تعیین تکلیف نهایی دولت برای یارانه نقدی خرداد ماه | مبلغ یارانه نقدی خرداد 2 میلیونی شد؟

پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

جزئیات یارانه نقدی اعلام خواهد شد. یارانه معیشتی به همه ایرانی ها برای تامین کالاهای اساسی خود تعلق می گیرید. یارانه نقدی در سال جدید افزایش می یابد. یارانه نقدی بیش از بیست میلیون نفر فروردین ماه آخرین یارانه نقدی خود را دریافت کردند. کالابرگ جایگزین یارانه نقدی خواهد شد.

سخنگوی دولت در نشست خبری امروز خود با تشکر از نمایندگان مجلس برای رأی اعتماد به گزینه دولت برای وزارت آموزش و پرورش ، اظهار کرد: برای تصدی وزارت صنعت ، معدن و تجارت مهندس علی آبادی از سوی دولت به مجلس پیشنهاد شد.

علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در نشست خبری امروز خود با تشکر از نمایندگان مجلس برای رأی اعتماد به گزینه دولت برای وزارت آموزش و پرورش ، اظهار کرد:  برای تصدی وزارت صنعت ، معدن و تجارت مهندس علی آبادی از سوی دولت به مجلس پیشنهاد شد.

وی ادامه داد: در روزهای گذشته شاهد سفر سلطان عمان به ایران بودیم.در  چهار حوزه انرژی، بهداشت، حمل و نقل و تجارت توافق‌های خوبی حاصل شد.

وی افزود: آزادی اسدالله اسدی خبر بسیار خوشی بود. از قوه قضاییه و مجلس برای تهیه لایحه استرداد محکومان با بلژیک تشکر می کنم.البته  نحوه برخورد ایران و بلژیک نمونه خوبی برای بررسی ادعای رعایت موازین حقوق بشری است و نشان می دهد چه کسانی حقوق بشر را رعایت می کنند.

سخنگوی دولت هم‌چنین گفت: پنجمین سفر استانی دور دوم در انتهای هفته آینده به استان آذربایجان شرقی در پیش است.

وی گفت: برنامه هفتم توسعه نهایی شده و پس از اعمال پیشنهادات اصلاحی در اولین فرصت تقدیم مجلس خواهد شد.

وی خاطر نشان کرد: نرخ بیکاری امسال با دو دهم درصد کاهش مواجه شده که انتظار کاهش بیشتر می‌رود. در چهار استان نرخ بیکاری به یک‌رقمی رسیده و در۲۳ استان نرخ بیکاری یک رقمی است.صادرات کشور در دو ماه اول سال نسبت به سال گذشته حدود پنجاه درصد به کشورهای آسیای میانه، قفقاز و روسیه افزایش داشته است.

مدیران با مادران شاغل همکاری داشته باشند

بهادری جهرمی در پاسخ به این پرسش که احتمال تغییر ساعات اداری وجود دارد؟ گفت: ساعت کاری در این ایام در سال گذشته هم از ساعت۷ آغاز می‌شد. مطابق قانون مجلس تغییر ساعت رسمی نداشتیم .مشکلی برای ارائه خدمات وجود ندارد. ساعت کاری ۶ صبح برای۱۵ خرداد تا۱۵ شهریور است و بیشتر مادران شاغل در آموزش و پرورش مشکلی ندارند. آمار مادران شاغل در سایر ادارات محدود است و می‌شود این افراد  ساعت خود را شناور کنند. از مدیران می‌خواهم با مادران شاغل همکاری داشته باشند. باید در مصرف انرژی صرفه جویی داشته باشیم و دولت این کار را از خود شروع کرده و وزارت نیرو هم مشوق‌های خوبی در نظر گرفته است.

عمده توجه دولت برای توسعه استان‌های محروم ومرزی بوده است

وی درباره آخرین وضعیت حل مشکل آب مردم  سیستان و بلوچستان، گفت: عمده توجه دولت برای توسعه استان‌های محروم ومرزی بوده است. در ۱۸ ماه ابتدای دولت، رتبه اول تخصیص بودجه مخصوص سیستان و خوزستان بوده است. نگاه دولت ایجاد عدالت در پیشرفت استانی و کاهش فاصله طبقات اجتماعی دولت بوده است.راهکار کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت از جمله احداث چاه عمیق،تنظیم آب چاه نیمه‌ها، طرح انتقال آب از دریای عمان، پیگیری حقابه انجام شده تا مشکل آب را حل کنیم.

