تردیدهای ساکن نیاوران

عجب حکایتی است؛ باز یک انتخابات دیگر در پیش است و باز نام علی‌اکبر ولایتی بر سر زبان‌ها افتاده است. این بار غفوری‌فرد او را به‌عنوان یکی از مصادیق انتخاباتی مطرح کرده است. نامزدی او در انتخابات ریاست‌جمهوری در حالی از مباحث این روزهای رسانه‌ها و محافل سیاسی شده است که او تا‌کنون برخلاف علی لاریجانی که نامزدی خود را در آخرین مصاحبه‌اش تکذیب کرده‌ ترجیح داده در این باره سکوت کند.
حال سوال اساسی این است که آیا رایزنی‌های ویژه‌ای در دفتر کار او واقع در ساختمان نیاوران انجام شده و او قرار است برای دومین بار نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شود؟ آیا یکی از رقبای حسن روحانی خواهد بود؟

روایت غفوری‌فرد از یک نامزدی احتمالی
ماجرا از این قرار است که غفوری‌فرد در پاسخ به این سوال که آیا قرار است اصولگرایان همچون سال ۸۴ از کاندیدایی ناشناخته حمایت کنند، گفته است: «چنین چیزی صحت ندارد. الان درباره هیچ فردی نظری اتخاذ نشده است. تاکنون چهره‌هایی از آقای ولایتی، روحانی تا دوستان آقای احمدی‌نژاد مثل الهام، حاجی بابایی و رستم قاسمی‌در لیست بررسی‌های ما قرار دارند.» حالا این سخن غفوری‌فرد مبنای تحلیل‌هایی شده که مبتنی‌بر نامزدی علی‌اکبر ولایتی است. حمید‌رضا ‌ترقی درباره احتمال نامزدی علی‌اکبر ولایتی گفته است: «اطلاعی در این زمینه ندارم و قرائن مثبتی نیز مبنی بر اینکه وی قصد کاندیدا شدن برای انتخابات 96 را دارد، هنوز مشاهده نکرده‌ام.» او در عین حال معتقد است که ولایتی ظرفیت رقابت با روحانی را ندارد.‌ترقی گفته است: «از آنجایی که بسیاری از خواسته‌های مردم با شاخص‌های ولایتی همخوانی ندارد، بعید است وی رئیس‌جمهور بعدی‌مان باشد.»
اما در اظهارنظری دیگر، عبدالله ناصری گفته است:«ولایتی دیگر در هیچ انتخاباتی شرکت نمی‌کند زیرا وی خودش را آزموده و فردی که دهه 70 زندگی‌اش را پشت سر گذاشته بعید می‌دانم که توان مدیریتی در دهه اخیر را داشته باشد. همچنین ولایتی باتوجه به جایگاه و مصونیتی که دارد حضورش با صلاحدید بزرگان است.نسل جوان ولایتی را برای ریاست‌جمهوری انتخاب نخواهند کرد و تاحدودی اصولگرایان میزان رای او را در جامعه سنجیده‌اند و به‌دنبال یک نیروی فعال و پرتوان‌تری مانند لاریجانی هستند اما بعید می‌دانم که وی مجلس را کنار بگذارد و به عرصه انتخابات ریاست‌جمهوری بیاید. باتوجه به پیروزی روحانی در برجام هر چند که برخی آثارش هنوز برای جامعه مشهود نیست اما در حال حاضر فردی نیست که بتواند با روحانی رقابت کند. همچنین با بهم‌ریختگی که در میان اصولگرایان وجود دارد که در انتخابات مجلس دهم هم شاهد آن بودیم و هنوز در بین آنها وجود دارد، شرایط و شانس برای روی کار آمدن ولایتی کم است.» اما برخی شخصیت‌ها معتقدند که ولایتی برای انتخابات 96 شانس پیروزی دارد. از جمله این افراد کنعانی‌مقدم است. او معتقد است: «اگر اصولگرایان به اجماع برسند که یک نامزد بیشتر نداشته باشند، ولایتی می‌تواند جزو نامزدهای آنها باشد، اما ما چهره‌هایی هم داریم که در عرصه انتخابات قرار نگرفتند و شناخته شده نیستند اما با ظرفیت بالای‌شان، شرایط کسب آرای بیشتری را دارند. اگر یک بازسازی سیاسی در اصولگرایان صورت گیرد و به وحدت برسند که از ولایتی به‌عنوان یکی از گزینه‌هایشان حمایت کنند، وی می‌تواند با تغییر رویکرد و حمایت اصولگرایان پیروز شود.