عوامل زمینه‌ساز سرطان روده بزرگ چیست؟

بر اساس آخرین آمار سازمان بهداشت جهانی، سرطان روده بزرگ و راست روده با ۱.۹۳ میلیون مورد ابتلا در جهان از شایع ترین بیماری‌های کشنده در سطح جهان است. به تازگی تجزیه و تحلیل جدید از داده‌های ۱۳ مطالعه نشان می‌دهد که عوامل غیر ژنتیکی در پشت افزایش موارد ابتلا وجود دارد که تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی از عوامل مشکوک در افزایش بی رویه این بیماری عنوان شده، اگرچه تاکنون تحقیقات گسترده ای انجام نشده است.

در سال ۲۰۱۷، آخرین اعلام مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) نشان می‌دهد که ۵۲ هزار و ۵۴۷ مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ در ایالات متحده گزارش شده است. سرطان روده بزرگ با تشخیص زود هنگام قابل درمان تر است. در نتیجه، انجمن سرطان آمریکا به افراد توصیه می‌کند که از ۴۵ سالگی غربالگری سرطان روده بزرگ را انجام دهند.

مطالعه جدیدی که در مجله JNCI Cancer SpectrumTrusted Source منتشر شده، دلیل این روند نگران کننده را بررسی کرده است. این مطالعه جدید اولین تحقیق گسترده در زمینه ارتباط احتمالی بین شروع زودرس سرطان روده بزرگ و عواملی مانند تغییرات سبک زندگی است. این مطالعه نشان می‌دهد که عوامل غیر ژنتیکی، از جمله مصرف بیشتر گوشت قرمز و الکل، با شروع زودرس سرطان روده بزرگ مرتبط است. همچنین افرادی که آسپرین یا سایر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مصرف نکردند نیز بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.

در طول نیم قرن گذشته، عادات غذایی به شدت تغییر کرده و این تغییرات ممکن است عاملی در افزایش بیماری باشد. تغییر سبک زندگی در شیوع سایر بیماری ها از جمله دیابت نیز نقش دارند. از اواخر دهه ۱۹۶۰، غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی های غیر الکلی بیشتر مصرف می‌شود، علاوه بر این، مصرف میوه و سبزیجات کمتر شده که منجر به دریافت کمتر فیبر، فولات و کلسیم می شود. این تغییرات غذایی با کم تحرکی، شاخص های توده بدنی بالاتر (BMI) و مصرف بیشتر الکل در میان افراد همراه بوده است.

در این پژوهش، یک مجموعه داده بر روی ۳۷۶۷ مورد سرطان روده بزرگ در افراد زیر ۵۰ سال به همراه ۴۰۴۹ فرد کنترل متمرکز شد. مورد دیگر عوامل مربوط به ۲۳ هزار و ۴۳۷ مورد این بیماری را در افراد بالای ۵۰ سال با ۳۵۳۱۱ گروه کنترل بررسی کرد. هر مورد از طریق سوابق پزشکی، گزارش های آسیب شناسی یا گواهی های مرگ تأیید شد و نمونه محدود به افراد اروپایی بود.

محققان دریافتند که سرطان روده بزرگ با شروع زودرس با چندین عامل مرتبط است که قوی ترین ارتباط با افرادی بود که به طور منظم از آسپرین و داروهای غیراستروئیدی استفاده نمی کردند. در مرحله بعدی، مصرف بیشتر الکل - بیش از ۲۸ گرم در روز - دخیل بود. عامل بعدی که بیشترین ارتباط را با این بیماری دارد، مصرف بیشتر گوشت قرمز بود. احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ با مصرف بی رویه گوشت قرمز با ۱۰ درصد افزایش همراه است.

افراد با تحصیلات کمتر از دبیرستان حتی پس از سازگاری با سایر عوامل مانند رژیم غذایی نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند. چراکه به عقیده محققان این پژوهش، تحصیلات پایین با وضعیت اقتصادی-اجتماعی پایین ارتباط دارد و ممکن است به تبع آن دسترسی به بهداشت و مراقبت های بهداشتی این افراد کمتر باشد.

محققان همچنین دریافتند که مصرف فیبر کم بیشتر از سرطان روده بزرگ با سرطان رکتوم در ارتباط است.

همچنین این مطالعه ارتباطی بین ابتلای اولیه سرطان روده بزرگ و دریافت ناکافی فولات، فیبر و کلسیم مشخص کرد. همچنین در این پژوهش مشخص شد که سیگار، BMI بالاتر و سابقه دیابت با شروع زودرس سرطان روده بزرگ ارتباطی ندارد. 

محقق ارشد این پژوهش، توضیح داد: این مطالعه یک تلاش اولیه قابل توجه برای شناسایی عوامل منجر به افزایش اوایل شروع سرطان روده بزرگ است. این تحقیق زمینه اولیه را برای شناسایی هدفمند برای افراد در معرض خطر فراهم می کند که در کاهش بار افزایش این بیماری ضروری است.

وی افزود: به مطالعات بیشتر با نشانگر زیستی کامل‌تری نیاز داریم.