تقابل راست با راست

 آنچه بوریس جانسون را بسیار معروف و مشهور کرد، سیاست ضداتحادیه اروپایی بوریس جانسون است. جانسون از طرفداران سرسخت خروج انگلیس از اتحادیه اروپا در همه‌پرسی سال 2016 بود، به‌طوری‌که پس از آنکه دیوید کامرون از مقام نخست‌وزیری استعفا داد و ترزا می‌‌جانشین وی شد، نخست‌وزیر جدید، جانسون را به‌عنوان وزیر خارجه انتخاب کرد تا یک نزدیکی میان دو جریان طرفداران خروج سخت و طرفداران خروج نرم انگلیس از اتحادیه اروپا ایجاد کند. 

بوریس جانسون حدود یک‌سال پیش، پس از آنکه مخالفت خود را با توافقنامه ترزا می‌‌با اتحادیه اروپا اعلام کرد، از مقام وزارت خارجه استعفا داد و به‌عنوان لیدر جریان طرفداران خروج سخت انگلیس از اتحادیه اروپا در حزب محافظه‌کار مطرح شد.

طرفداران خروج سخت انگلیس از اتحادیه اروپا معتقد هستند که توافقنامه خانم می‌با این اتحادیه منجر به خروج کامل انگلیس از اتحادیه اروپا نخواهد شد و انگلیس همچنان زیر چتر قوانین اتحادیه اروپا باقی خواهد ماند.

در این میان یکی از مهم‌ترین انتقاداتی که به خروج سخت انگلیس از اتحادیه اروپا وجود دارد، موضوع مرزهای ایرلند شمالی با جمهوری ایرلند است. مرزهای دو ایرلند هم‌اکنون در چارچوب قوانین اتحادیه اروپا به‌صورت باز است و خدمات، کالا، سرمایه و نیروی کار به‌صورت آزاد از این مرزها رفت‌و‌آمد می‌کنند اما اگر انگلیس بخواهد از اتحادیه اروپا خارج شود، باید به قوانین قبل از ایجاد اتحادیه بازگردد و موانع و رفت‌وآمدها در مرزهای 500 کیلومتری دو ایرلند دوباره ایجاد شود.

اگر چنین شرایطی حاکم شود، توافقنامه صلح «گود فرای‌دی» در معرض خطر قرار خواهد گرفت؛ توافقنامه‌ای که به سه دهه تنش میان کاتولیک‌های جمهوری‌خواه ایرلند شمالی با دولت انگلیس پایان داد. ایرلندی‌ها به‌هیچ‌وجه نمی‌خواهند به شرایط پیش از سال 1998 بازگردند؛ به‌خصوص اینکه اکنون دو دهه از آزادشدن رفت‌و‌آمد در مرزهای دو ایرلند زمان می‌گذرد و ایرلندی‌ها از امکانات این آزادی در مرزها بهره‌های فراوانی برده‌اند. حدود 56 درصد ایرلندی‌ها در همه‌پرسی سال 2016 به باقی‌ماندن انگلیس در اتحادیه اروپا رای موافق دادند و هم‌اکنون نیز اکثریت مردم ایرلند اعلام کرده‌اند که اگر انگلیس بخواهد از اتحادیه اروپا خارج شود، استقلال را بر ماندن در اتحادیه بریتانیای کبیر ترجیح می‌دهند؛ لذا مهم‌ترین تفاوت و اختلافی که میان طرفداران خروج سخت و نرم انگلیس از اتحادیه اروپا وجود دارد، همین موضوع مرزهای دو ایرلند است. 

مهم‌ترین مسائل اختلافی میان طرفداران خروج سخت و خروج نرم انگلیس از این اتحادیه

البته موضوع تبعات اقتصادی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا نیز یکی دیگر از مهم‌ترین مسائل اختلافی میان طرفداران خروج سخت و خروج نرم انگلیس از این اتحادیه است. مخالفان خروج سخت انگلیس از اتحادیه اروپا معتقد هستند در صورت تحقق برگزیت، انگلیس در یک شرایط رکود اقتصادی قرار خواهد گرفت و به همین دلیل خواستار باقی‌ماندن این کشور در اتحادیه گمرکی با اتحادیه اروپا هستند تا انگلیس بتواند در یک دوره انتقالی و شرایط باثبات‌تری خروج کامل از اتحادیه را تحقق ببخشد. 

