پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

حسن هانی زاده تحلیلگر مسائل بین‌الملل در یادداشتی در روزنامه آرمان، نوشته است: با توجه به پایان یافتن مهلت دوماهه ایران برای اینکه طرف‌های اروپایی به تعهدات خود عمل کنند، لذا ایران یکسری اقدامات برای کاهش تعهدات یکجانبه خودش انجام داد. متأسفانه کشورهای اروپایی مخصوصاً سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان در طول چهار سال گذشته هیچ‌گونه اقدامی در راستای اجرایی کردن تعهدات خود انجام ندادند و به وقت‌کشی و سیاسی‌کاری پرداختند.

از سوی دیگر خروج آمریکا از برجام موجب شده که تیم ترامپ فشارهای بیشتری به کشورهای اروپایی برای اینکه برجام را عملیاتی نکنند، وارد آورد. جمهوری اسلامی ایران ثابت کرد هرگونه مسیری را برای اعتمادسازی و همکاری با جامعه جهانی طی کرده اما پشت سر تمام این جریان سازی‌ها و فشارهای اقتصادی، تیم ترامپ قرار دارد. به همین دلیل به نظر می‌رسد ایران چاره‌ای جز کاهش تعهدات خود براساس دو بند ۲۶ و ۳۶ برجام انجام دهد و این اقدام، یک اقدام کاملاً مقابله به مثل است.

در طول روزهای گذشته یکسری مذاکرات بین ایران و پنج کشور امضاکننده توافقنامه برجام یعنی روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان در وین صورت گرفت که خروجی قابل قبولی برای ایجاد خط همکاری مالی داشته و اینستکس را شکل داد. ولی اقدام انگلیس در توقیف کشتی نفتکش ایرانی همه امیدها برای رسیدن به یک توافق جامع بین ایران و پنج کشور را به هدر داد. در حقیقت اکنون ایران از ظرفیت‌های خود و برای دفاع از حقوق خودش تعهدات خود را کاهش داده و گام دوم کاهش تعهدات را برداشته است.

سقف ذخایر اورانیم غنی شده خود را افزایش داد و به سمت افزایش تدریجی درصد غنی‌سازی اورانیم گام برداشت. الان توپ در زمین سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه است. اگر در گام دوم، این سه کشور اقدامی برای جلوگیری از فروپاشی برجام انجام ندهند، قطعاً جمهوری اسلامی ایران به کاهش تدریجی تعهدات خود ادامه خواهد داد، هرچند قرار نیست ایران به کلی از برجام خارج شود.

اکنون جامعه جهانی به خوبی دریافته که کشورهای اروپایی نمی‌توانند خارج از اراده کاخ سفید قدمی در جهت همکاری با ایران بردارند. لذا با توجه به اینکه قرار است شورای حکام تشکیل جلسه دهد و مدیرکل آژانس گزارشی پیرامون تعهدات ایران و شرایط برجام را اعلام کند به نظر می‌رسد آمریکا و سه کشور اروپایی یکسری بهانه‌جویی‌هایی را مطرح می‌کنند تا بتوانند ایران را در نشست آینده شورای امنیت که آمریکا درخواست آن را خواهد داد، محکوم کنند تا یک اجماع جهانی علیه ایران ایجاد کنند. ولی به هر حال به لحاظ الزامات و تعهداتی که ایران انجام داده، قطعاً شورای حکام به دلیل وجود برخی کشورهای جنبش عدم تعهد کفه ترازو را به نفع ایران تغییر خواهد داد و شورای امنیت هم نخواهد توانست علیه ایران قطعنامه‌ای صادر کند؛ فلذا کشورهای اروپایی باید رفتار ایران را به صورتی جدی مورد ارزیابی قرار دهند و از وقت‌کشی و همکاری با آمریکا و همسویی با رفتارهای پرخاشگرانه و تهاجمی آمریکا جلوگیری کرده و رفتاری منصفانه با ایران داشته باشند. البته این احتمال وجود دارد که اتحادیه اروپا هم با توجه به اینکه آمریکا و انگلیس یکسری جریان سازی هایی علیه ایران انجام دادند، از شرایط موجود استفاده کرده و تحریم‌ها را بازگرداند مخصوصاً انگلیس که ثابت کرده رفتارش با ایران کاملاً سیاسی است، تحریم‌ها را علیه ایران از سر بگیرد.