سفیر ایران: اروپا می‌تواند جلوی آمریکا بایستد

غلامحسین دهقانی در مصاحبه با شبکه یورو نیوز تاکید کرد که ایران علاقه‌ای ندارد که برجام از بین برود. وی همچنین ابراز امیدواری کرد که شورای امنیت سازمان ملل تحریم‌های تسلیحاتی ایران را با فشار آمریکا در ماه اکتبر (مهر) تمدید نکند و این تحریم علیه ایران که بخشی از برجام عنوان می‌شود، چند ماه دیگر برداشته شود. 

یورونیوز: آیا ایران هنوز اتحادیه اروپا را یک طرف قابل اعتماد می‌داند؟ 

غلامحسین دهقانی: اتحادیه اروپا جایگاهش، موقعیتش و وضعیتش در قبال با برجام و قطعنامه فراتر از دیگران است. هم تعهداتش بیشتر است، هم نقش هماهنگ کننده دارد فلذا نقش بسیار برجسته‌ای دارد. اگر برجام و قطعنامه را نگاه بکنید اتحادیه اروپا نه تنها عضو برجام است، بلکه به عنوان هماهنگ کننده هم شناخته می‌شود. 

یورونیوز: آیا اتحادیه اروپا می‌تواند برجام را نجات دهد؟ 

غلامحسین دهقانی: ایران هنوز فکر می‌کند که اتحادیه اروپا می‌تواند جلوی این بی‌قانونی آمریکا بایستد، جلوی رفتارآمریکا که تهدیدی علیه حقوق بین الملل و امنیت جهانی است. 

چون ما فکر می‌کنیم این برجامی که منعقد شده است به هرحال یک منافعی هم برای ما دارد. منافعش برای ما عادی‌سازی روابط است البته در صورتی که منعقد بشود. منافع برجام برای ما این است که حق ما که پیش‌تر هم شناسایی شده مورد اجرا قرار می‌گیرد. 

لذا ایران علاقه‌ای ندارد و آنرا در عمل هم نشان داده است، که برجام ازبین برود. به شرطی که کشورهای باقی مانده در برجام، تعهداتشان را انجام دهند. همانطور که پیش از این دکتر ظریف هم گفتند ما با آمریکا کاری نداریم، امریکا از برجام خارج شده است. ما با بقیه اعضای برجام کار داریم ما اگر حتی بقیه اعضای برجام تعهداتشان را انجام دهند فکر می‌کنیم که این سند را می‌توان نجات داد. و این سند می‌تواند مبنای همکاری‌ها باشد و همان اهدافی که در ابتدا برایش ترسیم شده بود، فکر می‌کنیم که قابل تحقق است. 

یورونیوز: آیا ایران روی پیروزی دموکرات‌ها در انتخابات آینده آمریکا حساب باز کرده است؟ 

غلامحسین دهقانی: ما سیاست‌هایمان را بر اساس اتفاقی که در بیرون ایران، به‌خصوص در آمریکا می‌افتد، تنظیم نمی‌کنیم. چون مشاهده کردیم که تا آن حدی که مربوط به ایران می‌شود خیلی سیاست‌ها متفاوت نیست. 

ولی در ارتباط با برجام اقای بایدن اعلام کردند که در صورت انتخاب به برجام برخواهند گشت. 

طبیعتا ما علاقه مند هستیم این توافقی که ایجاد شده از بین نرود و باقی بماند منتهی نه به این معنا که آمریکا می‌گوید، شما نمی‌توانید بگویید من عضوبخشی از سند هستم و عضو بخشی از آن نیستم. یا این که آمریکا می‌خواهد حقوقی از برجام داشته باشد اما تکلیفی نسبت به آن نداشته باشد. در حقوق بین الملل تکالیف و حقوق با هم هستند. 

زمانی که کشوری می‌خواهد برگردد، فرض کنید آقای بایدن می‌خواهد به برجام برگردد، خب اولین کار این است که تحریم‌ها براساس برجام برداشته شود. یعنی تکالیفی که آمریکا در آنجا دارد را اجرا بکند. ما فکر می‌کنیم باید خساراتی که به ما وارد شده است هم جبران بشود. خسارات سنگینی در این مدت به ایران وارد شده که کاملا غیرقانونی است. 

آمریکا نه تنها خود از برجام خارج شده است بلکه بقیه را هم تحت فشار گذاشته است که از برجام خارج شوند. این یک اقدام غیرقانونی است. چیزی است که بقیه اعضای برجام می‌گویند و من فکر می‌کنم حتی اروپایی‌ها هم این چنین فکر می‌کنند. 

یورونیوز: مطابق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، بناست تحریم تسلیحاتی ایران ماه اکتبر آینده برداشته شود، آیا آمریکا می‌تواند مانع این کار شود؟ 

غلامحسین دهقانی: آمریکا چطور می‌خواهد کشورهای دیگر را اقناع کند. امریکا عضو سندی بوده است، رسما، در سطح رئیس جمهوری اعلام کرده که ازاین سند خارج شده است. 

