ایران مشکلی در روابط عراق با عربستان ندارد
صحبت‌های الحلبوسی را نمی‌توان به معنای دور شدن از ایران تفسیر کرد بلکه سیاستی کلی برای داشتن روابط حسنه با سایر کشورها است.
آرمان ملی :رئیس پارلمان عراق در تماس تلفنی با ولیعهد عربستان جویای احوال سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه سعودی شد که در این اواخر تحت عمل جراحی قرار گرفته بود. دو طرف در جریان این گفت‌‌وگوی تلفنی در خصوص تقویت روابط دوجانبه و توسعه چشم‌اندازهای همکاری میان عراق و عربستان به بحث و تبادل‌نظر پرداختند. الحلبوسی در این تماس تلفنی، تاکید کرد که عراق خواهان افزایش همکاری میان دو کشور است. ولیعهد عربستان بر حمایت از عراق و ملت آن در تمامی زمینه‌‌ها تاکید کرد. ولیعهد سعودی عنوان کرد که ثبات عراق بخش جدایی‌‌ناپذیر ثبات منطقه است. این گفت‌وگو در رسانه‌های مختلف با واکنش‌های زیادی همراه بود و حتی برخی بر این باور بودند که به نحوی عراق در تلاش است تا خود را در دوران جدید به عربستان سعودی نزدیک‌تر کند و در همین راستا در نقل‌قول‌های مختلف خواهان عدم دخالت خارجی در کشور خود بوده است که بسیاری معتقد هستند تلویحا این صحبت‌ها خطاب به ایران صورت گرفته است اما برخی دیگر بر این باور هستند که عراق به دنبال یک موازنه همه‌جانبه است و در این راستا با تمامی کشورها قصد دارد به یک شکل رفتار کند. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفت‌وگویی با هادی سیدافقهی، کارشناس مسائل خاورمیانه داشته است که در ادامه می‌خوانید.
اساسا می‌توان از گفت‌وگوهای رئیس پارلمان عراق و ولیعهد عربستان دوری از ایران و نزدیکی به این کشور را برداشت کرد؟
نخست‌وزیر عراق در سفر به ایران اذعان کرد که با تمام کشورهای منطقه و جهان قصد دارند که روابطی حسنه داشته باشند و در امور یکدیگر دخالت نکنیم و اساسا پیشتر الکاظمی قصد داشت به عربستان سفر کند و آن را نخستین سفر خود در نظر گرفته بود اما سعودی‌ها با بهانه آوردن و بیان بیماری پادشاه عربستان این دیدار را به تعویق انداختند که ریشه‌های آن به صورت دقیق همچنان مشخص نیست. این ابهام زمانی بیشتر شد که دو روز پس از تاریخی که قرار بود پادشاه عربستان با الکاظمی دیدار کند به‌صورت کاملا سالم در مقابل عموم صحبت کرد و حال خیلی خوبی نیز داشت و از طریق ویدئوکنفرانس در نشست هیات‌وزیران حاضر شد. هنوز مشخص نیست سعودی‌ها یا عراقی‌ها این دیدار را لغو کرده‌اند اما به نظر می‌رسد سعودی‌ها شرط و شروطی برای الکاظمی وضع کرده‌اند که باید به ایران سفر نکند که البته قطعیت آن هنوز مشخص نیست. طرفداران او بارها اظهار کرده‌اند که باید عراق به آغوش دنیای عرب بازگردد. در همین راستا نمی‌توان از اظهارات رئیس پارلمان عراق یک تغییر نگرش برداشت کرد زیرا قبل‌تر نیز دولت جدید عراق چنین مباحثی را مطرح کرده است. بنابراین صحبت‌های الحلبوسی خطاب به ولیعهد عربستان به معنای دور شدن از ایران نیست.
آیا رابطه حسنه عراق با سایر کشورها به منافع ایران در منطقه لطمه وارد خواهد کرد؟
الکاظمی از ابتدای دوران نخست‌وزیر خود مطرح کرده است که روابط کشور خود را با همه طرفین تقویت می‌کند و ارتقا می‌بخشد و این اساسا با سیاست‌های ایران هیچ تناقضی ندارد و این را می‌توان از جملات مسئولان کشوری که عنوان کرده‌اند به دنبال ایجاد یک عراق قدرتمند هستند برداشت کرد و این به آن معنا است که ایران قصد دخالت در عراق را ندارد اما یک عراق مستقل را خواهان است. این مساله برای ایران مهم است زیرا هر اتفاقی که در عراق رقم می‌خورد، امنیت و منافع اقتصادی ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد و تاثیر مستقیم از یکدیگر می‌گیرند. الکاظمی در تهران مطرح کرد که ارتباط قوی با تمام همسایگان خود می‌خواهد. نکته این است که از زمان سقوط صدام و از زمان ایاد علاوی تاکنون هیچ‌کدام از کشورهای عربی به عراق نزدیک نشدند. همان زمان ملک‌سلمان یک جمله خطرناک مطرح کرد و گفت تا زمانی که حکومت در عراق در اختیار شیعیان باشد به این کشور هیچ کمکی نخواهیم کرد. در این برهه زمانی نیز شاهد هستیم که عربستان ارتباط خود را با اهل تسنن تقویت کرده است تا بتواند از آنها یک فراکسیون قوی در پارلمان عراق ایجاد کند. نکته در اینجاست که نخست‌وزیر امروز عراق شیعه است و به نظر می‌رسد در این زمینه عربستان هنوز به‌صورت کامل به درک مقابل نرسیده است.
اساسا روابط سیاسی عراق و عربستان در ذیل همکاری ایران و عراق قابل تعریف است؟
در گذشته بارها شاهد بوده‌ایم که هیات‌های سیاسی که از عراق به عربستان رفته‌اند همواره با دست خالی از این کشور برگشته‌اند و مشکل عربستان با عراق نیز صرفا ایران است و بارها عنوان کرده‌اند که عراق باید از ایران فاصله بگیرد. عربستان به‌صراحت عنوان کرده است که عراق باید در این عرصه راستی‌آزمایی کند تا به این کشور ثابت شود که آنها قصد دارند به دنیای عرب نزدیک شوند. در این میان الکاظمی می‌داند که بدون داشتن روابط گسترده با ایران نمی‌تواند به موفقیت برسد و به صراحت گفته است که به ایران نیاز دارد، همانگونه که ایران نیز به عراق نیاز دارد. حتی در تهران یک جمله زیرکانه نیز الکاظمی به زبان آورد و گفت همانطور که ایران، عراق را در مقابله با داعش کمک کرد، عراق نیز در زیر فشار اقتصادی به ایران کمک کرده است و امکانات عراق در این عرصه در اختیار ایران بوده و به نحوی گفته که به این شکل محبت ایران را جبران کرده است. با وجود اینکه قرارداد خاصی میان ایران و عراق به امضا نرسید اما به خوبی این مساله منتقل شد که عراق به ایران نیاز دارد و بدون کمک ایران نمی‌توانیم از مشکلات عبور کنیم. بنابراین صحبت‌های الحلبوسی را نمی‌توان به معنای دور شدن از ایران تفسیر کرد بلکه سیاستی کلی برای داشتن روابط حسنه با سایر کشورها است.
دیدگاه تان را بنویسید