آشنایی با انواع فن کویل و نحوه عملکرد آن‌ها
یکی از رایج‌ترین دستگاه‌هایی که برای تامین گرمایش و سرمایش منازل مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ فن کویل است. این وسیله پرکاربرد در سیستم تهویه مطبوع دارای انواع مختلفی است که از نظر ساختار و محل نصب، در دسته‌های مختلفی قرار می‌گیرند. از این دستگاه‌ها در ساختمان‌های مسکونی، صنعتی و تجاری استفاده می‌شود. در این مقاله می‌خواهیم شما را با انواع فن کویل و نحوه عملکرد آن‌ها آشنا کنیم.
فن کویل چیست؟
فن کویل یکی از پرکاربردترین دستگاه‌هایی است که در سیستم‌های تهویه مطبوع که در منازل، ادارت، فروشگاه‌ها، هتل‌ها و دیگر مکان‌های شخصی و عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیستم دارای عملکرد دوگانه است؛ به این معنا که می‌توان برای تولید هوای خنک در فصل تابستان و هوای گرم در فصل زمستان از آن استفاده کرد.
فن کویل برای تنظیم درجه حرارت محیط اطراف خود، هوای موجود را مکش می‌کند. به این ترتیب می‌تواند با کمک یک ترموستات یا سوئیچ دستی روش و خاموش، این کنترل را به شیوه بهتری انجام دهد. این نوع از دستگاه‌ها به راحتی در محل نصب می‌شوند؛ به علاوه برای اینکه بازده کاری آن‌ها کاهش پیدا نکند، باید به طور دائمی سرویس شده و در دوره‌های زمانی منظم مورد بازبینی قرار بگیرند.
اجزای فن کویل
همانطور که از نام این دستگاه مشخص است؛ از دو جزء اصلی فن و کویل ساخته شده است. این کویل‌ها وظیفه انتقال حرارت را بر عهده دارند و فن هم می‌تواند برای ایجاد هوای خنک یا کاهش دمای سیستم گرمایشی مورد استفاده قرار بگیرد.
اما فن کویلی که توانایی ایجاد سرمایش و گرمایش را در خود دارد و برای کاربردهای گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ تنها به همین دو جزء ساده خلاصه نشده است. این وسیله دارای قسمت‌های مختلفی است که هریک از آن‌ها به نوبه خود می‌توانند به انجام وظیفه فن کوئل کمک کنند. از اصلی‌ترین این قسمت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کویل
کویل‌ها در واقع لوله‌‌هایی از جنس مس هستند که وظیفه انتقال حرارت را بر عهده دارند. این کویل‌ها با فین‌های آلومینیومی در بر گرفته شده‌اند؛ در نتیجه در برابر گرد و غبار و سایر آلودگی‌های محیطی از آن‌ها مراقبت خواهد شد. وجود این کویل‌ها در کنار فین‌های آلومینیومی باعث شده که شما بتوانید با خیال راحت این دستگاه را در شهر‌های بزرگ و آلوده مورد استفاده قرار دهید.
فن یا بلوور هوا
بلوور هوا یا فن قسمتی از فن کویل است که وظیفه مکش هوا را بر عهده دارد؛ به این ترتیب می‌تواند جریان هوای مورد نیاز فن کویل را فراهم کند. وجود فن کمک می‌کند که بازده انتقال حرارت بالا برود و بتوان از این دستگاه در فصل‌های گرم سال هم استفاده کرد.
الکتروموتور
الکتروموتور قطعه‌ای است که انرژی کافی را برای چرخاندن فن فراهم می‌کند؛ در نتیجه فن می‌تواند وظیفه خود را به خوبی انجام داده و هوای مورد نیاز در چرخه را فراهم کند.
فیلتر‌های هوا
یکی از مهم‌ترین اجزای سازنده فن کویل، فیلتر هوا است. لزوما هر فن کویل یک فیلتر هوا ندارد؛ بلکه مجموعه‌ای از فیلتر‌ها برای پاک‌سازی هوای واردشده به محیط مورد استفاده قرار می‌گیرند تا شما در هوایی پاک و پاکیزه تنفس کنید. این فیلتر‌ها می‌توانند انواع آلودگی‌ها، ذرات گرد و غبار، باکتری‌ها و میکروب‌ها را جذب کرده و هوایی تمیز و پاک را در محیط منتشر کنند.
کلید سلکتوری
با استفاده از کلید سلکتوری می‌توان عملکرد فن کویل را برای رسیدن به دمای مطلوب تنظیم کرد. این کلید می‌تواند سرعت چرخش موتور را تنظیم کرده و به این ترتیب مدت زمان رسیدن به دمای مطلوب را هم مشخص کند.
ترموستات و شیر هواگیری
دو جزئی از فن کویل که برای بهبود عملکرد آن مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ ترموستات و شیر هواگیری هستند. شیر هواگیری کمک می‌کند تا طول عمر سیستم افزایش یافته و سلامت قطعات آن حفظ شوند. ترموستات هم یک قطعه ایمنی است که می‌تواند درجه حرارت را به صورت خودکار تنظیم کرده و در نتیجه سیستم داخلی را از وارد شدن آسیب مصون نگه دارد.
در برخی از مدل‌های فن کویل، از اجزای دیگری هم برای بهبود عملکرد آن استفاده می‌شود. به همین دلیل است که ما به شما خرید آنلاین فن کویل را توصیه می‌کنیم؛ زیرا این کار فرصت کافی را برای بررسی گزینههای مختلف در اختیار شما قرار خواهد داد. به علاوه با استفاده از امکان خرید فن کویل به صورت آنلاین، می‌توانید قیمت‌ها را هم در فروشگاه‌های مختلف با هم مقایسه کرده و در نهایت بهترین گزینه را خریداری کنید.
فن کویل‌ها از نظر محل نصب چند نوع هستند؟
برند های مطرح فن کویل برای اینکه بتوانند نیازهای مختلف مصرف‌کننده را برطرف کنند؛ انواع مختلفی از فن کویل را تولید کرده‌اند. برای مثال برخی از این دستگاه‌ها قادر به تنظیم رطوبت اتاق هستند و می‌توانند به خوبی رطوبت اضافه موجود در اتاق را دفع کنند.
این فن کویل‌ها از نظر محل نصب به چند دسته کلی تقسیم می‌شوند که هریک از آن‌ها در محل خاصی به کار رفته و مناسب استفاده در ساختمان‌های خاصی هستند. بنابراین از نظر محل نصب، فن کویل‌ها به 5 دسته تقسیم می‌شوند که از قرار زیر هستند:
فن کویل زمینی
یکی از قدیمی‌ترین انواع فن کویل که بیشتر در ساختمان‌های قدیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ فن کویل زمینی است. این نوع از فن کویل خود دارای زیرمجموعه‌هایی است که از قرار زیر هستند:
- رو به رو زن
- بالا زن
- شیب دار
- پایه دار
انواع فن کویل‌های زمینی از نظر زاویه خروج باد و شیوه انتشار آن در محیط با هم متفاوت هستند. برای مثال فن کویل بالا زن، باد را به شکا عمودی خارج می‌کند؛ اما فن کویل‌های شیب دار، باد را به شکل مایل منتشر می‌کنند.
یکی از دلایل محبوبیت فن کویل‌های زمینی، راحتی نصب آن‌ها است. از این نوع فن کویل می‌توان در انواع ساختمان‌های مسکونی، اداری و صنعتی استفاده کرد؛ به علاوه به دلیل تنوع زیادی که در ظرفیت هوادهی دارند، می‌توان آن‌ها را در اتاق‌هایی با متراژ متفاوت هم نصب کرد.
فن کویل‌های زمینی را می‌توان به راحتی بر روی زمین قرار داده و آن‌ها از از یک سمت دیگر به دیوار متصل کرد. به علاوه اگر شما نخواهید که لوله کشی فن کویل در داخل ساختمان قابل مشاهده باشد؛ می‌توانید آن را به صورت توکار نصب کنید.