دستور رییس‌جمهور به وزارت خارجه برای برقراری ارتباط سیاسی با مصر

وی درباره امکان برقراری ارتباط سیاسی با مصر بیان کرد: دولت آماده توسعه روابط با مصر است. پس از فرمایش رهبری،  رییس‌جمهور به وزارت خارجه دستور داده‌اند که اقدامات لازم در این زمینه انجام شود.

قوه قضاییه مورد حمایت مردم و سایر قواست

سخنگوی دولت درباره واکنش دولت نسبت به برخورد دستگاه قضا با افراد مخل امنیت جامعه گفت: دولت حق دخالت در امور قوه قضاییه را ندارد. تامین امنیت از مهمترین وظایف حکومت‌هاست و مردم از قوه قضاییه انتظار دارند امنیت آن‌ها را تامین کنند و آن‌ها تاکید دارند سهل‌انگاری راه به جایی نمی‌برد. وقتی قوه قضاییه وظیفه خود را انجام دهد، مورد حمایت مردم و سایر قوا قرار می‌گیرد.

مالیات بر خانه‌های خالی به طور جدی دنبال می شود

وی در خصوص اقدامات دولت برای  کنترل قیمت بازار اجاره بیان کرد: در مجلس لایحه دولت بر مالیات بر معاملات مکرر مسکن در جریان است طرح دیگری مالیات بر عایدی سرمایه است که به کنترل قیمت‌ها کمک می‌کند. برای تهران و سایر شهرها سقف افزایش اجاره بها تعیین شد.  مالیات بر خانه های خالی به طور جدی دنبال می شود. شناسایی خانه های خالی در دستور کار دولت است. ساماندهی بنگاه های املاک از دیگر برنامه های دولت است. دولت نظام پرداخت حق الزحمه بنگاه ها را تهیه کرده که صنف مربوطه همکاری لازم را نداشته است. گشت های نظارتی برای املاک در حال انجام است. سامانه ای هم برای ثبت اجاره برای مالک و مستاجر بدون نیاز به بنگاه معرفی شده است که کد رهگیری هم ارائه می دهد و فرقی با قولنامه در بنگاه ندارد. البته اقدام اصلی در این زمینه باید افزایش عرضه مسکن باشد.

کسانی که الگوی مصرف را رعایت نمی‌کنند، یارانه کمتری دریافت می‌کنند

وی در خصوص موضع دولت درباره اختصاص جریمه‌های قبض‌ها به طرح جوانی جمعیت گفت: دولت مجری قانون است. در این حوزه هم قانون جوانی جمعیت مشخص است. عنوان کریمه مطرح نیست. کسانی که الگوی مصرف را رعایت نمی‌کنند، یارانه کمتری دریافت می‌کنند. در نگارش قانون کم سلیقگی شده است؛ زیرا آب‌بهای کسانی که الگوی مصرف را رعایت نمی‌کنند، واقعی شده و در جای دیگر مصرف شده است. منبع قانون جوانی جمعیت محدود به این موضوع نیست و کاهش یارانه مصرف کنندگان که الگو را رعایت نمی‌کنند، فقط یک منبع است.

امسال آثار اقدامات دولت برای کاهش تورم را شاهد خواهیم بود

جهرمی در پاسخ به این پرسش که امکان بروز تورم شدید در ماه‌های آینده وجود دارد؟، گفت: در سال گذشته عوامل تورم‌زای جهانی به خاطر جنگ اوکراین ، افزایش دستمزد کارگران، اصلاح ارز ترجیحی، ناآرامی‌ها و جنگ ترکیبی عوامل کوتاه مدتی بودند که در کنار عوامل ساختاری قرار گرفت. رییس بانک مرکزی در گزارشی اعلام کرد که در ماه های آینده شاهد کاهش تورم خواهیم بود. در سال جاری شاهد آثار اقدامات دولت برای کاهش تورم هستیم. رهبری در دیدار اخیر اعلام کردند قانونگذاری باید متناسب با شرایط واقعی باشد. گاهی طرح‌ها خوب است اما زمینه‌ها و ساختار لازم وجود ندارد. دولت موافق اجرای کالابرگ الکترونیکی است و تلاش کرد زیرساخت‌های آن را فراهم کند. قانون باید قابلیت اجرایی داشته باشد. با تلاش دولت زیر ساخت‌های لازم فراهم شد و در برخی شهرها این طرح‌ها به صورت اختیاری اجرا شد که مردم خیلی استقبال نکردند. دولت سعی کرد امتیازات بیشتری اختصاص دهد و طرح مجددی را اجرا کند. دولت  موافق این طرح است و مقدمات آن را فراهم کرده است.

