سفارت آمریکا بعد از تخلیه بسیج دانشجویی باز می شود

فواد ایزدی: روزی را خواهید دید که سفارت آمریکا در تهران بازگشایی خواهد شد.

فواد ایزدی در میزگرد «کافه خبر» اطمینان می‌دهد که روزی بسیج دانشجویی ساختمان سفارت آمریکا، که پس از آبان ۵۸ به «لانه جاسوسی» معروف شده، را خالی خواهد کرد تا دیپلمات‌های آمریکایی در آن مستقر شوند. ابراهیم متقی نیز معتقد است که ایران نمی‌خواهد خود را محبوس کند و می تواند در فضای سیاست و اقتصاد جهانی نقش‌آفرینی کند.

تحلیلگر مسائل سیاست خارجی گفت: مسئله اصلی امروز برای ایران امکان دستیابی به توافق نیست بلکه آن است که آیا بعد از توافق امکان گشایش اقتصادی برای ایران فراهم می آید؟ با وضعیتی که مشاهده می کنیم گشایش اقتصادی بعد از توافق خیلی سخت است و این موضوع در جریان مذاکره باید مورد توجه قرار گیرد.

گروه سیاست - نشست های مذاکراتی ایران و آمریکا با سرعتی فراتر از انتظار پیش می رود و حتی عباس عراقچی در پایان دور سوم گفتگوها با احتیاط درباره حصول توافق اظهار امیدواری کرد. با وجود این اظهار امیدواری، ابهامات درباره اخذ تضمین‌های لازم از آمریکا و نحوه لغو تحریم‌ها همچنان به قوت خود باقی هستند. این دو موضوع از آن جهت حائز اهمیت هستند که با تغییر دولت در واشنگتن توافق جدید به سرنوشت برجام دچار نشود.

فوآد ایزدی در گفت‌وگو با نامه نیوز درباره اخذ تضمین‌های لازم از آمریکا گفت: اگر هدف از مذاکره تعلیق تحریم هاست، کنگره مرجع تصمیم گیری درباره این موضوع است نه رئیس جمهور آمریکا. یعنی کنگره باید جلسه بگذارد و قانون دیگری را تصویب کند. اگر آقای ترامپ نیز بخواهد تحریم ها را به صورت محدود تعلیق کند مجوز درون متنی می خواهد، یعنی قانون اجازه چنین کاری را به او داده باشد والا همان اتفاقی که زمان برجام افتاد، امکان تکرار ندارد.

وی افزود: بعد از برجام تحریم های جدیدی علیه ایران اعمال شدند، مثلا بانک مرکزی ایران به دلیل حمایت از برنامه هسته ای تحریم شد اما بعد از تصویب قوانینی همچون کاتسا، بانک مرکزی ایران در کنار موضوع حمایت از برنامه هسته ای، به اتهام حمایت از تروریزم نیز تحریم شد. حالا اگر موضوع هسته ای بعد از توافق جدید پرونده اش بسته شود، همچنان بانک مرکزی ایران به اتهام حمایت از تروریزم در تحریم باقی می ماند چون موارد دیگر تحریمی دارد.

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی یادآور شد: مسئله اصلی امروز برای ایران امکان دستیابی به توافق نیست بلکه آن است که آیا بعد از توافق امکان گشایش اقتصادی برای ایران فراهم می آید؟ با وضعیتی که مشاهده می کنیم گشایش اقتصادی بعد از توافق خیلی سخت است و این موضوع در جریان مذاکره باید مورد توجه قرار گیرد.

وی درباره تصویب توافق در کنگره آمریکا اظهار کرد: حتی تصویب توافق در کنگره نیز سایر قوانین را تغییر نمی دهد. تغییر قوانین زمانی اتفاق می افتد که نمایندگان کنگره سایر قوانین تحریمی را نیز ملغی کنند بنابراین نباید مانند سال 1394 موضوعات را ساده سازی کنیم چون همان زمان رئیس کل وقت بانک مرکزی نتیجه اقتصادی برجام را هیچ اعلام کرد.

این استاد دانشگاه بیان کرد: حرف مفتی است که برخی می گویند «چون دولت ترامپ و جناح اکثریت کنگره از جمهوری خواه هستند، ترامپ می توانند توافق را به راحتی در کنگره به تصویب برساند و فقط کافی است شروطی را در توافق کنجاند که با تصویب در کنگره سایر قوانین تحریمی نیز ملغی شوند».

