با شدت‌گرفتن تنش‌ها بین ایران و اسرائیل طی حمله اخیر، سیاست‌گذاران اروپایی در مواضع خود دچار تناقض شدند.

حمایت پنهان اروپا از حمله اسرائیل به ایران
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

از یک‌سو، برخی دولت‌های کلیدی مانند آلمان و فرانسه از حق «دفاع از خود» برای اسرائیل صحبت کردند، از سوی دیگر تلاش‌های دیپلماتیک برای تضمین ثبات منطقه و پایان‌دادن به درگیری در دستور کار قرار گرفته‌اند. این گزارش بررسی می‌کند که آیا اروپا در پس‌زمینه، حمایت استراتژیکی از حمله اسرائیل به ایران ارائه داده است یا تنها میانجی‌گری می‌کند.

بررسی دقیق مواضع کشورهای اروپایی

 فرانسه: تأیید حق دفاع با «خویشتنداری»

امانوئل ماکرون پس از حمله اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران خواستار «خویشتنداری حداکثری» شد، اما مجدداً بر «حق دفاع اسرائیل» تأکید کرد . این موضع دوگانه نشان‌دهنده تلاشی برای حفظ تعادل بین حمایت از امنیت اسرائیل و پرهیز از تشدید تنش‌ها بود.

 آلمان: «کار کثیف» اسرائیل را می‌پذیرد

کریستین مرز، صدر اعظم آلمان، حملات را «کار کثیف» موجهی برای تضمین امنیت اروپا معرفی کرد و اذعان داشت اسرائیل بخشی از امنیت قاره سبز را تامین کرده است .

 تناقض رهبری اروپایی

در حالی که برخی مانند آلمان همکاری اطلاعاتی یا دیپلماتیک را تأیید کردند، فرانسه و بریتانیا بر ضرورت اجتناب از گسترش جنگ تأکید داشتند. اتحادیه اروپا ضمن حمایت از مذاکرات هسته‌ای، بر عدم مداخله نظامی مستقیم تأکید کرده است .

 تفاوت میان حمایت دیپلماتیک و نظامی

  • حمایت دیپلماتیک: موضع مشترک اروپا مبنی بر «حق دفاع اسرائیل» در اصل نشان‌دهنده همراهی ضمنی سیاسی است، اما شامل پشتیبانی مستقیم نظامی نیست.

  • عدم مداخله نظامی: مقالات مانند ECFR تصریح می‌کنند که اروپا به‌هیچ‌وجه در هیچ عملیات تهاجمی علیه ایران شرکت نخواهد کرد، مگر در صورتی که خود تحت حمله قرار گرفته باشد . 

 پیامدهای احتمالی برای ایران و اروپا

۱. تأثیر بر برنامه هسته‌ای

اروپا ضمن ابراز نگرانی از حملات اسرائیل، همچنان بر بازگشت به مذاکرات هسته‌ای تأکید می‌کند. اما همراهی دیپلماتیک با حملات باعث تضعیف اعتماد ایران به نقش اروپایی‌ها شده است .

۲. پیچیدگی‌های اقتصادی

با نگرانی نسبت به پیامدهای اقتصادی جنگ در خاورمیانه، اروپا نمی‌خواهد تنش‌ها تشدید شود؛ از این‌رو سیاست‌های تحریمی و دیپلماتیکی پیچیده در پیش گرفته است .

۳. اثر روانی امنیتی

اعلام حمایت ضمنی از اسرائیل، مخصوصاً از سوی قدرت‌هایی مانند آلمان، می‌تواند حس انزوای دیپلماتیک ایران را تقویت کند و زمینه را برای پاسخ متقابل فراهم سازد.

  • اروپا نه‌به‌صورت نظامی بلکه دیپلماتیک و روحی از حمله اسرائیل به ایران پشتیبانی کرده است.

  • مقامات اروپایی تاکنون از ارائه پشتیبانی مستقیم مشروعیت نبخشیده‌اند، اما حق دفاع اسرائیل را تأیید کرده‌اند.

  • این رویکرد ترکیبی باعث کاهش فشار بر اسرائیل و هم‌زمان حفظِ امکان گفت‌وگو با ایران گردیده است.

  • اگرچه این سیاست سبب نگرانی‌هایی در تهران شده، اما تا کنون اثری عملی بر توان نظامی یا هسته‌ای ایران نداشته است.

مثلث آنلاین