اعضای هیئت دولت فقط از یک منبع حقوق دریافت می‌کنند

وی درباره رأی دیوان عدالت اداری برای ممنوعیت اشتغال همزمان اعضای هیئت علمی دانشگاه بصورت تمام وقت در دستگاه‌های اجرایی، تصریح کرد: رأی دیوان عدالت اداری تأیید بخشنامه مصوب دولت و ابلاغی سازمان اداری و استخدامی است. در ادوار گذشته مواردی داشتیم که افرادی بطور همزمان و تمام وقت در سمت‌های مختلف مشغول کار بوده‌اند. اما طبق رأی دیوان عدالت اداری اشتغال تمام وقت و همزمان اعضای هیئت علمی دانشگاه، ممنوعیت دارد یعنی یک شخص به صورت هم زمان نباید دو شغل را در تصدی داشته باشد. با این حال افرادی که هیئت علمی بوده ولی از دانشگاه مأمور به دولت شده‌اند طبیعتاً اشتغال همزمان به دو پست را ندارند؛ لذا تابع این مصوبه نخواهند بود. تمامی اعضای هیئت دولت که عضو علمی دانشگاه هستند نیز در دولت مأمور هستند و فقط از یک منبع حقوق دریافت می‌کنند، لذا موضوع این رأی دیوان عدالت اداری نیستند.

سخنگوی دولت درباره زمان ابلاغ اجرای مصوبه حساب‌های پیشرفت و عدالت گفت: نگاه دولت آن است که منابع تامین سرمایه گذاری بطور متوازن در استان‌ها توزیع شود و مدیریتش با مدیران استانی باشد و در بودجه ۱۴۰۲این پیشنهاد دولت مورد موافقت مجلس قرار گرفت. مقدمات این مصوبه در وزارت اقتصاد درحال نهایی شدن است و منابع به تدریج از سوی سازمان برنامه و بودجه تامین می‌شود تا به تدریج حدود هزار میلیارد تومان برای هر استان و ۳۱ هزار میلیارد تومان در اختیار همه استان‌ها قرار گیرد چون این اولویت خود دولت است و دولت اصرار دارد این طرح را سریعتر اجرایی کند.

بهادری جهرمی همچنین درباره نتایج سفر سلطان عمان به ایران بیان کرد: این سفر در راستای استمرار دیپلماسی همسایگی با محوریت و اولویت به مسائل اقتصادی و تجاری  دولت سیزدهم بود. در این سفر چهار سند همکاری به امضای دو طرف رسید. حجم تبادلات تجاری دو کشور در سال گذشته نسبت به سال ۹۹ تقریبا دو برابر شده است. توسعه خطوط حمل و نقلی و ترانزیت، گردشگری سلامت و سایر زمینه‌ها از جمله موارد مذاکره شده و مورد تایید دو کشور بود. تعاملات و توافقات بسیار خوبی بدست آمده است.

آخرین وضعیت پیگیری سند هوش مصنوعی

وی همچنین درباره آخرین وضعیت پیگیری سند هوش مصنوعی اظهار کرد: متن اولیه این سند سه سال پیش تهیه شده است. اطلاع دارید که تحولات در این زمینه خیلی سریع است و سند سه سال پیش باید به روزرسانی شود و پیشنهادات دستگاه‌های مربوط اخذ شده یا در حال اخذ است و پیش بینی این است که طبق آنچه معاونت علمی ریاست‌جمهوری اعلام کرده است که تا یک ماه آینده نهایی می شود و به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه خواهد شد.

مرجع رسمی اعلام آمار، مرکز آمار است

بهادری جهرمی همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگاری در خصوص نتایج مرکز پژوهش‌های مجلس درباره آمار اقتصادی کشور، گفت: مرجع رسمی اعلام آمار، مرکز آمار است که نتایج آن اعلام شده و آماری که شما اعلام کردید من در گزارش مرکز آمار یا بانک مرکزی ندیدم اما اصل مشکل در حوزه اقتصادی وجود دارد. در دهه گذشته سیاست معطل نگه داشتن توسعه اقتصادی به نگاه‌ها و مسیرهای بیرونی وجود داشته است. تلاش دولت این است که با تکیه بر توان داخلی و تغییر در حوزه دیپلماسی این عقب ماندگی را جبران کند. اقدامات زمان‌بر است. افزایش یارانه دهک‌های پایانی، رایگان کردن بیمه افراد کم درآمد، رایگان کردن هزینه آب و برق افراد افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی، پرداخت سود سهام عدالت موجب شد تا ضریب جینی کاهش پیدا کند.

