اهمیت یک سفر دیپلماتیک برای احیای برجام
تابناک نوشت: سفر آقای مورا به تهران و بعد به واشنگتن نشانه حساسیت مسائل معدود باقی مانده بین دوطرف برای احیای برجام است. از یک سو ایران تلاش می‌کند سپاه را از لیست گروه‌های تروریستی آمریکا خارج کند که هم از جهت نمادین دارای اهمیت است و می‌تواند یک دستاورد و امتیاز مهم تلقی شود و هم مهم‌تر از آن از جهت اقتصادی دارای اهمیت است
انریکه مورا معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده گفت‌وگوها در وین بعدازظهر امروز (یکشنبه) هفتم فروردین ماه با حضور در محل وزارت امور خارجه با حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیدار کرد. وی پیش از این نیز با علی باقری معاون سیاسی وزیر خارجه و مذاکره کننده ارشد ایران دیدار کرده بود.
علی باقری در دیدار انریکه مورا با اشاره به جدیت و عزم جمهوری اسلامی ایران برای نهایی کردن توافق در وین، تأکید کرد: در صورتی که طرف آمریکایی از واقع‌گرایی برخوردار باشد، می‌توان به توافق دست یافت.
همچنین اعلام شد که باقری و انریکه مورا در روزهای آینده به تماس و رایزنی نزدیک ادامه خواهند داد.
امیرعبداللهیان دیروز در گفت‌وگویی تلویزیونی درباره سفر مورا به تهران گفت: تا ساعاتی دیگر آقای مورا وارد تهران می‌شود و آخرین تبادلات که به صورت مکتوب و Non-Paper و محرمانه بین تیم ما و تیم آمریکایی از طریق مورا انجام شده، در تهران مورد بررسی قرار می‌دهیم همچنان با جدیت برای رسیدن به توافق کار را دنبال می‌کنیم.
«انریکه مورا» معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده گفت‌وگوها در وین در ساعات پایانی (جمعه) پنجم فروردین ماه در توئیتی خبر داد که روز شنبه به تهران سفر خواهد کرد و با علی باقری مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفت‌وگو می‌کند. وی در این توئیت نوشت: «فردا (شنبه) برای دیدار با علی باقری به تهران سفر می‌کنم. برای رفع شکاف‌های باقیمانده در مذاکرات وین در مورد برجام تلاش خواهیم کرد. ما باید این مذاکره را به نتیجه برسانیم. خیلی چیزها در خطر است».
سفر مورا براساس تفاهم صورت گرفته انجام شده و پیش از این نیز اعلام شده بود که احتمالا دیدارهایی نیز بین مورا و برخی مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی ایران بنا به درخواست مورا انجام شود.
در همین رابطه و در پاسخ به این پرسش که هدف انریکه مورا از سفر به تهران و واشنگتن چیست؟ حیدرعلی مسعودی عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی و کارشناس مسائل هسته ای گفت: در رابطه با بحث سفر آقای مورا، یک دوره تنفسی در مذاکرات توسط آقای جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام شد که به دلیل یک عامل خارجى بود. تلقی نزد تحلیلگران و رسانه‌ها این بود که این عامل خارجی مسئله درخواست ضمانت روسیه از آمریکا است که با توجه به سفری که آقای امیرعبداللهیان داشت و توافقاتی که در مسکو انجام شد، روسیه با مذاکرات احیای برجام همراه شد. ظاهرا قرار است که در روزهای آینده مذاکرات از سر گرفته شود و سفری که آقای مورا به تهران و واشنگتن خواهد داشت، تلاش برای برداشتن موانع نهایی برای احیای مذاکرات است.
