تقی آزادارمکی جامعه شناس معتقد است که تغییرات مهمی پس از کرونا در نظام جهانی و به خصوص در ایران رخ خواهد داد که درادامه بخش هایی از گفتگوی او با جماران را می خوانید.

پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

 در شرایط کرونا با ظهور و تاثیرگذاری نیرویی کرونایی مواجه‌ایم. یعنی کسانی که درگیر کرونا بوده اند و روایتگر شرایط کرونا هستند مانند پزشکان، پرستاران، بسیجی ها، نیروهای مردمی و حتی فضای مجازی که این دوره را تجربه کرده اند، می توانند نیروهای جدید پس از کرونا باشند.

 جهان فردا با تغییرات عمده ای مانند همسانی نقش دولت ها و نظام های سیاسی روبه رو است. تا پیش از کرونا دولتی قدرتمند بود که نقش تعیین کننده ای از لحاظ اقتصادی ایفا می کرد مانند آمریکا، اما پس از کرونا دولت هایی نقش تعیین کننده ای ایفا می کنند که توانسته اند در دوره کرونا نقش آفرینی کرده و ضمن ایجاد نهادهای مدنی جدید، به آنها اعتماد کنند. پس از کرونا ما حتی با آمریکایی متفاوت روبه رو خواهیم بود. آمریکایی که دیگر نقش تعیین کننده نخواهد داشت و در سطح بین الملل نیز شاهد زایش و ظهور نهادها و سازمان های تازه ای خواهیم بود.

سازمان هایی مانند بهداشت جهانی نقش عمده ای خواهند داشت. همچنین اگر سازمان هایی به فقر و نابرابری و یا به پنهانکاری دولت ها بپردازند، نقشی بسیار مهم ایفا خواهند کرد. می توان گفت اگر جنگ جهانی دوم نقش جامعه بین الملل، یونسکو یا سازمان ملل را پررنگ کرد؛ بعد از کرونا نیز نهادهای بین المللی جدیدی ایجاد می شوند که کارشان تنظیم روابط میان دولت ها، توزیع منابع و امکانات پزشکی است.

جهان فردا جهانی خواهد شد که ما با جابه جایی دولت ها در آن روبه رو هستیم و در عین حال آنچه وضعیت جدید را معنا می کند، ظهور نظام های فکری، اندیشه ها و ایدئولوژی های جدید است.

 بی تردید ما در آینده نزدیک نیز با جابه جایی دولت ها وقدرت های بزرگ روبه رو خواهیم بود. پیش بینی ام این است که آلمان بازیگر مهم دنیای فردا خواهد شد و ایران نیز به دلیل همین جابه جایی‌ها قدرتی مهم تر از امروز پیدا خواهد کرد.

 بعد ازکرونا ما با ایرانی قدرتمندتر روبه رو خواهیم بود. این قدرت نیز به جابه جایی و فروپاشی دولت ها و نوع بازی ای که ایران در دوره کرونا انجام می دهد، مربوط می شود. در این وضعیت، ممکن است ما با یک دولت قدرتمند مواجه شویم که متکی به دیکتاتوری و اقدامات فاشیستی است. زیرا همه دولت های دنیا میل به تمامیت خواهی دارند. برای نمونه، وقتی به سخنرانی ترامپ نگاه می کنیم می بینیم که چقدر اقتدارگرایانه است، با اینکه خودش از طریق یک کنش دموکراتیک روی کار آمده است. از سخنرانی های او بوی فاشیسم یا «ترامپیسم» می آید.

چه بسا اگر کرونا ظهور نمی کرد آمریکا با مشکلاتی که به وجود می آورد، دنیا را وارد جنگ تازه ای می کرد.

 به شخصه معتقدم شرایط پسا کرونایی شرایطی خواهد بود که در آن تعداد دولت های مدنی و خدمتگزار بیشتر خواهد شد و از طرف دیگر نیز ساحت ها و نهاد های مدنی اهمیت بیشتری پیدا خواهند کرد.

یکی از چالش های عمده امروز ایران چالش راست ها و چپ ها یا به تعبیری دیگر اصولگرایان و اصلاح طلبان درون کشور است. این مساله از یک سو موجب قدرت و از سوی دیگر نشانگر ضعف است. از سوی دیگر این گروه های اجتماعی هستند که عاملیت تغییر بوده و می بینیم که در این دوران جنبش های اجتماعی مهمی داشته‌ایم از دانشجویان، زنان، کارگران، جوانان و ... که هر کدام سهمی برای ایجاد تغییر ایفا کرده اند. جامعه ایران در معرض تغییراتی بنیادین بود که کرونا مسیر دیگری به آن بخشید.