اینستکس خیلی از انتظارها را برآورده نکرده است

میخاییل اولیانوف در توئیتی نوشت: بسیاری در ایران نسبت به عملکرد این ساز و کار مشکوک هستند و برای این شک و تردید خود دلیل دارند.

وی با تایید پیوستن هشت کشور اروپایی به این سازوکار افزود: اما در زمان حاضر زود است که این ساز و کار را کنار گذاشت. بعید بنظر می‌رسد که خیلی از انتظارات را برآورده کند اما با این حال همچنان سودمند است.

اینستکس یا ساز وکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا به عنوان یک ابزار ویژه مالی توسط آلمان، فرانسه و انگلیس در۳۱ ژانویه ۲۰۱۹ (۱۱ بهمن ۱۳۹۷) برای تسهیل تجارت غیردلاری با ایران ایجاد شد. هدف اصلی از ایجاد این کانال مالی ویژه، دادن امکانات به شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی است تا بتوانند مجاری متعارف مالی خود با ایران را حفظ کنند.

به گفته مقام های اروپایی این ساز وکار در گام نخست تجارت کالاهای اساسی (مواد غذایی و دارو) را تحت پوشش قرار می‌دهد؛ اما به تدریج دامنه‌اش گسترش خواهد یافت.

اما نکته مهم و نقطه ثقل اینستکس را که بسیاری از مقام‌های بلندپایه جمهوری اسلامی ایران نیز برآن تاکید داشته‌اند، گسترش این ساز وکار برای مراودات نفتی و همکاری کشورهای اروپایی و غبراروپایی است.

آنچه اروپایی‌ها طی این مدت انجام دادند، اقدامات ساختاری نیست و اقداماتی برای آغاز یک فرایند بوده است. نگاه و انتظارات جمهوری اسلامی ایران از اروپا همواره مبتنی بر اقدامات عملی با اهداف راهبردی برای طراحی ساز وکار بوده است. اما اتحادیه اروپا در یک فرایند زمانی تقریبا طولانی تنها توانسته یک فرایند را شکل دهد که هنوز در مرحله اجرای کامل قرار ندارد.

نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی همچنین خاطرنشان کرد که هشت کشور اروپایی به اینستکس پیوسته‌اند که برای کمک به تجارت با ایران در شرایط تحریم‌های آمریکا ایجاد شده است.