وی افزود: این موانع نهایی در عین حال که تعدادشان بسیار انگشت شمار و بنابر گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران از انگشتان یک دست هم کمتر است ولی در عین حال برای هر دو طرف از حساسیت برخوردار است و از خطوط قرمز دوطرف محسوب می‌شود. بنابراین در این موارد محدود، انگشت شمار و درعین حال حساس نیاز است که دوطرف اصلی مذاکرات یعنی ایران و آمریکا، بتوانند با همدیگر تعاملی مستقیم یا غیرمستقیم به شکل جدی‌تر داشته باشند. همواره توصیه محققان و پژوهشگران از جمله خود من این بود که ما از یک مرحله به بعد امکان اینکه با آمریکا مذاکره مستقیم داشته باشیم، وجود دارد؛ به دلیل اینکه اگر قرار است آمریکا امتیازاتی فراتر از آن چیزی که مورد انتظار است را به ایران دهد، این امتیاز را به واسطه‌ها نخواهد داد. بنابراین توصیه فعلی این است که ایران و آمریکا بتوانند با همدیگر توافقات نهایی را به شکل مذاکره مستقیم و رودر رو پیش ببرند و تلاشی که آقای مورا می‌کند این است که این پل ارتباطی را برقرار کند تا دوطرف بتوانند با مواضع مناسب‌تر و سازنده‌‌تری در مذاکرات دور نهایی شرکت کنند و نهایتا ما به احیای برجام برسیم.
مسعودی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین این مسائل، خارج کردن سپاه پاسداران از لیست گروه‌های تروریستی آمریکا است و درخواست آمریکا این بود که ایران به شکل علنی تعهد دهد که به کم کردن تنش در منطقه مبادرت خواهد کرد. بنابر برخی شنیده‌ها ایران آمادگی خود را مبنی بر اینکه یک نامه غیرقابل انتشار را صادر کند و به صلح و امنیت خاورمیانه کمک خواهد کرد، اعلام کرده ولی به نظر می‌رسد که آمریکایی‌ها از جهت چیزی که به عنوان فیس‌سیوینگ face-saving از آن یاد می‌کنند -یعنی حفظ وجهه خودشان بخصوص در فضای سیاست داخلی آمریکا- به دنبال این هستند که از ایران یک تعهد علنی بگیرند و این توافق احیای برجام را با استناد به این تعهد آشکار ایران در داخل آمریکا بفروشند و بتوانند آنجا مخالفین احیای برجام را اقناع کنند که ایران یک تعهدی را مبنی بر کاهش تنش‌ها در منطقه داده است. بنابراین مسائل باقیمانده مسائلی از این جنس هستند که نیاز است دو طرف بتوانند یک تجدید و تعدیل مواضعی را داشته باشند و نهایتا احیای برجام اتفاق بیفتد.
این کارشناس مسائل هسته ای عنوان کرد: بنابراین اگر بخواهم جمع‌بندی کنم، سفر آقای مورا به تهران و بعد به واشنگتن نشانه حساسیت مسائل معدود باقی مانده بین دوطرف برای احیای برجام است. از یک سو ایران تلاش می‌کند سپاه را از لیست گروه‌های تروریستی آمریکا خارج کند که هم از جهت نمادین دارای اهمیت است و می‌تواند یک دستاورد و امتیاز مهم تلقی شود و هم مهم‌تر از آن از جهت اقتصادی دارای اهمیت است؛ چون باقی ماندن سپاه در لیست گروه‌های تروریستی، به معنای این است که بسیاری از موسسات، شرکت‌ها و نهادهایی که مرتبط با سپاه هستند، شرکت‌ها و نهادهای اقتصادی که با سپاه مستقیم یا غیرمستقیم در ارتباط هستند و کار می‌کنند در تحریم باقی خواهند ماند یا احتمال اینکه در آینده تحت تحریم‌های جدیدی با استناد به بحث برچسب تروریستی‌بودن قرار بگیرند، وجود دارد. بنابراین بر اساس آن چیزی که در برجام هم آمده، هیچ اقدامی نبایستی از سوی طرف‌های مقابل انجام شود تا ایران را از منافع ناشی از برجام محروم کند؛ لذا اگر قرار است برجام احیا شود، بدون خارج کردن سپاه از لیست گروه‌های تروریستی، محقق نخواهد شد. آن طرف ماجرا هم آمریکا به دلیل حفظ چهره خودش در داخل آمریکا نیاز دارد یک تعهد کلی را مبنی بر کاهش تنش‌ها در خاورمیانه از ایران دریافت کند.
دیدگاه تان را بنویسید