مجلس باید اجازه تشکیل سازمان مهاجرین را بدهد

وی در خصوص آخرین اقدامات برای تشکیل سازمان مهاجرین گفت: وزارت کشور در این حوزه اقدامات متعددی برای ساماندهی مهاجرین آغاز کرده و سامانه ای برای شناسایی مهاجرین فعال کرده است. مجلس باید اجازه تشکیل سازمان مهاجرین را بدهد ولی مجموعه‌ای در  وزارت کشور در حال ساماندهی امور مهاجرین است و در این خصوص در  حال فعالیت است.

سیاست‌های اصولی در حوزه های سیاست خارجی با تغییر افراد تغییر نمی کند

سخنگوی دولت در ادامه در پاسخ به این پرسش که با تغییر دبیر شورای عالی امنیت ملی، سیاست‌های کشور در حوزه خارجی از جمله مذاکرات برجام نیز تغییر خواهد کرد، گفت: سیاست‌های اصولی  و راهبردهای ایران در حوزه های سیاست خارجی روشن و ثابت است و با تغییر افراد تغییر نمی کند و در نهادهای مروبط این سیاست ها تعیین می شود. تغییر افراد این سیاست‌ها را تغییر نمی دهد اما به هر حال تغییر افراد موجب ایجاد انرژی تازه و توان مدیریتی و انگیزه‌های تازه را ایجاد می کند که این موارد می تواند سرعت بخش همان سیاست‌های ثابت باشد.

وی درباره انتقادات از لایحه عفاف و حجاب بیان کرد:‌ این لایحه، یک لایحه قضایی است که قوه قضاییه آن را برای دولت ارسال کرد. دولت میزانی از اختیار برای تغییر در لایحه را دارد  البته دولت همدل و همنظر و هم نگاه با سایر قوا در این زمینه است. دولت با همین نگاه اصلاحات حداقلی انجام داد و متن با این اصلاحات برای مجلس ارسال شد. فرایندهای قانون‌نویسی برای همین است که ضعف قانون‌ برطرف شود.  در جریان رسیدگی به این لایحه امکان اصلاح آن وجود دارد. باید کمک کنیم تا اگر ضعفی در این لایحه وجود دارد در فرایند رسیدگی به آن، برطرف شود.

سخنگوی دولت در پاسخ به پرسشی درباره اقدامات دولت برای تکمیل کریدور شمال - جنوب گفت: در این زمینه اقدامات بسیار متعددی انجام شده از جمله امضای قرارداد ایران و روسیه در خصوص راه آهن رشت آستارا. تکمیل حمل نقل ریلی و هم ریلی دریایی در حال انجام است. تکمیل راه‌آهن از چابهار به زاهدان و مشهد در همین راستاست. دولت طرح‌های مختلفی در این راستا در دست دارد.

میزان مقاومت و امنیت بیمارستان تازه تاسیس مهد کلینیک

وی درباره میزان مقاومت و امنیت بیمارستان تازه تاسیس مهد کلینیک، گفت: هر ساختمانی که تاسیس می‌شود تحت نظارت سازمان نظام مهندسی، آتش نشانی و سایر نهادها قرار می‌گیرد که این ساختمان هم همینطور بوده است و نظارت‌های لازم در این زمینه انجام شده است. این ساختمان مقاومت تا ۹ ریشتر دارد و گواهی لازم را دارد. طی کردن روال‌های اداری نیازمند زمان است مثلا بازدیدها صورت گرفته و توافق صورت گرفته و صورت جلسه امضا شده که یک سری اقداماتی انجام شود که اقدامات در حال انجام بود و من تعجب کردم که چه شد که اظهارنظر رسانه ای درباره ایمنی این بیمارستان اعلام شد.  توصیه من به همکارانم در دولت و همکاران سابقم در قوه قضاییه و مجلس این است که درباره اظهارنظرهایی که ممکن است التهاب‌آفرین باشد، بیشتر تامل شود. روال های اداری روشن است. مشابه همین موضوع را درباره نرخ ارز داشتیم. رهبری تاکید کردند که قوا با یکدیگر همراهی داشته باشند. اگر سوال حقوقی مطرح شده و جواب حقوقی آن هم داده شده است دیگر نیاز به رسانه‌ای کردن آن نیست. همه قوا با همدلی بیشتر باید روال اداری را در چارچوب قانون را دنبال کنیم. اقتضای فرمایش رهبری هم همین است.

وی با اشاره به اینکه نرخ بیکاری جوانان نیز یک درصد کاهش یافت گفت: در بخش خدمات بیشترین رشد اشتغال ثبت شده است؛ به طوری که جمعیت شاغل در این بخش حدود ۵۴۶ هزار نفری رشد داشته است.

