چرا غربی‌ها از خیر برجام نمی‌گذرند؟

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: مذاکرات همچنان در هاله‌ای از ابهام به سر می‌برد و چه در وین و چه در دوحه نتیجه‌ای که انتظار می‌رفت به دست نیامد. البته به نظر می‌رسد غربی‌ها و مشخصا اروپایی‌ها چندان تمایل ندارند که مذاکرات به شکست کامل برسد زیرا به ویژه‌ بعد از چنگ روسیه و اوکراین آنها خود را در معرض خطر کمبود سوخت‌های فسیلی می‌بینند و انگار آنها می‌خواهند به بازارهای جدید نفتی و گازی از جمله بازارهای ایران و ونزوئلا دست یابند؛ بنابراین کشورهای اروپایی به خوبی می‌دانند شکست مذاکرات به معنای بسته‌شدن بازارهای نفتی و گازی ایران به رویشان خواهد بود.

این موضوع زمانی آشکار می‌شود که روسیه هم بارها اعلام کرده که می‌تواند به راحتی صادرات گاز خود به اروپا را قطع کند که البته در چنین شرایطی خود روسیه هم متضرر بزرگی خواهد بود اما به هر روی با تشدید احتمالی تنش میان روسیه و اروپا چنین وضعیتی ناگزیر است و در آن صورت اروپایی‌ها که حتی در میانه تابستان هم با بحران انرژی روبه‌رو هستند، حتما می‌دانند زمستان به شدت سختی را پیش رو خواهند داشت.

از سوی دیگر ایران هم در شرایط کنونی نیاز به فروش نفت دارد و اگر بتواند نفت خود را به قیمت متعارف و نه با تخفیف‌های ویژه بفروشد بی‌تردید گشایشی مهم در اقتصاد داخلی‌اش به وجود می‌آید؛ بنابراین هم ایران و هم اروپا نیاز به احیای برجام و رفع تحریم‌های آمریکا دارند. در این میان آمریکا هم به شدت نیاز به احیای برجام دارد زیرا دولت بایدن از زمان روی کارآمدنش تا کنون هیچ دستاورد ویژه‌ای به خصوص در حوزه سیاست خارجی نداشته است؛ به همین دلیل در شرایطی که مدت چندان زیادی تا پایان دوره بایدن باقی نمانده، برای او بسیار مهم خواهد بود که سرنوشت برجام معلوم شود زیرا تا کنون او برخلاف شعارهای انتخاباتی‌ای که می‌داد، صرفا همان مسیری را پیموده که دونالد ترامپ بنا نهاد؛ یعنی فشار حداکثری بر ایران بی‌هیچ نتیجه‌ای.

در مجموع در شرایط کنونی همه طرف‌ها به احیای برجام و رفع تحریم‌ها نیاز دارند؛ چه آنکه خود آمریکا هم متوجه شده است که فشارهای حداکثری نه‌تنها نظام ایران را وادار به تسلیم نمی‌کند که مقاومت جمهوری اسلامی در برابر تحریم‌ها توانسته به الگوی قابل توجهی برای کشورهای مستقل تبدیل شود. پس با آنکه روند مذاکرات همچنان سخت است اما به نظر می‌رسد امیدبخش باشد.