل عرضه و تقاضا انجام دهد.

تمرکز صرف روی مرغ لاین آرین: سومین عامل برای وضعیت موجود از نظر وی، تمرکز وزارت جهاد کشاورزی روی نژاد مرغ آرین است. این مقام بخش خصوصی توضیح داد: فقط صادرات مرغ نژاد آرین به کشورهای همسایه انجام می شود یا این که مرغ نژاد آرین توسط شرکت پشتیبانی امور دام جمع آوری می شود. گفتنی است، وزارت جهاد برای حمایت از تولید نژاد مرغ لاین ایرانی آرین که سال ها فراموش شده بود، ایران را جزو معدود کشورهای صاحب این نوع مرغ در دنیا کرده و خرید آن را در اولویت قرارداده است. این در حالی است که برخی تولیدکنندگان به عملکرد این نژاد انتقاد دارند و می گویند باید اصلاحاتی در آن صورت بگیرد و به این دلیل تعداد مرغدارانی که از این نژاد استفاده می کنند، کمتر است.

۴ برنامه دولت برای ایجاد تعادل در بازار

در این حال، معاون امور دام و طیور وزارت جهاد کشاورزی، ۴ برنامه این وزارتخانه را برای ایجاد تعادل در بازار مرغ اعلام کرد. به گزارش ایسنا، حسین دماوندی نژاد ابتدا درباره واردات مرغ گفت: مجوز واردات هیچ نوع مرغی از سال گذشته صادر نشده است. سال گذشته هم چون شرایط عرضه مرغ بسیار نابسامان و دولت موظف بود که کمبود مرغ را با واردات تامین کند، مجوز سال گذشته صادر و البته عدد آن هم اصلاح شد.

تولیدکنندگان درباره تبعات کاهش قیمت و زیان تولیدکنندگان و در نتیجه کاهش جوجه ریزی، کمبود مرغ و افزایش قیمت در ماه های آینده هشدار داده اند.

اصلاح قیمت و میزان عرضه مرغ منجمد به بازار: معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در خصوص مرغ های منجمد در بازار اظهار کرد: فروشگاه های زنجیره ای طی ماه های پیش، مقادیری مرغ دریافت کردند که در سردخانه ها موجود است و به صورت محدود عرضه می شود. همچنین قیمت مرغ منجمد را اصلاح کردیم و به ۵۰ هزار تومان افزایش دادیم تا تقاضا به سوی مرغ گرم هدایت شود. گفتنی است، پیش از این شرکت پشتیبانی امور دام ۸ آبان، از توزیع روزانه هزار تن مرغ منجمد در بازار به قیمت هر کیلو ۴۵ هزار تومان خبر داده بود.

اصلاح میزان جوجه ریزی: وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به وضعیت تولید جوجه یک روزه نیز اشاره کرد و گفت: برای آبان کاهش میزان جوجه ریزی به ۱۰۹ میلیون قطعه انجام شده تا تعادل در بازار ایجاد شود.

پیگیری برای جمع آوری و مجوز صادرات برای دیگر نژادها: دماوندی‌نژاد با اشاره به این که دولت از سویه مرغ آرین حمایت می‌کند، گفت: برای دیگر سویه‌ها نیز وزارت جهاد پیگیری‌های لازم را انجام داده و به دنبال جمع آوری و گرفتن مجوز صادرات برای دیگر نژادهای غیر از آرین هستیم. در ستاد تنظیم بازار این موضوع مطرح شده و امیدواریم در دو سه روز آینده مصوبه لازم را دریافت کنیم.

ارائه مجوز ذخیره سازی به زنجیره های عرضه و تولیدکنندگان: وی بیان کرد: به تولیدکنندگان و زنجیره‌های بزرگ گوشت اجازه دادیم که گوشت مرغ تولیدی را ذخیره کنند، زیرا از ما درخواست کرده بودند که اجازه ذخیره‌سازی را به آن ها بدهیم تا در پایان سال بتوانند، آن را عرضه کنند.

