الکاظمی میانجیگری نه؛درپی تحکیم روابط

آرمان ملی: نخست‌وزیر جدید عراق پس از لغو سفر به عربستان در صدر هیاتی بلندپایه بعدازظهر گذشته به تهران آمد و مورد استقبال حسن روحانی رئیس‌جمهور قرار گرفت تا با مقامات کشورمان درخصوص تحکیم روابط دوجانبه و تسریع در اجرایی شدن توافقات دو کشور ملاقات و گفت‌وگو کند. البته شرایط ویژه‌ای که به دلیل کرونا بر روابط دیپلماتیک نیز سایه افکنده باعث شد که به دلیل رعایت پروتکل‌های بهداشتی کرونا محدودیت‌هایی در اجرای مراسم استقبال از نخست‌وزیر عراق اعمال شود. مصطفی الکاظمی که پیش از این پیش‌بینی می‌شد برای میانجی‌گری وارد تهران شود با هیات همراهی متشکل از وزیر دارایی، وزیر امور خارجه، وزیر برنامه‌ریزی، وزیر دفاع، وزیر نفت، دبیرکل شورای وزیران و مدیرکل بانک تجارت عراق به ایران آمد تا نشان دهد درصدد تعمیق روابط و بستن قراردادهای دوجانبه در حوزه‌های مختلف است. در دیدار نخست‌وزیر عراق با رئیس‌جمهور کشورمان توافق شد تا کمیته مشترکی به منظور پیگیری و تسریع در اجرایی شدن توافقات دو کشور تشکیل شده و فعالیت خود را آغاز کند.

وساطت یا تعامل دوجانبه؟

چندی پیش بود که دستگاه دیپلماسی عراق از سفرهای 3 گانه نخست‌وزیر جدید این کشور به عربستان، ایران و آمریکا خبر داد. در این راستا بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان بر این امر صحه گذاشتند که سفرهای مصطفی الکاظمی به هم بی‌ارتباط نبوده و دست‌کم سفرهای وی به عربستان و ایران را می‌توان در راستای میانجی‌گری و وساطت میان دو کشور قلمداد کرد. حتی برخی سفر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به بغداد و دیدار با مقامات عراقی را به جهت تسلیم پیام تهران به مقامات عراقی برای وساطت میان تهران و ریاض خواندند. البته بودند کسانی که سفر نخست‌وزیر جدید عراق به تهران را در جهت گسترش روابط دوجانبه و تعامل در باب مسائل منطقه‌ای بخوانند، اما باز هم شاه‌بیت سفر‌های الکاظمی بحث میانجی‌گری و وساطت بود. با این حال لغو سفر الکاظمی به عربستان همه تحلیل‌ها را بهم ریخت و اساسا پروژه میانجی‌گری نیز از دور تحلیل‌ها خارج شد. آنچه مسلم است بیماری ملک سلمان پادشاه سعودی دلیل عدم سفر الکاظمی به ریاض بوده است. حتی خود محمد بن‌سلمان ولیعهد سعودی درخصوص لغو سفر نخست‌وزیر عراق به این کشور در توئیتی نوشت: «رهبری دو کشور این سفر را به بعد از مرخص شدن پادشاه از بیمارستان موکول کردند تا به این کشور جایگاه لایقی که به‌عنوان یک کشور طراز اول برای سفر داراست را ببخشند.» لذا با کنار هم قرار دادن اتفاقات اخیر یعنی موکول شدن سفر نخست‌وزیر عراق به عربستان به زمان دیگر و انجام سفر دوروزه به ایران گمانه‌زنی‌های موجود درباره میانجی‌گری او را کمرنگ می‌کند. یک عضو کمیسیون روابط خارجی پارلمان عراق نیز با تکذیب هرگونه میانجیگری از سوی بغداد میان ایران و عربستان گفته: «اگر وساطتی از سوی الکاظمی میان تهران و ریاض وجود داشت، از قبل اعلام یا تلویحا به آن اشاره می‌شد. این رویکرد عراقی‌ها نشان می‌دهد که حضور نخست‌وزیر و هیات بلندپایه همراه صرفا جهت تعمیق و تحکیم روابط دو کشور و بسط و گسترش روابط سیاسی، اقتصادی، تجاری و ... بوده است. باید دید در دیدار مصطفی الکاظمی با مسئولان عالی‌رتبه کشورمان چه مسائلی مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت...