بودن یا نبودن برجام اگر تا 52 روز پیش فقط برای ایران مهم و مسئله بود امروز تروئیکای اروپایی هم دغدغه دارند.

برجام زنده می‌‌ماند؟
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

 حتی آمریکا با وجود خروج از برجام، مقاماتش در موضعگیری های خود از ایران می خواهند که محدودیت های برجام را رعایت کنند.

126699

 

تلاش تروئیکای اروپایی برای نجات برجام

 

برجام امروز بر لبه تیغ قرار دارد و والدین او حتی بی مسئولیت ترین شان به تکاپو افتادند که حفظش کنند. هفته گذشته وزیر خارجه آلمان راهی تهران شد و با مقامات مختلف کشور گفتگو کرد. او رفت و حالا گویا قرار است با دو همتای انگلیسی و فرانسوی اش به تهران بیاید.

خبر سیاسی مهم روزهای اخیر این بود که «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی روز دوشنبه ۲۷ خرداد در نشستی خبری در محل تاسیسات آب سنگین اراک (خنداب) گفت که با شتاب گرفتن روند تولید اورانیوم غنی‌شده ۳.۶۷ درصد، ذخایر اورانیوم غنی‌شده کشور نهایتا تا ششم تیر از سقف ۳۰۰ کیلو عبور خواهد کرد.

این اقدامات پس از آن انجام شد که شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ با صدور بیانیه‌ای از توقف برخی اقدامات تهران ذیل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خبر داده و و به کشورهای باقیمانده در توافق هسته‌ای ۶۰ روز فرصت داد تا تعهدات خود به ویژه در حوزه های بانکی و نفتی را اجرا کنند.

 

سفر برجامی سه وزیر تروئیکای اروپایی به ایران

 

حالا یک رسانه انگلیسی ساعاتی پیش اعلام کرد تروئیکای اروپایی در حال انجام برنامه‌ریزی برای تکاپوهای جدید جهت مجاب کردن تهران به ماندن در توافق هسته‌ای برجام هستند.

تروئیکای اروپایی بعد از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای برجام وعده داده‌اند با تضمین منافع اقتصادی ایران، این توافق را حفظ کنند. این کشورها، علی‌رغم ایستادگی‌های لفظی و سیاسی در برابر اقدام آمریکا تا کنون هیچ اقدام عملی برای محقق کردن وعده‌هایشان صورت نداده‌اند.

خبرگزاری رویترز در بخش دیگری از این خبر نوشته وزرای خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان ممکن است برای گفت‌وگو درباره توافق هسته‌ای برجام به تهران سفر کنند، اگرچه این موضوع در حال حاضر فقط یکی از گزینه‌های اروپایی‌ها است.

سه دیپلمات هم گفته‌انداعضای  کمیسیون مشترک برجام طرف دو هفته آینده دیدار خواهند کرد. دیپلمات‌ها تأکید می‌کنند تروئیکای اروپایی گفته‌اند در صورتی که ایران اجرای تعهداتش را متوقف کند، آنها چاره‌ای جز احیای تحریم‌های سازمان ملل متحد نخواهند داشت.

 

چه اتفاقی نفس برجام را به شماره انداخت؟

 

خبرگزاری رویترز مدعی شده واکنش اولیه ایران به خروج آمریکا از برجام انتظار برای به پایان رسیدن دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا بوده است، اما تصمیم غیرمنتظره ترامپ برای عدم صدور معافیت‌های نفتی، محاسبات تهران را تغییر داده است.

یک دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا که نخواسته نامش فاش شود در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز گفته در صورتی که ایران این اقدام را انجام دهد برای اتحادیه اروپا به منزله «پایان بازی» خواهد بود. 

دیپلمات‌های اروپایی همچنین گفته‌اند تروئیکای اروپایی در روزهای آینده دیپلماسی خود را افزایش خواهند داد. رایزنی‌های میان تروئیکای اروپا و مدیران سیاسی اتحادیه اروپا در بروکسل در روز پنجشنبه در همین راستا خواهد بود.

قرار است «برایان هوک»، نماینده ویژه دولت آمریکا در مسائل ایران روز ۲۷ ژوئن با مدیران سیاسی وزارت خارجه سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان دیدار خواهد کرد. ایران قرار است در همین روز از سقف اورانیوم غنی‌شده عبور کند.

 

خونسردی مسکو در قبال برجام

 

هرچه اروپایی ها اضطراب دارند روسیه کاملا خونسرد عمل می کند. انگار نه انگار که یکی از طرف های معامله هست. جالب اینکه مسکو تهران را برای عبور از محدودیت های مندرج در برجام تحریک و تشویق هم می کند.

«سرگئی ریابکوف»، معاون وزیر خارجه روسیه روز سه‌شنبه از تصمیم ایران برای کاستن از تعهدات خود ذیل برجام دفاع کرد و از همه طرف‌ها خواست به تعهدات خود در این توافق عمل کنند.