بهادری در پایان گفت: طبق آخرین اطلاعات دریافتی، بیش از ۴۳۰ هزار نفر در سامانه حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به منظور دریافت سهام نوزادان متولد سال ۱۴۰۱ ثبت نام کرده‌اند.

پرونده یارانه نقدی برای همیشه بسته شد؟

بر اساس قانون بودجه تکلیف دولت همین است و دولت باید به جای پرداخت یارانه نقدی به مردم کالای اساسی بدهد. اما دولت بارها اعلام کرده که توان مالی انجام چنین کاری را ندارد و حتی نمایندگان مجلس هم چنین مساله‌ای را پذیرفته‌اند. از طرف دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهد با توجه به تورم موجود، ارزش یارانه نقدی 300 هزار تومانی آب رفته و به 100 هزار تومان رسیده است. یعنی اگر دولت بخواهد سبد کالایی به مردم بدهد هزینه آن بیش از 300 تا 400 هزار تومان است و همین مساله علت فرار دولت از پرداخت یارانه نقدی است.

پیش از این هم مسعود میرکاظمی از پرداخت یارانه نقدی 400 هزار تومانی در سال 1402 خبر داده و گفته بود پرداخت یارانه نقدی ادامه دارد.

به نظر می‌رسد که دولت اصرار بر پرداخت یارانه نقدی دارد و احتمالا در نظر دارد که نهایتا یکی دو ماه آینده را کالابرگ بدهد و سپس مجلس را در قانون بودجه 1402 مجاب به پرداخت یارانه نقدی کند.

وی خاطر نشان کرد: در شرایط فعلی بهترین راه جبران این تورم ارائه کالا برگ است چراکه هرسال با قیمت کالاها ارزشش حفظ می‌شود و اعتبارش بیشتر می‌شود اگر دولت این را اجرایی نکند مجلس باید بنشیند و فکر اساسی کند.

نماینده مردم تربت حیدریه، زاوه و مه ولات گفت: با توجه به تصمیم دولت و مجلس تا پایان امسال یارانه نقدی به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهدشد و کالابرگی نیز صادر نخواهد شد.

او افزود: با توجه به اینکه مردم برای این رقم یارانه حساب کردند و یارانه را صرف کالای اساسی می‌کنند مثلاً خیلی‌ها صرف هزینه آموزش، ایاب و ذهاب و در واقع برای آن برنامه ریزی کردند درحال حاضر حذف این رقم و تبدیل به کالابرگ در دولت منتفی و در مجلس نیز کسی به دنبال این موضوع نیست.

نماینده مردم تربت حیدریه، زاوه و مه ولات ادامه داد: ما در قانون این اجازه را به دولت داده ایم فقط در یک صورت اگر دولت بخواهد بسته معیشتی جدید اضافه به مبالغ پرداختی کنونی تحت عنوان بسته معیشتی به افراد و گروه‌های خاصی بدهد می‌تواند کالابرگ برای این مورد خاص دوباره منتشر کند.

زنگنه بیان کرد: اما اینکه یارانه نقدی حذف و تبدیل به کالابرگ شود تقریباً در سال ۱۴۰۰ منتفی و همین بحث نقدینگی تا آخر سال با توجه به اینکه منابع مالی آن در مجلس پیش بینی شده است پرداخت خواهد شد.

یارانه نقدی آذر ماه چقدر است و کی واریز می شود

در این گزارش به توضیحاتی درباره اینکه یارانه آذر ماه چقدر است و کی واریز می شود؟ پرداخته شده است.

با توجه به اینکه قرار بود زیر ساخت های کالابرگ الکترونیک تا شهریور ماه آماده شود اما به دلیل اینکه چنین طرح عظیمی برای اینکه نتیجه مطلوب داشته باشد نیازمند یک زیر ساخت قوی و محکم می باشد، در حال حاضر اجرای این طرح امکان پذیر نیست. اما براساس فراهم نبودن زیر ساخت های این طرح یارانه مهر، نقدی پرداخت شد و آبان و آذر نیز احتمالا نقدی پرداخت می شود.

براساس گزارشات سخنگوی دولت اعلام کرد: با توجه به آماده نبودن زیرساخت های لازم برای پرداخت کالابرگ الکترونیکی، در حال حاضر یارانه ها به‌صورت نقدی پرداخت خواهد داشت.

یارانه مهر ماه روز چهارشنبه ۲۰ مهر ماه به حساب خانوارها واریز شد، یارانه آبان ماه نیز مانند ماه های گذشته در روز پنجشنبه ۱۹ آبان ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز شد.