مزایای فن کویل زمینی
- ایجاد هوای مطبوع و یکنواخت در کل اتاق
- دارای صدا و نویز بسیار کم
- نصب، نگهداری و تعمیر آسان
- بازده بالا
- دارای بدنه آلومینیومی و فشار استاتیکی بالا
- دارای کویل‌های سه ردیفه مسی با ضخامت مناسب
- امکان تعویض آسان فیلتر‌ها
معایب فن کویل زمینی
- مشخص بودن لوله‌کشی‌ها در حالت روکار
- اشغال بخشی از فضا در محل نصب
فن کویل دیواری
فن کویل دیواری به دلیل ظاهر زیبا و سطح صدای کمی که دارد؛ معمولا در ساختمان‌های مختلف اداری، مسکونی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع از فن کویل بر خلاف نمونههای زمینی، بخشی از فضا را اشغال نمی‌کند و به راحتی می‌توان آن را بر روی دیوار نصب کرد. حتی می‌توانید فن کویل‌های دیواری را به صورت توکار نصب کنید که تنها یک دریچه از آن مشخص باشد.
اما امکان نصب آن به صورت توکار هم وجود دارد که در این مورد ممکن است با اسپلیت‌ها یا کولرهای گازی اشتباه گرفته شود. شما می‌توانید نمونههای مختلفی از فن کویل‌های دیواری در ساختمان‌های بانک، هتل‌ها، آپارتمان‌ها، سالن‌های پذیرایی و اداره‌ها مشاهده کنید.
مزیت‌های فن کویل دیواری
- هماهنگی خوب با دکوراسیون داخلی
- اشغال نکردن فضای داخل اتاق یا محیط
- نصب راحت بدون نیاز به تخریب ساختمان در مدل رو کار
معایب فن کویل دیواری
- هواگیری نسبتا دشوار و افزایش اختمال ایجاد رسوب در کویل
- نداشتن شیر هواگیری
فن کویل سقفی
فن کویل سقفی از دید ظاهری تفاوت‌های قابل توجهی با دیگر انواع فن کویل دارد؛ به همین دلیل در زمان خرید انواع فن کویل می‌توانید به راحتی آن را تشخیص دهید. این فن کویل مستطیلی شکل معمولا به صورت توکار در سقف مکان‌های مختلفی مانند ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری، بیمارستان‌ها و هتل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فن کویل‌های سقفی به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
فن کویل سقفی رو کار
این نوع از فن کویل سقفی در واقع همان فن کویل زمینی است که قابلیت نصب بر روی سقف را هم دارد. اگر در زمان ساخت ساختمان، کانال کشی مخصوص برای فن کویل در نظر گرفته نشده باشد؛ باید این نوع فن کویل را به صورت رو کار نصب کرد.
فن کویل سقفی توکار
یکی از رایج‌ترین انواع فن کویل سقفی، توکار است که دارای یک یونیت مستطیلی شکل و قیمت بسیار مناسبی است. این نوع فن کویل نیاز به ساختن شبکه‌‌ها و انجام لوله‌کشی‌هایی در درون سقف دارد که باید در زمان ساخت ساختمان مورد استفاده قرار بگیرند.
مزایای فن کویل سقفی
- عملکرد مطلوب در تامین هوای گرم و سرد و انتشار آن به صورت یکنواخت
- دارای ظرفیت‌های بسیار متنوع
- حجم کم و ظاهر زیبا در نمونههای تو کار و روکار
- مصرف پایین
- قابلیت پرتاب باد در هر چهار جهت
- دارای عملکرد بی‌صدا و آرام
معایب فن کویل سقفی
- نیاز به تعیین محل نصب فن کویل در زمان ساخت ساختمان در نمونههای توکار
- نصب دشوار
- نیاز به سرویس مداوم
فن کویل کانالی
فن کویل کانالی را می‌توان به نوعی زیرمجموعه فن کویل‌های سقفی دانست که به صورت توکار نصب می‌شوند. تنها تفاوت فن کویل کانالی با مدل سقفی توکار، ظرفیت بالاتر و قدرت پرتاب باد بیشتر است. به همین دلیل است که در محیط‌های با متراژ بزرگتر یا رفت و آمد بیشتر، از فن کویل‌های کانالی استفاده می‌شود. به علاوه در کارگاه‌های صنعتی و آشپزخانه‌‌های رستوران‌ها هم می‌توان فن کویل کانالی را نصب کرد.
