رای‌گیری بر سر پیش نویس قطعنامه پیشنهادی آمریکا بر سر تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد آغاز شده است.

پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

در این رای‌گیری مجازی، اعضای دائمی و غیر دائمی شورای امنیت باید تا ساعاتی دیگر نظر خود را در خصوص این پیش‌نویس اعلام کنند. در صورتی که 9 عضو شورای امنیت (اعم از دائمی و غیر دائمی) با این پیش نویس موافقت کنند، این قطعنامه در آستانه تصویب قرار می گیرد. البته قطعنامه مذکور نهایتا در صورتی «تصویب» می شود که هیچ یک از 5 عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین) با آن مخالفت نکنند. همین مسئله، کار آمریکا را تا حدود زیادی دشوار ساخته است!

فضا به سود آمریکا نیست

اکثریت قریب به اتفاق رسانه های غربی معتقدند که فضای فعلی در شورای امنیت سازمان ملل متحد به سود آمریکا نیست. اگرچه آمریکا از گزینه «تمدید نامحدود تسلیحاتی ایران» عقب‌نشینی کرده و گزینه «تمدید محدود» تا مشخص شدن تکلیف این پرونده را پیشنهاد داده است، اما این گزینه نیز به لحاظ حقوقی و قانونی مستدل نیست. همین مسئله سبب شده است تا فعلا مخالفت چین و روسیه با قطعنامه پیشنهادی آمریکا پابرجا باشد. خبرگزاری رویترز در آخرین گزارش خود نوشته است: «از نظر دیپلمات‌ها و تحلیلگران، پیش‌نویس پیشین قطعنامه ارائه شده توسط آمریکا افراطی بود. دیپلمات‌ها گفته‌اند درحالی‌که پیش‌نویس مختصر جدید ممکن است موجب جمع شدن رای بیشتری برای واشنگتن شود، مشخص نیست که آمریکا بتواند حداقل رای لازم(۹ رای) را کسب کند. همچنین این دیپلمات‌ها گفتند که به نظر می‌رسد نشود روسیه و چین را متقاعد کرد که از رای دادن خودداری کنند.»

ضمن آنکه بازیگران اروپایی نیز علی رغم مشارکت با آمریکا تا این قسمت از بازی (رای گیری در شورای امنیت)، نسبت به چگونگی حمایت خود از تمدید موقت تحریم تسلیحاتی کشورمان ملاحظاتی دارند.

تاکتیک «تغییر متن پیشنهادی قطعنامه»

مقامات آمریکایی از تاکتیک مشخصی در قبال طرح دوباره پیش نویس قطعنامه ضد ایرانی در شورای امنیت استفاده کرده اند. آنها پیشنهاد «تمدید نامحدود» تحریمهای تسلیحاتی ایران را با «تمدید محدود» جایگزین کرده اند. این همان مسیر مشترکی بود که مقامات آمریکایی و اروپایی با یکدیگر طی کرده اند! مقامات اروپایی طی ماههای گذشته، گزینه تمدید محدود تحریم تسلیحاتی ایران را ارائه کرده بودند .با این حال مقامات آمریکایی در ظاهر با این گزینه مخالفت کرده بودند. با این حال، در حال حاضر مقامات آمریکایی و اروپایی از گزینه تمدید محدود تحریم‌های تسلیحاتی ایران حمایت می کنند! در نقشه مشترک آمریکا-اروپا، در ابتدا یک گزینه ناممکن یعنی تمدید نامحدود تحریم‌ها از سوی آمریکا ارائه شد و کشورهای اروپایی عضو شورای امنیت نیز با آن مخالفت کردند. پس از آن، مقامات آمریکایی و اروپایی، سعی کردند گزینه "تمدید محدود تحریمهای ایران" را به عنوان گزینه ای حداقلی مطرح کرده و دیگر بازیگران شورای امنیت را برای تصویب آن تحت فشار قرار دهند.