گفتنی است پیش تر نیز وزیر اقتصاد اعلام کرده بود که فعلا زیرساخت های طرح کالابرگ الکترونیک مهیا نشده است، بر همین اساس یارانه مرحله 142 آبان ماه ۱۴۰۱، مانند 7 ماهه نخست سال جاری، بدون تغییر روز چهارشنبه ۲۰ مهر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز شد.

این در حالیست که در حال حاضر سازمان هدفمندی یارانه‌ها اعلام نکرده است که یارانه آذر ماه مانند ماه های گذشته پرداخت می شود یا طرح کالابرگ الکترونیک اجرایی می شود.

طبق بررسی های صورت گرفته بیش از ۷۰ هزار سرپرست خانوار به جمع یارانه بگیران افزوده شدند و خانوارهایی که دهک یک تا ۳ هستند، رقم یارانه آنها ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر فرد و خانواده های دهک ۴ تا ۹ مبلغ ۳۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر یارانه به حساب سرپرست خانوار واریز شد. زمان واریز یارانه نقدی آذر ماه یکشنبه 20 آذر ۱۴۰۱ خواهد بود.

براساس بررسی های پایگاه خبری صفحه اقتصاد، طی روزهای گذشته وزیر اقتصاد اعلام کرد زیر ساخت های طرح کالابرگ الکترونیک در حال حاضر آماده نمی باشد اما به گفته وزیر اقتصاد احتمال اجرای آزمایشی طرح کالابرگ الکترونیک نیز مطرح است

فرودین ۱۳۹۷ در بحبوحه افزایش قیمت دلار، دولت دوازدهم برای آنکه نشان دهد، هیچ مشکلی برای تامین ارز کشور ندارد، یکی از مهلک ترین سیاست‌های اقتصادی چند دهه اخیر را اتخاذ کرد؛ هر چند بعد از چند ماه دولت از تصمیم خود مبنی بر تامین ارز تمام مصارف با نرخ ۴۲۰۰ تومانی کوتاه آمد اما به بهانه جلوگیری از افزایش قیمت کالاهای اساسی و با شعار حمایت از اقشار ضعیف، تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به برخی از کالاها از جمله دانه های روغنی و نهاده های دامی همچنان ادامه داد. سیاستی که با وجود انتقادات گسترده، در دولت سیزدهم نیز ادامه پیدا کرد.

بر اساس آمارهای موجود از ابتدای سال ۱۳۹۷ تا پایان سال گذشته حدود ۷۰ میلیارد دلار از منابع ارزی کشور به این سیاست اختصاص یافت. باید توجه داشت که این میزان برابر با کل ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص داده شده از سال ۱۳۹۷ است و در نتیجه ارز تخصیصی به دارو، تجهیزات پزشکی، واکسن کرونا و همچنین واردات کالاهای غیر اساسی در ابتدای اجرای این سیاست را نیز شامل می‌شود که با توجه به در دسترس نبود آمارهای دقیق و موثق، تفکیک مصارف عملاً ممکن نیست. 

پرسش مهمی که باید پاسخ داد این است که آیا چنین سیاست پر هزینه‌ای، آن هم در شرایط تحریمی تا چه اندازه به هدف خود یعنی کنترل قیمت کالاهای اساسی رسیده‌است؟

برای آنکه بتوان تا حدودی به این پاسخ رسید، قیمت روغن خوراکی که یکی از کالاهای مشمول این سیاست (دانه‌های روغنی و روغن خام) بود را بررسی می‌کنیم. بر اساس اطلاعات مرکز آمار از ابتدای سال ۱۳۹۷ تا پایان سال گذشته، شاخص قیمت گروه روغن و چربی‌ها، افزایش بیش از ۳۱۳ درصدی را نشان می‌دهد. در مدت مشابه، شاخص گروه خوراکی‌ها، ۳۵۶.۷ درصد و شاخص کل قیمت‌ مصرف کننده، ۲۵۵.۷ درصد افزایش را نشان می‌دهد. با مقایسه اولیه این اعداد به نظر می‌رسد که این سیاست نتوانسته در کنترل قیمت کالاهای اساسی موفق عمل کند.