یکی از دلایلی که باعث افزایش قدرت پرتاب باد در این فن کویل شده است؛ استفاده از کانال برای ورود و خروج هوا است. این نوع از فن کویل‌ها ممکن است با استفاده از دو فن، برای تولید ظرفیت هوادهی بالاتر هم تولید شوند.
مزیت‌های فن کویل کانالی
- دارای ظرفیت هوادهی بسیار متنوع
- قدرت بالا در پرتاب باد
- استفاده از دو فن برای افزایش ظرفیت هوادهی
معایب فن کویل کانالی
- نیاز به تعیین مکان نصب در زمان ساخت ساختمان
- نصب تخصصی و نسبتا دشوار
فن کویل کاستی
فن کویل‌های کاستی را هم می‌توان یکی از انواع فن کویل سقفی دانست که در سقف‌های کاذب نصب می‌شوند؛ اما امکان نصب آن‌ها بدون سقف کاذب هم وجود دارد. این نوع از فن کویل‌ها به دلیل ظاهر زیبایی که دارند؛ در بسیاری از طراحی‌های داخلی و دکوراسیون‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای نصب این نوع فن کویل‌ها نیازی به کانال کشی وجود ندارد و می‌توان به راحتی و با صرف هزینه اندکی آن‌ها را نصب کرد. به علاوه قابلیت پرتاب باد در هر چهار جهت را دارند.
مزایای فن کویل کاستی
- مقرون به صرفه
- جایگزین مناسب فن کویل‌های سقفی و کانالی
- بدون نیاز به کانال کشی ساختمان
- قابلیت نصب در ساختمان‌های قدیمی و جدید
معایب فن کویل کاستی
- نیاز به نصب توسط متخصص
انواع فن کویل از نظر ساختار
فن کویل‌ها از نظر ساختار و تعداد لوله‌های ورودی و برگشتی در سیستم توزیع آب خود، به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند که در این بخش به بررسی مشخصات آن‌ها می‌پردازیم.
فن کویل دو لوله
فن کویل دو لوله ای یا Two-Pipe Fan Coil تنها یک لوله ورودی و یک لوله بازگشتی دارد. این لوله‌ها جریان آب را از خود عبور می‌دهند و به چیلر یا دیگ گرمایشی موجود در سیستم گرمایش اصلی متصل خواهند شد. این نوع از فن کویل‌ها دارای یک کویل آب هستند که بر اساس نیاز ساختمان و فرمان ترموستات، می‌تواند در سیستم آب گرم یا سرد مورد نیاز را تامین کند.
علاوه بر این فن کویل‌های دو لوله ای دارای یک سنسور دمایی هستند که به حسگر تغییر وضعیت هم شناخته می‌شود. این سنسور که در مسیر ورودی آب قرار دارد؛ می‌تواند تعیین‌کننده نحوه عملکرد سیستم و ایجاد گرمایش یا سرمایش باشد.
این نوع از فن کویل‌ها بهترین گزینه برای آپارتمان‌های مسکونی و هتل‌ها هستند و می‌توانند عملکردی عالی را از خود نشان دهند. از فن کویل دو لوله می‌توانید 30 تا 35 سال استفاده کنید و هزینه تعمیر و نگهداری آن بسیار کم است.
