غرضی: اینکه دولت مدام می‌گوید کشور فقیر است، کفر است

هرچه ویروس کرونا بیشتر در کشور می‌ماند، پیامدهای منفی اقتصادی‌اش هم بیشتر می‌شود و اکنون شرایطی به وجود آمده است که از کارگران تا کارفرماها از آینده اقتصادی زندگی خود اطمینان ندارند؛ کارگران نگرانند که احیانا حقوقشان پرداخت نشود یا حتی تعدیل نشوند و کارفرماها هم برآورد می‌کنند که با این شرایط نمی‌توانند مانند سابق از پس تعهدات خود برآیند؛ از سوی دیگر کسبه نیز در پیش روی خود بازاری نمی‌بینند تا چک‌های خود را پاس کنند و چرخ زندگی‌شان را بچرخانند. به گفته بسیاری از کارشناسان سیاسی و اقتصادی به چنین وضعیتی می‌توان واژه «بحران ملی» را اطلاق کرد و وقتی یک بحران در ابعاد ملی رخ می‌دهد، دولت وظیفه دارد که از مردم حمایت کند؛ چنانکه برخی معتقدند دولت زمان جنگ توانست در برهه یک جنگ تمام‌عیار به میزان قابل قبولی به وضعیت اقتصاد داخلی سامان دهد. اما آیا واقعا شرایط اقتصادی امروز با وضعیت زمان جنگ مشابه است؟ و آیا اصلا دولت زمان جنگ در تمام ابعاد اقتصادی بدون نقص عمل کرده است؟ و در نهایت آیا دولت حسن روحانی می‌تواند از رویکرد اقتصادی دولت زمان جنگ برای این مقطع پیروی کند؟

محمد غرضی، وزیر دولت زمان جنگ باور دارد که دولت موسوی آن‌قدرها هم که گفته می‌شود نتوانست در حوزه اقتصادی عدالت را برقرار کند. او درباره تشابه‌ها و تفارق‌های وضعیت اقتصادی فعلی و آن زمان به «نامه‌نیوز» گفت: «بعد از انقلاب هیچگاه اقتصاد ایران تحت کنترل نبوده است و دولت در تمامی ادوار سعی کرده که خود فعال‌مایشاء باشد و همیشه برای تثبیت وجود تلاش کرده است؛ حتی در دهه شصت هم که تمامی امکانات یعنی همه نیازهای انسانی و لازمه‌های زندگی وجود داشت، عدالت به‌معنای دقیق کلمه رعایت نمی‌شد زیرا امکانات به دست بخشی از جامعه می‌رسید و عده‌ای از آن محروم بودند؛ در حقیقت امکانات به شهرهای بزرگ می‌رسید اما شهرهای کوچک و روستاها با فقر فزاینده روبه‌رو بودند یا آنکه قیمت در بازار آزاد پنج‌برابر قیمت دولتی بود. همه این‌ها در آن زمان هم به فساد اقتصادی دامن می‌زد. اکنون هم همین‌طور است و فسادها اجازه نمی‌دهد که مردم به میزانی که حق‌شان است از منابع این کشور بهره‌مند شوند وگرنه کشور به اندازه کافی و حتی ده‌ها برابر نیاز زندگی مردم توانمند است اما شرط تحقق رفاه اجتماعی عدم فساد و عدم پنهان‌کاری است».

او ادامه داد: «امروز کشور ما به‌شدت ثروتمند است اما این ثروت از طرقی به جیب رانت‌خوارها می‌رود؛ برای مثال ما به اندازه کافی مواد غذایی داریم که یا از طریق تولید داخلی یا از طریق واردات تهیه می‌شود. دولت اکنون می‌گوید که 14میلیارد دلار واردات مواد غذایی وجود دارد و این درحالی است که ما در زمان جنگ تنها 3میلیارد دلار در این موضوع واردات داشتیم و اگر به قیمت اجناس در ابعاد جهانی نگاه کنیم، درمی‌یابیم که مثلا گندم از زمان جنگ تا الان تغییر قیمت چندانی نداشته است. چه‌طور بود که در آن زمان کالاها دست‌ِکم به شهرهای بزرگ می‌رسید اما اکنون اعلام می‌شود که مشکل در اقلام غذایی وجود دارد؟ علت آن است که تجاری می‌توانند به واردات دست بزنند که پشتوانه سیاسی دارند. آنها به راحتی به قیمت ارز دولتی وارد می‌کنند و در بازار آزاد به چندبرابر می‌فروشند. بسیاری از آنها کسانی هستند که در سه دهه 60، 70 و 80 عضو دولت بوده‌اند و من 300نفر از آنها را شناسایی کرده‌ام؛ این یعنی رانت‌خواری دولتی با همکاری افرادی که به ظاهر خود را تاجر معرفی می‌کنند».

