فراگیری حزب ما بیشتر از اعتدال و توسعه است

گفته می‌شود احزاب در ایران نهادینه نمی‌شود چون سابقه بدی از فعالیت آنها در ذهن مردم است، شما از کسانی هستید که می‌خواهید تأسیس حزب داشته باشید، این تحلیل را قبول دارید یا خیر؟

   بخشی از این بحث درست است یعنی ممکن است عملکرد احزاب به گونه‌ای بوده که موجب نگرانی در جامعه شده باشد و مردم خیلی راغب ‌‌نهادینه‌شدن تحزب در کشور نباشد ‌اما بالاخره یکی از رکن‌های دموکراسی داشتن احزاب قوی است. احزاب نیز تمرین‌هایی در این زمینه داشتند و کج‌دار و مریز جلو رفتند، جاهایی خوب عمل کردند و جاهایی ضعیف بودند. در مجموع معتقدم وجود احزاب قوی و استخواندار‌ می‌تواند آثار مثبتی بر دموکراسی و روشنگری مردم زمان انتخابات باشد. حتی ‌امکان دارد حزبی در یک انتخابات پیروز نشود ‌اما رویکرد ملی پیش گیرد و با رفتار و مواضعی که اتخاذ می‌کند، جریان حاکم را بهره‌مند نماید. هیچ گاه یادم نمی‌رود حاج آقای عسگراولادی در این حوزه خیلی زحمت کشیدند. او زمان دولت اصلاحات مکاتبات مفصلی درباره مشکلات کشور داشت و به گونه‌ای هم طرح دیدگاه انجام می‌داد که آقای خاتمی نیز از نظرات آقای عسگراولادی استفاده می‌کرد. داشتن چنین احزابی به روند دموکراسی کمک می‌کند. بعد از 40 سال آزمون و خطا، احزاب مختلفی باید به صحنه سیاسی کشور بیایند و ضمن ارائه برنامه‌های خود، در مقابل این برنامه‌ها متعهد و پاسخگو باشند. شاید یکی از دلایلی که مردم خیلی از بحث حزب در کشور استقبال نکردند عدم‌پاسخگویی احزاب باشد. احزاب باید بپذیرند اگر نیروهای آنها به مجلس شورای اسلامی، شورای شهر، مجلس خبرگان یا دولت رفتند، پاسخگوی عملکرد آنها باشند. الان انتخابات مجالس و ریاست‌جمهوری به گونه‌ای است که رئیس‌جمهور یا نمایندگان مجلس می‌گویند ما مدیون به حزب و گروهی نیستیم چراکه خود را مدیون به رأی مردم می‌دانیم. این حرف درستی است که همه ما مدیون مردم هستیم ‌اما صرف ملاک بودن این مساله موجب می‌شود که راهکاری برای اخذ ارزیابی از مردم به صورت کلاسه‌شده نباشد. ایفای نقش احزاب می‌تواند چنین خلائی را پر کند.

چه تضمینی وجود دارد که حزبی شکل بگیرد و شخصیت‌هایی از درون این حزب به قدرت راه پیدا کنند ‌اما وقتی بر کرسی قدرت تکیه زدند، اعلام برائت نکنند؟

   اگر حزبی بخواهد در آینده با مردم باشد و از رأی مردم برای اهداف و پیشبرد برنامه‌های حزبی‌اش بهره گیرد باید به فکر حفظ پایگاه اجتماعی‌اش باشد. اگر حزبی در یک انتخابات برنده شود ‌اما بعد پاسخگو نباشد، دیگر مردم اقبالی به آن مجموعه نخواهند داشت. در واقع تضمین جلوگیری از آن اتفاق، رأی مردم است.

شما می‌خواهید در آینده نزدیک حزبی را تأسیس کنید. آیا پیش‌بینی کرده‌اید که دچار چنین آسیب‌هایی نشود، یعنی افراد وقتی از نردبان حزب شما بالا رفتند، اقدام به‌ انداختن این نردبان نکنند؟

   قطعا با توجه به تجربه‌ای که در این ایام داشتیم، حالا ممکن است برخی احزاب موفق عمل نکرد‌ه باشند  ‌اما همه این مسائل در جلسات مختلف مورد بررسی قرار گرفته‌ و من فکر می‌کنم همه ما باید تلاش کنیم تا احزاب قدرتمندی داشته باشیم و ‌اگر هم جاهایی اشتباه کردیم، اشتباه خود را بپذیریم.

یعنی شما آسیب‌شناسی احزاب دیگر را داشتید؟

   بالاخره دوستان ما زحمت کشیدند کارهای خوبی انجام دادند، باید منتظر بود ببینیم چه می‌شود.

