محوریت ایران در نظم نوین جهانی
محسن پاکآیین، کارشناس مسائل بینالملل و حوزه اوراسیا در گفتوگو با جامجم به بررسی مختصات نظم جدید منطقه و جهان با محوریت ایران پرداخت.
پاکآیین با بیان اینکه نظم جدیدی که در جهان اتفاق میافتد درواقع یکی از آثار جنگ اوکراین است، اظهار کرد: ناتو و آمریکا از سالهای بسیار دور بهدنبال این بودند که بعد از فروپاشی شوروی از طریق ناتو با این کشور همجوار شوند و کشورهای مستقلشده روسیه را به عضویت ناتو درآورند و تهدیدات امنیتی خود را علیه روسیه اعمال کنند.
این تحلیلگر مسائل بینالملل ادامه داد: آنها در حوزه مرکز شرقآسیا نیز به دنبال این بودند که چین را با مسأله تایوان درگیر کرده و حتی اقدامات تحریکآمیزی برای جنگ تایوان و چین انجام دادند و درواقع هدف اصلی این بود که کشورهای حوزه اوراسیا و بهویژه روسیه و چین که در این منطقه حائز اهمیت هستند و میتوانند در کنار ایران اقتصاد آینده دنیا را هدایت کنند مهار و از صحنه بازیگری خارج شوند.
وی افزود: با توجه به تحریکاتی که غرب در این زمینه انجام داد، روسیه ناچار شد حملهای را برای دفاع از خود به اوکراین انجام دهد و از این زمان ما شاهد هستیم آثار یک نظم جدید که از قبل نیز زمینه آن وجود داشت، روشنتر شده و در حال شکلگیری است.
پاکآیین، نظم نوین جهانی را به معنای رقابت جدی بین منطقه اوراسیا و شرق با کشورهای غربی بهخصوص در زمینههای اقتصادی عنوان کرد و گفت: یکی از اهداف و آثار این نظم، متحدشدن کشورهای مخالف یکجانبهگرایی در مقابل آمریکا و متحدان غربی آنهاست.
سفیر سابق ایران در آذربایجان با تاکید بر چندجانبهگرایی در مقابل یکجانبهگرایی در نظم نوین جهانی یادآور شد: بایدن تلاش کرد با سفر به غرب آسیا به نوعی در ایجاد چنین نظمی ایجاد خلل و وزنه آمریکا و ناتو را تقویت کند اما این سفر طبق گفته خود مقامات آمریکایی ناموفق بود.
وی درباره دلایل ناموفق بودن سفر بایدن به خاورمیانه گفت: بایدن زمانی به اسرائیل رفت که یک دولت موقت در رژیم صهیونیستی روی کار بود و لاپید تنها چند هفته قبل از این سفر به نخستوزیری رسیده بود و چند ماه دیگر هم بیشتر نخستوزیر نیست. از اینرو هر تصمیمی بین بایدن و لاپید گرفته شده باشد، چند ماه بیشتر دوام ندارد.
پاکآیین در ادامه با تاکید بر اینکه نهتنها سفر به اسرائیل بلکه سفر بایدن به عربستان هم ناموفق بود درباره دلایل این امر گفت: بعد از جنگ اوکراین، عربستان به روسیه متمایل بود و علاقهای به درگیر شدن با روسیه ندارد. از اینرو بایدن هم بهدلیل محکوم کردن نقض حقوقبشر در عربستان بهویژه بعد از قتل خاشقچی مواضعی داشت که مورد نظر سعودیها نبود. بنابراین سفر به سعودی نیز تبلیغاتی بود و دستاوردی برای آمریکا نداشت.
این تحلیلگر مسائل اوراسیا با اشاره به برگزاری نشست سهجانبه ایران، روسیه و ترکیه در تهران با تاکید بر این نکته که این کشورها در کنار چین میتوانند نقشآفرینی مهمی داشته باشند، افزود: در سفر پوتین به ایران قراردادهای مهمی در حوزه انرژی و حملونقل با ایران بسته شد که نشاندهنده تحکیم مناسبات ایران با روسیه است و ما برنامه راهبردی خود را با چین هم ادامه میدهیم و اگر ترکیه هم به این اتحاد بپیوندد، ما شاهد این خواهیم بود که در شرق جهان یک اتحاد قوی بین مخالفان یکجانبهگرایی آمریکا و ناتو به وجود بیاید. پاکآیین آثار این اتحاد را افول قدرت آمریکا، تضعیف ناتو و برتری کشورهای مستقل و متمایل به مقابله با دیکتاتوری جهانی دانست.
دیدگاه تان را بنویسید