اگر عقبه سیاسی کشور و جریان اصولگرایی همه پشت سر هم باشند، ولایتی می‌تواند رای بیاورد زیرا در ایران هیچ چیز غیر‌ممکن نیست و بعد از احمدی‌نژاد متوجه شدیم که همه چیز امکانپذیر است.» داریوش قنبری هم در ظهار‌نظری در این مورد گفته است: «بعید می‌دانم ولایتی در انتخابات ریاست‌جمهوری 96 شرکت کند، زیرا اوضاع کشور به‌گونه‌ای است که خود روحانی رای می‌آورد و دوران ریاست‌جمهوری‌اش هشت ساله می‌شود و طبیعتا وی قصد رقابت با روحانی را ندارد. فکر نمی‌کنم اصولگرایان شخصیتی مثل ولایتی را برای انتخابات ریاست‌جمهوری 96 معرفی کنند.به دلیل هم‌فکری ولایتی با روحانی قطعا وی رقابتی با او در زمینه انتخابات ریاست‌جمهوری نمی‌کند.»

ولایتی و روحانی
در میان اظهارنظرهای افرادی که درباره تصمیم آینده علی‌اکبر ولایتی تحلیل‌هایی دارند، مرتضی الویری در تحلیلی در این مورد گفته است: «آقای ولایتی همان‌طور که در مناظرات انتخاباتی خود عنوان کردند انتقادات جدی نسبت به عملکرد تیم مذاکره‌کننده سابق ایران داشتند. بنابراین حاضر نبودند به سود جلیلی که مورد‌نظر آقایان بود کناره‌گیری کنند. حتی ایشان در جایی عنوان کرده بودند که اگر بنده قرار است به سود یکی از کاندیدهای انتخاباتی کناره‌گیری کنم به سود آقای جلیلی نخواهد بود و بلکه به سود آقای روحانی کناره‌گیری خواهم کرد. به نظر می‌رسد که تحلیل آقای ولایتی درباره مذاکرات هسته‌ای به تحلیل آقای روحانی بسیار نزدیک بوده است.این مطالبه اصولگرایان از آقای ولایتی تاحدودی غیرواقعی به نظر می‌رسید. چطور ممکن است آقای ولایتی که انتقادات جدی نسبت به سیاست‌های دولت آقای احمدی‌نژاد و همچنین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای داشت در انتخابات ریاست‌جمهوری به سود آقای جلیلی که به وی انتقاد داشت کناره‌گیری کند. به نظر من این درخواست غیرمنطقی بود.»
روزنامه اعتماد در گزارشی در مورد ولایتی نوشته است :«ولایتی که در انتخابات ٩٢ به عنوان نماینده اصولگرایان سنتی متشکل از جبهه پیروان، حزب موتلفه و بخش اعظم جامعتین در انتخابات بود بلافاصله پس از اعلام نتایج انتخابات به حسن روحانی تبریک گفت و جانشین او در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام شد تا مشخص شود که ولایتی به عنوان یک چهره تمام‌عیار اصولگرایی همچون علی لاریجانی و محسن رضایی علاقه‌ای به رقابت با حسن روحانی در انتخابات ٩٦ ندارد. بی‌تردید ولایتی در انتخابات سال آینده از روحانی حمایت خواهد کرد؛ حمایتی که می‌تواند سبد رای روحانی را پر‌تر از انتخابات ٩٢ کند.»

روایت چند بار نامزدی
اما این اولین بار نیست که علی‌اکبر ولایتی به‌عنوان نامزد انتخابات مطرح می‌شود. او همیشه در ادوار اخیر در مظان نامزدی بوده است.ولایتی در خردادماه سال ۱۳۷۶ از کاندیداتوری علی‌اکبر ناطق‌نوری حمایت کرد. در سال ۱۳۸۴ او تصمیم گرفت خودش کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری شود ولی به محض نامزد شدن اکبر هاشمی‌رفسنجانی کناره‌گیری کرد.
