محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان اظهار کرده‌ اروپایی‌ها برای اقدام در مورد برجام و جلب‌نظر ایران، یک هفته بیشتر وقت ندارند. در روزهای اخیر، اظهارات مقامات ایرانی از جمله عراقچی را نیز داشته‌ایم که گفت برجام در آی‌سی‌یو است. به نظر می‌رسد همه این اظهارنظرها یک هدف را دنبال می‌کند و آن نهیب به اروپاست. اینکه وقت تنگ است و هر تصمیمی‌ برای برجام گرفته شده است باید به زودی عملی شود. آیا اروپایی‌ها به‌زودی بسته پیشنهادی خود را ارائه می‌کنند؟ این بسته شامل چه نکاتی است؟ ایران می‌تواند بر مبنای آن در برجام بماند. در این‌باره با سید‌محمد‌علی حسینی، سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه و سفیر سابق ایران در ایتالیا گفت‌وگو کرده‌ایم که از نظر می‌گذرانید.

یک ماکت از برجام مانده
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

  در رابطه با موضوع برجام، نظر شما در حال حاضر و شرایط حاضر چگونه است؟ آیا برجام در آی‌سی‌یو است و احتمال مرگ آن وجود دارد؟

   از آنجا که جمهوری اسلامی ایران تمامی‌ تعهدات خود را به شکلی عینی و قابل راستی‌آزمایی به انجام رسانده، بنابراین بقا و دوام برجام به‌رغم خروج آمریکا از آن، بستگی به همت و جدیت طرف‌های دیگر و به‌ویژه طرف اروپا‌یی دارد.

بسته برجامی ‌اروپا شامل چه چیزهایی خواهد بود؟ ایران می‌تواند روی این بسته حساب باز کند؟ چه پیشنهادهایی از سوی اروپا می‌تواند ایران را راضی به ماندن کند؟

   درباره محتوای بسته برجامی ‌اروپا نمی‌توان و نباید گمانه‌زنی کرد و بر این اساس تا روشن شدن محتوای کامل آن، نمی‌توان به قضاوت نشست که آیا می‌توان روی آن حساب کرد یا خیر.

ایران تاکنون خواستار چیزی بیش از تعهداتی که در برجام مورد تاکید قرار گرفته، نبوده است. مسائل مربوط به امکان ادامه فروش نفت به میزانی که دولت جمهوری اسلامی تشخیص دهد، بازگشت بدون دردسر ارز حاصل از درآمد نفت، ادامه حمل و نقل و کشتیرانی و بیمه، حمایت از شرکت‌های خارجی علاقه‌مند به همکاری و سرمایه‌گذاری در ایران در مقابل تهدیدات و جریمه‌های طرف آمریکایی و رفع جدی موانع بر سر همکاری‌های مالی و بانکی، از جمله این مطالبات ‌و خواسته‌های متعارف ایران است. پیشنهاد‌های اروپا در این محورها باید همراه با تضمین‌های لازم باشد تا جمهوری اسلامی بتواند برمبنای آن تصمیم‌گیری نماید.

  گفته می‌شود اروپایی‌ها قول داده‌اند یک میلیون بشکه نفت از ایران بخرند و پول آن را بدهند. به نظرتان این تضمین از سوی اروپایی‌ها شکل می‌گیرد؟

   ‌هر وعده‌ای که اروپاییان بدهند باید دو ویژگی اساسی داشته باشد: اول اینکه آیا اصل و ماهیت پیشنهاد طرف اروپایی مورد قبول جمهوری اسلامی هست یا خیر و دوم اینکه آیا این وعده و قرار، دارای ضمانت لازم هست یا خیر. در غیر این صورت پیشنهاد آنان اساسا قابل بررسی نیست.

  به نظرتان اگر نظرات ایران محقق نشود باید ‌یکباره از برجام خارج شود یا هزینه خروج سنگین خواهد بود؟

   تامین نظرات ایران ضامن بقا‌ و دوام برجام است چرا که جمهوری اسلامی در انجام تعهدات خود هیچ کوتاهی نکرده و این مورد تایید دیگران هم هست. بنابراین اگر طرف مقابل نخواهد‌ یا نتواند به تکالیف متقابل خود عمل کند، از برجام چیزی جز ماکتی باقی نخواهدماند که ایران بتواند حضور خود را همچون گذشته در آن حفظ کند. انتظار می‌رود طرف اروپا‌یی این نکته را درک کند و در یافتن راه‌حل مشکلات موجود مورد توجه قرار دهد. جمهوری اسلامی همواره از زبان مقامات خود به روشنی تاکید و تصریح کرده چنانچه برجام منفعتی برای ایران نداشته باشد، دلیلی برای ماندن در برجام نمی‌بیند. در واقع در حالتی که یک طرف اصلی برجام با نقض پیمان از آن خارج شده و طرف‌های دیگر نیز یا نخواهند یا نتوانند به تعهدات خود عمل نمایند، در این صورت برجام برای طرف متعهد خود سراسر هزینه و خسارت خواهد بود.

  در صورت خروج ایران از برجام چه فضایی پیش خواهد آمد؟ احتمال تنش با آمریکا یا در منطقه بالا خواهد بود؟

   ‌آمریکا از گذشته تا کنون به‌ویژه در دوره دولت کنونی خود که پرده‌ها را بی‌محابا کنار زده، همواره‌ با برجام یا بدون برجام، سیاست‌های خصمانه خود علیه کشورمان را با تمرکز بر براندازی نظام مردم‌سالاری دینی به شیوه‌های مختلف مخملی یا چدنی یا بعضا با ترکیبی از این دو دنبال کرده است.

واقعیت‌های موجود نشان داده که آمریکا تحت هر شرایطی تنش با ایران را دنبال و آن را تشدید کرده است‌. قبل از برجام، حین مذاکرات، بعد از برجام و انجام تعهدات صد در‌صدی جمهوری اسلامی، قبل از خروج از برجام و همزمان با نقض‌های مکرر برجام توسط این کشور، بعد از خروج از برجام و... بنابراین اگر از برجام به دلیل ناتوانی ‌یا بی‌انگیزگی و فقدان عزم و اراده جدی سایر طرف‌های موجود، چیزی جز ماکت برجام هم باقی نماند، رژیم آمریکا دست از سیاست‌های شرارت بار و خصمانه خود علیه ملت ایران که آنان را با صراحت و با بی‌شرمی‌  «ملت تروریست» خواند، برنخواهد داشت.