سخت‌ترین چانه‌زنی در گام آخر

خبرها حکایت از آن می کند که گفتگوهای وین را می توان نتیجه بخش تلقی کرد و طرف های حاضر در مذاکره ظرف چند روز آینده رسما این موضوع را اعلام می کنند اما با این وجود نمی توان کار را تمام شده تلقی کرد چراکه مهمترین موضوع از نظر ایران هنوز پاسخ درخوری دریافت نکرده و پرانتز مربوط به آن همچنان در متن توافق در حالت اختلافی قرار دارد.

مهمترین موضوع باقی مانده

با وجودی که ایران برای رسیدن به توافق مصمم نشان می دهد و مسئله اوکراین نیز باعث شده اروپایی ها و آمریکایی ها بیش از گذشته دنبال به ثمر رسیدن مذاکرات باشند، هنوز برای موضوع اخذ تضمین برای پایبندی به تعهدات برجامی راهکاری که مورد قبول همه طرف ها به ویژه ایران باشد ارائه نشده است.

سیدحسین نقوی حسینی در این رابطه گفت «هنوز در موضوع ضمانت های آمریکا راهکاری پیدا نشده است تا قابلیت عملیاتی شدن داشته باشد. یک نظر آن بود که کنگره متن توافق وین را تصویب کند اما مصوبه کنگره هم می تواند بعد از تغییر ترکیب نمایندگان عوض شود. حتی صدور بیانیه پیشنهاد شد که این قطعا کفایت نمی کند.»

همین موضوع نکته ای است که از چند روز گذشته در تذکرات و مواضع نمایندگان مجلس بارها و بارها مورد تأکید قرار گرفته است. مجلس شورای اسلامی در زمستان سال گذشته مصوبه ای در موضوع هسته ای داشت که دولت را برای احیای برجام ملزم به رعایت موادی می کرد. حالا نمایندگان معتقدند اگر موضوع اخذ تضمین از آمریکا آن طور که مورد انتظار است انجام نشود، توافق وین با مصوبه مجلس مغایرت پیدا می کند بنابراین آنچه ملاک عمل خواهد بود، مصوبه مجلس است.

جبار کوچکی نژاد در این رابطه می گوید « اگر این توافق برخلاف مصوبه راهبردی مجلس شورای اسلامی باشد، قطعا قانون مجلس باید اجرا شود مگر آنکه دولت در قالب لایحه برای تغییر قانون مجلس اقدام کند.»

بی‌صبری غربی‌ها برای اعلام توافق

غربی ها با توجه به موضوع اوکرانی دیگر نمی خواهند بیش از این پای میز مذاکره برای برجام بمانند. وزارت خارجه فرانسه گفته پایان‌دادن به مذاکرات رفع تحریم‌های ایران در وین، در این هفته ضروری است. فیلیپ اررا، مدیرکل سیاسی وزارت خارجه فرانسه در توئیتی نوشت «تهران در بحث مذاکرات وین دارد با آتش بازی می کند همانطور که در فرانسه می گوییم، شما باید بدانید که تا چه حد می توانید پیش بروید». این در واقع پالسی است که از حساسیت بحث ها در وین حکایت می کند.

حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه در جلسه با کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید کرد «مذاکرات هنوز به اتمام نرسیده و امریکا باید تصمیم های سخت سیاسی بگیرد که هنوز چنین تصمیماتی را نگرفته است.» در مقابل نمایندگان نیز بر حفظ خطوط قرمز منافع ملی در مذاکرات از جمله رفع تحریم ها، اخذ تضمین های لازم و فرصت لازم برای راستی آزمایی دقیق تاکید کردند.

البته در بحث اخذ تضمین تفسیرهای مختلفی وجود دارد و باید منتظر ماند و دید در نهایت در چه شکل و قالبی این تضمین در متن توافق لحاظ خواهد شد.