وی افزود: امروز نباید انتظاری را از ترامپ و دولت آمریکا داشت که نمی توانند انجام دهند. نمایندگان دموکرات کنگره که روزی اوباما آنها را برای حمایت از برجام به خط کرد امروز نامه اعتراضی به ویتکاف نوشتند و مخالفت خود را با توافق جدید اعلام کردند. نمایندگان جمهوری خواه کنگره نیز بیشتر تحت نفوذ اسرائیل هستند تا ترامپ، از این جهت چنین تحلیل هایی را فقط باید شنید اما باور نکرد.

ایزدی درباره پیشنهاد هزار میلیارد دلاری به آمریکا برای سرمایه گذاری در ایران گفت: این نیز حرف مفت است. ترامپ امروز به سایر کشورها می گوید «بیایید در آمریکا سرمایه گذاری کنید»، چنین کسی چطور حاضر می شود در ایران سرمایه گذاری کند؟ بنابراین اگر ما گزینه سرمایه گذاری هزار میلیارد دلاری را روی میز مذاکره بگذاریم طرف آمریکایی به ما می خندد. حتی اگر ترامپ بتواند تصویب لغو تحریم های ثانویه را از کنگره بگیرد، نمی تواند مجوز لغو تحریم های اولیه را از کنگره بگیرد.

وی افزود: کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس همپیمان آمریکا هستند، چقدر آمریکا در آن کشورها سرمایه گذاری کرده است؟ پس نباید به رویاپردازی برخی افراد کم سواد اعتنا کرد. آنچه آقای عراقچی تا به حال درباره سرمایه گذاری آمریکایی ها مطرح کرده، آن است که ایران 19 راکتور هسته ای می خواهد و آمریکا و سایر کشورها می توانند در این زمینه سرمایه گذاری کند.

این کارشناس مسائل سیاست خارجی درباره بازگشایی سفارت آمریکا در تهران بعد از حصول توافق دوجانبه یادآور شد: بازگشایی سفارت زمانی انجام می شود که به نتیجه ملموس خوبی برسیم، این نتیجه هم زمانی حاصل می شود که لغو تحریم ها اتفاق بیفتد که کار بسیار دشواری است.

وی درباره فرارسیدن پایان دوره سردادن شعار مرگ بر آمریکا افزود: شتر در خواب بیند پنبه دانه؛ متأسفانه شتر در کشور زیاد داریم.

عباس آخوندی گفت: اتفاقاتی در داخل ایران رخ داده و ایران به اجماع رسیده. اتفاقاتی درون امریکا رخ داده به نظر من همه این اتفاقات آن لحظه تاریخی را فراهم می‌کنند که این منازعه ریشه‌دار ایران و آمریکا می تواند به حل و فصل باثباتی برسد.

عباس آخوندی وزیر کابینه روحانی درباره روند مذاکرات ایران و آمریکا گفت: امروز امریکا دنبال حل‌وفصل مساله ایران به روش غیرنظامی است. هرچند ممکن است اعلام کند که گزینه جنگ و اقدام مسلحانه روی میز است، اما تصور من این است که امریکا یا به هیچ‌وجه به سمت اقدام نظامی نخواهد رفت یا آن اقدام در آخرین لحظه و در بدترین و سخت‌ترین شرایط اتخاذ خواهد شد. با آمدن ترامپ و ایده جنگ تجاری، رییس‌جمهور امریکا خودش را درگیر جبهه‌های بسیار مختلفی کرده است. درگیری با چین برای امریکا درگیری ساده‌ای نخواهد بود و حتما بر کیفیت زندگی و اقتصاد ملت امریکا اثر خواهد گذاشت. بنابراین امریکا فعلا ششدانگ حواسش به این سمت می‌رود که چگونه بتواند داخل امریکا را با توجه به قضایای جنگ تجاری و میزان نفوذی که چین در اقتصاد امریکا دارد، ساماندهی کند. چین سالانه چیزی حدود ۶۰۰ میلیارد دلار به امریکا صادرات داشته که این معنا را می‌دهد که توانسته در جهت رفاه ملت امریکا از جهت عرضه کالاهای مختلف ارزان‌قیمت اقدام کند، اما با تصمیمات ترامپ در حال حاضر امریکا با تکانه جدی مواجه شده، بنابراین امریکا دنبال ایجاد جبهه جدیدی نخواهد بود.

به گفته وی، افکار عمومی در ایران کاملا به این نتیجه رسیده که امکان دستیابی به توسعه در عین منازعه دایمی با بزرگ‌ترین قدرت نظامی و اقتصادی جهان ممکن نیست. رشد کشورهای همسایه در جنوب خلیج‌فارس، ترکیه و جاهای دیگر، برای ملت ایران یک سوال بسیار مهم است. اینکه چرا رفاه ایرانیان پایین است و چرا ما مشکل رفاه داریم؟ شاید برای اولین‌بار است که در ایران اجماع نسبتا گسترده‌ای را در تمامی طیف‌های سیاسی ایران شاهد هستیم که تمایل دارند مذاکره صورت بگیرد و منازعه به نحوی مدیریت و حل‌وفصل شود.

