تبریز| آخرین وضعیت دریاچه ارومیه؛ از اجرای طرح تثبیت ریزگردهای نمکی با بوته‌کاری تا رد انتقال آب خزر به دریاچه

به گزارش مثلث آنلاین به نقل از خبرگزاری تسنیم از تبریز ، استفاده بی رویه از آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، افزایش جمعیت، کاهش 20 درصدی نزولات جوی و تغییر اقلیم و افزایش تبخیر آب از جمله علل خشک شدن و پسروی آب دریاچه ارومیه است.

دریاچه‌ای که در دهه 70 بحران پیشروی آب را تجربه کرده است، در دهه 90 بحران پسروی را شاهد است که ملت و دولت را برای حل آن بسیج کرده است.

رسانه‌ها هم به نوبه خود در حل این بحران و احیای دریاچه ارومیه نقش دارند که آگاه‌سازی از تبعات و همراه کردن مردم در مصرف بهینه و تغییر الگوی کشت، یکی از وظایف رسانه‌ها بود که به خوبی اجرا شد.

 تراز دریاچه ارومیه در 25 فروردین و قبل از بارش روزهای اخیر، 1270.74 بود که در مقایسه با ابتدای سال آبی جاری، یعنی اول مهر ماه 43 سانتی متر افزایش تراز داریم که حجم آن 1 میلیارد و 100 میلیون متر مکعب است.

وسعت دریاچه 2277 کیلومتر مربع و 2 میلیارد متر مکعب آب دارد که قبلا در دوران پیشروی آب، تا 33 میلیارد متر مکعب هم آب داشت ولی در 18 الی 20 سال اخیر هر ساله 40 سانتی متر از تراز آبی آن کم شد و امروز از تراز 1277.40 در سال 76 به 1270.74 رسیده است.

برخی اعتقاد دارند که پل میانگذر یکی از دلایل خشک شدن دریاچه است چراکه مانع چرخش آب می‌شود که دانشگاه تبریز با مطالعه‌ای که انجام داد، نشان می‌دهد، میانگذر دریاچه و نه پل میانگذر بلکه خاکریزهای وسط دریاچه گردش آب را محدود کرده و در خشک شدن آب دریاچه اثر داشت.

درصورتیکه امسال هم درجه حرارت هوا در تابستان و بهار مانند سال قبل باشد 1.2 میلیارد متر مکعب آب از دست می‌رود که اگر به راهکار منع تبخیر نرسیم سالانه تا 2.4 میلیارد مترمکعب آب از دست خواهد رفت و آن، برابر با خشکی کامل دریاچه است لذا دانشگاه‌های تبریز، شریف و ارومیه برای کاهش تبخیر مطالعه می‌کنند.

خبرنگاران هم قبل از سفر ریاست جمهوری به آذربایجان شرقی به همراه مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان شرقی از روند احیا و آخرین وضعیت دریاچه ارومیه بازدید کردند.

خلیل ساعی، مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان شرقی با مقایسه تراز آبی دریاچه ارومیه از سال 93 تا 97 در 25 فروردین ابراز داشت: به ترتیب از سال 93 تا کنون تراز آبی دریاچه 1270.71، 1270.71، 1270.94، 1270.78 و امروز 1270.74 است که 1274.1 تراز اکولوژیک بوده و آرتمیا توان حیات دارد.

وی با تاکید بر اینکه دولت در تصمیم احیای دریاچه به دنبال نقشه راه علمی بود که 27 راهکار اولیه برای دریاچه اندیشیده شد تصریح کرد: آب منطقه‌ای، آب و فاضلاب، محیط زیست، منابع طبیعی و جهاد کشاورزی متولی شد.

مدیرکل مدیریت بحران استان آذربایجان شرقی اجرای طرح تثبیت ریزگردهای نمکی را از جمله اقدامات ستاد احیا است که در سه تا چهار نقطه از منطقه اجرا می‌شود گفت: بوته و نهال در اطراف دریاچه کشت شده تا مانع تحرک ریزگردهای نمکی فعال شود.

وی با اشاره به اینکه اگر دولت وارد احیا نمی‌شد، تراز آبی دریاچه 1269.85 می‌رسید و 90 سانت کمتر از امروز بود ابراز داشت: در صورت اجرای کل برنامه‌های احیا امروز تراز آبی 30 تا 35 سانت بیش از امروز بود که این به معنی 1.2 میلیارد متر مکعب آب بیشتر است.

ساعی لایروبی رودخانه‌های حوضه دریاچه ارومیه و اتصال زرینه به سیمینه برای روان شدن به سمت دریاچه را اقدامی بسیار مهم دانست و خاطر نشان کرد: اگر شدت جریان کم باشد اتلاف در مسیر زیاد بوده و به دریاچه نمی‌رسید.

وی با تاکید بر اینکه اشتغال جایگزین در حاشیه دریاچه به همراه تغییر الگوی کشت پیگیری می‌شود تصریح کرد: سهم آذربایجان شرقی در حق آبه دریاچه 10 درصد بود که علی رغم محدودیت منابع ابی استان، سهم حق آبه استان را به 15 درصد رساندند.

مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه انتقال خزر در ستاد احیا رد شد گفت: اختلاف ارتفاع بین خزر و ارومیه بسیار زیاد است و برق مورد نیاز انتقال هم معادل مصرف کل برق استان است ضمن اینکه کیفیت آب هم متفاوت است.

وی از ادامه روند انتقال آب زاب و کانی سیب به سمت دریاچه ارومیه خبر داد و افزود: برای انتقال آب 37 کیلومتر نیاز به حفاری کانال داریم که 18 کیلومتر حفاری شده است.

ساعی بودجه تخصیص یافته به ستاد احیا را 2226 میلیارد تومان عنوان کرد و خاطرنشان ساخت: این رقم را از 93 تاکنون اختصاص دادند که 40 درصد بودجه محقق شده است و 1024 میلیارد تومان صرفا برای انتقال کانی سیب به دریاچه است.

گزارش از مهدی کاظم‌زاده