آقای ‌روحانی! سهامداران خرد را در یابید

بسیاری از نمادهای معاملاتی از 50 تا 70 درصد افت قیمت داشته‌اند و به عقیده بسیاری از فعالان بازار، عدم حمایت صحیح و نامتوازن از تمامی نمادها، تاخیر در اجرا شدن برخی مصوبات همچون لزوم بازارگردانی از اواسط مهرماه و تصمیمات نسنجیده و یک شبه، مهم‌ترین عامل در به وجود آمدن چنین وضعی است. بر اساس یک گزارش میدانی بسیاری از مردم از مرداد ماه تاکنون که بازار سرمایه وضعیت نامناسبی را پشت سر می‌گذارد، متحمل ضررهای سنگین شدند و نگاه آنها به برخی کانال‌های خبری است تا ببینند چه زمانی حمایت درستی از معاملات انجام خواهد شد. این در حالی است که پیش‌تر مسئولان بورسی در جلسات متعدد با حقوقی‌ها وعده حمایت از بورس را دادند و آنچه تاکنون مشاهده شده، آن است که دامنه این پشتیبانی‌ها تنها محدود به نمادهای شاخص‌ساز می‌شود که به‌زعم کارشناسان چنین اقدامی (حمایت از چند نماد) برای بهبود وضعیت فعلی مناسب نیست.

لزوم دفاع از حقوق سهامداران خرد

دولت و آقای رئیس جمهور باید از سهامداران خرد حمایت منطقی و دقیقی داشته باشند. علی اسلامی بیدگلی، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه یکی از رسالت‌های اصلی دولت و سازمان بورس حفظ منافع اقلیت سهامداران و سرمایه‌گذاران خرد است، گفت: یکی از مهم‌ترین فلسفه‌های ایجاد و تشکیل چنین نهادها و کانون‌های قانون‌گذار، حمایت و صیانت از حقوق سهامداران خرد است. او در ادامه لزوم فراهم کردن بسترهای موردنیاز برای مکانیزم این امر را از موارد مهم برشمرد و افزود: در قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران به ایجاد بسترهای لازم برای تشکیل کانون سهامداران حقیقی اشاره شده است.

اسلامی بیدگلی ادامه داد: نگرانی بابت حرفه‌ای نبودن سهامداران خرد، عواقب خطرناکی را برای سیاست‌گذاران به دنبال داشت. وی افزود: اعتماد لازم سهامداران خرد به بازار قطعا ضرورت دارد.

افت 43 هزار واحدی دماسنج

معاملات دومین روز هفته بورس در حالی پایان یافت که شاخص کل مجدد با افت بیش از 43 هزار واحد تا میانه‌های کانال یک میلیون و 500 هزار بازگشت و بازار سهام (به جز چند روز در یک ماه ونیم اخیر) همچنان قرمزپوش است. در جریان معاملات یکشنبه، همانند روزهای قبل، نمادهای گروه پتروشیمی، پالایشی، خودرو و فولادی بیشترین تاثیر منفی را بر روند معاملات داشتند. این در حالی است که چشم بسیاری از سهامداران به وضعیت معاملاتی نمادهای مهم این گروه‌ها دوخته شده است و به اعتقاد فعالان بازار سرمایه گرچه اگر حمایتی هم قرار است صورت بگیرد باید شامل تمام نمادها شود، اما تا زمانی که صف فروش‌های سنگین نمادهای شاخص‌سازی همچون «خودرو»، «خساپا»، «شپنا» و برخی نمادهای گروه بانکی جمع‌آوری نشود، اوضاع به همین روال خواهد بود و نمی‌توان انتظار بهبود شرایط را داشت.

آیا حذف نوسان‌گیری روزانه اقدام مفیدی است!؟

بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه بر این باورند که بی‌اعتمادی معامله‌گران به بازار سهام منجر می‌شود تا آنها نسبت به خبرها و تصمیمات اتخاذ شده واکنش هیجانی نشان دهند. کمااینکه که پیش‌تر هم برخی تصمیمات نسنجیده همچون دو قسمتی شدن زمان معاملات نه تنها اثر مثبتی بر بهبود اوضاع نداشت، بلکه روند معاملات در نیمه اول تاثیر منفی را‌ بر ادامه دادوستدها در زمان دوم تحمیل می‌کرد و شرایط به گونه‌ای شد که سازمان بورس ملزم شد تا ساعت معاملات را به شکل قبل تغییر دهد. اما نکته مهم‌تر تصمیم جدید مسئولان بورسی مبنی بر ممنوع شدن نوسان‌گیری روزانه است؛ به طوری‌که علی صحرایی- مدیرعامل شرکت بورس تهران- شنبه‌شب در مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد: کسانی که در یک روز سهام را می‌خریدند و همان روز می‌فروختند، بقیه سهامداران را که نگاه طولانی‌مدت به بازار سرمایه داشتند، تحت تاثیر قرار می‌دانند و بر این اساس و نظرسنجی فعالان بازار سرمایه به اجرای ممنوعیت نوسان‌گیری روزانه تصمیم گرفتیم. طبق گفته او، حدود 80 درصد فعالان مجازی بازار سرمایه موافق ممنوعیت نوسان‌گیری روزانه هستند. مدیرعامل بورس تهران اضافه کرد : با توجه به قانون وضع شده، اگر کسی سهمی را بخرد، در همان روز امکان فروش آن را ندارد؛ اما اگر کسی از قبل سهم را داشته باشد می‌تواند بفروشد و دوباره با تشخیص خود آن سهم را بخرد. او همچنین افزود: اختیار فروش تبعی یا بیمه سهام، بازارگردانی موثر از 10 مهر اجباری می‌شود و به کارگیری سهام خزانه از جمله ابزارهای اطمینان بخش است. اما نکته اصلی که کارشناسان بر آن اتفاق نظر دارند این است که، تصمیم‌گیری‌های مختلف آن هم در شرایطی که بازار سرمایه بیش از هر زمان دیگری نیازمند آرامش است به سود بازار نیست. به عبارتی دقیق‌تر لزوم اخذ تصمیمات مختلف، مشورت با افراد خبره، کار بلد و فعالان قدیمی‌تر بازار سها است.

حمایت صندوق توسعه‌ملی از بورس قطعی است

در حالی‌که حدود یک ماه قبل خبری مبنی بر تزریق یک درصد از صندوق توسعه ملی برای حمایت از بازار سرمایه منتشر شد، بسیاری از مردم منتظر اجرای هرچه سریع‌تر این اقدام هستند تا شاید بتوان نسبت به بهبود وضعیت بورس در روزهای آتی امیدوار بود. از سوی دیگر به‌زعم کارشناسان بازار این اقدام می‌تواند مفید باشد و منابع صندوق توسعه در شرایط بحرانی کمک خوبی را متوجه بازارهای مالی و دارایی خواهد ساخت. در همین خصوص، حسین سلاح‌ورزی- عضو شورای عالی بورس- هم اعلام کرد: این طرح هنوز اجرا نشده و در حال طی کردن مراحل اداری است؛ اما به طور قطع اجرا خواهد شد. گفتنی است گرچه این اقدام از جهتی به روند بهبود معاملات کمک خواهدکرد، اما نکته اصلی آن است که حمایت‌ها تا زمان بازگشت اعتماد دوباره به بازار سهام ادامه دار باشد و سازمان بورس باید مانع از بروز تخلف شود تا مبادا اقدامات برخی از سهامداران عمده و حقوقی‌ها باعث شکل‌گیری رفتارهای هیجانی شود.