دوراهی تصمیم‌گیری تعطیلی شنبه، شورای نگهبان به نفع سود 8 میلیارد دلاری رای می‌دهد؟

هادی طحان نظیف در نشست خبری امروز خود، در پاسخ به سوالی پیرامون نظر شورای نگهبان نسبت به لایحه تعطیلی آخر هفته یا مصوبه موسوم به تعطیلی شنبه‌ها، گفت: واقعیت این است که ما در روزهای پایانی مجلس یازدهم مصوبات زیادی را دریافت کردیم و ما تاکنون نتیجه حدود ۱۲ مورد را اعلام کردیم و ۷-۸ مورد باقی مانده که یکی از آن‌ها همین مصوبه‌ای ست که اشاره فرمودید، بررسی مصوبات همچنان ادامه دارد و ان‌شاءالله در روزهای آینده در این رابطه هم با پایان بررسی اعلام نظر خواهیم کرد.

این در حالیست که همواره در چند هفته اخیر موضوع تاثیر تعطیلی شنبه بر رونق اقتصادی کشور و همچنین انجام مبادلات تجاری با سایر کشورها حسابی مطرح شد و مورد بررسی قرار گرفت، موضوعی که بررسی جزئیات آن حکایت از کسب سود هشت میلیارد دلاری برای کشور دارد. اکوایران در گزارشی زیان مالی ناشی از لغو مصوبه مجلس پیرامون تعطیلات آخر هفته، را بررسی کرده و اعلام کرده بر اساس جدیدترین آمار، این زیان چیزی بالغ بر 8 میلیارد و 289 میلیون و 31 هزار دلار برآورد شده است. به تعبیر دیگر کشور سودی بالغ بر 8 میلیارد دلار از حفظ این مصوبه خواهد برد.

داده‌های گمرک ایران نشان می‌دهد؛ عمده شرکای ایران در حوزه  صادرات چین، عراق، ترکیه، امارات متحده عربی و هند هستند. مجموع خریدی که آنها در سال 1401 از ایران داشتند، بالغ بر 30 میلیارد و 151 میلیون دلار  گزارش شد. مجموع فروش کالا و خدمات آنها به ایران هم  بالغ بر 53 میلیارد و 488 میلیون دلار برآورد شد. در کل حجم تجارت با این پنج کشور بالغ بر 83 میلیارد و 639 میلیون دلار بوده که 74 درصد از حجم تجارت کشور را به خود اختصاص داده‌اند.

طبق پژوهش اتاق بازرگانی اصفهان هیچ کدام از این شرکا پنجشنبه آخر هفته تعطیل نیستند. همین مطالعه نشان می‌دهد؛ زیان تجارت ایران از تعطیلی پنجشنبه آخرهفته‌ها 8،289،031،800 دلار است که معادل 10 درصد از حجم تجارت فعلی کشور با این 5 شریک عمده تجاری است.

با محاسبه این زیان برای سایر شرکای تجاری میزان زیان به صادرات کشور با تعطیلی پنجشنبه‌ها بیشتر خواهد بود. البته باید توجه داشت که برای سادگی این محاسبه فرض شده است که نیمی از مسائل و اموری که در روز پنجشنبه قابل پیگیری بوده است در سایر روزهای کاری دنبال شده؛ در حالی که گاهی عملا این مهم قابل اجرا نیست. در واقع با تعطیلی پنجشنبه و جمعه عملا 4 روز هفته امکان دسترسی و پیگیری مسائل مرتبط با تجارت به طور رسمی امکان پذیر نیست. برای نمونه اگر ارسال کامیون کالا به طرف اروپا، در یکی از مرزها با اشکالی روبه رو شود، این اشکال باید در کشور حل شود. اگر این موضوع روز پنج شنبه و جمعه باشد؛ عملا کامیون در پشت مرز متوقف می‌ماند و روز شنبه و یکشنبه نیز در خارج از کشور تعطیل است. بنابراین عملا چهار روز از دست می‌رود. این در حالی است که مطابق با مقررات باربری زمان معین برای توقف کامیو نها در نظر گرفته می‌شود و مازاد بر آن سبب تحمیل هزینه خواب کامیون به فعالان حوزه تجارت می‌شود. بنابراین این عدم تطابق و عدم هماهنگی تعطیلات در بخش حمل و نقل نیز مشکل‌ساز است.

این در حالی است که تنها با جابه جایی تعطیلی از پنجشنبه‌ها به روزهای شنبه نه تنها این زیان جبران می‌شود بلکه به دلیل هماهنگ شدن با سیستم تعطیلات جهانی منافع بیشتری برای کشور حاصل خواهد شد.