در مقابل طرفداران خروج سخت انگلیس از اتحادیه اروپا معتقد هستند در صورت حفظ پیوندهای تجاری و اقتصادی در چارچوب قوانین اتحادیه اروپا، انگلیس همچنان گروگان اتحادیه اروپا باقی خواهد ماند و این امکان فراهم نخواهد شد که انگلیس بتواند توافقنامه‌های تجارت آزاد با دیگر کشورها و قطب‌های اقتصادی تشکیل دهد. 

سرانجام برگزیت در دولت جانسون(Boorish Johnson)

درباره سرانجام برگزیت در دولت جانسون باید مدنظر داشت که دولت خانم می‌سه بار تلاش کرد که توافقنامه برگزیت را در مجلس عوام به تصویب برساند که در هر سه بار اکثریت نمایندگان مجلس عوام به این توافقنامه رای مخالف دادند. مهم‌ترین دلیل آن نیز مخالفت جریان تندرو در حزب محافظه‌کار با این توافقنامه‌ بود؛ بنابراین با توجه به رای مخالف مجلس عوام با این توافقنامه، سناریوهای مختلفی درباره آینده برگزیت مطرح شده است؛ هم در حزب محافظه‌کار و هم در حزب کارگر، شکاف عمیقی درباره برگزیت وجود دارد و به همین ترتیب جامعه انگلیس نیز با یک دوقطبی و شکاف عمیق درباره خروج انگلیس از اتحادیه اروپا مواجه است. همین شکاف موجب شده تا ابهامات و عدم‌قطعیت‌هایی نسبت به آینده برگزیت به‌وجود بیاید و در همین راستا اتحادیه اروپا نیز تاکنون سه بار خروج انگلیس از این اتحادیه را به تعویق انداخته تا خروج سخت انگلیس از اتحادیه تحقق پیدا نکند چرا که در این‌صورت اتحادیه اروپا نیز با تلاطماتی مواجه خواهد شد و با توجه به پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول از آینده رشد کند اقتصادی، این اتحادیه در شرایط رکود قرار خواهد گرفت، به‌ویژه آنکه انگلیس دومین قدرت اقتصادی اتحادیه اروپا پس از آلمان است. 

همچنین باید توجه داشت که طی سه سال گذشته سناریوهای مختلفی در مورد برگزیت تحقق یافته است؛ خانم می‌سال 2017 انتخاباتی زودهنگام برگزار کرد، موضوع همه‌پرسی مجدد درباره برگزیت در مجلس عوام رد شد و با توجه به اینکه ترزا می‌‌نتوانست به هیچ‌کدام از وعده‌های خود در مورد برگزیت تحقق ببخشد، از مقام خود کناره‌گیری کرد و شخصی در مقام نخست‌وزیری انگلیس قرار گرفته که خروج بدون توافق انگلیس از اتحادیه اروپا را بر یک توافقنامه بد ترجیح می‌دهد. 

این در حالی است که با توجه به اینکه حزب محافظه‌کار در مجلس عوام یک اکثریت شکننده دارد و همچنان تعدادی از اعضای حزب محافظه‌کار سرسختانه مخالف خروج سخت این کشور از اتحادیه اروپا هستند، سناریوی خروج سخت با نخست‌وزیری بوریس جانسون نیز همچنان با ابهاماتی مواجه است. گفته می‌شود جانسون در نظر دارد با تعلیق مجلس عوام و شرایط تعطیلی این مجلس، خروج سخت را محقق کند اما در عین حال جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر اعلام کرده است که عدم‌اعتماد به دولت جانسون را پس از تعطیلات تابستانی ماه اوت به اجرا خواهد گذاشت.

متقابلا آقای دومینیک کامینگز، مشاور جانسون نیز اعلام کرده است در صورت رای عدم‌اعتماد مجلس عوام به دولت جانسون این احتمال وجود دارد که دولت، انتخابات زودهنگام را به بعد از ضرب‌الاجل 31 اکتبر، یعنی موعد خروج انگلیس از اتحادیه اروپا موکول کند. به همین دلیل اکنون همچنان ابهامات زیادی درباره امکان خروج انگلیس از اتحادیه اروپا در تاریخ 31 اکتبر، تعویق خروج از اتحادیه برای چهارمین‌بار، برگزاری همه‌پرسی مجدد یا برگزاری انتخابات زودهنگام وجود دارد.

مثلث// مرتضی مکی؛ کارشناس مسائل اروپا