بحث دیگر فصلی‌بودن احزاب است، یعنی ‌در آستانه انتخابات اعلام موجودیت می‌کنند و خیلی خودشان را فعال نشان می‌دهند ‌اما بعد از روز انتخابات فعالیت خود را به حالت تعلیق درمی‌آورند و حتی اعلام انحلال می‌کنند، حزب شما چقدر از این ویژگی مبرا خواهد بود؟

   نه، اینکه حالا حزب ما می‌خواهد تشکیل شود و الان من چنین صحبتی کنم، باورم این است که تحزب نهایتا در کشور شکل خواهد گرفت. در هیچ کشوری حتی مدعیان مهد دموکراسی در دنیا به‌اندازه ایران انتخابات برگزار نمی‌شود، پس بنابراین احزاب ناچارند که خود را با مردم وفق دهند و برای توفیق در صحنه انتخابات برنامه داشته باشند. بر همین اساس فعالیت احزاب فعلی کشور اعم از اصولگرا، اصلاح‌طلب و میانه‌رو بیش از پیش در حال بروز و ظهور است.

حزب شما کجای عرصه سیاسی کشور است؟

   بیشتر رویکرد اعتدالی دارد. تلاش آن است که از همه تفکرها در کشور استفاده شود.

هم‌اکنون حزبی به نام اعتدال و توسعه در کشور وجود دارد، حزب شما چه خط تمایزی با آن حزب دارد؟

  ‌فکر می‌کنم دوستان ما در حزب اعتدال و توسعه زحمات خیلی خوبی کشیدند، اثرات خوبی داشتند ‌اما این اثرات آن گستردگی خود را نداشت، شاید در یک حدی از جامعه پیش رفت، ‌اما بعد قطع شد. فکر می‌کنم فراگیری این مجموعه دوستان ما بیشتر از اقدامات برادران ما در حزب اعتدال و توسعه باشد.

گفته می‌شد آقای‌ هاشمی پدر معنوی حزب کارگزاران سازندگی و آقای روحانی پدر معنوی حزب اعتدال و توسعه است. ‌می‌توان گفت آقای لاریجانی نیز پدر معنوی حزب شما‌ست؟

   خیر، نمی‌توان چنین توصیفی کرد.

چرا؟

   چون درباره این موضوع باید از خود آقای لاریجانی سوال شود. ما چنین بحثی نداریم.

یعنی آقای لاریجانی هیچ حمایت معنوی از حزب شما نخواهد داشت؟

   من نمی‌دانم. این مسائل باید از خود آقای لاریجانی سوال شود.

برای اینکه حزب شما فراگیر شود چقدر سنتی‌های اصولگرا اعم از جبهه پیروان خط‌‌امام و رهبری و جامعه روحانیت حاضرند کمک کنند؟

   اصلا تحزب بحث مذاکرات و مراودات فکری است و حتی مراودات فکری با جریانات مختلف صورت می‌گیرد.

یک نسبت راهبردی است مثل کارگزاران و احزاب اصلاح‌طلب یا جبهه پیروان خط‌‌امام و رهبری و جامعه روحانیت مبارز، در واقع آنها با هم روابط راهبردی دارند‌. حزب شما با چه احزابی روابطه دوستانه و با چه احزابی روابط راهبردی دار‌د؟

   حتما دوستانه است و در برخی موارد راهبردی خواهد بود. البته این مساله با یک قشر، حزب و مجموعه خاصی نیست. تلاش داریم با احزاب و مجموعه‌های مختلفی در کشور گفت‌وگو کنیم چون خیلی از مسائل کشور با گفت‌وگو و تبادل‌نظر قابل حل است. ‌امروز کشور در وضعیتی قرار دارد که هر چقدر گرایش‌های مختلف سیاسی با هم گفت‌وگو کنند، نیاز به گفت‌وگو بیشتر احساس می‌شود.

اصطلاحی به نام احزاب دولت‌ساز ‌به کارگزاران و مشارکت اتلاق می‌شود ‌اما گویا حزب شما مجلس‌ساز است و می‌خواهند روی ظرفیت نمایندگان ادوار و فعلی مجلس ‌بنا شود؟

   خیر، این‌طور نیست. افراد مختلف هستند. زمان انتخابات مجموعه اصولگرایان معتدل که کار کردند از اقشار مختلف اعم از مدیران و مختصصین بودند. این دامنه گسترده همچنان خواهد بود.

شخصیت‌های سیاسی هم داخل حزب شما می‌آیند؟

   بله، خیلی‌ها هستند.

‌‌شخصیت‌های برجسته‌ای همچون آقای ناطق و لاریجانی چطور؟

   تمام حرف شما شاید این باشد که آقایان لاریجانی و ناطق در حزب ما هستند یا نیستند؟ من می‌گویم آقای لاریجانی و آقای ناطق و خیلی‌های دیگر ممکن است نباشند. اگر قرار باشد یک حزبی عملکرد مثبتی داشته باشد، ‌امکان دارد خیلی‌های دیگر به این مجموعه اضافه شوند ‌اما اگر منفی باشد، حتی کسانی که ‌امروز درون حزب هستند شاید دیگر ادامه همکاری ندهند بنابراین ما بیشتر روی عملکرد تمرکز داریم. باید گذاشت این دو بزرگوار بزرگی و شیخوخیت کنند.