قیمت مرغدر حالی سازمان فائو در روزهای ابتدایی ماه نوامبر ۲۰۲۲ اعلام کرد که قیمت «گوشت، شکر، غلات، لبنیات و دانه‌های روغنی» کاهش یافته است که آمارها نشان می‌دهد شاخص نسبت به سال‌های اخیر به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است و از سوی دیگر با توجه به نرخ دلار، تامین مواد غذایی را به‌طور خاص برای کشورهای واردکننده مواد غذایی دشوار کرده است. با این وجود به گفته کارشناسان روند کاهشی قیمت جهانی مواد غذایی متاثر از چندین عامل است.

توافقات اوکراین و روسیه قیمت‌ها را کاهشی کرد

به‌طوری که مهدی تولایی، کارشناس و فعال بخش کشاورزی در این خصوص می‌گوید: طی چند ماه اخیر روند قیمت‌های جهانی مواد غذایی کاهشی بوده است که غالبا متاثر از وقوع خشکسالی‌های شدید در اغلب کشورهای جهان و به تبع آن کاهش تولیدات و همچنین روند جنگ روسیه و اوکراین بوده است. به عبارت دیگر در ابتدای وقوع این جنگ به‌دلیل بسته شدن بنادری که غالبا غلات و دانه‌های روغنی کشور اوکراین از آن طریق به کشورهای مختلف ارسال می‌شد جهش قیمت‌ها را شاهد بودیم. اگرچه افزایش قیمت جهانی مواد غذایی در پی خشکسالی و وقوع جنگ بین اوکراین و روسیه تشدید شد، اما با انجام توافقات برای صادر شدن غلات از اوکراین به بازارهای جهانی کاهش قیمت‌ها طی ماه‌های اخیر رقم خورده است.

تولایی افزود: با این وجود در پی توافقات صورت گرفته مبنی بر باز شدن بنادر جهت خروج غلاتی که در این کشور به نوعی انبار شده بود قیمت‌ها روندی منطقی‌تر پیدا کرد و به عبارتی کاهشی شد.

وی ادامه داد: با این وجود در صورت ایجاد هر اختلالی در این روند و بازگشتن به شرایط قبل می‌تواند خود آغازگر افزایش قیمت‌ها باشد که امیدواریم این‌گونه نشود.

علیرضا الوندی دیگر فعال بخش کشاورزی و رئیس سازمان مردم نهاد هکا نیز می‌گوید: خوشبختانه اصلی‌ترین کاهش قیمت‌ها در بازارهای جهانی در مورد محصولات و مواد علوفه‌ای همچون جو و ذرت رقم خورده است که به تبع بر کاهش قیمت مواد غذایی همچون گوشت و لبنیات موثر بوده است.

الوندی خاطرنشان می‌کند: این روند در ایران نیز قابل مشاهده است که در کشور ما عاملی که تاثیر گذاشته در حقیقت عدم توانایی مردم در خرید مکفی محصولات کشاورزی با قیمت‌های فعلی است.

وی ادامه می‌دهد: به‌عبارت ساده‌تر این عدم توانایی اقتصادی مردم باعث شده یک مقدار مازاد محصول داشته باشیم و این‌ها باعث شد که قیمت یک مقدار افت پیدا کند.

این فعال بخش کشاورزی افزود: در حال حاضر عدم توانایی خرید مردم به‌طور محسوس روی کاهش قیمت لبنیات و مرغ به نسبت دیگر محصولات مشهودتر بوده و مصرف مردم روی این دو قلم کاهش پیدا کرده است.

الوندی همچنین در پاسخ به این سوال که با این حال چرا افت قیمت‌ها در بازار محسوس نیست، گفت: اگر ما تورم را در نظر بگیریم و نسبت تورم به افزایش قیمت را در نظر بگیریم می‌بینیم که مدتی است مرغ روی قیمت ثابتی ایستاده است و هیچ نشانه‌ای از این تورمی که در جامعه است را در قیمت مرغ نمی‌بینیم. بنابراین به معنای واقعی نمی‌گوییم قیمت کاهش یافته بلکه می‌گوییم افزایش قیمتی که همراه با تورم باشد را در این محصول مشاهده نمی‌کنیم.