غرضی درباره ضرورت حمایت اقتصادی دولت از مردم در ایام فاصله‌گذاری اجتماعی هم تصریح کرد: «اکنون مردم درگیر ویروس کرونا هستند و دولت به آنها می‌گوید که فاصله‌گذاری اجتماعی باید انجام شود اما به خود نمی‌گوید که باید هزینه‌های زندگی مردم از جمله غذا، دارو و نقدینگی را هم در این ایام تأمین کند. به‌جای آنکه این کار را بکند، مدام می‌گوید که دولت هیچ پولی در اختیار ندارد و این درحالی است که ایران نه‌تنها انرژی وارد نمی‌کند بلکه صادر هم می‌کند. عموم کشورها و حتی کشورهای توسعه‌یافته 40درصد هزینه‌هایشان معطوف به انرژی است و در کشور ایران تقریبا هیچ هزینه‌ای برای وارد انرژی وجود ندارد یا تا چندی پیش روزی 110میلیون لیتر بنزین مصرف می‌شد اما اکنون این میزان بسیار کاهش یافته است و درآمد بسیار خوبی را برای دولت به ارمغان آورده است. اکنون به طور متوسط خرج یک خانواده پنج‌نفره، پنج میلیون تومان است و واقعا تقبل این هزینه برای مدتی که کرونا وجود دارد برای دولت به سادگی است اما چرا این مهم رخ نمی‌دهد، به دلیل آنکه ما اسیر اقتصاد رانتی شده‌ایم و واقعا اینکه دولت مدام می‌گوید کشور فقیر است، کفر است».

وزیر پست، تلگرام و تلفن در دهه شصت در پاسخ به این پرسش که آیا بازهم می‌توان مانند زمان جنگ سیاست اقتصاد کوپنی را راه انداخت یا خیر، اظهار کرد: «من با کوپنی شدن کالا به شدت مخالفم. در سال68 روزی آقای مهندس موسوی گفت که می‌خواهیم کوپن را برداریم من گفتم کوپنی‌شدن کالاها از اول هم غلط بود. توضیح دادم که جمعیت کشور 48میلیون است و 68میلیون کوپن توزیع می‌شود و علتش آن است که رانت‌ها و دزدی‌ها اجازه نمی‌دهد به صورت عادلانه جنس به دست مردم برسد. در آن زمان هم رانت‌ها بیداد می‌کرد. اکنون هم سیستم رانت‌خواری وجود دارد و اجازه نمی‌دهد عدالت اجتماعی برقرار شود. من به شما می‌گویم که اکنون مواد غذایی به بندرعباس می‌آید و همانجا در ماشین‌هایی گذاشته می‌شود و به مرز‌های افغانستان، پاکستان و عراق می‌روند. در گذشته هم همین‌طور بود؛ به یاد دارم که در سال62 و در شرایطی که ایران درگیر بحران کمبود شیرخشک بود، 500هزار شیرخشک با مارک ایرانی در پاکستان به مزایده گذاشته شد».

غرضی درپایان درخصوص آنچه دولت در مقطع فعلی باید انجام دهد، گفت: «باید به جای سخنرانی‌های مکرر و وضع مقررات برای مردم و امر و نهی به مردم به وضع زندگی آنها رسیدگی شود. گویا در کشور دولت وجود ندارد و همین میزان هم کارها پیش می‌رود به همت فقراست و این مردم نجیب هم برای دوست‌داشتن کشور و انقلاب در تمام بحران‌ها تحمل می‌کنند».