به نوشته ایتارتاس، ریابکوف گفت که مسکو یأس طرف ایرانی از عدم توجه مناسب به درخواست‌های فوری این کشور در خصوص برجام را درک می‌کند و با آن هم‌نظر است. او یادآوری کرد که ایران به تمامی تعهداتش پایبند مانده و حتی در حال حاضر از لحاظ فنی محدودیت‌های مشخص‌شده در توافق هسته‌ای را رعایت کرده است.

ریابکوف مدعی شده که تصمیم ایران ماهیتی «اجباری» دارد، اما «بازگشت‌پذیر» است. او به بیانیه مقام‌های آمریکایی که مدعی شده‌اند تصمیم ایران، «اخاذی هسته‌ای» است هم واکنش نشان داد و آن را محکوم کرد.

ریابکوف گفت: «اینکه واشنگتن بالاخره به یاد آورده که قوانین بین‌المللی وجود دارند خودش تحول مثبتی است. حالا باید ببینیم چه کسی واقعاً این قوانین را نقض کرده است. برای ما روشن است که همکاران آمریکایی ما ضربه‌ای ویرانگر به یکی از مهم‌ترین دستاوردهای دیپلماتیک وارد کرده و با نقض قطعنامه ۲۲۳۱ و ماده ۲۵ منشور سازمان ملل متحد تمامی تعهداتشان را نقض کرده‌اند. آمریکا با انجام این کار خودش را خارج از جامعه بین‌المللی قرار داده و قوانین بین‌الملل را نادیده گرفته است.»

معاون وزیر خارجه روسیه در بخش دیگری از سخنانش تهدیدهای دولت آمریکا مبنی بر تحریم سایر طرف‌ها بابت همکاری‌ با ایران در چارچوب برجام که به تأیید شورای امنیت سازمان ملل رسیده است را خلاف عقل سلیم توصیف کرد.  

ریابکوف گفت: «آمریکا بایستی طبق قوانین بین‌المللی فوراً تمامی تعهدات خودش ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را آغاز کند، تمامی تحریم‌های احیاشده علیه ایران را بردارد و از مانع‌تراشی در اجرای توافقات توسط سایر کشورها پرهیز کند.»

وی اضافه کرد: «تهدیدهای آمریکا مبنی بر تحریم دیگران به دلیل اجرای قطعنامه شورای امنیت اسزمان ملل متحد خلاف عقل سلیم هستند. از همکاران آمریکایی‌مان می‌خواهیم بررسی کنند اقدامات کدام کشور باج‌خواهی محسوب می‌شود.»

دیپلمات ارشد روسیه در بخش دیگری از اظهاراتش از همه طرف‌ها از جمله ایران خواست از برداشتن گام‌هایی که به پیچیده‌تر شدن وضعیت موجود بر سر برجام منجر می‌شود خودداری کنند. وی گفت: «ما از همه طرف‌ها از جمله ایران می‌خواهیم از برداشتن گام‌هایی با هدف پیچیده‌تر کردن بیشتر اوضاع خودداری کرده و به یافتن راه‌هایی برای ثبات بخشیدن به اجرای برجام کمک کنند.»

ریابکوف از جامعه بین‌المللی به ویژه طرف‌های باقی‌مانده در برجام خواست دوراندیشی سیاسی نشان دهند و در جهت دستیابی به اهداف این توافق حرکت کنند.»

 

مواضع دوگانه آمریکا درباره شکست کامل برجام

 

با وجودی که «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا ۱۸ اردیبهشت‌ماه سال گذشته به مشارکت کشورش در توافق هسته‌ای با ایران خاتمه داد و تحریم‌های متوقف‌شده ذیل این توافق را علیه ایران احیا کرد.

اما حالا که کاسه صبر ایران لبریز شده و دیگر نمی خواهد یکطرفه برای حفظ برجام هزینه دهد، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در کنفرانس خبری دوشنبه تصمیم ایران برای عبور از سقف ذخائر اورانیوم را «اخاذی هسته‌ای» توصیف کرد. او گفت واشنگتن از ایران می‌خواهد قوانین بین‌المللی را رعایت کند. پیش از سخنگوی وزارت خارجه آمریکا «جان بولتون»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید تصمیم ایران را «باج‌خواهی» توصیف کرده بود.

از طرفی دونالد ترامپ به طور رسمی رقابت انتخاباتی برای تصاحب کرسی ریاست جمهوری در سال 2020 را با سخنرانی درباره توافق هسته ای با ایران آغاز کرد. دونالد ترامپ در جمع هواداران خود در اورلاندوی فلوریدا با سخنرانی درباره توافق اوباما با ایران در مورد برنامه هسته ای ایران دموکرات ها را به باد انتقاد گرفت .

رئیس جمهوری آمریکا، با فاجعه بار خواندن توافق هسته‌ای ایران اظهار کرد: ما از این توافق "فاجعه بار، فاجعه بار، فاجعه و فاجعه بار" هسته‌ای ایران خارج شدیم و شدیدترین تحریم‌ها را علیه حامی شماره یک تروریسم در جهان اعمال کردیم.