نقش جدید ظریف در انتخابات 1400 چیست؟ او بازوی تبلیغاتی لاریجانی می‌شود؟

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: به نظر می‌رسد که دیگر محمدجواد ظریف نتواند وارد عرصه ریاست‌جمهوری شود؛ او از یک سو به رهبر انقلاب نامه‌ای نوشته است و در آن متعهد شده است که در انتخابات ریاست‌جمهوری نامزد نمی‌شود و از سوی دیگر انتشار فایل گفت‌وگوی او با سعید لیلاز و بیان ادعاهایی عجیب در آن گفت‌وگو دیگر نه می‌خواهد که انتخابات نامزد شود و نه حتی چنین توانی را داراست. فارغ از جزئیات این دو اتفاق مهم، آنچه در پی‌اش به وجود می‌آید، بحرانی‌تر شدن وضعیت انتخاباتی اصلاح‌طلبان است.

نیروهای اصلاح‌طلب در چندوقت اخیر حساب ویژه‌ای بر محمدجواد ظریف بازکرده بودند؛ تا حدی که یک روز پیش از انتشار فایل صوتی اخیر، محمد عطریانفر از اعضای شورای مرکزی حزب کارگزاران خبر داد که اگر بر ظریف اجماع شود او راضی به حضور در انتخابات خواهد شد. علاوه بر او بسیاری از دیگر نیروهای اصلاح‌طلب هم خواهان حضور ظریف در انتخابات شده بودند که حالا همه خیال‌های آنها نقش برآب شد. با چنین وضعیتی پرسش این است که اصلاح‌طلبان در شرایط جدیدی که پیش روی خود می‌بینند، چه کار خواهند کرد؟

1. دیدگاه نخست آن است که اصلاح‌طلبان در شرایط جدیدشان بر نیروهای جبهه‌ای خود تأکید کنند که در حال حاضر افرادی مانند محمدرضا عارف، مسعود پزشکیان، اسحاق جهانگیری یا افراد دسته چندمی مانند مصطفی کواکبیان مطرح‌اند که به گفته خود اصلاح‌طلبان هیچ‌یک از اینها هیچ پایگاه اجتماعی‌ای خاصی ندارند و حتی افرادی مانند عارف و جهانگیری در معرض تندترین نقدها از سوی جامعه‌اند؛ به نحوی که عارف نماد سکوت، بی‌عملی و ناکارآمدی در مجلس دهم شناخته می‌شود و جهانگیری هم شریک بزرگ دولت در تمام ناکارآمدی‌های هشت‌ساله است زیرا او هشت سال معاون اول دولت روحانی بوده است. با این وصف به نظر می‌رسد راه‌حل حمایت حداکثری از نامزد کاملا اصلاح‌طلب نتواند مشکل اصلاح‌طلبان را حل کند.

2. مسیر دومی که پیش روی اصلاح‌طلبان قرار دارد، حمایت از نامزد غیراصلاح‌طلب است که در این بین علی لاریجانی محتمل‌ترین گزینه است زیرا از یک‌سو احتمال تأییدصلاحیتش بسیار بالاست و از سوی دیگر می‌تواند بخشی از رأی  اصولگرایان سنتی را هم همراه خود داشته باشد. علاوه بر این‌ها طیف‌های مهمی از اصلاح‌طلبان مانند کارگزاران یا نیروهای نزدیک به دولت، مشخصا حزب اعتدال و توسعه حامی لاریجانی محسوب می‌شوند. بنابراین به هیچ‌وجه غیرممکن نیست که اصلاح‌طلبان به سمت لاریجانی حرکت کنند.

3. نکته پایانی هم آنکه محمدجواد ظریف در شرایطی که اصلاح‌طلبان به سمت لاریجانی بروند، می‌تواند به عنوان بازوی تبلیغاتی او ایفای نقش کند زیرا اولا افکار ظریف و لاریجانی خاصه در حوزه دیپلماسی بسیار نزدیک به هم است، ثانیا لاریجانی در دوران ریاستش بر مجلس بارها نشان داده است که برای پیشبرد اهداف ظریف از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کند و ثالثا ظریف هم به همان میزان که بارها گفته است در انتخابات ریاست‌جمهوری نامزد نمی‌شود اما گفته است که می‌خواهد در سِمت فعلی خود یعنی وزیر امور خارجه بودن ادامه کار دهد و می‌داند که هیچ‌وقت خواسته‌اش محقق نمی‌شود مگر با ریاست‌جمهوری علی لاریجانی؛ بنابراین به نظر می‌رسد حالا که ظریف در انتخابات نامزد نمی‌شود، مهم‌ترین حامی علی لاریجانی خواهد بود.