صورت‌بندی بازی مشترک بازیگران آمریکایی و اروپایی در این خصوص دشوار نیست! تروئیکای اروپایی ضمن بزرگنمایی مخالفت خود با طرح «تحریم نامحدود تسلیحاتی ایران» از سوی آمریکا، قصد دارند تمدید موقت تحریم تسلیحاتی علیه ایران را پیشنهادی سخاوتمندانه تلقی کرده و از کشورمان بخواهند تا به احترام ایستادگی آن‌ها در برابر زیاده‌خواهی‌های واشنگتن، به این پیشنهاد غیرقانونی تن دهد.مقامات اروپایی پیش‌نویس طرح «تمدید سه‌ساله» یا حتی «یک‌ساله» یا ۶«‌ماهه» تحریم تسلیحاتی ایران را آماده مکرده و قصد داشتند آن را در میان اعضای دائمی و غیردائمی شورای امنیت سازمان ملل توزیع کنند. همان گونه که اشاره شد، اقدام عجولانه مقامات اروپایی در تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مقدمه‌ای برای ارائه همین طرح در شورای امنیت بوده است.به عبارت بهتر، مخالفت اعضای اروپایی شورای امنیت با تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران، تاکتیکی محاسبه‌شده برای افزایش ریسک و هزینه رد طرح پیشنهادی « تمدید موقت تحریم‌های ایران» در شورای امنیت بوده است. با این حال در نهایت پیشنهاد "تمدید محدود تحریمهای تسلیحاتی ایران"، از سوی آمریکا (و با حمایت بازیگران اروپایی) در شورای امنیت سازمان ملل متحد توزیع شد.

هرگونه تمدیدی غیر قانونی است!

واقعیت امر این است که "تمدید محدود" یا "تمدید نامحدود" تحریم تسلیحاتی کشورمان هر دو غیر قانونی است. شاید برخی تصور کنند برگزاری جلسه مجازی قبلی شورای امنیت سازمان ملل متحد باهدف بررسی آخرین وضعیت برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (که با طرح پیشنهاد تمدید تحریم تسلیحاتی ایران از سوی آمریکا همراه شد)، به معنای «ایستادگی اروپا در برابر زیاده‌خواهی واشنگتن» و ختم به خیر شدن این پرونده بوده است! اما به نظر می رسد این تصور اشتباه است.

تنها موضوعی که می تواند یکی از مصادیق عمل کردن اروپاییان به قطعنامه 2231 شورای امنیت باشد، مخالفت قاطع با هر گونه تمدید تحریم تسلیهاتی ایران است. با این حالَ، شواهد و مستندات موجود نشان می دهد که سران اروپایی درصدد «تحریم محدود تسلیحاتی ایران» هستند.در این مسیر، راه مواجهه با این مسئله کاملا مشخص است.دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان باید تأکید کند که هرگونه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران (اعم از نامحدود یا موقت)، در تعارض کامل با سند برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دارد. بر همین اساس، پس از تاریخ ۱۸ اکتبر امسال (۲۷ مهرماه)، جمهوری اسلامی ایران ، ماه، هفته، روز، ساعت و حتی ثانیه‌ای تأخیر در برداشته شدن این تحریم را نخواهد پذیرفت. به عبارت بهتر، دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان، باید خطاب به بازیگران اروپایی تاکید کنند که هر گونه همراهی آنها با گزینه "تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران"، اعم از محدود یا نامحدود به معنای خروج آنها از توافق هسته ای تلقی می شود. فراتر از آن، هرگونه مخالفت اروپاییان با لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران پس از 18 اکتبر امسال، منجر به آن خواهد شد تا طرف اروپایی نیز در کنار آمریکا به عنوان "طرف متخاصم"تلقی شود.

هشدار غیر حقوقی کاخ سفید

طی روزهای اخیر، شاهد طرح هشداری غیر حقوقی از سوی مقامات آمریکایی (در خصوص تحریم های تسلیحاتی ایران) بوده ایم. مقامات ارشد دولت دونالد ترامپ بارها هشدار داده‌اند که در صورت عدم تمدید تحریم تسلیحاتی ایران از مکانیزم موسوم به «ماشه» در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت برای بازگرداندن همه تحریم‌های این نهاد علیه ایران که در چارچوب توافق هسته‌ای برجام لغو شده بودند، استفاده خواهند کرد. این درحالی است که آمریکا پس از ترک رسمی برجام و وضع دوباره تحریمهای یکجانبه علیه کشورمان، اجازه توسل به مکانیسم «ماشه» را ندارد. مسئله ای که مقامات آمریکایی خود نیز نسبت به آن واقف هستند.