در این میان، مدافعان پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی معتقدند که از یکسو قیمت‌های جهانی افزایش داشته و از سوی دیگر، سایر هزینه‌های تولید بدون در نظر گرفتن مواد اولیه وارداتی افزایش یافته‌است. بر مبنای این استدلال، این گروه مدعی هستند که در صورت عدم تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی، شاهد افزایش چشم گیر قیمت‌ها حتی از سطوح فعلی می بودیم. اما آیا این استدلال درست است؟

برای بررسی این موضوع، به طور مشخص قیمت روغن را در نظر می‌گیریم. حدود ۷۰ درصد بهای تمام شده روغن خوراکی مربوط به دانه‌های روغنی و روغن خام است که گفته می‌شود حدود ۸۵ درصد آن وابسته به واردات است. بر اساس آمارهای سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) شاخص دانه‌های روغنی از ابتدای سال ۱۳۹۷ تا پایان سال گذشته، افزایش حدود ۶۳ درصدی را ثبت کرده‌است. حال با فرض اینکه ۷۰ درصد هزینه تولید مربوط به دانه‌های روغنی‌ است، اگر این بخش از هزینه را با توجه به تورم جهانی این نهاده و ۳۰ درصد دیگر هزینه‌ها را نیز با توجه به تورم داخلی کشور افزایش دهیم، آیا قیمت‌های فعلی منطقی است؟

برای پاسخ به این پرسش قیمت روغن ۹۰۰ گرمی را در ابتدای سال ۱۳۹۷ در نظر گرفتیم و با توجه به پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی از فروردین ماه آن سال، قیمت روغن را به صورت ماهانه محاسبه کردیم؛ به بیان دیگر به صورت ماهانه ۷۰ درصد قیمت را بر اساس تورم جهانی روغن‌های روغنی و ۳۰ درصد دیگر را بر اساس تورم اقتصاد ایران افزایش دادیم و با قیمت بازار آن مقایسه کردیم.  نمودار زیر روند قیمت روغن ۹۰۰ گرمی در بازار و همچنین با فرض موثر بودن ارز ۴۲۰۰ تومانی نشان می‌دهد:

۱۶ مهرماه بود که معاون امور مجلس رئیس جمهور در راستای ارتقای سطح معیشت مردم از جمله کارکنان دولت و بازنشستگان و لزوم رعایت عدالت در نظام پرداخت‌ها و بهبود معیشت آنان، عدالت در توزیع اعتبارات، عادلانه سازی پرداخت‌ها و افزایش قدرت خرید مردم از تقدیم لایحه دو فوریتی متناسب‌سازی حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان کشوری و لشکری به مجلس خبر داد. به دنبال این موضوع نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز گذشته جزییات لایحه اصلاح قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور و ترمیم حقوق کارکنان و بازنشستگان کشوری و لشگری را با ۱۹۸ رای موافق تصویب کردند.

در بخشی از این مصوبه اما بر افزایش ۳۰ درصدی مستمری مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی کشور نیز اشاره شده است. به طوریکه رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره افزایش حقوق افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی گفت: در ابتدای سال ۲۰ درصد برای افزایش حقوق آنها اعمال شد و ما امروز ۳۰ درصد را لحاظ کردیم. بر این اساس از ابتدای سال افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی مشمول افزایش ۵۰ درصد حقوق می‌شوند.

پیش از این مبالغ مستمری معیشتی مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی برای خانواده یک نفره ماهانه ۴۲۰ هزارتومان، خانواده دو نفره ۶۰۰ هزار تومان، سه نفره ۸۴۰ هزار تومان، چهار نفره یک میلیون و ۸۰ هزار تومان و پنج نفره یک میلیون و ۳۲۰ هزار تومان در نظر گرفته شده بود که با این افزایش ۳۰ درصدی، به این ترتیب میزان مستمری خانوارها افزایش خواهد یافت.

در این راستا سیدمرتضی حسینی، معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان بهزیستی کشور درخصوص زمان پرداخت معوقه مستمری مهرماه مددجویان تحت پوشش به ایسنا، گفت: همزمان با پرداخت مستمری آبان ماه، قرار است دولت مابه التفاوت مستمری مهرماه مددجویان نهادهای حمایتی را نیز پرداخت کند تا آن را به حساب مددجویان واریز کنیم.

به گفته وی، با افزایش ۳۰ درصدی مستمری مددجویان تحت پوشش به این ترتیب مستمری خانوارهای یک نفره ۵۵۰ هزارتومان، دو نفره ۷۸۰ هزارتومان، سه نفره یک میلیون و ۹۰ هزار تومان، ۴ نفره یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و برای ۵ نفر به بالا یک میلیون و ۷۲۰ هزار تومان می‌شود

یارانه نقدی این افراد افزایش می‌یابد

در ادامه جلسه علنی روز یکشنبه -۸ آبان- مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به لایحه دوفوریتی متناسب سازی حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان کشوری و لشکری( اصلاح قانون بودجه ۱۴۰۱)، ردیف ۷ این لایحه درباره افزایش کمک معیشت جانبازان تصویب شد.