وی در گفت وگو با اعتماد افزود: اتفاقاتی در داخل ایران رخ داده و ایران به اجماع رسیده. اتفاقاتی درون امریکا رخ داده و امریکا تا حد زیادی استراتژی مداخله نظامی را کنار گذاشته. اتفاقاتی در منطقه و کشورهای جنوب خلیج‌فارس رخ داده که اساسا دنبال کاهش ریسک و راهی برای همزیستی مسالمت‌آمیز هستند. به نظر من همه این اتفاقات آن لحظه تاریخی را فراهم می‌کنند که در آن لحظه تاریخی، این منازعه ریشه‌دار تاریخی که تقریبا حدود ۴۸ سال در بین ایران و امریکا ادامه داشته، می‌تواند به حل‌وفصل باثباتی برسد.

آخوندی گفت: دولت سیزدهم که آمد به این نتیجه رسید که بدون حل و فصل این موضوع، امکان هیچ رفاه و رشدی برای ملت ایران نیست. در این دوره‌های مختلف آمدن گروه‌های مختلف با سلیقه‌های مختلف یک نتیجه داشت، هرچند بسیار پرهزینه بود و هزینه‌اش عقب‌ماندگی ایران برای حدود ۴۰ سال بود که وضعیت ایران با رشد سایر کشورها قابل مقایسه نیست. اگر ایران ۳۰ سال قبل از ترکیه جلوتر بود، امروز اقتصاد ترکیه سه برابر ایران است. اقتصاد عربستان حدود دو برابر ایران است. اقتصاد امارات متحده بزرگ‌تر از ایران شده. اگر بلوغ را به این مفهوم بگذارید که یک اجماع سیاسی در داخل ایران ایجاد شده که باید این مساله حل‌وفصل شده و گفت‌وگو شود، بله رخ داده. اینکه گفت‌وگو چطور صورت بگیرد مهم نیست، مهم این است که همه معتقدند این مساله باید برچیده شود و قابل تداوم نیست. این نکته مهم اجماعی است که جزو مواردی است که وقوع این لحظه تاریخی را امکانپذیر کرده است.

وی گفت: ترامپ یک فرصت است اگر منطقش را بفهمید و در زمان مقتضی عمل کنید. این‌طور افراد چون تا حد زیادی کیش شخصیت دارند و شخص خودشان برایشان خیلی خیلی مهم است، بنابراین شناخت این کیش شخصیت مهم است. آقای ویتکاف مصاحبه طولانی‌ای با آقای کارلسون دارد و می‌گوید به ترامپ گزارش که می‌دهی، آن را داخل سطل آشغال می‌اندازد. (ویتکاف معتقد است) تو باید بفهمی، ترامپ چه می‌گوید. ترامپ تجربه سی‌ساله خودش را به عنوان کارگزار اقتصادی به کار می‌گیرد و به طرف مقابل می‌گوید: «تو چه می‌خواهی، چقدر حاضری بپردازی، تا کجا کوتاه می‌آیی، در چه منطقه‌ای و با چه شرایطی می‌خواهی و در چه شرایطی معامله را به‌هم می‌زنی.»می‌گوید من در مورد ایران با ترامپ صحبت کرده‌ام که تو از ایران چه می‌خواهی؟ این نگاه خیلی فرق دارد با یک نگاه صددرصد سیاسی امنیتی اوباما یا بایدن که در نظام‌های امنیتی رشد کرده‌اند.

آخوندی درباره احتمال گشایش سفارت خانه های دو کشور نیز گفت: اینکه چه زمانی اتفاق بیفتد نمی‌دانم اما اگر مدیریت منازعه کرده‌اید، چرا نباید ارتباط داشته باشید. دو کشوری که هر دو عضو سازمان ملل هستند و براساس مقررات بین‌المللی همدیگر را به رسمیت شناخته و توانسته‌اند منازعاتشان را مدیریت کنند قاعدتا روابط باید از یک سطحی شروع شود. حالا اینکه اول از کارداری باشد و بعد به سفارت برسد، بحث‌های فنی است که مسوولان وزارت خارجه باید انجام دهند، اما قطعا یک روز باید این موضوع حل شود. اینکه من می‌گویم باید به روابط نهادی برگردیم همین است. نمی‌توان همواره شخصی ارتباط داشت. نهایتا باید نهادها ارتباط داشته باشند. نهاد دولت ایران با نهاد دولت امریکا باید بتواند ارتباط برقرار کند.