در سال ۱۳۹۲ در یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری او نیز نامزد انتخابات شد و با کسب حدود ۶ درصد آرا در میان شش نامزد حاضر در این انتخابات در رتبه پنجم قرار گرفت. در این انتخابات ولایتی به همراه محمدباقر قالیباف و غلامعلی حدادعادل ائتلافی معروف به ائتلاف ۱+۲ تشکیل داده بودند که سخنگوی آن حسین مظفر بود. فقط غلامعلی حدادعادل کنار رفت و در نتیجه ولایتی و محمدباقر قالیباف باقی ماندند. در این انتخابات وی علاءالدین بروجردی را به‌عنوان رئیس کارگروه سیاسی، محمد نهاوندیان استاد برجسته دانشگاه و رئیس اتاق بازرگانی ایران را به‌عنوان رئیس کارگروه اقتصادی و مهدی نوید ‌ادهم دبیر شورای عالی آموزش و پرورش را به‌عنوان رئیس کارگروه فرهنگی و حسین انتظامی ‌عضو هیات نظارت بر مطبوعات را به‌عنوان سخنگوی خود منصوب کرده بود. ولایتی همچنین در سومین مناظره انتخاباتی با محوریت سیاست داخلی و خارجی، انتقادات شدیدی از عملکرد سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی داشت. او صراحتا اظهار داشت که مذاکرات سعید جلیلی نتیجه‌ای جز تشدید تحریم‌ها علیه ایران نداشته است. در این مناظره ولایتی تلویحا از اقدامات انجام شده در دوره ریاست‌جمهوری هاشمی‌رفسنجانی و محمد خاتمی و عملکرد حسن روحانی در شورای عالی امنیت ملی حمایت کرد.
علی اکبر ولایتی خودش در یک اظهار نظر در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در جریان انتخابات 92 ائتلاف 1+2 شکل گرفت،‌ که برخی ها معتقدند شما به نفع قالیباف مانند حداد عادل کناره‌گیری نکردید، حقیقت ماجرای این ائتلاف چیست؟ گفته است :« در اسفند ماه سال 91 در جلسه ای که نمایندگان سازمان تبلیغات اسلامی (روحانیون) حضور داشتند، یکی از روحانیونی که وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی بود از بنده سوال کرد، اگر جامعه روحانیت و جامعه مدرسین تصمیمی را برای کاندیدای مورد نظر ریاست جمهوری بگیرند، شما چه کار خواهید کرد؟،‌ از میان 3 نفری که حضور داشتیم (محمد باقر قالیباف، غلامعلی حداد عادل، علی اکبر ولایتی) بنده تبعیت خود را اعلام کردم و همچنین در جلسات بین خودمان به صراحت اعلام کردم که هر تصمیمی که جامعه روحانیت و جامعه مدرسین بگیرد،‌ تابع آن می‌شوم. این نظر را فقط بنده داشتم. پس از آن جامعه مدرسین رای داد و بصورت مکتوب با امضای آیت‌الله یزدی کاندیدای جامعه مدرسین، بنده اعلام شدم.در این میان آقای لاریجانی این اختیار را از بنده گرفت که اگر همه به نفع آقای قالیباف کنار رفتند بنده نیز کناره‌گیری کنم اما کسانی بودند که کناره‌گیری نکردند و عملا اگر بنده هم کناره‌گیری می‌کردم از سوی اصولگرایان حداقل دو کاندیدا وجود داشت البته بنده نیز برای کناره گیری نسبت به حضور یک نفر در انتخابات راضی بودم و عدم کناره گیری بعضی‌ها باعث شد از روند انتخابات کناره‌گیری نکنم. آقای لاریجانی و یکی از علمای جامعه مدرسین اعلام کرد اگر دیگران را برای کناره‌گیری راضی کردید، کناره‌گیری ولایتی نیز در جیب بنده است البته برخی‌ها در این زمینه حرف‌های زیادی زده‌اند و بنده نیز عادت ندارم مجادله کنم.»
به نظر می‌رسد اگر علی‌اکبر ولایتی نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شود بخشی از طیف سنتی اصولگرایان حامی‌ او در انتخابات خواهند بود.