وی ادامه داد: با این وجود ایستادن قیمت روی قیمت‌های قبلی در کشوری که به گفته مسئولان تورم ۴۰درصدی را تجربه می‌کند خود نوعی روندی مثبت محسوب می‌شود. با توجه به افزایش نرخ دلار با وارد شدن علوفه‌های دامی با نرخ‌های جدید طی یک تا دوماه آینده شاهد افزایش نرخ چند محصول از جمله مرغ و لبنیات خواهیم بود

رئیس سازمان هکا همچنین در پاسخ به این سوال که این ایستایی قیمت بیشتر روی کدام محصولات رخ داده نیز می‌گوید: همان‌طور که می‌دانید در چند ماه گذشته برای تولیدکننده قیمت گوشت گوسفندی روندی کاهشی را داشته چون با توجه به شرایط فعلی نگهداری دام برای دامدار به‌صرفه نیست و گله‌های مولد در حال وارد شدن به بازار است.

قیمت مرغوی افزود: این روند به ما این هشدار را می‌دهد که در آینده با افزایش قیمت‌ها روبه‌رو خواهیم شد؛ یعنی بعد از تمام شدن ذخایر ژنتیکی ما احتمالا با افزایش قیمت‌ها روبه‌رو خواهیم شد.

الوندی افزود: با این وجود به‌طور کلی وضعیت بازار به گونه‌ای است که به نسبت افزایش که روی قیمت دلار می‌بینیم و افزایشی که باید روی محصولات ببینیم فعلا دیده نشده است.

وی ادامه داد: به‌نظر بنده چندین سال طول می‌کشد تا دوباره کفه قدرت خرید مردم و عرضه و تقاضا بتواند باعث شود که بازارها به شکل گذشته‌اش رونق بگیرد.

الوندی با اشاره به حذف ارز ۴۲۰۰تومانی واردات کالاهای اساسی می‌گوید: ما در هر صورت باید این را تجربه می‌کردیم و این عمل فعلی بود که باید اتفاق می‌افتد و لذا باید از آن گذر کنیم و پیامدهای آن را نیز بپذیریم.

وی درخصوص پیش‌بینی روند بازار طی ماه‌های پیش‌رو نیز می‌گوید: قطعا در ماه‌های آینده افزایش قیمت را در مورد محصول مرغ و لبنیات خواهیم داشت.

الوندی گفت: علت این افزایش قیمت‌ها نیز در ماه‌های آینده این است که الان چون نرخ دلار افزایش یافته تا بخواهد علوفه این دلار وارد بازار شود یک تا دوماه طول می‌کشد و با افزایش قیمت علوفه، افزایش قیمت محصولات کشاورزی را که وابسته به علوفه وارداتی است را خواهیم داشت. بنابراین می‌توان گفت ظرف یک تا دو ماه آینده افزایش قیمت‌ها را در بازار خواهیم داشت.

وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه فروش مرغ منجمد خارج از سامانه ستکاوا ممنوع شده است، گفت: تاکنون ۶هزار تن مرغ منجمد در سامانه ستکاوا در استان تهران بارگذاری شده است و کنار خرید نقدی در سامانه، خرید توافقی نیز به‌زودی انجام خواهد شد.

در این جلسه، سید جواد ساداتی‌نژاد وزیر جهاد کشاورزی بر اهمیت ثبت سفارش مرغ منجمد در سامانه ستکاوا تأکید و اظهار کرد: فروش مرغ منجمد خارج از سامانه ستکاوا ممنوع است تا مرغ به‌صورت بهداشتی و بدون دخالت واسطه به دست مصرف‌کننده برسد.

وی بر استفاده از ظرفیت صنایع تبدیلی و زنجیره‌های تولید در توزیع مرغ تأکید کرد.