امریکا اگر بخواهد دیگران را قانع بکند باید توضیح بدهد که مبنای حقوقی‌اش چیست. مگر ما می‌توانیم بگوییم که قطعنامه ۲۲۳۱ بدون برجام معنی دارد. چون اینها جزو لاینفک یکدیگر هستند. 

لذا این اقدامی که امریکا انجام داده اگرهم چنین اتفاقی بیفتد در شورای امنیت، و به تمدید تحریم‌های ایران رای داده شود در واقع، می‌توان گفت که شورای امنیت علیه آن چیزی که خودش تصمیم گرفته است رای داده، در واقع به حق برجام تجاوز کرده است. این مایه نگرانی خواهد بود که شورای امنیت تا این‌اندازه برای مصوبه خودش ارزش قائل نباشد و تحت فشار و زورگویی آمریکا چنین کاری را انجام بدهد که ما امیدواریم که چنین اتفاقی نیفتد. 

یورونیوز: پس از توئیت علی خامنه‌ای (مقام معظم رهبری) درباره صلح امام حسن گمانه‌زنی‌هایی درباره احتمال مذاکره با آمریکا مطرح شد، آیا چنین امکانی وجوددارد؟ 

غلامحسین دهقانی: شما اگر به طرف مقابل نگاه کنید، به ادبیاتش نگاه کنید، به رفتارش نگاه کنید، نه ایران بلکه هیچ کشور دیگری به این شکل تحت فشار و در شرایط نامساوی و در شرایط تحریمی، در شرایطی که هیچ گونه احترامی به او گذاشته نمی‌شود، حداقل حقوقش شناسایی نمی‌شود، چطور می‌تواند مذاکره کند؟ 

یعنی با چه امیدی؟ با چه کسی؟ وقتی آقای پمپئو می‌گوید که ما باید ملت ایران را گرسنه نگاه داریم تا اینها به زانو دربیایند، در این شرایط، به نظر من نه تنها ایران بلکه هر کشور مستقلی، کسی که برای خودش و آرمان‌هایش ارزشی قائل باشد، حاضر نمی‌شود با چنین مجموعه‌ای به‌دلیل بی‌فایده بودن و عدم نتیجه گیری مذاکره کند. شما مذاکره می‌کنید تا به نتیجه‌ای برسید. 

یورونیوز: انتظار مشخص ایران از اتحادیه اروپا چیست؟ 

غلامحسین دهقانی: اتحادیه اروپا به عنوان یک مجموعه هنجارپذیر، که از حقوق بشر صحبت می‌کند، شما ببینید در ایران مگر حق شغل، حق مسکن و حق غذا حقوق انسانی نیستند. حقوق ابتدایی بشراست. مردم ایران به‌خاطر چنین تحریم‌هایی و فشارهای غیرقانونی از حقوقشان محروم شده‌اند. 

همه انتظار دارند که اتحادیه اروپا در این زمینه عکس العمل جدی نشان دهد. تا الان ما ندیدیم. در «رتوریک» و گفتار اروپا خوب بوده اما در عمل این طور نبوده است. ما امیدواریم که در دوره آقای بورل این اتفاق نیفتد که برجام از بین برود. بحث برجام فرای اقتصاد است، بحث امنیت بین الملل مطرح است. از یاد نبریم که اروپا به منطقه خاورمیانه خیلی نزدیک تراست. اهمیت امنیت این منطقه برای اروپا قطعا بسیار بیشتر از امریکاست. بحث اعتبار است و رعایت قانون، که اتحادیه اروپا ادعای طلایه داری آنرا دارد. 

یورونیوز: فکر می‌کنید موضوع حمایت ایران از ونزوئلا و حرکت نفت کش‌های ایرانی به سوی این کشور تنش‌های بیشر بین ایران و آمریکا را افزایش می‌دهد؟ 

غلامحسین دهقانی: ونزوئلا تحت تحریم شورای امنیت نیست و کشورها آزاد هستند که باهم روابط تجاری و اقتصادی داشته باشند. ونزوئلا تحت تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی آمریکا قراردارد. مردم ونزوئلا تحت فشار تحریم‌های آمریکا هستند، به یک شکلی هم خود ایران درگیر این تحریم‌هاست و ما هم این حق را داریم که نفتمان را به هرکسی که از ما می‌خرد بفروشیم. 

یورونیوز: اگر تهدیدهای نظامی امریکا علیه نفت کش ایرانی ادامه پید اکند، واکنش ایران چه خواهد بود؟ 

غلامحسین دهقانی: بستگی به رفتار آمریکا دارد. البته ما نشان داده‌ایم که همواره عکس العمل‌هایی که نشان داده‌ایم متناسب بوده است و هیچگاه رفتار غیرمتناسبی با خارجی‌ها به خصوص با آمریکا نداشته‌ایم. لذا ایران اعلام کرده است که چون این اقدام خلاف حقوق بین الملل است و اقدامی است که حق ما را ضایع می‌کند لذا ما هم دست به اقدامی متناسب با کنش آمریکا خواهیم داشت. حالا این اقدام چه هست، نمی‌دانم.