مزیت‌های فن کویل دو لوله
- طراحی ساده
- مصرف انرژی قابل قبول
- نصب آسان با هزینه نسبتا کم
- طول عمر زیاد
معایب فن کویل دو لوله
- نیاز به تغییر وضعیت عملکرد به صورت دستی
- تاخیر در تغییر وضعیت عملکرد
- نوسانات فصلی دما در محیط
- عدم امکان تامین همزمان گرمایش و سرمایش
فن کویل چهار لوله
در برخی از مواقع، به ویژه در فصل‌های پاییز و بهار، ممکن است بخشی از اتاق به دلیل تابش آفتاب نیاز به گرمایش داشته باشد؛ اما در عین حال بخشی از آن به دلیل محروم بودن از آفتاب نیاز به گرمایش خواهد داشت. این موضوع به ویژه در ساختمان‌های بزرگی مانند هتل‌ها، بیمارستان‌ها، مجتمع‌های اداری و مسکونی به وفور اتفاق می‌افتد؛ در این صورت نیاز به سیستمی وجود دارد که بتواند به طور همزمان عملکرد گرمایشی و سرمایشی از خود نشان دهد.
فن کویل چهار لوله یک گزینه بسیار عالی در چنین مواقعی است که می‌تواند در هر زمان و بسته به نیاز شما، بخشی از اتاق را گرم کرده و بخشی از آن را خنک کند. این فن کویل دارای کویل گرمایشی آب گرم و کویل سرمایشی آب سرد به صورت جداگانه است که می‌تواند با به گردش درآوردن هوا بر روی آن‌ها، هوای مطبوع را در اتاق منتشر کند.
فن کویل‌های چهار لوله دارای قابلیت رطوبت زدایی از هوا هم هستند و می‌توانند هوایی کاملا مطبوع را برای تنفس افراد به وجود اورند. همانطور که از نام این دستگاه مشخص است؛ لوله‌های ورود و برگشتی آب گرم و سرد، در این فن کویل کاملا جداگانه هستند. در برخی از نمونههای این فن کویل سنسور تغییر وضعیت وجود ندارد؛ زیرا آب گرم و سرد در آن‌ها به طور همزمان در دسترس هستند.
به علاوه در زمانی که نیاز به تامین گرمایش و سرمایش همزمان وجود نداشته باشد؛ همه ظرفیت فن کویل به یک عملکرد خاص اختصاص پیدا می‌کند. این نوع از فن کویل‌ها قابلیت تنظیم بر روی سه سرعت را دارند که در هر حالت می‌تواند مقادیر مختلف جریان هوا را منتقل کند.
مزیت‌های فن کویل چهار لوله
- در دسترس بودن همزمان آب گرم وسرد
- امکان شخصی‌سازی نحوه عملکرد فن کویل بر اساس نیاز
- انعطاف‌پذیری بالا در عملکرد برای تامین نیازهای گرمایشی و سرمایشی
- نیاز نداشتن و به تغییر وضعیت به صورت دستی
- بازدهی بالا و هزینه بهره برداری پایین
معایب فن کویل چهار لوله
- هزینه نصب نسبتا بالا
- افزای تعداد لوله‌ها و سایر اتصالات و نیاز به فضای بیشتر در زمان نصب
- نیاز به انجام کالیبراسیون برای افزایش بازده
- افزایش احتمال نشت در لوله‌ها در درازمدت
سخن پایانی
شناخت انواع فن کویل و نحوه عملکرد آن‌ها باعث می‌شود که شما بتوانید در زمان خرید مناسب‌ترین گزینه را با توجه به نیاز خود انتخاب کنید. برای مثال فن کویل‌های چهار لوله مناسب نصب در فضاهای بسیار بزرگ با متراژ زیاد هستند؛ اما فن کویل‌های دو لوله را می‌توان در منازل مسکونی یا دفاتر اداری کوچک نصب کرد. به علاوه فن کویل‌هایی که به صورت توکار نصب می‌شوند؛ نیاز به تخریب دارند یا باید قبل از تکمیل ساختمان، محل آن‌ها مشخص شود. بنابراین باید پیش از هر کاری اهداف خود را مشخص کرده و با بررسی گزینههای موجود، بهترین تصمیم را بگیرید. به شما پیشنهاد می کنیم پیش از خرید برای دریافت اطلاعات و تکمیل اطلاعات خود به سایت تاسیسات رجایی مراجعه فرمایید و به مطالعه موارد مورد نیاز خود در قسمت بلاگ این سایت بپردازید.
دیدگاه تان را بنویسید