آزادی قریب‌الوقوع از زندان‌های آمریکا؛ سیروس عسگری مبادله می‌شود؟

دستگیری دانشمندان ایرانی از سوی آمریکا، اقدامی است که در سال‌های اخیر به یک روال تبدیل شده و هر چند وقت یک بار خبرهایی مبنی بر بازداشت یکی از نخبگان ایرانی منتشر می‌شود. آمریکا حتی تلاش کرده تا با فشار به سایر کشورها، دانشمندان ایرانی را در نقاط مختلف دنیا مورد پیگرد قرار دهد و در یکی دو مورد موفق شده با فشار بر کشورهای اروپایی آنها را مجبور به بازداشت دانشمندان ایرانی کند. چنین رویکردی از سوی آمریکا همواره مورد اعتراض جمهوری اسلامی ایران بوده اما در ماه‌های اخیر که آمریکا کارنامه بسیار ناموفقی در مقابله با ویروس کرونا داشته، اعتراض‌ها و نگرانی‌ها بیشتر شده است؛ چرا که با توجه به اوضاع نامساعد آمریکا در دوران کرونا، احتمال ابتلای زندانیان به این بیماری بیشتر از دیگران است. با وجود اعتراض‌های فراوان جمهوری اسلامی ایران و پیگیری‌های وزارت خارجه اما آمریکایی‌ها تغییری در رویکرد خود نداده‌اند و به تازگی اعلام شد سیروس عسگری، دانشمند ایرانی که در آمریکا زندانی است به کرونا مبتلا شده و در زندان اداره مهاجرت آمریکا از دیگران جدا شده است. با توجه به این خبر، «برنا» نگاهی انداخته به پرونده برخی دانشمندان ایرانی که به دلیل اقدامات آمریکا با مشکلات فراوانی روبه‌رو شده‌اند.

شکایت آمریکا

دکتر سیروس عسگری، استاد علوم و مهندسی مواد دانشگاه صنعتی شریف است که با اتهام دادگاه فدرال مبنی بر سرقت اسرار تجاری مربوط به کار دانشگاهی در آمریکا دادگاهی شد. وی در سال 2017 همراه با همسرش و با یک گذرنامه و روادید معتبر به آمریکا رفت، اما به محض ورود مشخص شد دولت آمریکا علیه وی به اتهام نقض قانون تحریم‌های ضد ایرانی شکایت کرده است. روند ماجرا حکایت از آن داشت که اف بی آی او را مدت‌ها زیر نظر داشت و در نهایت وی به کلاهبرداری و سرقت مخفی تجارت در رابطه با کارش با دانشگاه اوهایو متهم شد. این اتهام مربوط به فعالیت عسگری در سال 2013 در دانشگاه کیس وسترن رزرو بود. در نهایت طی دعوای حقوقی طولانی بین عسگری و اف بی آی به نمایندگی از دولت آمریکا، عسگری در دادگاه فدرال و سپس دادگاه استیناف حوزه ششم ایالات متحده آمریکا، در سال 2019 از تمامی موارد اتهامی تبرئه شد. با این وصف بدون هیچ دلیل قانونی مقامات مهاجرتی ایالات متحده دکتر عسگری را در بازداشتگاهی کثیف و پر ازدحام در حبس نگاه داشتند. بهانه بازداشت، این بود که آمریکا روادید اصلی وی را باطل کرده بود، به همین دلیل پلیس مهاجرت و گمرک آمریکا وی را بازداشت کرد و از آن زمان وی در بازداشت به سر می‌برد و گفته می‌شود به کرونا مبتلا شده است.

تبرئه از اتهام

حال خبرگزاری رویترز در گزارشی مدعی شده است که یک مقام آمریکایی و یک مقام ایرانی به این خبرگزاری گفته‌اند که قرار است آمریکا سیروس عسگری، دانشمند ایرانی را که از اتهام دزدی اسرار تجاری تبرئه شده بود، پس از تعیین گواهی پزشکی به ایران بازگرداند. رویترز در ادامه نوشت: عسگری ممکن است بخشی از یک تبادل نادر زندانیان میان ایران و آمریکا باشد. منابع ایرانی به رویترز گفته‌اند که تهران آماده است در این تبادل مشارکت کند. در ادامه این گزارش به نقل ار یک دیپلمات ادعا شده است که ابوالفضل مهرآبادی، دیپلمات ایرانی که معاون رئیس بخش منافع تهران در سفارت پاکستان در واشنگتن می‌باشد، گفته است که سیروس عسگری 59 ساله که حدود 10 روز پیش تست کرونایش مثبت شد، تحت مراقبت پزشکی مراجع قانونی مهاجرت آمریکا است و منتظر دریافت گواهی سلامت است تا سفر کند. رویترز به نقل از مهرآبادی نوشت: ما در حال همکاری با اداره مهاجرت هستیم تا او را به زودی به ایران بازگردانیم. گزارش رویترز همچنین مطرح کرد: سخنگوی اداره اجرایی مهاجرت و امور گمرکی آمریکا از ارائه بازه زمانی مشخص خودداری کرد اما تایید کرد که این نهاد قرار است وقتی عسگری از نظر پزشکی گواهی سفر داشت، این انتقال از کشور را انجام دهد. این خبرگزاری همچنین به نقل از این دیپلمات مدعی شده، پروازهایی که معمولا این افراد را به ایران انتقال می‌دهد لغو شده‌اند و منتظر از سرگیری این سرویس‌دهی است. رویترز در بخش دیگری از این گزارش مدعی شد: احتمال دارد مایکل وایت، یک سرباز قدیمی نیروی دریایی آمریکا که از سال 2018 در ایران بازداشت شده است، برای این تبادل انتخاب شود. او برای مرخصی پزشکی در ماه مارس آزاد شده بود اما هنوز در ایران است. پیشتر سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه نیز در نشست خبری از احتمال آزادی این دانشمند یا تبادل او خبر داده بود.