در ردیف ۷ این لایحه آمده است: کمک معیشت جانبازان بیست و پنج درصد(۲۵%) و بالاتر فاقد شغل ودرآمد و مشمولین ماده (۳۸) قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب  ۳/  ۴/ ۸۶ به ( ۰۰۰/  ۰۰۰/ ۵۶) ریال وکمک معیشت جانبازان زیر بیست و پنج درصد(۲۵%) و رزمندگان معسر فاقد شغل ودرآمد به( ۰۰۰/  ۰۰۰/ ۴۵) ریال افزایش می‌یابد.

اصرار بی‌فایده برای قیمت دستوری

درست در روزهایی که دولت میلی به افزایش قیمت مرغ نداشت در فروشگاه‌های پروتئینی گلستان مرغ کیلویی ۶۳ تا ۶۷ هزار تومان به فروش می‌رسید که این یعنی اصرار دولت به ثبات قیمت بی‌فایده بوده است. شاید به همین خاطر بود که در روزهای نخست آبان‌ماه معاون بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی از افزایش قیمت مرغ خبر داد و دلیل این تصمیم را افزایش هزینه‌های تولید و استمرار فعالیت مرغداری‌ها اعلام کرد.

به اعتقاد برخی فعالان اقتصادی، در امسال صنعت مرغداری با تورم ۴۰ درصدی روبه‌رو شد؛ چراکه ارزش خوراک طیور در امسال حدود پنج الی شش برابر افزایش یافت و ازآنجایی‌که حدود ۷۰ درصد هزینه تولید در این بخش خوراک است، این افزایش قیمت تأثیر مستقیم بر نرخ تمام شده کالا گذاشت. مطابق رقم‌های اعلامی، برای هزینه تولید و قیمت مرغ در کشتارگاه‌ها نرخ مصوب جدید هم برای تولیدکنندگان به‌صرفه نیست و مصرف‌کنندگان ناچارند قیمت بالای ۷۰ هزار تومان را برای مرغ بپذیرند.

اما باتوجه‌به اینکه مصرف‌کنندگان برای تهیه گوشت مرغ با رقم کیلویی ۷۰ هزار تومان با مشکل مواجه خواهند شد به باور کارشناسان تنها راه جایگزینی این بخش عرضه کارت پروتئین است. این موضوعی است که چندی پیش امیر میران عضو اتاق بازرگانی ایران هم درباره آن تأکید کرده بود. به اعتقاد این فعال اقتصادی، به‌جای شارژ حساب بانکی افراد کم‌درآمد بهتر است کارت پروتئین در اختیار آنها قرار گیرد تا درایو صورت تولیدکننده و مصرف‌کننده با هم نفع ببرند.

کارت پروتئین به جای یارانه نقدی؟

شروین اردلان رئیس هیات مدیره زنجیره تولید گوشت مرغ پیگیر همین نظر را دارد و در گفت‌وگو با خبرنگار بازار می‌گوید: شارژ حساب بانکی، اقتصاد و بازار تولیدکنندگان را کوچک می‌کند. اگر قرار به ارائه یارانه به مردم است، باید کارت پروتئین عرضه شود؛ چراکه در صورت تخصیص یارانه نقدی، تضمینی برای صرف این هزینه در بخش پروتئین نیست تداوم این روند دولت را ناگزیر به پرداخت تاوان، آن هم در حوزه بهداشت، درمان و مسائل پزشکی برای مصرف‌کنندگان می‌کند.

باوجود تأکید کارشناسان و تولیدکنندگان به عرضه پروتئین در قالب کالابرگ یا کارت پروتئین، دولت پس از گذشت شش ماه هنوز تصمیمی برای این اقدام نگرفته است موضوعی که از منظر برخی صاحب‌نظران نگران‌کننده است چندی پیش نایب‌رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید مجلس در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرده بود: بی‌توجهی دولت به اجرای قانون بودجه درباره تأمین کالاهای اساسی با نرخ شهریور ۱۴۰۰ منجر به افزایش بی‌ضابطه قیمت کالاها شد.

غلامرضا نوری قزلجه درباره نابسامانی بازار و گرانی کالاها گفته است: دولت قانون بودجه سال ۱۴۰۱ درباره تأمین کالاهای اساسی با نرخ شهریور ۱۴۰۰ از طریق کالابرگ الکترونیکی را اجرایی نکرد، اقدامی که منجر به افزایش بی‌ضابطه قیمت کالاها شد؛ زیرا این موضوع موج تورمی را به دنبال داشت